UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

szacunek

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

śr.-w.-niem. schatzunge / schetzunge 'szacowanie, ocena'

Por. niem. Schatzung 'szacowanie, ocena; poważanie'

1. cześć

Definicja

szczególne względy i uznanie okazywane komuś lub czemuś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

estyma, nabożeństwo, poszanowanie, poważanie, respekt, uszanowanie

Połączenia

duży, głęboki, ogromny, olbrzymi, wielki; szczególny, wyjątkowy; prawdziwy, szczery; należny, należyty; wzajemny; elementarny; społeczny szacunek
szacunek kolegów, mieszkańców, młodzieży, obywateli, społeczeństwa
szacunek dla człowieka, dla kobiet, dla rodziców; dla stanowiska, dla urzędu; dla historii, dla przeszłości; dla konstytucji, dla norm, dla prawa; dla pracy; dla poglądów; dla czyichś dokonań; szacunek do człowieka, do dziewczyny, do klienta, do kobiety, do przeciwnika, do rodziców, do rywala, do żołnierzy; do Boga; do życia; do przyrody, do zwierząt; do kraju, do państwa; do historii, do przeszłości, do tradycji; do pracy, do prawa, do wiedzy; do pieniędzy; szacunek wobec człowieka; wobec prawa, wobec tradycji
szacunek za odwagę
szacunek w grupie, w rodzinie, w społeczeństwie, w jakimś środowisku
szacunek i akceptacja, szacunek i autorytet, szacunek i cześć, szacunek i godność, szacunek i hołd, szacunek i honor, szacunek i miłość, szacunek i odpowiedzialność, szacunek i pamięć, szacunek i podziw, szacunek i pomoc, szacunek i posłuszeństwo, szacunek i powaga, szacunek i poważanie, szacunek i przyjaźń, szacunek i respekt, szacunek i sympatia, szacunek i tolerancja, szacunek i troska, szacunek i uznanie, szacunek i współczucie, szacunek i zaufanie, szacunek i zrozumienie, szacunek i życzliwość
brak, odrobina; dowód, znak; postawa, słowa szacunku
prawo do szacunku
apel o szacunek
godny; pełen szacunku
szacunek należy się
domagać się, wymagać; nabrać/nabierać, uczyć się szacunku
budzić, wzbudzać; mieć, odzyskać, stracić, tracić, zachować, zdobyć, zyskać; oddać, okazywać, wyrazić, żywić; nakazywać szacunek
darzyć kogoś; cieszyć się; otoczony szacunkiem
zasługiwać na szacunek
odnosić się do kogoś; mówić, rzec, zwracać się do kogoś; skłonić się, ukłonić się; traktowany z szacunkiem

Cytaty

	Wichern niejednokrotnie kierował do wychowawców [...] uwagi, że każde dziecko należy darzyć szacunkiem i traktować jak świętość, ponieważ jest ono domem Boga [...]. źródło: NKJP: Danuta Urbaniak-Zając: Pedagogika społeczna w Niemczech: stanowiska teoretyczne i problemy praktyki, 2003
	Tyle babci zawdzięczasz - dodała karcąco. - Chyba możesz okazać jej trochę szacunku. źródło: NKJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998
	Był człowiekiem energicznym, ale opanowanym. Miał zdolność podejmowania decyzji w taki sposób, że ludzie bez trudu je akceptowali [...]. Głównie tym cechom, oraz szacunkowi, jakim się cieszył od lat, zawdzięczał stanowisko wójta. źródło: NKJP: Elżbieta Hajnicz: Poza nurtem czasu, 1996
	[...] ja dla nauki zawsze wielki mam szacunek i moja sprawa bardzo jest mała wobec naukowych osiągnięć [...]. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Apelacja, 1968
	Powstanie wzbudziło wielki szacunek i setki rodzin siedziały przy wydobytych ze schowków radioodbiornikach, aby słuchać komunikatów BBC o przebiegu walk w stolicy. źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	szacunek	szacunki
D.	szacunku	szacunków
C.	szacunkowi	szacunkom
B.	szacunek	szacunki
N.	szacunkiem	szacunkami
Ms.	szacunku	szacunkach
W.	szacunku	szacunki

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

+	szacunek	+	(dla KOGO/CZEGO)
+	szacunek	+	(do KOGO/CZEGO)
+	szacunek	+	(wobec KOGO/CZEGO)

2. określenie wielkości czegoś

Definicja

określenie w przybliżeniu wielkości lub zasięgu czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

pierwszy szacunek; dokładne, rzetelne, szczegółowe; błędne, złe; ostrożne, pobieżne, przybliżone, wstępne; nieoficjalne, oficjalne; aktualne, dzisiejsze, obecne, ostatnie szacunki; szacunek brakarski; szacunki finansowe, makroekonomiczne; rządowe
szacunek gruntów; zbiorów; dochodów, inflacji, kosztów, produktu krajowego brutto, skutków finansowych, wpływów; strat, szkód; wielkości czegoś; szacunki ekspertów, ministra, organizatorów, policji, specjalistów, urzędników; komisji; banku, ministerstwa, resortu, rządu; GUS, Światowej Organizacji Zdrowia
obliczenia i szacunki
błąd w szacunku; rozbieżności, różnice w szacunkach
szacunki wahają się
dokonywać szacunku
przedstawić szacunki
wynikać z szacunków

Cytaty

	[...] największa liczba jezior występuje w Kanadzie, gdzie według szacunków jest ich ponad 1 000 000 [...]. źródło: NKJP: Adam Choiński: Jeziora kuli ziemskiej, 2000
	Straty po obu stronach nie były wysokie. Wedle szacunków wahały się od 2 do 3 tys. zabitych i rannych. źródło: NKJP: Eugeniusz Duraczyński: Rząd polski na uchodźstwie1939-1345 : organizacja, personalia, polityka, 1993
	Eksport w 1997 r. w ujęciu towarowym osiągnął, według wstępnych szacunków Ministerstwa Gospodarki, wartość 26,3 mld USD [...]. źródło: NKJP: (PAP): Przebojowe meble, Dziennik Polski, 1998-02-07
	[...] analizuje się stan oczyszczania ścieków tylko dla miast i zakładów przemysłowych. Nie podano nawet szacunku wielkości ładunku zanieczyszczeń odprowadzanych przez coraz bardziej zwodociągowaną wieś. źródło: NKJP: Stefan Kozłowski: Ekorozwój: wyzwanie XXI wieku, 2000
	Z chwilą utraty niepodległości ziemie dawnej Rzeczypospolitej zamieszkiwał już prawie milion Żydów wobec 12-13 mln całej ludności (przybliżony szacunek) w dwóch trzecich zapewne polskiej. Są szacunki oceniające tę liczebność jeszcze wyżej [...]. źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Duch Rzeczypospolitej, 1989

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	szacunek	szacunki
D.	szacunku	szacunków
C.	szacunkowi	szacunkom
B.	szacunek	szacunki
N.	szacunkiem	szacunkami
Ms.	szacunku	szacunkach
W.	szacunku	szacunki

Frazeologizmy

z całym szacunkiem

Data ostatniej modyfikacji: 10.02.2014