UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

antyk

Chronologizacja

SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

może fr. antique

z łac. antīquus 'dawny'

1. starożytność

Definicja

świat starożytny i jego kultura

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	starożytność
	hiperonimy:	epoka

Połączenia

antyk grecki, rzymski; późny antyk
czasy, dziedzictwo, kultura, literatura, malarstwo, sztuka; badacz, miłośnik, piewcy, znajomość, znawca; wpływ antyku
studia nad antykiem
nawiązywać do antyku
czerpać z antyku

Cytaty

	Oczywiście, ta Europa była wyraźnie chrześcijańska. Już antyk, z którego wyrastała, był przecież chrześcijański. źródło: NKJP: Jacek Żakowski: Z prof. Henrykiem Samsonowiczem rozmawia Jacek Żakowski, Gazeta Wyborcza, 1995-12-22
	Bo w tym arcydziele renesansu wykorzystano symbolikę antyczną, wiadomo, renesans miłował antyk i z niego wyrastał. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Rynek w Smyrnie, 2007
	Połowę swego długiego życia spędził we Włoszech, a w Rzymie mieszkał w latach 1855-1860. Poznawał rzymski antyk i gromadził materiał do utworów poetyckich. źródło: NKJP: Marek Borucki: Polacy w Rzymie. Od czasów Mieszka I do Jana Pawła II, 1995
	Projekt ten przedstawia najważniejsze style architektoniczne w historii Europy, tj. antyk grecki i rzymski, styl romański, gotycki, renesansowy, barok i rokoko, architekturę inżynieryjną XIX wieku oraz nowoczesną architekturę XX wieku. źródło: NKJP: Tomasz Bonek: Nowy pieniądz Europy, Gazeta Wrocławska, 2001-11-14

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	antyk	antyki
D.	antyku	antyków
C.	antykowi	antykom
B.	antyk	antyki
N.	antykiem	antykami
Ms.	antyku	antykach
W.	antyku	antyki

Inne uwagi

Zwykle lp

2. zabytek

Definicja

stary i zabytkowy przedmiot

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka meble i wystrój wnętrz

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zabytek

Połączenia

autentyczny, bezcenny, kosztowny, podrabiany, prawdziwy antyk; rodzinne antyki
amator, aukcja, handlarz, kolekcjoner, sprzedawca; kolekcja; konserwacja antyków
handel antykami
sklep z antykami
stylizowany na antyk
gromadzić, kolekcjonować, kupować, sprzedawać antyki
umeblować antykami
coś wygląda na antyk

Cytaty

	U nas w domu stoi w hallu stary zegar w kształcie kobiety, pod drewnianym kapeluszem zamiast twarzy ma tarczę. Nie śmiej się, ja wiem, że to wyjątkowe paskudztwo, choć antyk. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966
	Znał takie mieszkania. Duże, ciężkawe, przeładowane gratami. Kolorowe poduszki, komoda stylizowana na antyk, na komodzie fotografie w ramkach. źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Bardzo dużo pajacyków, 2005
	Żywoty świętych figurują w tym spisie inwentarzowym pod numerem dziesiątym i jak wynika z uwag zawartych w „Inwentarzu Pisarzowskim” już wtedy książka była traktowana jako starodruk i antyk. źródło: NKJP: Agata Wolna: Stary druk w nowej oprawie, Trybuna Śląska, 2001-11-16
	Czasem wstępowałem do sklepu z antykami [...]. Bez żadnego powodu. Lubiłem popatrzeć na różne stare meble, obrazy, przedmioty. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	antyk	antyki
D.	antyku	antyków
C.	antykowi	antykom
B.	antyk	antyki
N.	antykiem	antykami
Ms.	antyku	antykach
W.	antyku	antyki

3. staroć

Definicja

coś, co ktoś uważa za przestarzałe lub ze względu na swój wiek za bezużyteczne

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

staroć, zabytek

Cytaty

- Jasiu, kolega przyprowadził ten swój antyk, zobacz, czy jeszcze może jeździć.

źródło: NKJP: Martyna Żandarska-Ochnik: Pan wichrów i powiewów, 2008

[...] te dawne winyle nie były giętkie i potłukłem. Muszę to posklejać, zanim przyjdzie. Ich się już nie da odsłuchać, ale przecież nie będzie tego włączał, gramofon to antyk, chodzi tylko o to, żeby się nie zorientował.

źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Linia nocna, 2002

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	antyk	antyki
D.	antyku	antyków
C.	antykowi	antykom
B.	antyk	antyki
N.	antykiem	antykami
Ms.	antyku	antykach
W.	antyku	antyki

Data ostatniej modyfikacji: 13.07.2012