UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

credo

Chronologizacja

SWil, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

łac. credo

Pierwsze słowo w chrześcijańskim wyznaniu wiary, wadliwy przekład gr. pisteúō 'wierzę', zam. łac. fido albo confiteor

1. wyznanie wiary

Definicja

w religii chrześcijańskiej modlitwa, która jest wyznaniem wiary

Noty o użyciu

Zapisywane zwykle wielką literą.

Wymowa

[kredo]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  Skład Apostolski, Symbol Apostolski
hiperonimy:  modlitwa

Połączenia

  • credo nicejskie, nicejsko-konstantynopolitańskie
  • tekst, słowa Credo

Cytaty

Kościół w credo wyznaje: wierzę w ciała zmartwychwstanie.

źródło: NKJP: Tomasz P. Terlikowski: Samotność bez nadziei, prasa, 2005

Przy ceremonii chrzczony wypowiadał słowa Credo. Tekst Credo - nieco krótszy niż tekst obecny, ułożony przez I Sobór Nicejski, a uzupełniony przez I Sobór Konstantynopolitański w IV w. - był wielką tajemnicą.

źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949

Bizantyńczycy nie chcieli wyrzec się wielowiekowej tradycji swojego Kościoła, dumni byli z jego misji cywilizacyjnej, ze swoich teologów, zaś włączenie Filioque do credo uważali za grzech śmiertelny.

źródło: NKJP: Waldemar Ceran: Historia i bibliografia rozumowana bizantynologii polskiej (1800-1998), 1999

Wcielenie było traktowane jako słowo równoznaczne ze słowem uczłowieczenie, czego dowód znajdujemy w Credo Nicejskim, gdzie czytamy: przyjął ciało i stał się człowiekiem [...].

źródło: NKJP: Tadeusz Dionizy Łukaszuk OSPPE: Ty jesteś Chrystus, syn Boga żywego. Dogmat chrystologiczny w ujęciu integralnym, 2000

Pierwsi chrześcijanie, o czym pisze Paweł, żyli tak, jakby powrót Chrystusa miał nastąpić za ich życia, my natomiast - chrześcijanie XX wieku - żyjemy tak, jak byśmy zapomnieli o słowach Credo: „I powtórnie przyjdzie w chwale” .

źródło: NKJP: Roman E. Rogowski: Credo, Gazeta Wyborcza, 1992-11-21

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. credo
creda
credo
D. creda
credo
cred
credo
C. credo
credu
credo
credom
B. credo
creda
credo
N. credem
credo
credami
credo
Ms. credo
credzie
credach
credo
W. credo
creda
credo

Inne uwagi

Zwykle lp
Zwykle ta sama postać we wszystkich przypadkach

2. zasady

Definicja

najważniejsze zasady, którymi jakaś osoba kieruje się w życiu lub w jakiejś działalności

Warianty

  • rzadziej kredo

Wymowa

[kredo]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyznanie wiary

Połączenia

  • artystyczne, polityczne, życiowe; nowe, swoiste; moje, nasze, swoje... credo
  • credo artystki, autora, autorki
  • przedstawić, wygłosić / wygłaszać, wyłożyć / wykładać, wypowiedzieć, wyznać / wyznawać, coś stanowi czyjeś credo

Cytaty

Na koniec wykładu pani profesor przekazała swoje życiowe credo, które przejęła od pewnej nauczycielki: - Jeżeli ktoś cię skrzywdzi, nie pamiętaj o tym, bo rozpamiętując to, zniszczysz sobie życie. Jeżeli ktoś uczyni dla ciebie coś dobrego, nigdy o tym nie zapomnij!

źródło: NKJP: Papieska święta miłość, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2003-10-15

Za przykład do naśladowania stawiany jest w polskich mediach burmistrz Nowego Jorku, William Giuliani, syn włoskich emigrantów. Kiedy w 1993 roku objął tę posadę, obiecał, że jego credo będzie brzmiało: Zero tolerancji. Słowa dotrzymał. Pod jego rządami liczba najpoważniejszych przestępstw w Nowym Jorku spadła o połowę.

źródło: NKJP: Adam Lipczyński: Zero tolerancji, prasa, 1999

W budynku przy Ariańskiej powstały dwa jego poetyckie wyznania: „Moje słowo” i „Droga” - intymne liryczne obrazki, określane jako artystyczne credo Stefanyka.

źródło: NKJP: (KRM): Studiował i tworzył, Dziennik Polski - Kraków, 2001-11-29

Bardzo wysoko cenię bezpieczeństwo, zarówno swoje, jak i brata, a zatem rajdowe kredo brzmi: szybko, ale, na ile to w tym sporcie możliwe, bezpiecznie.

źródło: NKJP: Michała Bębenka, Dziennik Polski -- Motoryzacja, 2001-08-06 -

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. credo
creda
credo
D. creda
credo
cred
credo
C. credo
credu
credo
credom
B. credo
creda
credo
N. credem
credo
credami
credo
Ms. credo
credzie
credach
credo
W. credo
creda
credo

Inne uwagi

Zwykle ta sama postać we wszystkich przypadkach

Składnia

bez ograniczeń + credo +
KOGO

Frazeologizmy

jak Piłat w credo
Data ostatniej modyfikacji: 10.12.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj