UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

szklaneczka

Chronologizacja

SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. szkło

1.a naczynie

Definicja

mała szklanka - naczynie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  szklanka

Połączenia

  • mała; wysoka szklaneczka; szklaneczka pełna czegoś
  • szklaneczka do wódki
  • szklaneczka z lemoniadą, z wodą, z wódką
  • brzeg szklaneczki
  • szklaneczka stoi
  • brać, trzymać; napełnić/napełniać; podnosić; wychylić; odstawić szklaneczkę
  • nalać/nalewać do szklaneczki, ponalewać do szklaneczek

Cytaty

Kucharz już wnosił mosiężną tacę, a na niej podzwaniały wysokie szklaneczki, stała whisky, lód w kostkach i niebieski syfon, dwie szklaneczki coca-coli.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Heniek i Antek byli już w doskonałych humorach, bo po lunchu strzelili sobie w samochodzie parę szklaneczek whisky.

źródło: NKJP: Piotr Niklewicz, Niezwykła kariera Antoniego K., 2006

Wszyscy rechoczą, asystentki dolewają do kanciastych szklaneczek soku pomarańczowego z fusami, jedziemy dalej.

źródło: NKJP: Andrzej Hotubała: Farciarz, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. szklaneczka
szklaneczki
D. szklaneczki
szklaneczek
C. szklaneczce
szklaneczkom
B. szklaneczkę
szklaneczki
N. szklaneczką
szklaneczkami
Ms. szklaneczce
szklaneczkach
W. szklaneczko
szklaneczki

1.b zawartość

Definicja

zawartość szklaneczki - naczynia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

Połączenia

  • szklaneczka alkoholu, burbona, czegoś mocniejszego, piwa, whisky, wina, wódki; coli, napoju, soku, wody
  • pół szklaneczki
  • łyknąć, wypić, wychylić; dodać szklaneczkę
  • pić, wypić po szklaneczce

Cytaty

Wreszcie kiełbaski surowe - można z nimi dokonać pięknych rzeczy: cebulę i marchew wrzucić do rondla, dodać liść laurowy, goździki, tymianek, kilka ziaren jałowca i gorczycy, pieprz, zalać butelką beaujolais, gotować, aż połowa odparuje, dodać szklaneczkę sosu spod cielęciny.

źródło: NKJP: Dziennik Polski, 2002-03-30

Hrabina Zofia wypiła kilka szklaneczek jamajskiego rumu i wpięła się w rękaw jednego z dobrze zbudowanych panów od zadań specjalnych.

źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000

Profesor radzi także spożyć łyżeczkę octu winnego, niewielką ilość oleju, np. w postaci majonezu, i pół szklaneczki ugotowanego siemienia lnianego, ale ponieważ chodzi o lecytynę, zawartą w siemieniu, można sobie ułatwić i kupić po prostu lecytynę w czystej postaci.

źródło: NKJP: (E): Witamina kobiet, Dziennik Polski, 2001-02-13

Spytał, czy mógłby dostać szklaneczkę wody, bo musi zażyć proszek.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta, Wielką miłość tanio sprzedam, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. szklaneczka
szklaneczki
D. szklaneczki
szklaneczek
C. szklaneczce
szklaneczkom
B. szklaneczkę
szklaneczki
N. szklaneczką
szklaneczkami
Ms. szklaneczce
szklaneczkach
W. szklaneczko
szklaneczki

Składnia

bez ograniczeń + szklaneczka +
(CZEGO)

2. z alkoholem

Definicja

alkohol zawarty w szklaneczce - naczyniu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Połączenia

  • pierwsza, trzecia, jedna, kolejna, ostatnia szklaneczka
  • łyknąć, pić, wypić szklaneczkę
  • pić, wypić po szklaneczce

Cytaty

Dowiadują się o istnieniu centrum, przyjdą na spotkanie, wypić szklaneczkę, porozmawiać. Niektórzy przyjeżdżają z daleka, z innych miast.

źródło: NKJP: Natalia Skipitrow: Oczekują ode mnie pomocy, nie kazania, Gazeta Wyborcza, 1992-08-21

Po trzech szklaneczkach kręciło mi się lekko w głowie. Wino, zwłaszcza czerwone i cierpkie, wyzwalało we mnie też nastrój zadumy i stawałem się refleksyjny.

źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. szklaneczka
szklaneczki
D. szklaneczki
szklaneczek
C. szklaneczce
szklaneczkom
B. szklaneczkę
szklaneczki
N. szklaneczką
szklaneczkami
Ms. szklaneczce
szklaneczkach
W. szklaneczko
szklaneczki
Data ostatniej modyfikacji: 23.12.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj