Chronologizacja
Pochodzenie
Etymologia niejasna; postać modrzew prawdopodobnie powstała poprzez skrzyżowanie niezachowanego chyba bezpośrednio wyrazu możdżew , prapokrewnego ze wschodniosłowiańską nazwą jałowca (psł. *moždževjь) z inną nazwą modrzewia, utworzoną od prasłowiańskiego przymiotnika *modrъ 'niebieski, ciemnoniebieski' (Bor).
1.a drzewo
Definicja
Wymowa
[modrzef] lub [modżżew]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy
Połączenia
- smukły; wysoki modrzew; czterdziestoletnie, stare modrzewie; modrzew polski
- gałęzie, konar; rezerwat modrzewia
Cytaty
|
A śród tych drzew stał wysoki, smukły modrzew, co zaczynał już od dołu żółknąć, zwiastując zbliżającą się jesień. źródło: KWSJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987 |
|
|
W rezerwacie spotkać można modrzew polski, cisy oraz górski dziki bez koralowy. źródło: KWSJP: Lech Szaraniec: Górny Śląsk, 1997 |
|
|
Pod koniec czerwca z wysokiego modrzewia stojącego na posesji Stanisława Dziatkowca spadło gniazdo, w którym mieszkała rodzina bocianów. źródło: KWSJP: (gram): Strażacy lubią bociany, 1997 |
|
|
Wiewiórka wspięła się na konar modrzewia, usiadła w słońcu, zaczęła ogryzać młodziutkie szyszki. źródło: KWSJP: Wojciech Żukrowski: Córeczka, 1951 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | modrzew |
modrzewie |
|
| D. | modrzewia |
modrzewi |
|
| C. | modrzewiowi |
modrzewiom |
|
| B. | modrzew |
modrzewie |
|
| N. | modrzewiem |
modrzewiami |
|
| Ms. | modrzewiu |
modrzewiach |
|
| W. | modrzewiu |
modrzewie |
1.b drewno
Definicja
Wymowa
[modrzef] lub [modżżew]
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo materiały, narzędzia i maszyny budowlane
CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł materiały używane w przemyśle
Połączenia
- domek, kościółek, świątynia z modrzewia
- (przedpokój) wyłożony modrzewiem
- stawiano z modrzewia
- rzezane w modrzewiu
Cytaty
|
A domek miałem śliczny, z modrzewia, z poddaszem i werandą, w sadzie pełnym ptaków. źródło: KWSJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978 |
|
|
W Claremont była świątynka malutka, z modrzewia... źródło: KWSJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 1997 |
|
|
Nad wądołem i całą okolicą nadwiślańską, Przypustem zwaną, panuje poczerniały drewniany kościółek, o którym jak o większości drewnianych budynków w Polsce mówią, że go z modrzewia stawiano. źródło: KWSJP: Hanna Kostyrko: Klechdy domowe, 1960 |
|
|
Odsunąłem go dość stanowczo, przeszedłem przez wyłożony modrzewiem przedpokój i wszedłem do pokoju, w którym niedawno częstował mnie koniakiem. źródło: KWSJP: Michał Bielecki: Osiedle prominentów, 1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | modrzew |
modrzewie |
|
| D. | modrzewia |
modrzewi |
|
| C. | modrzewiowi |
modrzewiom |
|
| B. | modrzew |
modrzewie |
|
| N. | modrzewiem |
modrzewiami |
|
| Ms. | modrzewiu |
modrzewiach |
|
| W. | modrzewiu |
modrzewie |
Inne uwagi
Zwykle lp