Chronologizacja
1.a drzewo
Definicja
Wymowa
[cis]
Pochodzenie
psł. *tisъ
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy
Połączenia
- stary; wysoki cis; ciemnozielone; prastare, wiekowe; strzeliste cisy
- hodowla; korona cisa; krzewy; rezerwat cisów
- żywopłot z cisa
Cytaty
|
Ogród otoczony nie formowanym żywopłotem z cisa lub tui. źródło: KWSJP: Wiesław Szydło: Projekt ogrodu, Kwietnik nr 2, 1996 |
|
|
Udało mi się też zacząć hodowlę cisa, który w Tatrach prawie zniknął. źródło: KWSJP: Grażyna Mateja: Seniorzy Władysław Pogrzeba, Tygodnik Podhalański nr 6, 1997 |
|
|
Przedzielają je krzewy ciemnozielonych cisów oraz zimozielonych ogników o purpurowych lub złocistych owocach. źródło: KWSJP: Bogumir Grala: Ogrody, nasza miłość, nasze hobby, Goniec Osiedlowy nr 7, 1996 |
|
|
Oparła dłoń na krawędzi słupka, oczyma wodzi po wyrosłych smukłych świerkach, strzelistych cisach, bezlistnych krzewach. źródło: KWSJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | cis |
cisy |
|
| D. | cisa cisu |
cisów |
|
| C. | cisowi |
cisom |
|
| B. | cis |
cisy |
|
| N. | cisem |
cisami |
|
| Ms. | cisie |
cisach |
|
| W. | cisie |
cisy |
1.b drewno
Definicja
Wymowa
[cis]
Pochodzenie
psł. *tisъ
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł materiały używane w przemyśle
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | drewno |
Połączenia
- wykonany, wyrobiona z cisu
Cytaty
|
Łucznik w armii Edwarda III wyposażony był w długi, mierzący 170-180 cm, wykonany z cisu lub jesionu łuk i dwa tuziny strzał o długości ok. 90 cm, które nosił zatknięte za pas. źródło: NKJP: Sławomir Leśniewski: Pożegnanie z rycerstwem, Polityka nr 2568, 2006-08-26 |
|
|
Nożów i widelców u wielu panów nie dawano po końcach stołu [...] inni zaś prócz noża za pasem z widelcami miewali uwiązaną u pasa srebrną, rogową lub drewnianą - z cisu, bukszpanu lub trzmielu - wyrobioną łyżkę w pokrowcu skórzanym, u niektórych srebrem haftowanym. źródło: NKJP: Rozkosze stołu, Dziennik Polski, 2001-04-14 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | cis |
cisy |
|
| D. | cisa cisu |
cisów |
|
| C. | cisowi |
cisom |
|
| B. | cis |
cisy |
|
| N. | cisem |
cisami |
|
| Ms. | cisie |
cisach |
|
| W. | cisie |
cisy |
Inne uwagi
Zwykle lp
2. w muzyce
Definicja
Wymowa
[c-is]
Pochodzenie
niem.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka
Cytaty
|
W pieśni przedostatniej, którą Szostakowicz zatytułował Tajemne znaki [...] pojawia się zwierciadlana replika tego motywu: cis - h - ais / h - ais - gis [...]. źródło: NKJP: Bilica Krzysztof: Wieszczy ptak Gamajun, 2002 |
|
|
Jeśli jakimś cudem uda mi się zagrać kilka pierwszych akordów, [...] usłyszę spokojny, zrównoważony głos panny Wypych: mówiłam ci, mój drogi, tam jest cis, mój drogi, tyle razy ci powtarzam, i za każdym razem znów to samo, mój drogi, no to proszę jeszcze raz. źródło: NKJP: Radosław Kobierski: Harar, 2005 |
|
|
W utworze „Medea's Meditation and Dance of Vengeance ”kompozytor wymaga, by muzyk wykonał sekwencję szesnastek ais–h– cis –d . źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | cis |
cis |
|
| D. | cis |
cis |
|
| C. | cis |
cis |
|
| B. | cis |
cis |
|
| N. | cis |
cis |
|
| Ms. | cis |
cis |
|
| W. | cis |
cis |