UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wiśnia

Chronologizacja

SStp, SKN: wiśń, SJPXVII, STR: wiśń, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *višьńa 'wiśnia'

1.a drzewo

Definicja

drzewo o białych albo różowych kwiatach i kulistych, czerwonych, jadalnych owocach z pestką w środku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin owoce i warzywa

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  drzewo

Połączenia

  • dzika wiśnia; kwitnące wiśnie
  • gałązki, kwiat wiśni
  • wiśnia zakwitła
  • sadzić, szczepić wiśnie

Cytaty

A wiecie, jegomościu, że wiśnia mi zakwitła?!

źródło: KWSJP: Zofia Kossak: Błogosławiona wina, 1953

Las pełen jest również dzikich wiśni, których kwiat wiosną odcina mocno wielką białą plamą od delikatnej zieleni rodzącego się listowia.

źródło: KWSJP: Ryszard Korn: Wieś francuska w walce z okupantem amerykańskim, Wieś nr 387, 1953

Młodzieńcy ucinali gałązki wiśni i wsadzali do ziemi; zakwitnięcie gałązki przed Nowym Rokiem było oznaką szczęśliwego ożenku.

źródło: KWSJP: Andrzej Chwalba: Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych: praca zbiorowa, 2004

Ich entuzjazm to echo zapału, z jakim przez wieki kwiaty wiśni utrwalano w sztuce, tyle że w tradycyjny sposób.

źródło: KWSJP: Helmut Kirchner: Pocztówka z Araszijamy, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1995-06-23

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wiśnia
wiśnie
D. wiśni
wiśni
neut
wisien
char
C. wiśni
wiśniom
B. wiśnię
wiśnie
N. wiśnią
wiśniami
Ms. wiśni
wiśniach
W. wiśnio
wiśnie

1.b owoc

Definicja

owoc wiśni - drzewa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin owoce i warzywa

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  owoc

Połączenia

  • wypestkowana wiśnia; dojrzałe; kwaskowate, soczyste wiśnie
  • wiśnie w czekoladzie
  • pestka wiśni
  • dżem, kompot, konfitury, powidła, sok z wiśni
  • ciasto, kaczka, naleśniki, pierogi, placek, tort z wiśniami
  • nalewka na wiśniach
  • jeść; zrywać wiśnie

Cytaty

Jego podstawą jest piernik z dużą ilością miodu i różnych przypraw, który kroi się w poprzek na plastry centymetrowej grubości i przekłada kremem kawowo-czekoladowym i konfiturą z wiśni - opowiada.

źródło: KWSJP: Magdalena Walisiak: Zaprosili nas, Kuchnia nr 1, 1999

Na dnie leżały zielone liście i kilka dojrzałych wiśni, a od ściany do ściany latał motylek z żółtymi ognikami na skrzydełkach.

źródło: KWSJP: Jewhen Hucało: Domowe ognisko, 1978

Salaterka miodu, druga - powideł z wiśni, ściągnęły zapachem kilka os, które akompaniują bzykaniem piosence samowara.

źródło: KWSJP: Hanna Ożogowska: Dziewczyna i chłopak czyli heca na 14 fajerek, 1978

Matka gotuje kompot z wiśni dla chorej babki Sabiny.

źródło: KWSJP: Krystyna Kofta: Złodziejka pamięci, 1998

Pani Gabrysi zaraz to dało do myślenia, kupiły we dwie z panią Kreską spore pudełko wiśni w czekoladzie - no i bardzo dobrze.

źródło: KWSJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wiśnia
wiśnie
D. wiśni
wiśni
neut
wisien
char
C. wiśni
wiśniom
B. wiśnię
wiśnie
N. wiśnią
wiśniami
Ms. wiśni
wiśniach
W. wiśnio
wiśnie

1.c drewno

Definicja

drewno wiśni - drzewa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo materiały, narzędzia i maszyny budowlane

CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł materiały używane w przemyśle

Połączenia

  • meble, podłogi z wiśni

Cytaty

Wiśnia charakteryzuje się delikatnym rysunkiem słojów w postaci powyginanych, drobnych linii oraz cętek w kolorze ciemnej czerwieni.

źródło: Internet

JAFRA wykonuje meble z olchy, dębu, wiśni, czereśni, grabu, jesionu, klonu oraz buku, dlatego posiadają one najwyższą jakość, są ekologiczne i bezpieczne dla zdrowia.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wiśnia
wiśnie
D. wiśni
wiśni
neut
wisien
char
C. wiśni
wiśniom
B. wiśnię
wiśnie
N. wiśnią
wiśniami
Ms. wiśni
wiśniach
W. wiśnio
wiśnie

Inne uwagi

Zwykle lp

2. kolor

Definicja

kolor ciemnoczerwony, taki jak kolor wiśni - owocu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  kolor

Połączenia

  • ciemna wiśnia

Cytaty

Józio nie ma roboty, że do nas zajechał? - zainteresowała się Mirella, malując paznokcie na kolor ciemnej wiśni.

źródło: KWSJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia.., 1996

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wiśnia
wiśnie
D. wiśni
wiśni
neut
wisien
char
C. wiśni
wiśniom
B. wiśnię
wiśnie
N. wiśnią
wiśniami
Ms. wiśni
wiśniach
W. wiśnio
wiśnie

Inne uwagi

Zwykle lp

Frazeologizmy

Kraj Kwitnącej Wiśni
Kraina Kwitnącej Wiśni
Data ostatniej modyfikacji: 18.09.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj