UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

drabina

Chronologizacja

1461, SStp

Pochodzenie

Od: psł. drabь 'prymitywna drabina' z przyrostkiem -ina.

1. do wchodzenia

Definicja

konstrukcja ułatwiająca wchodzenie i schodzenie, zbudowana z dwóch pionowych elementów, łączących poziome, ułożone do siebie równolegle szczeble

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy

Połączenia

  • aluminiowa, bambusowa, drewniana, linowa, łańcuchowa, metalowa, sznurowa, żelazna; chybotliwa, niestabilna, stabilna; 10-metrowa, 30-metrowa..., długa, kilkumetrowa, krótka, wysoka; koślawa; stroma drabina; drabina automatyczna, mechaniczna; dwuprzęsłowa; przenośna, przystawna, rozsuwana, składana, wysięgnikowa, wysokościowa; hakowa; biblioteczna, ewakuacyjna, gaśnicza, pożarnicza, (przeciw)pożarowa, samochodowa, strażacka
  • drabina dla strażaków; do ewakuacji; z aluminium
  • drabina na dach, na górę, na piętro, na poddasze
  • drabina z koszem, z podnośnikiem
  • drabina o jakimś wysięgu, zasięgu; o jakiejś długości
  • drabina i bosak; drabina i podnośnik; drabina i samochód; pomosty, schody i drabiny
  • dół, góra, szczyt; kosz, stopnie, szczeble; stabilność drabiny
  • upadek z drabiny
  • samochód, wóz z drabiną
  • drabina chwieje się, wysuwa się
  • oprzeć o coś, podtrzymywać, przystawić do czegoś, rozłożyć, ustawić drabinę
  • spaść; zejść/schodzić z drabiny
  • wejść/wchodzić na drabinę
  • stać na drabinie; zejść/schodzić, wejść/wchodzić, wspinać się po drabinie

Cytaty

Podobnych budynków w okolicy jest kilka [...] wszędzie jednak wchodzi się po schodach, a nie po szczeblach długiej drabiny, która ugina się pod ciężarem człowieka.

źródło: NKJP: Mur niezgody, Dziennik Polski - Magazyn, 2003-11-14

Z wozu [...] wysuwa się automatyczna drabina, po której wspina się strażak z bosakiem i drugi z latarką.

źródło: NKJP: (wit): Będzie żył dzięki strażakom - Samobójca z Równi Krupowej, Tygodnik Podhalański, 1999

[...] Ranna osoba została ewakuowana z dachu w noszach przy użyciu specjalistycznej drabiny o wysięgu 30 metrów.

źródło: NKJP: To tylko ćwiczenia..., Dziennik Polski - Kraków, 2002-10-10

Pies nie mógł wejść po drabinie, która miała metalowe szczeble, został więc wniesiony na strych na rękach.

źródło: NKJP: (E): Znaleziona w 6 minut, Dziennik Polski - Małopolska, 2002-06-22

Kiedy burza się skończy, wyniesie z garażu rozsuwaną drabinę, wejdzie na dach i zdemontuje antenę.

źródło: NKJP: Dean R. Koontz: Maska, 1994

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. drabina
drabiny
D. drabiny
drabin
C. drabinie
drabinom
B. drabinę
drabiny
N. drabiną
drabinami
Ms. drabinie
drabinach
W. drabino
drabiny

2. hierarchia

Definicja

układ hierarchiczny w jakimś systemie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  hierarchia

Połączenia

  • drabina administracyjna, biurokratyczna, edukacyjna, ewolucyjna, feudalna, partyjna, płacowa, polityczna, społeczna, urzędnicza, zawodowa; hierarchiczna
  • drabina awansów, ewolucji, kariery, władzy
  • stopnie, szczeble, szczyt drabiny
  • miejsce, pozycja na drabinie; wspinaczka po drabinie; szczebel w drabinie
  • pokonywać drabinę

Cytaty

[...] wspięcie się po drabinie społecznej jedynie dzięki swoim zdolnościom przestało być możliwe.

źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Gazeta Wyborcza, 1995-07-27

Szybko piął się w górę po nowej drabinie partyjnej, został znanym działaczem lokalnym – i posłem RP.

źródło: NKJP: Jerzy Sławomir Mac: Tajemnica Amwaya, 1998

Przez minionych kilka lat żaden z polskich działaczy nie przeszedł kilku choćby szczebli na długiej drabinie międzynarodowej kariery.

źródło: NKJP: Michał Listkiewicz: Gazeta Wyborcza, 1993-01-04

[...] mobilizacja siły roboczej [...] umacniała pozycję władcy na szczycie feudalnej drabiny społecznej.

źródło: NKJP: Gedymin Spychalski: Myśl społeczno-ekonomiczna starożytności i średniowiecza, 1999

Służba państwowa została uszeregowana w 14 rangach [...], co otwierało rywalizację funkcjonariuszy na szczeblach drabiny urzędniczej i wojskowej.

źródło: NKJP: Benedykt Zientara: Dawna Rosja: despotyzm i demokracja, 1995

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. drabina
drabiny
D. drabiny
drabin
C. drabinie
drabinom
B. drabinę
drabiny
N. drabiną
drabinami
Ms. drabinie
drabinach
W. drabino
drabiny

Składnia

bez ograniczeń + drabina +
(JAKA)
bez ograniczeń + drabina +
(CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 11.04.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj