UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wymuszać

Chronologizacja

SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od: musieć

1. pieniądze

Definicja

zmuszać kogoś do czegoś w wyniku użycia wobec niego przemocy, szantażu lub wywierania presji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Połączenia

wymuszać haracz; łapówkę, okup; drobne sumy pieniędzy; decyzje; zmiany; zeznania; zwierzenia; posłuch; odpowiednie/pożądane zachowanie; redukcję kosztów/zatrudnienia; oszczędności energii
wymuszać krzykiem
wymuszać na kolegach, na rówieśnikach; na uczniach; na nas, na niej, na nim; na ludziach; na biznesmenach; na podejrzanych; na selekcjonerach; na działaczach; na firmach; na administracji
wymuszać od władz; od firm
wymuszać od kolegi; od ludzi; od nich
wymuszany biciem, torturami; presją; ustawą; wymuszany przez robotników; przez aparat podatkowo-budżetowy; przez przepisy, przez regulacje (unijne); przez naciski; przez procesy; przez konkurencję

Cytaty

	Policjanci dotarli do Tomka. Nie zaprzeczał, że wymuszał od kolegi pieniądze i „fanty”. źródło: NKJP: /AO/: Cwaniaczek wymuszał?, Echo Dnia, 2005-05-23
	[...] zaapelowali więc do prezydenta, by w takich sytuacjach interweniował i wymuszał na zarządcach dróg, aby prace przeprowadzali w godzinach wieczornych. źródło: NKJP: W skrócie - powiat raciborski, Nowiny Raciborskie, 2006-10-10
	Przesłuchując właścicielkę wypożyczalni B.G., skorumpowany policjant wielokrotnie wymuszał na niej złożenie fałszywych wyjaśnień obciążających Włodzimierza K. źródło: NKJP: Adam Zadworny: Wideołapówki szczecińskich policjantów, Gazeta Wyborcza, 1994-05-09
	Ukrywając się, dokonał kradzieży co najmniej 3 samochodów, za które wymuszał okupy. źródło: NKJP: (EK): Złodziej z „górnej półki”, Dziennik Polski, 2000-02-24
	Jako dziecko wymuszał krzykiem zabawki i słodycze. źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Diabeł na dzwonnicy, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wymuszam	wymuszamy
2 os.	wymuszasz	wymuszacie
3 os.	wymusza	wymuszają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wymuszałem +(e)m wymuszał	wymuszałam +(e)m wymuszała	wymuszałom +(e)m wymuszało	wymuszaliśmy +(e)śmy wymuszali	wymuszałyśmy +(e)śmy wymuszały
2 os.	wymuszałeś +(e)ś wymuszał	wymuszałaś +(e)ś wymuszała	wymuszałoś +(e)ś wymuszało	wymuszaliście +(e)ście wymuszali	wymuszałyście +(e)ście wymuszały
3 os.	wymuszał	wymuszała	wymuszało	wymuszali	wymuszały

bezosobnik: wymuszano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wymuszał będę wymuszać	będę wymuszała będę wymuszać	będę wymuszało będę wymuszać	będziemy wymuszali będziemy wymuszać	będziemy wymuszały będziemy wymuszać
2 os.	będziesz wymuszał będziesz wymuszać	będziesz wymuszała będziesz wymuszać	będziesz wymuszało będziesz wymuszać	będziecie wymuszali będziecie wymuszać	będziecie wymuszały będziecie wymuszać
3 os.	będzie wymuszał będzie wymuszać	będzie wymuszała będzie wymuszać	będzie wymuszało będzie wymuszać	będą wymuszali będą wymuszać	będą wymuszały będą wymuszać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wymuszajmy
2 os.	wymuszaj	wymuszajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wymuszałbym bym wymuszał	wymuszałabym bym wymuszała	wymuszałobym bym wymuszało	wymuszalibyśmy byśmy wymuszali	wymuszałybyśmy byśmy wymuszały
2 os.	wymuszałbyś byś wymuszał	wymuszałabyś byś wymuszała	wymuszałobyś byś wymuszało	wymuszalibyście byście wymuszali	wymuszałybyście byście wymuszały
3 os.	wymuszałby by wymuszał	wymuszałaby by wymuszała	wymuszałoby by wymuszało	wymuszaliby by wymuszali	wymuszałyby by wymuszały

bezosobnik: wymuszano by

bezokolicznik: wymuszać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wymuszając

gerundium: wymuszanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wymuszanie	wymuszania
D.	wymuszania	wymuszań
C.	wymuszaniu	wymuszaniom
B.	wymuszanie	wymuszania
N.	wymuszaniem	wymuszaniami
Ms.	wymuszaniu	wymuszaniach
W.	wymuszanie	wymuszania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wymuszający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wymuszający	wymuszający	wymuszający	wymuszające	wymuszająca
D.	wymuszającego	wymuszającego	wymuszającego	wymuszającego	wymuszającej
C.	wymuszającemu	wymuszającemu	wymuszającemu	wymuszającemu	wymuszającej
B.	wymuszającego	wymuszającego	wymuszający	wymuszające	wymuszającą
N.	wymuszającym	wymuszającym	wymuszającym	wymuszającym	wymuszającą
Ms.	wymuszającym	wymuszającym	wymuszającym	wymuszającym	wymuszającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wymuszający	wymuszający	wymuszające	wymuszające
D.	wymuszających	wymuszających	wymuszających	wymuszających
C.	wymuszającym	wymuszającym	wymuszającym	wymuszającym
B.	wymuszających	wymuszających	wymuszających	wymuszające
N.	wymuszającymi	wymuszającymi	wymuszającymi	wymuszającymi
Ms.	wymuszających	wymuszających	wymuszających	wymuszających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wymuszany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wymuszany	wymuszany	wymuszany	wymuszane	wymuszana
D.	wymuszanego	wymuszanego	wymuszanego	wymuszanego	wymuszanej
C.	wymuszanemu	wymuszanemu	wymuszanemu	wymuszanemu	wymuszanej
B.	wymuszanego	wymuszanego	wymuszany	wymuszane	wymuszaną
N.	wymuszanym	wymuszanym	wymuszanym	wymuszanym	wymuszaną
Ms.	wymuszanym	wymuszanym	wymuszanym	wymuszanym	wymuszanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wymuszani	wymuszani	wymuszane	wymuszane
D.	wymuszanych	wymuszanych	wymuszanych	wymuszanych
C.	wymuszanym	wymuszanym	wymuszanym	wymuszanym
B.	wymuszanych	wymuszanych	wymuszanych	wymuszane
N.	wymuszanymi	wymuszanymi	wymuszanymi	wymuszanymi
Ms.	wymuszanych	wymuszanych	wymuszanych	wymuszanych

odpowiednik aspektowy: wymusić

Składnia

Rz_osobowy	+	wymuszać	+	CO + (od KOGO)
Rz_osobowy	+	wymuszać	+	CO + (na KIM)
	+	wymuszać	+	(na KIM) + żeby ZDANIE

2. zmianę działań