UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

porwać

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. rwać

1. chwycić

Definicja

chwycić gwałtownie i poruszyć z miejsca

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  chwycić

Połączenia

  • porwać (podręczny) bagaż; plecak, walizkę; sernik, szarlotkę; kieliszek (wina)
  • porwać kogoś na ręce
  • porwać z siedzenia, z tacy, z talerza, z wieszaka

Cytaty

Niemcy popatrzyli na objuczoną tobołami trójkę i... odeszli. Nadjechała riksza, którą zatrzymaliśmy. Porwałem ciężką walizkę jak piórko!

źródło: NKJP: S. Żagiel: Polskie losy: Chłopak z „Parasola”, Tygodnik Ciechanowski, 2007-06-14

Na wprost twarzy Podinspektora siedział mały kotek i z ciekawością obserwował, jak dwie ludzkie istoty, w przedpokoju, na jego terytorium, urządzają występy. Numer ze ślizgiem po podłodze i wylatującymi z zawiasów drzwiami jako zaproszenie do wspólnej zabawy? Bardzo fajnie. Ale kiedy drugi z występujących porwał wieszak i zaczął nim wywijać, kotek fuknął trzy razy i z dumą zniknął tak nagle, jak się pojawił.

źródło: NKJP: Tomasz Trojanowski: Uciekinierzy, 2008

Powoli godziła się z myślą, że nie porwę jej na ręce i nie pognam w kierunku łóżka.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005

Ratując się przed zawrotem głowy, oparła się o ścianę, a z tacy przechodzącego kelnera [...] porwała następny kieliszek wina.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porwę
 porwiemy
2 os. porwiesz
 porwiecie
3 os. porwie
 porwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porwałem
+(e)m porwał
 porwałam
+(e)m porwała
 porwałom
+(e)m porwało
 porwaliśmy
+(e)śmy porwali
 porwałyśmy
+(e)śmy porwały
2 os. porwałeś
+(e)ś porwał
 porwałaś
+(e)ś porwała
 porwałoś
+(e)ś porwało
 porwaliście
+(e)ście porwali
 porwałyście
+(e)ście porwały
3 os. porwał
 porwała
 porwało
 porwali
 porwały

bezosobnik: porwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porwijmy
2 os. porwij
 porwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porwałbym
bym porwał
 porwałabym
bym porwała
 porwałobym
bym porwało
 porwalibyśmy
byśmy porwali
 porwałybyśmy
byśmy porwały
2 os. porwałbyś
byś porwał
 porwałabyś
byś porwała
 porwałobyś
byś porwało
 porwalibyście
byście porwali
 porwałybyście
byście porwały
3 os. porwałby
by porwał
 porwałaby
by porwała
 porwałoby
by porwało
 porwaliby
by porwali
 porwałyby
by porwały

bezosobnik: porwano by

bezokolicznik: porwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: porwawszy

gerundium: porwanie

imiesłów przymiotnikowy bierny: porwany

odpowiednik aspektowy: porywać

Składnia

Rzosobowy + porwać +
KOGO/CO

2. uprowadzić

Definicja

zabrać ze sobą, stosując przemoc lub podstęp

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:  uprowadzić

Połączenia

  • agenci, bandyci, złoczyńcy porwali kogoś/coś
  • porwać dzieci, ucznia; córkę, syna; męża; cudzoziemca; biznesmena, dziennikarza; turystę; ministra; samochód, taksówkę; audi, opla; samolot, śmigłowiec
  • porwać dla okupu
  • kazać kogoś porwać
  • porwać i grozić; porwać i przetrzymywać; porwać i torturować, porwać i zamordować
  • porwana żona; porwani ludzie; dramat porwanego

Cytaty

Bandyci mogli porwać audi, bo chcieli użyć go podczas jakiegoś innego przestępczego napadu.

źródło: NKJP: K. Kowalski: Taksówkę porzucili koło Płocka, Tygodnik Ciechanowski, 2002-09-01

Jak informowała nas szefowa płońskiej prokuratury Ewa Ambroziak, nie ustalono ewentualnych sprawców, którzy rzekomo mieli porwać i okaleczyć uczennicę.

źródło: NKJP: R. Nadaj: Prokuratura czeka na billingi, Tygodnik Ciechanowski,2007-01-26

Panie Rytterberg, czy ktoś mógł porwać pańskiego syna? Czy ktoś kontaktował się z panem w sprawie okupu, czy ktoś pana szantażował?

źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006

Wrocławski sąd aresztował na 3 miesiące dwóch Ukraińców: 42-letniego mężczyznę i jego 18-letniego syna, którzy porwali i przez kilka dni przetrzymywali prawniczkę z Wrocławia.

źródło: NKJP: Dziennik Polski, 2002-11-19

Zbyt droga była im przyjaźń z Rosją, by ją wystawiać na szwank z powodu kaukaskich górali, zresztą sympatia i współczucie dla Czeczenów malały z każdym kolejnym porwanym dla okupu cudzoziemcem.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porwę
 porwiemy
2 os. porwiesz
 porwiecie
3 os. porwie
 porwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porwałem
+(e)m porwał
 porwałam
+(e)m porwała
 porwałom
+(e)m porwało
 porwaliśmy
+(e)śmy porwali
 porwałyśmy
+(e)śmy porwały
2 os. porwałeś
+(e)ś porwał
 porwałaś
+(e)ś porwała
 porwałoś
+(e)ś porwało
 porwaliście
+(e)ście porwali
 porwałyście
+(e)ście porwały
3 os. porwał
 porwała
 porwało
 porwali
 porwały

bezosobnik: porwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porwijmy
2 os. porwij
 porwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porwałbym
bym porwał
 porwałabym
bym porwała
 porwałobym
bym porwało
 porwalibyśmy
byśmy porwali
 porwałybyśmy
byśmy porwały
2 os. porwałbyś
byś porwał
 porwałabyś
byś porwała
 porwałobyś
byś porwało
 porwalibyście
byście porwali
 porwałybyście
byście porwały
3 os. porwałby
by porwał
 porwałaby
by porwała
 porwałoby
by porwało
 porwaliby
by porwali
 porwałyby
by porwały

bezosobnik: porwano by

bezokolicznik: porwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: porwawszy

gerundium: porwanie

imiesłów przymiotnikowy bierny: porwany

odpowiednik aspektowy: porywać

Składnia

Rzosobowy + porwać +
KOGO/CO

3. chwycić i uciec

Definicja

chwycić coś szybko i niespodziewanie i uciec z tym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

  • mężczyzna, rabuś; niedźwiedź, wilk porwał coś
  • porwać biżuterię; jagnię, kozę, owcę
  • porwać z lady; z kuchni, z przedpokoju; ze stada

Cytaty

Bandyci uciekli bez łupów. Inaczej było we wtorek w Lublińcu. Tu udało im się porwać biżuterię wartą 5 tysięcy złotych.

źródło: NKJP: Sylwia Bławat: Rodzina bandytów, prasa, 2004-09-09

[...] rabuś porwał z przedpokoju reklamówkę wyglądającą ponętnie. Była pełna i ciężka. Rabuś uciekał co sił, aż z tej reklamówki posypał się łup.

źródło: NKJP: Worek pełen niespodzianek, Dziennik Polski, 2003-03-10

[...] jeden z przybyszów porwał z lady należącą do właściciela sklepu saszetkę, zawierającą 1500 złotych. - Napastnicy rzucili się do ucieczki.

źródło: NKJP: /minos/: Pościg przez KSM, Echo Dnia, 2005-08-03

Wilki porwały ze stada 8 jagniąt, 8 owiec i jedną kozę.

źródło: NKJP: Wilki kontratakują, Dziennik Polski, 2003-07-22

[...] wstydziłam się, och, wstydziłam ograbiać leżących i oskarżających niebo głosem okropnym, choć tak groźnie milczącym. Aż wreszcie nie wytrzymałam, trzymając ręce wciąż podniesione do góry, schyliłam się błyskawicznie, porwałam i uciekłam.

źródło: NKJP: Stefan Leder, Witold Leder: Czerwona nić : ze wspomnień i prac rodziny Lederów, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porwę
 porwiemy
2 os. porwiesz
 porwiecie
3 os. porwie
 porwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porwałem
+(e)m porwał
 porwałam
+(e)m porwała
 porwałom
+(e)m porwało
 porwaliśmy
+(e)śmy porwali
 porwałyśmy
+(e)śmy porwały
2 os. porwałeś
+(e)ś porwał
 porwałaś
+(e)ś porwała
 porwałoś
+(e)ś porwało
 porwaliście
+(e)ście porwali
 porwałyście
+(e)ście porwały
3 os. porwał
 porwała
 porwało
 porwali
 porwały

bezosobnik: porwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porwijmy
2 os. porwij
 porwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porwałbym
bym porwał
 porwałabym
bym porwała
 porwałobym
bym porwało
 porwalibyśmy
byśmy porwali
 porwałybyśmy
byśmy porwały
2 os. porwałbyś
byś porwał
 porwałabyś
byś porwała
 porwałobyś
byś porwało
 porwalibyście
byście porwali
 porwałybyście
byście porwały
3 os. porwałby
by porwał
 porwałaby
by porwała
 porwałoby
by porwało
 porwaliby
by porwali
 porwałyby
by porwały

bezosobnik: porwano by

bezokolicznik: porwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: porwawszy

gerundium: porwanie

imiesłów przymiotnikowy bierny: porwany

odpowiednik aspektowy: porywać

Składnia

Rzżywotny + porwać +
CO + (SKĄD)

4. o żywiołach

Definicja

o żywiołach: gwałtownie ruszyć coś z miejsca i przenieść dalej

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  unieść

Połączenia

  • wiatr; nurt, prąd (powietrza/wody), potok; żywioł porwał kogoś/coś; lawina; fala, woda; Odra, Wisła porwała kogoś/coś; morze porwało kogoś/coś
  • porwać dorosłego człowieka; narciarzy, turystów; plastikową siatkę/worek; most; nici; kartki
  • porwani / porwane przez śnieżną nawałnicę, przez wiatr; porwane amfibie, łodzie; parasole

Cytaty

Wkra jest zdradliwa. Z brzegu płytka, parę kroków dalej – wartki nurt, mogący porwać nawet dorosłego człowieka.

źródło: NKJP: Współpracownik: Utonął ratując kolegę, Tygodnik Ciechanowski, 2005-06-14

Samson uwielbiał plażę, miał gdzie się wybiegać, ścigał nie tylko ptaki drepczące w pobliżu fal, ale również plastikowe worki, które wiatr porwał ze śmietników i rzucił w stronę wody.

źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008

Z relacji strażaków wynika, że 21 lipca po południu kilku chłopców kąpało się w rzece. Nagle jednego z nich, w odległości ok. 20 metrów od brzegu, porwał silny prąd i wciągnął pod wodę.

źródło: NKJP: R. Nadaj: Wisła pochłonęła kolejna ofiarę, Tygodnik Ciechanowski, 2003-07-30

W rumieńcach gorączki wypruła jedwabne nitki. Prądy powietrzne porwały je i rozniosły po świecie.

źródło: NKJP: Magdalena Tulli: W czerwieni, 1999

Do poszukiwań przyłączyli się Władysław C. i Grzegorz K., dwaj uczestnicy narciarskiej wycieczki, których nie porwała ze sobą lawina.

źródło: NKJP: (KOV): Lawina z Liliowej, Dziennik Polski, 2001-04-09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porwę
 porwiemy
2 os. porwiesz
 porwiecie
3 os. porwie
 porwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porwałem
+(e)m porwał
 porwałam
+(e)m porwała
 porwałom
+(e)m porwało
 porwaliśmy
+(e)śmy porwali
 porwałyśmy
+(e)śmy porwały
2 os. porwałeś
+(e)ś porwał
 porwałaś
+(e)ś porwała
 porwałoś
+(e)ś porwało
 porwaliście
+(e)ście porwali
 porwałyście
+(e)ście porwały
3 os. porwał
 porwała
 porwało
 porwali
 porwały

bezosobnik: porwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porwijmy
2 os. porwij
 porwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porwałbym
bym porwał
 porwałabym
bym porwała
 porwałobym
bym porwało
 porwalibyśmy
byśmy porwali
 porwałybyśmy
byśmy porwały
2 os. porwałbyś
byś porwał
 porwałabyś
byś porwała
 porwałobyś
byś porwało
 porwalibyście
byście porwali
 porwałybyście
byście porwały
3 os. porwałby
by porwał
 porwałaby
by porwała
 porwałoby
by porwało
 porwaliby
by porwali
 porwałyby
by porwały

bezosobnik: porwano by

bezokolicznik: porwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: porwawszy

gerundium: porwanie

imiesłów przymiotnikowy bierny: porwany

odpowiednik aspektowy: porywać

Składnia

Rznieżywotny + porwać +
KOGO/CO

5. o uczuciach

Definicja

spowodować, że ktoś traci kontrolę nad swoim zachowaniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  opanować

Połączenia

  • kogoś porwał entuzjazm, gniew, smutek
  • porwany złością; ekstazą; radością; namiętnością; szałem swobody

Cytaty

[...] źródeł hossy sprzed lat i późniejszego „pęknięcia bańki” trzeba szukać w gwałtownej zmianie nastrojów szerokich rzesz inwestorów, których najpierw porwał niefrasobliwy entuzjazm inwestycyjny, a później - w obliczu szybko topniejących oszczędności - ogarnęła powszechna panika.

źródło: NKJP: Miłosz Węglewski: Historia się nie powtórzy, Gazeta Wyborcza, 1997-10-29

Po wyrównującej bramce porwany radością stadion włączył się do dopingu. Po chwili kolejny gol dla nas – na trybunach totalna euforia i szaleńcy doping ze wszystkich gardeł już do końca meczu.

źródło: Internet

Młodziutka Teresa uwolniła się od ziemskich i tak naturalnych spraw, jak chociażby ciążenie. Unosiła się w powietrzu, porwana ekstazą, nawet przy świadkach, podczas mszy.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Światowidz, 2001

Na myśl, że może stracić jego ślad, porwał go gniew.

źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962

Deputowani Sejmu, porwani nastrojem chwili, zaśpiewali hymn, a potem bez specjalnych problemów zatwierdzili skład rządu.

źródło: NKJP: Blamaż Rosji!, Dziennik Polski, 2000-05-08

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porwę
 porwiemy
2 os. porwiesz
 porwiecie
3 os. porwie
 porwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porwałem
+(e)m porwał
 porwałam
+(e)m porwała
 porwałom
+(e)m porwało
 porwaliśmy
+(e)śmy porwali
 porwałyśmy
+(e)śmy porwały
2 os. porwałeś
+(e)ś porwał
 porwałaś
+(e)ś porwała
 porwałoś
+(e)ś porwało
 porwaliście
+(e)ście porwali
 porwałyście
+(e)ście porwały
3 os. porwał
 porwała
 porwało
 porwali
 porwały

bezosobnik: porwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porwijmy
2 os. porwij
 porwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porwałbym
bym porwał
 porwałabym
bym porwała
 porwałobym
bym porwało
 porwalibyśmy
byśmy porwali
 porwałybyśmy
byśmy porwały
2 os. porwałbyś
byś porwał
 porwałabyś
byś porwała
 porwałobyś
byś porwało
 porwalibyście
byście porwali
 porwałybyście
byście porwały
3 os. porwałby
by porwał
 porwałaby
by porwała
 porwałoby
by porwało
 porwaliby
by porwali
 porwałyby
by porwały

bezosobnik: porwano by

bezokolicznik: porwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: porwawszy

gerundium: porwanie

imiesłów przymiotnikowy bierny: porwany

odpowiednik aspektowy: porywać

Składnia

Rznieżywotny + porwać +
KOGO

6. zachwycić

Definicja

wywrzeć na kimś duże wrażenie i wywołać chęć wykonywania określonych czynności

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zachwycić

Połączenia

  • wokalista; zespół porwał kogoś; muzycy porwali kogoś
  • porwać młodzież, nastolatków; ludzi, tłum, wszystkich; słuchaczy, widzów; publiczność/publikę; kibiców
  • porwać charyzmą, (charyzmatyczną) ekspresyjnością
  • porwać do (wspólnej) zabawy; do tańca; do śpiewu; do czynu, do walki
  • porwać za sobą
  • porwać i oczarować

Cytaty

Muzykom grającym reggae udało się porwać do wspólnej zabawy grupę młodych ludzi.

źródło: NKJP: Łukasz Żyła: Wypracowania na wesoło, Tygodnik Rybnicki, 2008-10-28

[...] wieczorem był koncert muzyczny, który porwał do tańca biesiadników.

źródło: NKJP: /ram/: Dąbrowica się bawiła, 2004-07-20

Kawończyk, jak zwykle, zaczarował swoimi poetyckimi opowieściami, zagranymi pięknym tonem, a Mancel porwał charyzmatyczną ekspresyjnością.

źródło: NKJP: Oby było tak zawsze, Dziennik Polski, 2001-05-31

Śpiew dzieci porwał do zabawy i mieszkańców, i honorowych gości.

źródło: NKJP: G.: 60-lecie Koła i Dzień Seniora, Tygodnik Tucholski, 2007

Myślę że, pamiętając o tych dramatycznych wydarzeniach, nie możemy pomijać faktu, iż w tamtym czasie naród polski doszedł do swojego państwa po wielu latach upokorzeń i trudu, w związku z tym łatwo go było zranić, ale z drugiej strony łatwo też było porwać do wielkich czynów, bo myślę, że takimi były i zwycięskie wojny, i odbudowa państwa [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 02.12.1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porwę
 porwiemy
2 os. porwiesz
 porwiecie
3 os. porwie
 porwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porwałem
+(e)m porwał
 porwałam
+(e)m porwała
 porwałom
+(e)m porwało
 porwaliśmy
+(e)śmy porwali
 porwałyśmy
+(e)śmy porwały
2 os. porwałeś
+(e)ś porwał
 porwałaś
+(e)ś porwała
 porwałoś
+(e)ś porwało
 porwaliście
+(e)ście porwali
 porwałyście
+(e)ście porwały
3 os. porwał
 porwała
 porwało
 porwali
 porwały

bezosobnik: porwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porwijmy
2 os. porwij
 porwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porwałbym
bym porwał
 porwałabym
bym porwała
 porwałobym
bym porwało
 porwalibyśmy
byśmy porwali
 porwałybyśmy
byśmy porwały
2 os. porwałbyś
byś porwał
 porwałabyś
byś porwała
 porwałobyś
byś porwało
 porwalibyście
byście porwali
 porwałybyście
byście porwały
3 os. porwałby
by porwał
 porwałaby
by porwała
 porwałoby
by porwało
 porwaliby
by porwali
 porwałyby
by porwały

bezosobnik: porwano by

bezokolicznik: porwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: porwawszy

gerundium: porwanie

imiesłów przymiotnikowy bierny: porwany

odpowiednik aspektowy: porywać

Składnia

Rzosobowy + porwać +
KOGO + (CZYM) + (do CZEGO)
Rznieżywotny + porwać +
KOGO + (do CZEGO)

7. potargać

Definicja

szarpiąc, spowodować pęknięcia w jakiejś rzeczy lub jej rozpad na drobne części

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

  • porwać koszulę, spodnie; kartki, zaproszenie; linie elektryczne
  • porwany płaszcz; rękaw; koc; porwana gazeta; koszula, kurtka, suknia; opaska; porwane karty

Cytaty

Pochyliłem się i ja z kolei oparłem dłonie o uda, próbując złapać oddech. Patrzyłem na Wronka spod opadających na oczy włosów. – Chodź, skoczymy na Stare Lotnisko – powiedział. – Może lepiej wróćmy, zobacz, porwałem koszulę. [...] Matka mnie zabije – jęknąłem. Wyciągałem nitki z poszarpanego materiału.

źródło: NKJP: Jarosław Maślanek: Haszyszopenki, 2008

Dobrą nowinę w postaci zaproszenia z pieczątką burmistrza porwałam na drobny mak i rozsiałam po chodniku.

źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Prowincja, 2002

[...] radziliśmy z Isą, że nazajutrz o świcie pojedzie do Chalida ze Starych Atagów i przekaże mu informację, iż postanowiłem zostać i czekać. Poprzedniego wieczora, porządkując zapiski, przepisałem do zeszytu z porwanej gazety, co o Maschadowie mówił wieczny rosyjski dysydent, Siergiej Kowaliow [...].

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004

Szacuje się, że w drugiej połowie maja, gdy wielka fala szła na Leńsk, zrzucono blisko 2000 ton ładunków wybuchowych. Nie pomogło. 28-tysięczny Leńsk zniknął. - Lena zmyła 3 tys. domów, porwała linie elektryczne, zniszczyła wodociągi.

źródło: NKJP: None: Syberia czeka na cud, Dziennik Polski, 2001-06-29

Zaatakowany Jarosław K., po złożeniu zeznań w komisariacie policji, został opatrzony przez lekarzy pogotowia przy ulicy Hożej. Miał poszarpane palce rąk oraz porwane spodnie i kurtkę.

źródło: NKJP: JSU: Doberman bronią pijaka, prasa, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porwę
 porwiemy
2 os. porwiesz
 porwiecie
3 os. porwie
 porwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porwałem
+(e)m porwał
 porwałam
+(e)m porwała
 porwałom
+(e)m porwało
 porwaliśmy
+(e)śmy porwali
 porwałyśmy
+(e)śmy porwały
2 os. porwałeś
+(e)ś porwał
 porwałaś
+(e)ś porwała
 porwałoś
+(e)ś porwało
 porwaliście
+(e)ście porwali
 porwałyście
+(e)ście porwały
3 os. porwał
 porwała
 porwało
 porwali
 porwały

bezosobnik: porwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porwijmy
2 os. porwij
 porwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porwałbym
bym porwał
 porwałabym
bym porwała
 porwałobym
bym porwało
 porwalibyśmy
byśmy porwali
 porwałybyśmy
byśmy porwały
2 os. porwałbyś
byś porwał
 porwałabyś
byś porwała
 porwałobyś
byś porwało
 porwalibyście
byście porwali
 porwałybyście
byście porwały
3 os. porwałby
by porwał
 porwałaby
by porwała
 porwałoby
by porwało
 porwaliby
by porwali
 porwałyby
by porwały

bezosobnik: porwano by

bezokolicznik: porwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: porwawszy

gerundium: porwanie

imiesłów przymiotnikowy bierny: porwany

Składnia

bez ograniczeń + porwać +
CO

Frazeologizmy

niech kogoś/coś diabli
niech kogoś/coś diabli porwą
niech kogoś/coś licho porwie
Data ostatniej modyfikacji: 19.02.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN