UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

oszukiwać się

Chronologizacja

SPXVI, SKN: oszukywać się, SJPXVII, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. oszukać

1. siebie samego

Definicja

przekonywać samego siebie, że coś jest prawdą, choć tak nie jest

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  czarować się, okłamywać się, wmawiać sobie

Cytaty

Każde dziecko w naszym ośrodku jest inne. Ma swoje specyficzne problemy, inne potrzeby. Jako wychowawcy staramy się w miarę możliwości pomagać im w rozwiązywaniu tych problemów. Ale nie oszukujmy się, nikt tym dzieciom nie zastąpi rodziny.

źródło: NKJP: K. Kowalski: Te dzieci też potrzebują miłości, Tygodnik Ciechanowski, 2004-06-22

Urządził np. gabinet fizykoterapii [...]. Co jakiś czas dokupowany jest nowy aparat, przydatny w leczeniu tego rodzaju schorzeń. Nie ma się co bowiem oszukiwać - farmaceutyki mogą [...] jedynie zmniejszać ból, natomiast fizykoterapia, ćwiczenia ruchowe, to jedyne skuteczne lekarstwa na tego rodzaju choroby.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

­[...] w budżecie ministra finansów jest 900 mld zł na dopłaty do kredytów udzielonych w tym roku, czyli 2,5 bln zł plus 900 mld zł to już jest 3400 mld zł. Czyli nie oszukujmy się, że nie ma żadnego dodatkowego obciążenia budżetu.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 02.12.1994

Porównując się z innymi oszukiwaliśmy się, że nie jedziemy na tym samym wózku.

źródło: Internet

Moglibyśmy pomagać tak temu bankowi, żeby były udzielane przez NBP gwarancje na lokaty międzybankowe innych banków. Następnie przez udzielanie bankowi kredytów: refinansowego, lombardowego, redyskontowego, ale już na ogólnie obowiązujących zasadach. Czasami to bankom pomaga, ale nie oszukujmy się, kredyt refinansowy, tak jak to jest w zarządzie komisarycznym, banku nie wyratuje.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 18.02.1994

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oszukuję się
oszukujemy się
2 os. oszukujesz się
oszukujecie się
3 os. oszukuje się
oszukują się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oszukiwałem się
+(e)m się oszukiwał
oszukiwałam się
+(e)m się oszukiwała
oszukiwałom się
+(e)m się oszukiwało
oszukiwaliśmy się
+(e)śmy się oszukiwali
oszukiwałyśmy się
+(e)śmy się oszukiwały
2 os. oszukiwałeś się
+(e)ś się oszukiwał
oszukiwałaś się
+(e)ś się oszukiwała
oszukiwałoś się
+(e)ś się oszukiwało
oszukiwaliście się
+(e)ście się oszukiwali
oszukiwałyście się
+(e)ście się oszukiwały
3 os. oszukiwał się
oszukiwała się
oszukiwało się
oszukiwali się
oszukiwały się

bezosobnik: oszukiwano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się oszukiwał
będę się oszukiwać
będę się oszukiwała
będę się oszukiwać
będę się oszukiwało
będę się oszukiwać
będziemy się oszukiwali
będziemy się oszukiwać
będziemy się oszukiwały
będziemy się oszukiwać
2 os. będziesz się oszukiwał
będziesz się oszukiwać
będziesz się oszukiwała
będziesz się oszukiwać
będziesz się oszukiwało
będziesz się oszukiwać
będziecie się oszukiwali
będziecie się oszukiwać
będziecie się oszukiwały
będziecie się oszukiwać
3 os. będzie się oszukiwał
będzie się oszukiwać
będzie się oszukiwała
będzie się oszukiwać
będzie się oszukiwało
będzie się oszukiwać
będą się oszukiwali
będą się oszukiwać
będą się oszukiwały
będą się oszukiwać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oszukujmy się
2 os. oszukuj się
oszukujcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oszukiwałbym się
bym się oszukiwał
oszukiwałabym się
bym się oszukiwała
oszukiwałobym się
bym się oszukiwało
oszukiwalibyśmy się
byśmy się oszukiwali
oszukiwałybyśmy się
byśmy się oszukiwały
2 os. oszukiwałbyś się
byś się oszukiwał
oszukiwałabyś się
byś się oszukiwała
oszukiwałobyś się
byś się oszukiwało
oszukiwalibyście się
byście się oszukiwali
oszukiwałybyście się
byście się oszukiwały
3 os. oszukiwałby się
by się oszukiwał
oszukiwałaby się
by się oszukiwała
oszukiwałoby się
by się oszukiwało
oszukiwaliby się
by się oszukiwali
oszukiwałyby się
by się oszukiwały

bezosobnik: oszukiwano by się

bezokolicznik: oszukiwać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: oszukując się

gerundium: oszukiwanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. oszukiwanie się
oszukiwania się
D. oszukiwania się
oszukiwań się
C. oszukiwaniu się
oszukiwaniom się
B. oszukiwanie się
oszukiwania się
N. oszukiwaniem się
oszukiwaniami się
Ms. oszukiwaniu się
oszukiwaniach się
W. oszukiwanie się
oszukiwania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: oszukujący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. oszukujący się
oszukujący się
oszukujący się
oszukujące się
oszukująca się
D. oszukującego się
oszukującego się
oszukującego się
oszukującego się
oszukującej się
C. oszukującemu się
oszukującemu się
oszukującemu się
oszukującemu się
oszukującej się
B. oszukującego się
oszukującego się
oszukujący się
oszukujące się
oszukującą się
N. oszukującym się
oszukującym się
oszukującym się
oszukującym się
oszukującą się
Ms. oszukującym się
oszukującym się
oszukującym się
oszukującym się
oszukującej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. oszukujący się
oszukujący się
oszukujące się
oszukujące się
D. oszukujących się
oszukujących się
oszukujących się
oszukujących się
C. oszukującym się
oszukującym się
oszukującym się
oszukującym się
B. oszukujących się
oszukujących się
oszukujących się
oszukujące się
N. oszukującymi się
oszukującymi się
oszukującymi się
oszukującymi się
Ms. oszukujących się
oszukujących się
oszukujących się
oszukujących się

odpowiednik aspektowy: oszukać się

Składnia

Rzosobowy + oszukiwać się +
(że ZDANIE)

2. wzajemnie

Definicja

okłamywać jeden drugiego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  okłamywać się

Cytaty

[...] w tej szkole nie jesteśmy w stanie stworzyć odpowiedniej oferty edukacyjnej. Wpływa na to mała liczba dzieci zmuszająca do tworzenia klas łączonych, brak perspektywy budowy sali gimnastycznej i inwestowania w sale komputerowe czy inne nowoczesne pomoce naukowe. Nie możemy się również nawzajem oszukiwać, że jest szansa na zmianę tego stanu rzeczy w przyszłości.

źródło: NKJP: ALEKSANDER GĄCIARZ: Tylko szkoły żal..., Dziennik Polski, 2000-01-22

W konfrontacji z Zachodem Arabowie zawsze dbali o wywołanie wrażenia solidarności, szczególnie w sytuacjach takich jak teraz - gdy zaostrzał się konflikt z Izraelem. Jednak tak naprawdę na Bliskim Wschodzie nikt nikomu nie ufa, a liderzy Egiptu, Syrii czy Iraku wolą się nawzajem oszukiwać niż współpracować.

źródło: NKJP: Piotr Paziński: A żyją blisko i razem, Gazeta Wyborcza, 1994-03-05

Nigdy nie interesowały mnie opowieści szpiegowskie z zimnej wojny. Wydawało mi się to nudne: to była strata czasu, szpiegowali i oszukiwali się nawzajem, ale nie mieli wpływu na rzeczywistość.

źródło: NKJP: Joanna Szczęsna: Szpiedzy i katedry, Gazeta Wyborcza, 1992-06-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oszukuję się
oszukujemy się
2 os. oszukujesz się
oszukujecie się
3 os. oszukuje się
oszukują się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oszukiwałem się
+(e)m się oszukiwał
oszukiwałam się
+(e)m się oszukiwała
oszukiwałom się
+(e)m się oszukiwało
oszukiwaliśmy się
+(e)śmy się oszukiwali
oszukiwałyśmy się
+(e)śmy się oszukiwały
2 os. oszukiwałeś się
+(e)ś się oszukiwał
oszukiwałaś się
+(e)ś się oszukiwała
oszukiwałoś się
+(e)ś się oszukiwało
oszukiwaliście się
+(e)ście się oszukiwali
oszukiwałyście się
+(e)ście się oszukiwały
3 os. oszukiwał się
oszukiwała się
oszukiwało się
oszukiwali się
oszukiwały się

bezosobnik: oszukiwano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się oszukiwał
będę się oszukiwać
będę się oszukiwała
będę się oszukiwać
będę się oszukiwało
będę się oszukiwać
będziemy się oszukiwali
będziemy się oszukiwać
będziemy się oszukiwały
będziemy się oszukiwać
2 os. będziesz się oszukiwał
będziesz się oszukiwać
będziesz się oszukiwała
będziesz się oszukiwać
będziesz się oszukiwało
będziesz się oszukiwać
będziecie się oszukiwali
będziecie się oszukiwać
będziecie się oszukiwały
będziecie się oszukiwać
3 os. będzie się oszukiwał
będzie się oszukiwać
będzie się oszukiwała
będzie się oszukiwać
będzie się oszukiwało
będzie się oszukiwać
będą się oszukiwali
będą się oszukiwać
będą się oszukiwały
będą się oszukiwać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oszukujmy się
2 os. oszukuj się
oszukujcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oszukiwałbym się
bym się oszukiwał
oszukiwałabym się
bym się oszukiwała
oszukiwałobym się
bym się oszukiwało
oszukiwalibyśmy się
byśmy się oszukiwali
oszukiwałybyśmy się
byśmy się oszukiwały
2 os. oszukiwałbyś się
byś się oszukiwał
oszukiwałabyś się
byś się oszukiwała
oszukiwałobyś się
byś się oszukiwało
oszukiwalibyście się
byście się oszukiwali
oszukiwałybyście się
byście się oszukiwały
3 os. oszukiwałby się
by się oszukiwał
oszukiwałaby się
by się oszukiwała
oszukiwałoby się
by się oszukiwało
oszukiwaliby się
by się oszukiwali
oszukiwałyby się
by się oszukiwały

bezosobnik: oszukiwano by się

bezokolicznik: oszukiwać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: oszukując się

gerundium: oszukiwanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. oszukiwanie się
oszukiwania się
D. oszukiwania się
oszukiwań się
C. oszukiwaniu się
oszukiwaniom się
B. oszukiwanie się
oszukiwania się
N. oszukiwaniem się
oszukiwaniami się
Ms. oszukiwaniu się
oszukiwaniach się
W. oszukiwanie się
oszukiwania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: oszukujący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. oszukujący się
oszukujący się
oszukujący się
oszukujące się
oszukująca się
D. oszukującego się
oszukującego się
oszukującego się
oszukującego się
oszukującej się
C. oszukującemu się
oszukującemu się
oszukującemu się
oszukującemu się
oszukującej się
B. oszukującego się
oszukującego się
oszukujący się
oszukujące się
oszukującą się
N. oszukującym się
oszukującym się
oszukującym się
oszukującym się
oszukującą się
Ms. oszukującym się
oszukującym się
oszukującym się
oszukującym się
oszukującej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. oszukujący się
oszukujący się
oszukujące się
oszukujące się
D. oszukujących się
oszukujących się
oszukujących się
oszukujących się
C. oszukującym się
oszukującym się
oszukującym się
oszukującym się
B. oszukujących się
oszukujących się
oszukujących się
oszukujące się
N. oszukującymi się
oszukującymi się
oszukującymi się
oszukującymi się
Ms. oszukujących się
oszukujących się
oszukujących się
oszukujących się

odpowiednik aspektowy: oszukać się

Składnia

Rzosobowy; pl + oszukiwać się + bez ograniczeń
Data ostatniej modyfikacji: 12.11.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj