UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pościelić

częściej posłać

Chronologizacja

SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pościelę
 pościelimy
2 os. pościelisz
 pościelicie
3 os. pościeli
 pościelą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pościeliłem
+(e)m pościelił
 pościeliłam
+(e)m pościeliła
 pościeliłom
+(e)m pościeliło
 pościeliliśmy
+(e)śmy pościelili
 pościeliłyśmy
+(e)śmy pościeliły
2 os. pościeliłeś
+(e)ś pościelił
 pościeliłaś
+(e)ś pościeliła
 pościeliłoś
+(e)ś pościeliło
 pościeliliście
+(e)ście pościelili
 pościeliłyście
+(e)ście pościeliły
3 os. pościelił
 pościeliła
 pościeliło
 pościelili
 pościeliły

bezosobnik: pościelono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pościelmy
2 os. pościel
 pościelcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pościeliłbym
bym pościelił
 pościeliłabym
bym pościeliła
 pościeliłobym
bym pościeliło
 pościelilibyśmy
byśmy pościelili
 pościeliłybyśmy
byśmy pościeliły
2 os. pościeliłbyś
byś pościelił
 pościeliłabyś
byś pościeliła
 pościeliłobyś
byś pościeliło
 pościelilibyście
byście pościelili
 pościeliłybyście
byście pościeliły
3 os. pościeliłby
by pościelił
 pościeliłaby
by pościeliła
 pościeliłoby
by pościeliło
 pościeliliby
by pościelili
 pościeliłyby
by pościeliły

bezosobnik: pościelono by

bezokolicznik: pościelić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pościeliwszy

gerundium: pościelenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: pościelony

Pochodzenie

Zob. ścielić, słać (do spania)

1. do spania

Definicja

rozłożyć pościel przeznaczoną do spania

Warianty

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  usłać, uścielić, zasłać, zaścielić

Połączenia

  • pościelić łóżko, tapczan

Cytaty

Kobieta pościeliła mu w dawnym pokoju Ryśka.

źródło: KWSJP: Maciej Pinkwart: Dziewczyna z Ipanemy, 2003

Weź Jankę do kuchni i przygotujcie kolację, a ja tymczasem pościelę łóżka.

źródło: KWSJP: Jerzy Krasicki: Po prostu młodzi, 1970

Mice pościeliłam na wersalce w dużym pokoju, wyciągnąwszy swoją najładniejszą bieliznę, bogato koronką obszyty komplet, który dostałam od Tańcownicy.

źródło: KWSJP: Maria Szulecka: W blasku dnia, 1984

Składnia

Rzosobowy + pościelić +
(KOMU) + (CO) + (GDZIE)

2. po spaniu

Definicja

schować pościel przeznaczoną do spania

Warianty

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Połączenia

  • pościelić łóżko, tapczan

Cytaty

Pewnie tego dnia było zimno, był śnieg, pewnie tego dnia chłopcy, z którymi dzieliłem pokój, pościelili za mnie łóżko, jak to było przyjęte w zwyczaju urodzinowym, pewnie dłużej gadaliśmy wieczorem, a pielęgniarka wpadła zgasić światło pół godziny później.

źródło: NKJP: Hubert Klimko-Dobrzaniecki: Rzeczy pierwsze, 2009

Później, wieczorem, jak już się zbiorę i pójdę na ważne spotkanie, możesz tu wejść i posprzątać. Łóżko pościelić albo co.

źródło: NKJP: Jakub Ćwiek: Ofensywa szulerów, Esensja, 2009-10-12

Składnia

Rzosobowy + pościelić +
CO

3. słomę

Definicja

rozłożyć coś miękkiego

Warianty

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Połączenia

  • pościelić siano, słomę

Cytaty

Baba pościeliła nam siano pod oknami, ułożyła lniane prześcieradła i naniosła kilka poduch.

źródło: KWSJP: Tadeusz Kwiatkowski: Bohater do wynajęcia, 1956

Trzeba co kilka dni wyczyścić pomieszczenia dla zwierząt i pościelić im czyste siano i słomę.

źródło: KWSJP: cosmokariera, prasa, 2000

Składnia

Rzżywotny + pościelić +
KOMU/CZEMU + CO + (GDZIE)
Data ostatniej modyfikacji: 12.04.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN