Chronologizacja
Pochodzenie
Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego posilić (się) 'wzmocnić (się)', który od silić się; zob. siła
1.a przedmiot
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | jedzenie |
Połączenia
- ciepły, gorący, zimny; duży, mały; dwudaniowy; ciężkostrawny, kaloryczny, obfity, tłusty; dietetyczny, lekki, pełnowartościowy, pożywny, suty, zdrowy; postny, prosty, skromny; mięsny, wegetariański; świąteczny; wigilijny; wystawny; wspólny; domowy, szkolny, szpitalny; gotowy; dodatkowy; smaczny; tradycyjny posiłek; bezpłatne, darmowe, nieodpłatne; tanie; urozmaicone posiłki
- jeden posiłek; dwa, trzy posiłki; pięć posiłków
- posiłki dla dzieci, dla podopiecznych, dla uczniów; dla rodziny; dla bezdomnych, dla potrzebujących, dla ubogich; dla chorych, dla pacjentów; dla zawodników; dla pracowników, dla robotników
- posiłki i napoje
- cena, koszt; skład; resztki posiłku
- dodatek do posiłku; resztki z posiłku; dopłata, dotacje do posiłków; opłata za posiłki
- bloczek, bon, talon na posiłek
- komponować; gotować, przygotować/przygotowywać, przyrządzić/przyrządzać, szykować, ugotować; zamówić; jadać, jeść, przyjmować, spożyć/spożywać, zjadać, zjeść; dostarczać, dowozić, roznosić, rozwozić; podawać, rozdawać, serwować, wydawać; zapewnić; dofinansować, dotować, fundować, ufundować; dostawać, otrzymywać posiłki
- częstować posiłkiem
- kogoś (nie) stać; wydać na posiłek; płacić, zapłacić za posiłek
Cytaty
[...] szkolny obiad to niejednokrotnie jedyny [...] ciepły posiłek dziecka. źródło: NKJP: S.Żagiel: Podręczniki i obiady dla uczniów, |
|
Zmienne pory przyjmowania posiłków powodują zaburzenia apetytu, dyspepsję [...], zgagę, nieregularność wypróżnień, wzdęcia, nieżyty błony śluzowej żołądka, co w konsekwencji może prowadzić do choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. źródło: NKJP: Jadwiga Siedlecka: Praca i zdrowie kierowców komunikacji miejskiej, Praca i Zdrowie, 2007-12-11 |
|
Najlepiej jest kierować się zasadą, że w ciągu dnia należy jadać pięć posiłków sporządzonych z produktów zbożowych i ziemniaczanych, z czego do czterech muszą być obowiązkowo dodane warzywa i owoce, a tylko do jednego mięso i do dwóch przetwory mleczne. źródło: NKJP: Lucyna Krysiak: Pomyśl zanim zjesz, Dziennik Łódzki, 2004-06-19 |
|
Wolne od podatku dochodowego są stypendia socjalne, specjalne dla osób niepełnosprawnych, stypendia za wyniki w nauce, stypendia ministra za osiągnięcia w nauce, dopłaty do zakwaterowania, dopłaty do posiłków oraz zapomogi. źródło: NKJP: ol: Dekalog pracującego studenta, Dlaczego? , 2009-09-25 |
|
Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelickiej przygotowuje ciepłe posiłki dla bezdomnych, mieszkających na gdyńskim dworcu. źródło: NKJP: Sapińska Wioletta, Kas Dorota: Gdy dom jest na dworcu, Dziennik Gdyński, 1998-12-05 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | posiłek |
posiłki |
|
D. | posiłku |
posiłków |
|
C. | posiłkowi |
posiłkom |
|
B. | posiłek |
posiłki |
|
N. | posiłkiem |
posiłkami |
|
Ms. | posiłku |
posiłkach |
|
W. | posiłku |
posiłki |
1.b czynność
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | jedzenie |
Połączenia
- popołudniowy, poranny, wieczorny; jedyny; główny, najważniejszy, podstawowy; uroczysty; szybki; spóźniony posiłek; codzienne, nieregularne, regularne, stałe posiłki
- posiłek o określonej/stałej porze
- posiłek i nocleg
- czas, godzina, pora posiłku
- czas, pora, przerwa na posiłek
- przerwać posiłek; celebrować posiłki
- siadać, siąść, usiąść, zasiąść; przygotować się, przystąpić, szykować się; pić, podawać (herbatę, kompot, piwo, sok, wino) do posiłku; nakrywać (stół) do posiłku
- wołać, wzywać; gromadzić się, chodzić, iść/pójść, przyjść, udać się, wpaść dokądś, wstąpić, zatrzymać się gdzieś; spóźnić się; zaprosić; czekać na posiłek
- pojawić się, spotkać/spotykać się na posiłku; sprzątać, zmywać (naczynia) po posiłku; bywać na posiłkach
- po posiłku, przed posiłkiem; podczas posiłku, przy posiłku; między posiłkami
Cytaty
Wieczorem, kiedy po zachodzie słońca temperatura robi się znośna, nadchodzi czas głównego posiłku dnia. źródło: NKJP: Max Cegielski: Masala, 2002 |
|
Między posiłkami [...] często chodziliśmy na pobliską górę Antałówkę, czy też trochę dalej na Krokiew. źródło: NKJP: Kazimierz Saługa: Ocalić od zapomnienia (odc.18), Co Tydzień Jaworzno, 2005-01-01 |
|
Zarówno Pakistańczycy, jak i Syryjczycy bardzo celebrują posiłki. Przerywają pracę i zasiadają do jedzenia. Nikt z nich nie je sam. Wszyscy siadają w kręgu i kiedy jest większa grupa, zaczynają jeść. źródło: NKJP: Jolanta Jakubik: Zupełnie inny świat, Gazeta Radomszczańska, 2009-07-29 |
|
We trójkę poszli do kuchni, gdzie Marek nakrył do posiłku. źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | posiłek |
posiłki |
|
D. | posiłku |
posiłków |
|
C. | posiłkowi |
posiłkom |
|
B. | posiłek |
posiłki |
|
N. | posiłkiem |
posiłkami |
|
Ms. | posiłku |
posiłkach |
|
W. | posiłku |
posiłki |