UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wytwór

Chronologizacja

SJPXVII, STR: wytwor, SL: wytwor, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Rzeczownik od przedrostkowego czasownika wy-tworzyć; zob. tworzyć

1. pracy

Definicja

coś, co powstało celowo jako wynik ludzkiej pracy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł produkcja

Połączenia

  • typowy; własny; nowy wytwór; ludzkie; rodzime; swoje wytwory; wytwór intelektualny; plastyczny; wytwory artystyczne, kulturowe, ludowe; materialne
  • wytwór człowieka, społeczeństwa; pracy; działalności artystycznej, ludzkiej..., przemysłu chemicznego, muzycznego, spożywczego..., rzemiosła, sztuki, techniki; rąk ludzkich

Cytaty

Pytamy zatem, czy konkretny wytwór ludzkiej pracy: ten oto długopis, ten oto aparat radiowy, ta oto na sprecyzowany temat napisana książka, jest czy nie jest adekwatnym wyrazem myśli, która stanęła u ich genezy?

źródło: NKJP: Józef Tischner: Świat ludzkiej nadziei : wybór szkiców filozoficznych 1966-1975, 1975

Swoistą ciekawostką w portfolio artystki jest praca „Biżuteria”, na której w sześciu kadrach przedstawione zostały fantastyczne wytwory kowalstwa artystycznego.

źródło: NKJP: Paweł Sasko: Nocne motyle: Fale i fraktale, Esensja, 2008-10

Życiem po śmierci rządzą zupełnie inne prawa, które różnią się od tych, z jakimi spotykamy się w warunkach życia na ziemi, gdzie otoczeni jesteśmy wytworami materialnymi.

źródło: NKJP: Zdzisław Józef Kijas: Niebo w domu Ojca, czyściec dla kogo, piekło w oddaleniu, 2010

Ostatnią grupą tekstów są najbardziej typowe wytwory pracy dziennikarskiej: felietony [...], reportaże [...]

źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Gratka dla konwickologów, Esensja, 2009-07-02

Wytworem jest każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego, z wyłączeniem programów komputerowych.

źródło: NKJP: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów: Ustawa Prawo własności przemysłowej, Dziennik Ustaw, 2001

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wytwór
wytwory
D. wytworu
wytworów
C. wytworowi
wytworom
B. wytwór
wytwory
N. wytworem
wytworami
Ms. wytworze
wytworach
W. wytworze
wytwory

Składnia

bez ograniczeń + wytwór +
(CZEGO)

2. wyobraźni

Definicja

coś, co powstało w ludzkim umyśle

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  płód

Połączenia

  • absurdalny; czysty; naturalny, sztuczny; typowy wytwór
  • wytwór fantazji, imaginacji, wyobraźni; ducha, rozumu, umysłu; myśli
  • coś stanowi wytwór czegoś

Cytaty

Od paru dni po ulicach Warszawy jeździ prawdziwy święty Mikołaj. Ubrany w czerwony płaszcz, z pastorałem, [...] Oczywiście wcale się nie zdziwię, jeśli czytelnicy wezmą tę wiadomość za wytwór mojej fantazji.

źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór : rzeczy mniejsze, 1998

[...] słyszał wielokrotnie, że potwory są jedynie wytworem bujnej wyobraźni.

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Skarb w glinianym naczyniu, 2008

W rozumieniu niemieckim pojęcie cywilizacji jest drugorzędne wobec pojęcia kultury stanowiącej najbardziej wzniosły wytwór ducha.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuścinski: Lapidaria IV-VI, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wytwór
wytwory
D. wytworu
wytworów
C. wytworowi
wytworom
B. wytwór
wytwory
N. wytworem
wytworami
Ms. wytworze
wytworach
W. wytworze
wytwory

Składnia

bez ograniczeń + wytwór +
(CZEGO)

3. kultury

Definicja

coś, co powstało w wyniku działania jakichś procesów przyrodniczych i społecznych

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • wytwór jakichś procesów; cywilizacji, kultury, przyrody, środowiska; epoki, ewolucji, historii

Cytaty

[...] nie ulega wątpliwości, że komunizm, nazizm i faszyzm są wytworami europejskiej historii.

źródło: NKJP: Karol Modzelewski: Barbarzyńska Europa, 2004

Guram Ramiszwili reprezentuje szkołę historyczną, dla której język jest przede wszystkim wytworem historii i kultury.

źródło: NKJP: Wiktor Osiatyński: Zrozumieć świat: rozmowy z uczonymi 25 lat później, 2009

Dokoła szeroki horyzont, naturalne wytwory przyrody: drzewa, pola, łąki, pomieszane z pogubionymi częściami miasta, które jakby uciekają ku zachodowi [...]

źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1946

Karol Darwin i jego idee doboru naturalnego stanowiły typowy wytwór epoki, [...]

źródło: NKJP: Andrzej Szczeklik: Kore: o chorych, chorobach i poszukiwaniu duszy medycyny, 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wytwór
wytwory
D. wytworu
wytworów
C. wytworowi
wytworom
B. wytwór
wytwory
N. wytworem
wytworami
Ms. wytworze
wytworach
W. wytworze
wytwory

Składnia

bez ograniczeń + wytwór +
CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 26.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj