Chronologizacja
Pochodzenie
internac.
ang. conventional
fr. conventionnel
niem. konventionell
z łac. conventiōnālis 'ustalony, uzgodniony'
1. związany z konwencją - przyjętym w danym środowisku lub epoce sposobem zachowania się lub działania
Definicja
Wymowa
[konwencjonalny] lub [kąwencjonalny]
Cytaty
Odmiana
część mowy: przymiotnik
1.a gest
Definicja
Wymowa
[konwencjonalny] lub [kąwencjonalny]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego
Połączenia
- konwencjonalny gest; konwencjonalna forma, formułka, rozmowa; konwencjonalne pytanie; konwencjonalne słowa, zwroty, życzenia; wizyty
Cytaty
Przyjezdny uchyla konwencjonalnym gestem słomkowego kapelusza, odsłaniając na moment opaloną łysinę. źródło: NKJP: Andrzej Mularczyk: Sami swoi, 1967 |
|
Dygnitarz, skończywszy mowę, wyrecytował z pamięci konwencjonalną formułkę, iż ma zaszczyt poprosić, by zabrał teraz głos [...]. źródło: NKJP: Antoni Libera: Madame, 1998 |
|
Nasza troskliwość ogranicza się do konwencjonalnych pytań o zdrowie. źródło: NKJP: Marian Brandys: Dziennik 1972, 1997 |
|
- Szanowni Państwo! - zaczął prof. Mmaa i urwał. Ileż to razy powtarzał już z tej samej katedry te same konwencjonalne słowa: „Szanowni Państwo”. źródło: NKJP: Stefan Themerson: Wykład profesora Mmaa, 1969 |
|
Napisał po prostu: „Ryszardowi Matuszewskiemu z serdeczną przyjaźnią”. I postawił datę: 14 X 1954. Często zamyślałem się nad treścią tej dedykacji. Można by przecież uznać ten wpis za całkiem konwencjonalny. źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet: wybór z pamięci 90-latka, 2004 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalne |
konwencjonalna |
D. | konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalnej |
C. | konwencjonalnemu |
konwencjonalnemu |
konwencjonalnemu |
konwencjonalnemu |
konwencjonalnej |
B. | konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalny |
konwencjonalne |
konwencjonalną |
N. | konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalną |
Ms. | konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnej |
W. | konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalne |
konwencjonalna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | konwencjonalni |
konwencjonalni |
konwencjonalne |
konwencjonalne |
D. | konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
C. | konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
B. | konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalne |
N. | konwencjonalnymi |
konwencjonalnymi |
konwencjonalnymi |
konwencjonalnymi |
Ms. | konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
W. | konwencjonalni |
konwencjonalni |
konwencjonalne |
konwencjonalne |
1.b osoba
Definicja
Wymowa
[konwencjonalny] lub [kąwencjonalny]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego
Cytaty
Znakomicie wychowany, o nieskazitelnych manierach, nie był wcale konwencjonalny. Łatwo go było namówić, żeby nie zaproszony zjawił się na imieninach, jeśli tylko sądził, że sprawi tym solenizantce przyjemność [...] źródło: NKJP: Irena Szymańska: Miałam dar zachwytu, 2001 |
|
namówiono mnie, żebym zajmowała się przez chwilę także innymi dziećmi, to znaczy studentami trzeciego roku Akademii, z którymi, jak mi powiedziano, jest taki problem, że trzeba ich ośmielić, otworzyć, potrząsnąć nimi, żeby przestali być tak konwencjonalni i zachowawczy, żeby się odważyli na coś nowego [...] źródło: NKJP: Krystyna Janda: Moja Droga B., 2000 |
|
[...] przysyła mi rzeczy bardzo ekstrawaganckie, których ja sama nigdy bym sobie nie kupiła [...] Beata jest pod tym względem bardziej ode mnie odważna. Ja jestem bardziej konwencjonalna i tradycyjna. źródło: NKJP: Grażyna Zdrojewska: Nie jest kolekcjonerką, Express Ilustrowany, 2003-05-09 |
|
Dajcie nam tabu, a my je złamiemy! To jest pewna choroba dziecięca, z której lewica nie potrafi się wydostać. To czkawka. Łamanie dla łamania. Dowód na radykalizm, dowód na to, że się nie boimy, że nie jesteśmy konwencjonalni. źródło: NKJP: Anna Dziewit; Agnieszka Drotkiewicz: Teoria trutnia i inne, 2009 |
|
Wygodne, zaokrąglone przody i sznurowane cholewki do połowy łydki pozwolą łatwo pokonywać bezdroża, wertepy [...] Oczywiście świat nie składa się tylko z jednostek maszerujących, konwencjonalnym sybarytom też coś się od życia należy. źródło: NKJP: Nina Grella: Takie buty, Dziennik Zachodni, 2003-08-22 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalne |
konwencjonalna |
D. | konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalnej |
C. | konwencjonalnemu |
konwencjonalnemu |
konwencjonalnemu |
konwencjonalnemu |
konwencjonalnej |
B. | konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalny |
konwencjonalne |
konwencjonalną |
N. | konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalną |
Ms. | konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnej |
W. | konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalne |
konwencjonalna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | konwencjonalni |
konwencjonalni |
konwencjonalne |
konwencjonalne |
D. | konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
C. | konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
B. | konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalne |
N. | konwencjonalnymi |
konwencjonalnymi |
konwencjonalnymi |
konwencjonalnymi |
Ms. | konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
W. | konwencjonalni |
konwencjonalni |
konwencjonalne |
konwencjonalne |
2. medycyna
Definicja
Wymowa
[konwencjonalny] lub [kąwencjonalny]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja
Relacje znaczeniowe
synonimy: | tradycyjny | |
antonimy: | niekonwencjonalny |
Połączenia
- konwencjonalny głośnik, ładunek, materiał, monitor, napęd, radar, silnik; charakter, sposób, styl; konwencjonalna broń, elektrownia; medycyna, technika, technologia, telefonia; forma, reklama; konwencjonalne siły zbrojne; wykształcenie, wyobrażenie; konwencjonalne metody, rozwiązania, środki; obrabiarki, samochody, źródła energii; atak konwencjonalny; energia, energetyka, kolej, wojna; metoda konwencjonalna; gospodarstwo; leczenie, uzbrojenie; znaczenie konwencjonalne; paliwa, siły, zbrojenia; wartości konwencjonalne
- mało konwencjonalny
- konwencjonalny i jądrowy, konwencjonalny i niekonwencjonalny, konwencjonalny i tradycyjny
- bardzo, całkiem, zbyt konwencjonalny
Cytaty
Do niedawna zmagał się z ciężką chorobą i nie pomagały mu żadne konwencjonalne lekarstwa, dopiero kiedy sam zajął się swoim zdrowiem i wrócił do uprawiania judo, choroba ustąpiła. źródło: NKJP: Sławek Świokło: Gala tuzów, Gazeta Wrocławska, 2001-05-28 |
|
[...] temu tybetańskiemu lekarzowi, który zadomowił się w Krakowie, moja matka zawdzięczała życie, gdy cała konwencjonalna medycyna opuściła bezradnie ręce wobec choroby, na którą zapadła w popowstaniowym okresie. źródło: NKJP: Kira Gałczyńska: Nie wrócę tu nigdy czyli Pożegnanie z Mazurami, 1998 |
|
Biały Dom stara się ignorować rosyjskie postulaty zrewidowania układu o redukcji konwencjonalnych sił zbrojnych w Europie i nie zauważać faktycznych pogwałceń tego układu przez stacjonowanie nadmiernych sił rosyjskich w pobliżu granicy tureckiej i w rejonie Kaliningradu. źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Powstrzymać Rosję, nie obrazić Rosjan, Gazeta Wyborcza, 1994-10-21 |
|
Obecnie w większości krajów zachodnich zaznacza się przewaga konkubinatów, i to najczęściej bezdzietnych, nad konwencjonalnymi małżeństwami. źródło: NKJP: Paweł Wroński: Mało nas? Mało?, 1998-12-04 |
|
Główna zasada projektowania i wykonania domów pasywnych sprowadza się do kilkudziesięciocentymetrowej warstwy izolacji cieplnej, by można było zrezygnować z konwencjonalnych systemów ogrzewania, [...] źródło: NKJP: (K): Ciepłe domy bez ogrzewania?, Gazeta Krakowska, 2005-04-21 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalne |
konwencjonalna |
D. | konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalnej |
C. | konwencjonalnemu |
konwencjonalnemu |
konwencjonalnemu |
konwencjonalnemu |
konwencjonalnej |
B. | konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalny |
konwencjonalne |
konwencjonalną |
N. | konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalną |
Ms. | konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnej |
W. | konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalne |
konwencjonalna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | konwencjonalni |
konwencjonalni |
konwencjonalne |
konwencjonalne |
D. | konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
C. | konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
B. | konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalne |
N. | konwencjonalnymi |
konwencjonalnymi |
konwencjonalnymi |
konwencjonalnymi |
Ms. | konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
W. | konwencjonalni |
konwencjonalni |
konwencjonalne |
konwencjonalne |
3. struktura
Definicja
Wymowa
[konwencjonalny] lub [kąwencjonalny]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne
Połączenia
- konwencjonalna norma, struktura; teatr konwencjonalny
Cytaty
[...] fikcja jest zawsze wypadkowa trzech podstawowych założeń: [...] Powinna zakładać konwencjonalne normy kompozycyjne (np. zasada małych kroków). źródło: NKJP: Janusz Mastalski: Zarys teorii wychowania, 2002 |
|
[...] jego film nie ma konwencjonalnej struktury „zawiązanie akcji – rozwój sytuacji – kulminacja”. źródło: NKJP: 50 najlepszych filmów wojennych wszech czasów, Esensja, 2009-09-08 |
|
Niewiele w tym przedstawieniu zostało z konwencjonalnego teatru, jakby artysta nie dowierzał, że w jego formie można jeszcze o czymś ważnym powiedzieć. źródło: NKJP: Piotr Rudzki: Rekolekcje Petera Brooka, Polityka, 2005-03-26 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalne |
konwencjonalna |
D. | konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalnej |
C. | konwencjonalnemu |
konwencjonalnemu |
konwencjonalnemu |
konwencjonalnemu |
konwencjonalnej |
B. | konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalny |
konwencjonalne |
konwencjonalną |
N. | konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalną |
Ms. | konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnej |
W. | konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalne |
konwencjonalna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | konwencjonalni |
konwencjonalni |
konwencjonalne |
konwencjonalne |
D. | konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
C. | konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
B. | konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalne |
N. | konwencjonalnymi |
konwencjonalnymi |
konwencjonalnymi |
konwencjonalnymi |
Ms. | konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
W. | konwencjonalni |
konwencjonalni |
konwencjonalne |
konwencjonalne |
4. znak
Definicja
Wymowa
[konwencjonalny] lub [kąwencjonalny]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- znak konwencjonalny
- czysto konwencjonalny
Cytaty
Mówiąc o istocie języka musimy pamiętać, iż jest on – po pierwsze – najdoskonalszym i najsprawniejszym narzędziem porozumiewania się w różnorakich kontaktach międzyludzkich, po wtóre – jest niezwykle skomplikowanym systemem znaków konwencjonalnych, rządzącym się określonymi prawami. źródło: NKJP: Mariola Michalska: W trosce o kulturę słowa, Wychowawca, 2006-02 |
|
Otóż Polska od pierwszego momentu ponownej egzystencji została sojusznikiem Francji i to nie był konwencjonalny związek dla wygody i korzyści, ale głęboka i gorąca miłość, choć tylko z jednej strony. źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalne |
konwencjonalna |
D. | konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalnej |
C. | konwencjonalnemu |
konwencjonalnemu |
konwencjonalnemu |
konwencjonalnemu |
konwencjonalnej |
B. | konwencjonalnego |
konwencjonalnego |
konwencjonalny |
konwencjonalne |
konwencjonalną |
N. | konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalną |
Ms. | konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnej |
W. | konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalny |
konwencjonalne |
konwencjonalna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | konwencjonalni |
konwencjonalni |
konwencjonalne |
konwencjonalne |
D. | konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
C. | konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
konwencjonalnym |
B. | konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalne |
N. | konwencjonalnymi |
konwencjonalnymi |
konwencjonalnymi |
konwencjonalnymi |
Ms. | konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
konwencjonalnych |
W. | konwencjonalni |
konwencjonalni |
konwencjonalne |
konwencjonalne |