UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pojazd

Chronologizacja

SStp: (inne znaczenie), SPXVI: (inne znaczenie), SKN: (inne znaczenie), SJPXVII: (inne znaczenie), STR: (inne znaczenie), SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego pojeździć; zob. jeździć

Definicja

urządzenie wyposażone w koła, gąsienice lub płozy, które służy do przewozu ludzi i ładunków po lądzie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  urządzenie

Połączenia

  • dwukołowy; prywatny, służbowy, specjalny, strażacki, wojskowy; szybki, wygodny; ekologiczny, ekonomiczny; warkotliwy uszkodzony; najstarszy, wyjątkowy, zabytkowy pojazd; konne, szpitalne, terenowe; ciężkie, lekkie; niesprawne; zagraniczne pojazdy; pojazd jednośladowy, mechaniczny, silnikowy, spalinowy, wolnobieżny; drogowy, gąsienicowy, powietrzy, samochodowy, szynowy, zaprzęgowy; ciężarowy, osobowy; medyczny, pancerny, rolniczy; weselny, wycieczkowy; pojazdy jednoczłonowe, jednokołowe, trzyosiowe, wielkogabarytowe; bojowe, ciągnikowe, towarowe, transportowe, użytkowe
  • pojazd dowódcy, mieszkańca (Oświęcimia, Warszawy...), ofiary wypadku, osoby niepełnosprawnej, sprawcy szkody, strażaków, strażników; komunikacji miejskiej, obrony przeciwlotniczej, pogotowia ratunkowego, pomocy (drogowej), ratownictwa technicznego, sił zbrojnych, służb miejskich, ratowniczych, specjalnych, straży (pożarnej); kategorii N3, koncernu Ford, Fiat, Opla, produkcji francuskiej, krajowej, zachodniej..., typu quad, bus, sedan, kombi, van; pojazdy inwalidów, obcokrajowców, przewoźników; jednostek antyterrorystycznych, wojskowych, policji (ruchu drogowego), transportu kombinowanego, publicznego, zbiorowego
  • pojazd bez dachu, bez hamulca, bez kierowcy, bez napędu (mechanicznego); pojazd dla kobiet, dla mas, dla policji, dla rodzin, dla strażaków, dla wojska; pojazd do celów służbowych, do holowania, do nauki jazdy, do przewozu dzieci, osób niepełnosprawnych, pasażerów, zwierząt...; pojazdy bez homologacji, bez katalizatorów, bez tablic (rejestracyjnych); pojazdy dla koneserów; pojazdy z czasów I, II wojny światowej, z importu, z Japonii, Polski...
  • pojazd na prąd; pojazdy na benzynę, na biopaliwo, na ogniwa paliwowe
  • pojazd z ludźmi; z aparaturą (radaru), z bronią, z ładunkami (niebezpiecznymi), z ładunkiem, z towarem, ze zbożem, ze żwirem; z klimatyzacją, z naczepą, z nadwoziem (typu van, kombi...), z napędem 4x4, elektryczny, terenowym..., z silnikiem o zapłonie samoczynnym, 700 ccm, 900 ccm..., z wagonikami; pojazdy z materiałami (niebezpiecznymi, wybuchowymi); z katalizatorem, z kratką, z zawieszeniem pneumatycznym
  • pojazd na autostradzie, na drodze, na jezdni, na sygnale; pojazd o ciężarze do 10 ton, powyżej 8 ton, o długości przekraczającej 7 m, 10 m, o ładowności powyżej 3,5 tony, o masie (całkowitej) powyżej 9 ton, do 3,5 t; o napędzie elektrycznym, o pojemności (silnika, skokowej) do 1400 cm, 2000 cm...; pojazd w kolorze grafitowy metalic, w kolorze granatowym
  • pojazdy i maszyny rolnicze; czołgi i pojazdy opancerzone
  • kierowca, pasażer, posiadacz; dokumenty, import, sprzedaż, właściciel, zakup; awaria, kradzież; bagażnik, bok, część, dach, drzwi, kabina, koło, przód, silnik, stacyjka, środek, tył; amortyzacja, eksploatacja pojazdu; mechanik, operatorzy, użytkownicy; przegląd, rejestracja; kolumna, parada, przejazd, ruch, sznur
  • jazda, przejazd, przejażdżka, wjazd pojazdem; dojazd, przewóz; handel, obrót pojazdami
  • atest, miejsce dla pojazdu; części, kluczyki do pojazdu; kierowca z pojazdu; kluczyki od pojazdu; garaże, kierunek jazdy, objazd, opłaty, osobne światła, parking, pomieszczenia, postój, przejazd, ruch, stacje, torowisko dla pojazdów; akcesoria, gaz, paliwo do pojazdów; opłaty, podatek od pojazdów
  • cena, podatek za pojazd; akcyza, podwyżka składki, cło, popyta na pojazdy
  • odległość między/pomiędzy pojazdami; kontrola nad pojazdem; kolizja z pojazdem
  • akumulator, bagaż, benzyna, koła, paliwo, silnik w pojeździe
  • pojazd jedzie/jeździ, mknie, odjeżdża, przewozi, rusza, skręca, stoi, uderza, ulega zniszczeniu, wpada w poślizg
  • omijanie, parkowanie, prowadzenie, użytkowanie, używanie, wyprzedzanie, zatrzymanie; nabycie, posiadanie, rejestrowanie, wyrejestrowanie, zarejestrowanie; badanie, ubezpieczenie pojazdu; zderzenie pojazdów
  • kupić, rejestrować, sprzedać, dopuścić do ruchu; opuścić, parkować, porzucić, postawić, prowadzić, uruchomić, zaparkować; odholować, rozbić, usunąć, uszkodzić, zabezpieczyć; okraść, skraść pojazd; importować, kontrolować pojazdy
  • cofać, dachować, dowozić, dysponować, jechać/jeździć, kierować, manewrować, odjechać, poruszać się, przejeżdżać, przewozić, wjechać/wjeżdżać, zjechać pojazdem
  • wejść, wsiąść/wsiadać do pojazdu; korzystać, skraść coś, wydostać się, wypaść, wysiąść/wysiadać z pojazdu
  • wpaść, wtargnąć pod pojazd; wtargnąć przed pojazd
  • stracić panowanie, zapanować nad pojazdem
  • jechać; powybijać szyby w pojeździe

Cytaty

Rejestracji podlegały wszystkie pojazdy samochodowe korzystające z dróg publicznych oraz rowery i pojazdy zaprzęgowe.

źródło: NKJP: Bartłomiej Mayer: Więcej przyczep, mniej rowerów, Dziennik Polski, 2001-06-25

Nie umiał jej wytłumaczyć, że nie jeździ furmanką, ale nowoczesnym pojazdem z klimatyzacją.

źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999

Wieczorem ulicami Belgradu jeżdżą kolumny pojazdów opancerzonych specjalnej policji.

źródło: NKJP: Ana Uzelac, Gazeta Wyborcza, 1996-12-04

[...] urzędy gmin nie będą mogły rejestrować pojazdów, ponieważ urzędom gmin będzie tego zabraniała ustawa [...]

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 25.04.1997

Uderzył w psa, stracił panowanie nad pojazdem i wylądował na drzewie.

źródło: NKJP: Kronika policyjna, Tygodnik Ciechanowski, 2003-09-09

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pojazd
pojazdy
D. pojazdu
pojazdów
C. pojazdowi
pojazdom
B. pojazd
pojazdy
N. pojazdem
pojazdami
Ms. pojeździe
pojazdach
W. pojeździe
pojazdy

Frazeologizmy

pojazd uprzywilejowany
statek kosmiczny
pojazd kosmiczny
Data ostatniej modyfikacji: 22.08.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj