UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

palenisko

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. palić

1. kuchenne

Definicja

miejsce, w którym rozpala się ogień po to, aby się ogrzać lub przygotować ciepły posiłek

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Połączenia

  • domowe, kuchenne; indywidualne; naturalne; gliniane, kamienne; węglowe; otwarte; specjalne, zwykłe; małe, olbrzymie, wielkie; prymitywne; wygasłe, wystygłe palenisko; palenisko kultowe
  • palenisko kominka
  • palenisko z cegieł, z kamieni
  • palenisko na paliwo stałe, na węgiel drzewny
  • blask, ślady palenisk
  • dym z palenisk
  • miejsce na palenisko
  • kuchnia, kominek z paleniskiem; kociołek nad paleniskiem
  • ogień na palenisku, ogień, popiół, żar w palenisku
  • spalać w palenisku

Cytaty

Obecnie kominki z naturalnym paleniskiem buduje się wyłącznie dla stworzenia przyjemnego nastroju przy palącym się drewnie.

źródło: NKJP: Przemysław Senkowski: Kominki, prasa, 2000

Całodzienne wyżywienie, świeża pościel, pobliskie pole namiotowe z paleniskiem do grilla, miła obsługa i niezapomniane widoki na Tatry oraz Dolinę Popradu z Radziejową i bliskim naszemu papieżowi Wielkim Rogaczem [...].

źródło: NKJP: Nocleg za trzy piątki, Dziennik Polski, 2001-08-06

Ideałem byłoby, gdybyśmy mogli sobie pozwolić na prawdziwą, wiejską, wykładaną ceramicznymi kaflami kuchnię z paleniskiem i fajerkami.

źródło: NKJP: Barbara Czajkowska: Coś w starym stylu, prasa, 2001

W bogatych domach kuchnie były murowane z porządnym kominem. Potrawy gotowano w wiszących nad paleniskiem kuchennym garnkach bądź smażono lub pieczono na rozgrzanych blatach i rusztach.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce, 2004

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. palenisko
paleniska
D. paleniska
palenisk
C. palenisku
paleniskom
B. palenisko
paleniska
N. paleniskiem
paleniskami
Ms. palenisku
paleniskach
W. palenisko
paleniska

2. część pieca

Definicja

techn. 
część pieca lub kotła, w której dochodzi do spalania paliwa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

Połączenia

  • palenisko retortowe, rusztowe, węglowe
  • palenisko pieca
  • palenisko w piecu
  • paleniska i palniki
  • drzwiczki, komora; budowa, przebudowa paleniska
  • spaliny z palenisk
  • kocioł z paleniskiem
  • spalać w palenisku

Cytaty

Kocioł jest urządzeniem zawierającym palenisko i wymiennik ciepła, w którym następuje przekazanie ciepła spalin do czynnika grzewczego, jakim jest zwykle woda.

źródło: NKJP: Kotły i kotłownie, Dziennik Polski, 2001-08-29

W instalacjach z paleniskiem rusztowym można wyróżnić ruszty stałe (tylko w małych paleniskach) oraz ruszty ruchome, zastosowane we wszystkich dużych spalarniach z paleniskiem rusztowym. Rodzaje paleniska i rusztu decydują o przebiegu rozkładu termicznego.

źródło: NKJP: Czesława Rosik-Dulewska: Podstawy gospodarki odpadami, 1999

Paleniska retortowe z ciągłym podawaniem paliwa i bezdymnym spalaniem na dobre zadomowiły się w konstrukcjach produkowanych w kraju małych i średnich kotłów węglowych.

źródło: NKJP: Zbigniew Szpil: Tradycyjne paliwo w nowoczesnym kotle, Dziennik Polski, 2004-03-03

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. palenisko
paleniska
D. paleniska
palenisk
C. palenisku
paleniskom
B. palenisko
paleniska
N. paleniskiem
paleniskami
Ms. palenisku
paleniskach
W. palenisko
paleniska
Data ostatniej modyfikacji: 20.11.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj