Chronologizacja
1. mitologiczny stwór
Definicja
Pochodzenie
łac. gryps, grȳpus
łac. kośc. gryphus
z gr. grýps
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | stwór |
Połączenia
- bazyliszek, pegaz, gryf; gryfy i chimery, gryfy i smoki
- łapy, skrzydła; motyw, symbol; malunek gryfa
Cytaty
|
[...] smok wprawdzie przypomina dinozaura, a więc zwyczajne, zoologiczne bydlę, ale przynajmniej jedną łapą należy do innego świata, zamieszkałego przez gryfy i jednorożce - do świata magii. źródło: NKJP: Smoki wszystkich krajów, łączcie się, Dziennik Polski, 2001-01-02 |
|
|
Czemu by nie chronić ginących zwierząt ludzkiej fantazji: gryfów, sfinksów, syren, wilkołaków, jednorożców. Do ich przetrwania wystarczy tak niewiele – nasza wiara, że istniały. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Kabaret metafizyczny, 1999 |
|
|
Herb Welecji to trójpolowa tarcza na której umieszczone są symbole: na polu zielonym - gryf trzymający łapę na księdze z napisem Suum Cuique, na polu srebrnym: cyrkiel Welecji [...]. Gryf symbolizuje kult dla wiedzy [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Ponadto, będąc połączeniem zwierzęcia lądowego i stworzenia powietrznego, motyw gryfa postrzegany był jako symbol Jezusa Chrystusa, którego natura była połączeniem pierwiastka boskiego i ludzkiego. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Eyck radzi sobie z każdym potworem. Zabijał nawet mantikory i gryfy. Kilka smoków też załatwił, słyszałem o tym. [...] Ale psuje mi interesy, łobuz, bo nie bierze pieniędzy. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | gryf |
gryfy |
|
| D. | gryfa |
gryfów |
|
| C. | gryfowi |
gryfom |
|
| B. | gryfa |
gryfy |
|
| N. | gryfem |
gryfami |
|
| Ms. | gryfie |
gryfach |
|
| W. | gryfie |
gryfy |
2. instrumentu
Definicja
Pochodzenie
niem. Griff
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka
Połączenia
- gryf gitary, harfy, kontrabasu, lutni, wiolonczeli
- smyczek i gryf
- główka gryfu
- nacisk na gryf
- palce na gryfie
Cytaty
|
Po prawej trubadur o długich, sterczących uszach gładził melancholijnie drewniany przedmiot. Był to, jak się zorientowałem po chwili, gryf od mandoliny, złamany czy raczej odgryziony od strony pudła rezonansowego i osmalony, bez strun. źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Linia nocna, 2002 |
|
|
Pijani i załzawieni, w małym, rozklekotanym samochodziku pokonaliśmy sto kilometrów, gryf gitary wystawał przez okno, a my ślepiliśmy w czerwone światła wyprzedzających nas aut. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1955 |
|
|
Bard objął palcami gryf lutni, ostro uderzył po strunach. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz Przeznaczenia, 1992 |
|
|
Z gryfu został wiór, grałem milion różnych bzdur i poznałem co to seks [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Po zajęciach u Rotha nie potrzebowałem żadnej rozgrzewki, żadnych ćwiczeń, ale ułożenie palców na gryfie i smyczku to nie to samo co pozycja rąk na pianinie. źródło: NKJP: Radosław Kobierski: Harar, 2005 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | gryf |
gryfy |
|
| D. | gryfu |
gryfów |
|
| C. | gryfowi |
gryfom |
|
| B. | gryf |
gryfy |
|
| N. | gryfem |
gryfami |
|
| Ms. | gryfie |
gryfach |
|
| W. | gryfie |
gryfy |
Składnia
|
+ | gryf | + |
(CZEGO)
|
3. sztangi
Definicja
Pochodzenie
niem. Griff
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport przedmioty związane ze sportem
Połączenia
- 20-kilogramowy gryf; metalowe gryfy
- gryf sztangi
- gryf od sztangi
- hantle i gryfy
- podrzucanie gryfa
Cytaty
|
Dla Nigeryjczyka Temple Moneke swego rodzaju atrakcję stanowiło kilkakrotne podnoszenie 20-kilogramowego gryfa. źródło: NKJP: (SAS): Piłka i ciężary, Dziennik Polski - Sport, 2003-01-30 |
|
|
Złodziej sforsował zabezpieczenie w postaci kłódki przy drzwiach bocznych od altanki prowadzących do pomieszczenia siłowni. Z wnętrza skradł gryf do ciężarków oraz obciążniki o łącznej wartości 400 złotych. źródło: NKJP: ST: Włamanie do siłowni, Nakielski Czas, 2005-10-19 |
|
|
Walka o czołowe lokaty była niezwykle emocjonująca, a gryf sztangi nierzadko uginał się pod ciężarem ważącym grubo ponad 100 kilogramów. źródło: NKJP: Wyciskali sztangę, Dziennik Polski, 2002-12-30 |
|
|
Podrzut - sztangę należy wrzucić na piersi, potem skok w rozkrok, gryf nad głowę, złączyć nogi i tak wytrzymać kilka sekund. źródło: NKJP: Paweł Kwaśniewski: Fotoreportaż, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1994-01-21 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | gryf |
gryfy |
|
| D. | gryfu |
gryfów |
|
| C. | gryfowi |
gryfom |
|
| B. | gryf |
gryfy |
|
| N. | gryfem |
gryfami |
|
| Ms. | gryfie |
gryfach |
|
| W. | gryfie |
gryfy |
Inne uwagi
W D. lp używa się również formy gryfa
Składnia
|
|
+ | gryf | + |
(CZEGO)
|
4. tajności
Definicja
Pochodzenie
niem. Zugriff 'dostęp'
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | klauzula |
Połączenia
- gryf niejawności, poufności, tajności
- dokument z gryfem jakimś
- gryf obowiązuje
- nadać; mieć; zdjąć gryf jakiś;
- naruszenie gryfu
- objęty, opatrzony, oznaczony jakimś gryfem
- gryf "poufne", "tajne"
Cytaty
|
Już 19 sierpnia 1981 r. założono Gdyńskiemu w Magdeburgu teczkę, oznaczoną gryfem OPK „Stern” [...] Według nomenklatury STASI, pod skrótem OPK kryło się „rozpoznanie osób z nastawieniem wrogo-negatywnym, względnie z kontaktami ważnymi pod względem operacyjnym” [...]. źródło: NKJP: Jerzy Kochanowski: Historia pewnej znajomości, Polityka, 2005-02-26 |
|
|
Szef komisji Tomasz Nałęcz (UP) zwróci się do prokuratora generalnego o „zdjęcie gryfu poufności” z protokołu przesłuchania [...]. źródło: NKJP: Gryf poufności, Dziennik Polski, 2003-09-05 |
|
|
Sąd [...] odrzucił niemal całą argumentację obrony: że „dokument jest historyczny” i że „opatrzenie dokumentu gryfem tajności o niczym nie świadczy, trzeba wejść w jego materię”. źródło: NKJP: Bogdan Wróblewski: Precedensowy wyrok w sprawie „Nie” i „Zapalniczki”?, Gazeta Wyborcza, 1996-02-07 |
|
|
Musielibyśmy przyjąć zasadę, że dokumentacja komisji, jeśli nie ma na tym żadnego gryfu, jest do dyspozycji każdego, kto poprosi o taką dokumentację. źródło: NKJP: Stenogram z 81. posiedzenia Komisji Śledczej w dniu 7 listopada 2003 r. |
|
|
Jak dowolna miała być interpretacja i realizowanie ustawy lustracyjnej, dobitnie świadczy notatka [...] oznaczona gryfem ˝tajna˝ i przekazana m.in. prezydentowi. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 20.03.1998 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | gryf |
gryfy |
|
| D. | gryfu |
gryfów |
|
| C. | gryfowi |
gryfom |
|
| B. | gryf |
gryfy |
|
| N. | gryfem |
gryfami |
|
| Ms. | gryfie |
gryfach |
|
| W. | gryfie |
gryfy |
Składnia
|
|
+ | gryf | + |
CZEGO
|