UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kołyska

Chronologizacja

1535, SPXVI

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kołyska	kołyski
D.	kołyski	kołysek

C.	kołysce	kołyskom
B.	kołyskę	kołyski
N.	kołyską	kołyskami
Ms.	kołysce	kołyskach
W.	kołysko	kołyski

Pochodzenie

Zob. kołysać

1. łóżeczko

Definicja

dziecięce łóżeczko zbudowane w ten sposób, żeby można było nim kołysać

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku

Relacje znaczeniowe

synonimy:

kolebka

Połączenia

wyjąć kogoś z kołyski
pochylać się nad kołyską
leżeć, spać w kołysce

Cytaty

	Potem przy łóżku pod oknem, gdzie spała matka z Antkiem, kołyska ze Staśkiem przestawała się bujać, czasem Stasiek jeszcze zamarudził, ale matka nic już nie słyszała. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008
	Rodzice nie przygotowali na tę zaskakującą chwilę ani łóżeczka, ani kołyski dla noworodka. Powędrowałem więc z łona mamy do łóżeczka Stefci, wielkiej lalki mojej siedmioletniej siostry. źródło: NKJP: Jeremi Przybora: Przymknięte oko opaczności, 1994
	Już nad kołyską tego dziecięcia Brytyjskiej Korony snuto wyłącznie złe wróżby. źródło: NKJP: Lucjan Wolanowski: Upał i gorączka, 1970
	Rocznie wytwarza się tu 25 tysięcy łóżeczek i około trzech tysięcy kołysek i kojców. źródło: NKJP: (JeG): Mebel z atestem, Gazeta Krakowska, 2004-07-27
	Nie bez głębszej przyczyny we wszystkich częściach świata umieszcza się małe dzieci w rozmaitego rodzaju kołyskach i hamakach lub po prostu kołysze na rękach. źródło: NKJP: Lech Stefański: Od magii do psychotroniki, 1996

Składnia

+	kołyska	+	(z KIM)
+	kołyska	+	(dla KOGO)
+	kołyska	+	(KOGO)

2. nosze

Definicja

sprzęt z łukowatym wgłębieniem, na którym kładzie się kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku

Cytaty

Istniało podejrzenie wewnętrznych obrażeń i należało unikać wszelkiej dalszej zwłoki. Sprowadzenie na dół metalowej kołyski, używanej w górach, musiałoby zająć dalsze sześć lub siedem godzin.

źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972

Dla najmniejszych dzieci są przygotowane w samolotach specjalne kołyski. Trzeba tylko wcześniej, przy kupowaniu biletów, zrobić rezerwację.

źródło: NKJP: Agata Grzegorczyk: Nigdy nie miałem odczucia, że krzywdzę dziecko podróżami, Dziennik Bałtycki, 2010-05-08

Liberty Direct przekazała białostockim korporacjom 95 fotelików, podstawek oraz kołysek służących bezpiecznemu przewożeniu dzieci.

źródło: NKJP: (AM): Liberty Direct: taxi z fotelikami od dziś w Białymstoku, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-12-01

3. statku

Definicja

drewniana konstrukcja służąca do umieszczania statku na wodzie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

Cytaty

Kołyska dziobowa do wodowania statków ma zintegrowaną budowę, złożoną z dwóch zespołów.

źródło: Opis patentowy, 1994-09-19 (pubserv.uprp.pl)

Wynalazek dotyczy kołyski do wodowania statku z pochylni wzdłużnej.

źródło: Internet: tech.money.pl

4. podnośnik

Definicja

mot. pot.

urządzenie służące do przechylania samochodu na bok tak, aby można dokonać jego naprawy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

podnośnik

Cytaty

To podnośnik boczny, kołyska. Jaka jest cena tego podnośnika?

źródło: Internet: youtube.com

Mam do sprzedania kołyski służące do przewracania samochodu osobowego na bok.

źródło: Internet: sprzedajemy.pl

5. broni

Definicja

część działa lub karabinu maszynowego, na której znajduje się lufa i dzięki której lufa może się przesuwać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Cytaty

To dobra broń. Element, który określiłbym jako kołyska, jest stalowy.

źródło: Internet: forum-bron.pl

U dołu wylotowej części lufy znajdowały się rolki doskonale prowadzące odrzucaną w trakcie strzału lufę w kołysce łoża.

źródło: Michał Mackiewicz: Szybkostrzelna siedemdziesiątkapiątka (historia.uwazamrze.pl)

6. sprzęt do ćwiczeń

Definicja

pot.

sprzęt wykonany z łukowato wygiętych prętów, służący m.in. do ćwiczenia mięśni brzucha

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport przedmioty związane ze sportem

Cytaty

Kołyska do brzuszków jest urządzeniem, za pomocą którego można w efektywny i zarazem wygodny sposób ćwiczyć mięśnie brzucha. Dzięki temu pozycja osoby ćwiczącej jest najbardziej zbliżona do optymalnej.

źródło: Mariusz L.: Jak ćwiczyć na kołysce do brzuszków? (tipy.interia.pl)

Zastanawiam się nad kupnem kołyski do brzuszków.

źródło: Internet: f.kafeteria.pl

7. ćwiczenie

Definicja

pot.

ćwiczenie fizyczne polegające na wielokrotnym przechylaniu łukowato wygiętego ciała, opartego na brzuchu lub na plecach w przeciwne strony

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

ćwiczenie

Cytaty

Zamiast klasycznych brzuszków wykonaj serię krótkich półbrzuszków, czyli tzw. kołyskę plecami. Połóż się na plecach, ręce wyciągnij wzdłuż tułowia, wyprostuj nogi, unieś je ku górze i krótkimi, energicznymi ruchami odrywaj biodra od ziemi.

źródło: NKJP: (MIM): Szczupli mają lżej?, Trybuna Śląska, 2002-09-24

Ćwiczenia mięśni grzbietu obejmują: skłony tułowia w tył, opady tułowia w przód, „kocie grzbiety” oraz kołyski w leżeniu przodem.

źródło: NKJP: Barbara Janowska, Barbara Seredyńska: Podręcznik tanecznej techniki wolnej, 2006

Skulenia w przysiadzie, w siadzie, w leżeniu tyłem. Kołyski w skuleniu na plecach (w przód i w tył) [...], z podporu w przysiadzie i z pozycji zasadniczej.

źródło: NKJP: Władimir Ljach: Koszykówka. Podręcznik dla studentów Akademii Wychowania Fizycznego, część I, 2003

8. gest

Definicja

sport. pot.

gest piłkarski polegający na poruszaniu rękami raz w jedną, raz w drugą stronę, przypominający kołysanie na rękach dziecka, wykonywany po zdobyciu gola, dla uczczenia narodzin potomka któregoś z piłkarzy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

gest

Cytaty

- Dla kogo była kołyska, którą zaprezentował pan po zdobytym golu? - Dla mojego synka Dawidka, który się urodził 29 grudnia.

źródło: NKJP: (pas): Dla kogo była kołyska?, Express Ilustrowany, 2002-03-05

Stalowcy wykonali po chwili kołyskę, dedykując w ten sposób tego gola narodzonemu dwa dni wcześniej synowi Pawła Zegarka – Jakubowi.

źródło: NKJP: (X): Nie tylko Kubuś uradowany, Sztafeta, nr 32, 2002

Jako pierwszy nadarzającą się sytuację wykorzystał Hajduk, który tego gola zadedykował nowo narodzonej córeczce, a koledzy z drużyny wykonali tradycyjną kołyskę.

źródło: NKJP: (X): V liga, Przemyśl-Jarosław, Dziennik Polski, 2004-03-22

9. kultury

Definicja

miejsce, w którym coś powstało i dopiero później znacznie się rozpowszechniło

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:

kolebka

Cytaty

	Dzisiaj uznaje się, że Montmartre to kołyska współczesnego kabaretu, a niektórzy uważają, że także musicalu. źródło: NKJP: (X): Montmartre w Amsterdamie, Dziennik Polski, 2000-07-18
	W Filadelfii, kołysce demokracji, stoi pomnik Tadeusza Kościuszki, XVIII-wiecznego, polskiego patrioty, którego umiłowanie wolności przywiodło do Ameryki jako jednego z pierwszych zagranicznych ochotników w naszej walce o niepodległość. źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Na pytania „Gazety” odpowiada Robert Dole..., Gazeta Wyborcza, 1996-10-07
	Był zafascynowany potęgą Afryki. Kołyską cudów i piekielnym tyglem. Z jej głębi wyszedł pierwszy człowiek. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003
	Jest to fundamentalne wrażenie stojące nad kołyską prawdziwej sztuki i nauki. źródło: NKJP: Paweł Chwał: Dolary z maszynki, Gazeta Krakowska, 2005-12-31
	Polska i Francja były - w jego ustach - kołyskami europejskiego humanizmu, a nadto, co w Europie jest wyjątkiem, nigdy nie walczyły przeciw sobie. źródło: NKJP: Marek Ostrowski: Miłość francuska, Polityka, 2008-06-07

Składnia

kołyska

CZEGO

Frazeologizmy

od kołyski

Data ostatniej modyfikacji: 21.11.2017