UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

natchnąć

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. natchnę
natchniemy
2 os. natchniesz
natchniecie
3 os. natchnie
natchną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. natchnąłem
+(e)m natchnął
natchnęłam
+(e)m natchnęła
natchnęłom
+(e)m natchnęło
natchnęliśmy
+(e)śmy natchnęli
natchnęłyśmy
+(e)śmy natchnęły
2 os. natchnąłeś
+(e)ś natchnął
natchnęłaś
+(e)ś natchnęła
natchnęłoś
+(e)ś natchnęło
natchnęliście
+(e)ście natchnęli
natchnęłyście
+(e)ście natchnęły
3 os. natchnął
natchnęła
natchnęło
natchnęli
natchnęły

bezosobnik: natchnięto
natchniono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. natchnijmy
2 os. natchnij
natchnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. natchnąłbym
bym natchnął
natchnęłabym
bym natchnęła
natchnęłobym
bym natchnęło
natchnęlibyśmy
byśmy natchnęli
natchnęłybyśmy
byśmy natchnęły
2 os. natchnąłbyś
byś natchnął
natchnęłabyś
byś natchnęła
natchnęłobyś
byś natchnęło
natchnęlibyście
byście natchnęli
natchnęłybyście
byście natchnęły
3 os. natchnąłby
by natchnął
natchnęłaby
by natchnęła
natchnęłoby
by natchnęło
natchnęliby
by natchnęli
natchnęłyby
by natchnęły

bezosobnik: natchnięto by
natchniono by

bezokolicznik: natchnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

natchnąwszy

gerundium: natchnięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. natchnięcie
natchnienie
natchnięcia
natchnienia
D. natchnięcia
natchnienia
natchnięć
natchnień
C. natchnięciu
natchnieniu
natchnięciom
natchnieniom
B. natchnięcie
natchnienie
natchnięcia
natchnienia
N. natchnięciem
natchnieniem
natchnięciami
natchnieniami
Ms. natchnięciu
natchnieniu
natchnięciach
natchnieniach
W. natchnięcie
natchnienie
natchnięcia
natchnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: natchnięty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. natchnięty
natchniony
natchnięty
natchniony
natchnięty
natchniony
natchnięte
natchnione
natchnięta
natchniona
D. natchniętego
natchnionego
natchniętego
natchnionego
natchniętego
natchnionego
natchniętego
natchnionego
natchniętej
natchnionej
C. natchniętemu
natchnionemu
natchniętemu
natchnionemu
natchniętemu
natchnionemu
natchniętemu
natchnionemu
natchniętej
natchnionej
B. natchniętego
natchnionego
natchniętego
natchnionego
natchnięty
natchniony
natchnięte
natchnione
natchniętą
natchnioną
N. natchniętym
natchnionym
natchniętym
natchnionym
natchniętym
natchnionym
natchniętym
natchnionym
natchniętą
natchnioną
Ms. natchniętym
natchnionym
natchniętym
natchnionym
natchniętym
natchnionym
natchniętym
natchnionym
natchniętej
natchnionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. natchnięci
natchnieni
natchnięci
natchnieni
natchnięte
natchnione
natchnięte
natchnione
D. natchniętych
natchnionych
natchniętych
natchnionych
natchniętych
natchnionych
natchniętych
natchnionych
C. natchniętym
natchnionym
natchniętym
natchnionym
natchniętym
natchnionym
natchniętym
natchnionym
B. natchniętych
natchnionych
natchniętych
natchnionych
natchniętych
natchnionych
natchnięte
natchnione
N. natchniętymi
natchnionymi
natchniętymi
natchnionymi
natchniętymi
natchnionymi
natchniętymi
natchnionymi
Ms. natchniętych
natchnionych
natchniętych
natchnionych
natchniętych
natchnionych
natchniętych
natchnionych

Pochodzenie

Zob. tchnąć

1. nadzieją

Definicja

książk. 
spowodować powstanie w kimś jakiegoś uczucia lub jakiejś myśli

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • duch natchnął kogoś
  • natchnąć miłością, nadzieją, wiarą

Cytaty

A bo ja wiem - powtarzała niezdecydowana. I to jej niezdecydowanie natchnęło mnie nadzieją, że za chwilę przystanie i opuszczając siatki na ziemię, powie, ano daj, spróbuję.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

Na naszym spotkaniu obecny był wieloletni kapitan „Zawiszy Czarnego” Waldemar Mieczkowski. To on natchnął mnie pomysłem zorganizowania długiego rejsu na tym żaglowcu.

źródło: NKJP: Od piątku w morze, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-04-27

Składnia

bez ograniczeń + natchnąć +
KOGO + CZYM

2. do walki

Definicja

książk. 
pobudzić do działania

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • natchnąć do działania, do walki

Cytaty

Mecz z Lechem wygrał praktycznie jeden zawodnik, Mirosław Szymkowiak. On ten zespół natchnął do walki, a potem zaliczył trzy asysty.

źródło: NKJP: Skarb kibica, Gazeta Poznańska, 2003-06-09

Pani podharcmistrzyni potrafiła natchnąć ich do działania.

źródło: NKJP: Mogą góry przenosić, Życie Podkarpackie, 2008-08-20

[...] resztki nagrobków niemieckich i rosyjskich żołnierzy z pierwszej wojny światowej. Na jednych i na drugich nagrobkach nazwiska polskie. Kiedyś uderzyło to Żeromskiego. Dojrzał w tym syntezę polskiego dramatu. Cmentarzyk w Maryninie natchnął go do napisania opowiadania.

źródło: NKJP: Marian Brandys: Dziennik 1972, 1997

Składnia

bez ograniczeń + natchnąć +
KOGO + do CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 23.12.2012
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj