UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przeżyć się

Chronologizacja

SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. żyć

Definicja

stać się przestarzałym, nieaktualnym oraz utracić wcześniejszą atrakcyjność i w związku z tym wyjść z użycia lub z mody

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • model, system przeżył się; forma; regulacja prawna, ustawa przeżyła się; ideały, wartości; koncepcje przeżyły się

Cytaty

Staropolski system militarny przeżył się nie tylko ze względu na swe braki techniczne. Za dużo w nim było sąsiedzko-sejmikowego mociumpaństwa.

źródło: KWSJP: Paweł Jasienica: Rzeczpospolita Obojga Narodów. Dzieje agonii, 1989

Już na łamach swego pisma grupa pokoleniowa, w skład której wchodził A. Górski, ogłosiła powszechne bankructwo ideałów. Przeżyły się bowiem i zdewaluowały, wedle młodych, wartości proponowane im przez generację postyczniową.

źródło: KWSJP: Krystyna Ratajska: Neomesjanistyczni spadkobiercy Mickiewicza, 1998

Stare systemy ustroju gospodarczego bezsprzecznie okazały się przeżytkami. Przede wszystkim przeżył się szybko system oparty na kulcie przemysłu.

źródło: KWSJP: Jan Pieszczachowicz: Koniec wieku: szkice o literaturze, 1994

Otóż, jeżeli pana pogląd o przeżyciu się idei narodowej w jej romantycznym kształcie denerwuje, to bardzo dobrze - może pan bronić swego stanowiska.

źródło: KWSJP: Almanach Humanistyczny „Bez wiedzy i zgody...”, prasa, 1986

„Lloyd's List” - czytane na całym świecie pismo branżowe żeglugi handlowej, wydawane w Londynie od 268 lat -postanowiło bowiem używać odtąd wobec statków rodzaju nijakiego. Uznano, że tradycja postrzegania statków jako „istot płci żeńskiej” przeżyła się i nowa forma jest wyrazem pójścia z duchem czasu.

źródło: KWSJP: (PAP): Spór o płeć statku, prasa, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyję się
przeżyjemy się
2 os. przeżyjesz się
przeżyjecie się
3 os. przeżyje się
przeżyją się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłem się
+(e)m się przeżył
przeżyłam się
+(e)m się przeżyła
przeżyłom się
+(e)m się przeżyło
przeżyliśmy się
+(e)śmy się przeżyli
przeżyłyśmy się
+(e)śmy się przeżyły
2 os. przeżyłeś się
+(e)ś się przeżył
przeżyłaś się
+(e)ś się przeżyła
przeżyłoś się
+(e)ś się przeżyło
przeżyliście się
+(e)ście się przeżyli
przeżyłyście się
+(e)ście się przeżyły
3 os. przeżył się
przeżyła się
przeżyło się
przeżyli się
przeżyły się

bezosobnik: przeżyto się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyjmy się
2 os. przeżyj się
przeżyjcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłbym się
bym się przeżył
przeżyłabym się
bym się przeżyła
przeżyłobym się
bym się przeżyło
przeżylibyśmy się
byśmy się przeżyli
przeżyłybyśmy się
byśmy się przeżyły
2 os. przeżyłbyś się
byś się przeżył
przeżyłabyś się
byś się przeżyła
przeżyłobyś się
byś się przeżyło
przeżylibyście się
byście się przeżyli
przeżyłybyście się
byście się przeżyły
3 os. przeżyłby się
by się przeżył
przeżyłaby się
by się przeżyła
przeżyłoby się
by się przeżyło
przeżyliby się
by się przeżyli
przeżyłyby się
by się przeżyły

bezosobnik: przeżyto by się

bezokolicznik: przeżyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeżywszy się

gerundium: przeżycie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przeżycie się
przeżycia się
D. przeżycia się
przeżyć się
C. przeżyciu się
przeżyciom się
B. przeżycie się
przeżycia się
N. przeżyciem się
przeżyciami się
Ms. przeżyciu się
przeżyciach się
W. przeżycie się
przeżycia się

odpowiednik aspektowy: przeżywać się

Składnia

Rz nieżywotne + przeżyć się + bez ograniczeń
Data ostatniej modyfikacji: 29.08.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj