Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. żyć
1. do emerytury
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | doczekiwać |
Połączenia
- dożywać czterdziestki, pięćdziesięciu lat; (dorosłego, sędziwego, słusznego, średniego...) wieku; wieku (emerytalnego, przekwitania...); długich lat; piątych, dziesiątych, dziewiętnastych urodzin; emerytury; starości
- dożywać do pełnoletności, do czterdziestki, do pięćdziesięciu lat; do emerytury, do jubileuszu; do (dorosłego, sędziwego, słusznego, średniego...) wieku; do wieku (emerytalnego, przekwitania...); do starości;
- dożywać w dobrej kondycji, w zdrowiu; w spokoju, w samotności; w ubóstwie
Cytaty
To optymistyczny wariant. Gorszy: idziemy siedzieć całą paczką. I całkiem gówniany: jako koronny świadek nie dożywam procesu. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005 |
|
[...] zaczęły napływać wieści o tajemniczej, powodującej paraliż zarazie wywoływanej przez trujące zielska, które pozbawieni strawy ludzie [...] przyrządzali na wieczerzę. Kobietom mleko wysychało w piersiach, mężczyźni zaś, którzy dożywali czterdziestu lat, stawali się starcami. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002 |
|
Choroba ta przenoszona jest genetycznie i jak na razie jest nieuleczalna [...]. Ludzie, którzy na nią cierpią, zwykle nie dożywają do swych 19. urodzin. źródło: NKJP: (MAJER): Dla nieuleczalnie chorych, Dziennik Polski, 2001-12-17 |
|
Ludzie dożywają późnego wieku, jeśli im to sądzone. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Lustra, 1999 |
|
- Rzeczywiście, dąb szypułkowy jest jednym najważniejszych w Polsce drzew liściastych. Żyje przeciętnie 600 - 800 lat, w sprzyjających warunkach dożywa 1500 lat. źródło: NKJP: (PK): Dwa tysiące dębów, Dziennik Polski, 2001-02-02 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
dożywam |
dożywamy |
|||
2 os. |
dożywasz |
dożywacie |
|||
3 os. |
dożywa |
dożywają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
dożywałem +(e)m dożywał |
dożywałam +(e)m dożywała |
dożywałom +(e)m dożywało |
dożywaliśmy +(e)śmy dożywali |
dożywałyśmy +(e)śmy dożywały |
2 os. |
dożywałeś +(e)ś dożywał |
dożywałaś +(e)ś dożywała |
dożywałoś +(e)ś dożywało |
dożywaliście +(e)ście dożywali |
dożywałyście +(e)ście dożywały |
3 os. |
dożywał |
dożywała |
dożywało |
dożywali |
dożywały |
bezosobnik: dożywano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę dożywał będę dożywać |
będę dożywała będę dożywać |
będę dożywało będę dożywać |
będziemy dożywali będziemy dożywać |
będziemy dożywały będziemy dożywać |
2 os. |
będziesz dożywał będziesz dożywać |
będziesz dożywała będziesz dożywać |
będziesz dożywało będziesz dożywać |
będziecie dożywali będziecie dożywać |
będziecie dożywały będziecie dożywać |
3 os. |
będzie dożywał będzie dożywać |
będzie dożywała będzie dożywać |
będzie dożywało będzie dożywać |
będą dożywali będą dożywać |
będą dożywały będą dożywać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
dożywajmy |
|
2 os. |
dożywaj |
dożywajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
dożywałbym bym dożywał |
dożywałabym bym dożywała |
dożywałobym bym dożywało |
dożywalibyśmy byśmy dożywali |
dożywałybyśmy byśmy dożywały |
2 os. |
dożywałbyś byś dożywał |
dożywałabyś byś dożywała |
dożywałobyś byś dożywało |
dożywalibyście byście dożywali |
dożywałybyście byście dożywały |
3 os. |
dożywałby by dożywał |
dożywałaby by dożywała |
dożywałoby by dożywało |
dożywaliby by dożywali |
dożywałyby by dożywały |
bezosobnik: dożywano by
bezokolicznik: dożywać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
dożywając
gerundium: dożywanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | dożywanie |
dożywania |
D. | dożywania |
dożywań |
C. | dożywaniu |
dożywaniom |
B. | dożywanie |
dożywania |
N. | dożywaniem |
dożywaniami |
Ms. | dożywaniu |
dożywaniach |
W. | dożywanie |
dożywania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: dożywający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | dożywający |
dożywający |
dożywający |
dożywające |
dożywająca |
D. | dożywającego |
dożywającego |
dożywającego |
dożywającego |
dożywającej |
C. | dożywającemu |
dożywającemu |
dożywającemu |
dożywającemu |
dożywającej |
B. | dożywającego |
dożywającego |
dożywający |
dożywające |
dożywającą |
N. | dożywającym |
dożywającym |
dożywającym |
dożywającym |
dożywającą |
Ms. | dożywającym |
dożywającym |
dożywającym |
dożywającym |
dożywającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | dożywający |
dożywający |
dożywające |
dożywające |
D. | dożywających |
dożywających |
dożywających |
dożywających |
C. | dożywającym |
dożywającym |
dożywającym |
dożywającym |
B. | dożywających |
dożywających |
dożywających |
dożywające |
N. | dożywającymi |
dożywającymi |
dożywającymi |
dożywającymi |
Ms. | dożywających |
dożywających |
dożywających |
dożywających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: dożywany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | dożywany |
dożywany |
dożywany |
dożywane |
dożywana |
D. | dożywanego |
dożywanego |
dożywanego |
dożywanego |
dożywanej |
C. | dożywanemu |
dożywanemu |
dożywanemu |
dożywanemu |
dożywanej |
B. | dożywanego |
dożywanego |
dożywany |
dożywane |
dożywaną |
N. | dożywanym |
dożywanym |
dożywanym |
dożywanym |
dożywaną |
Ms. | dożywanym |
dożywanym |
dożywanym |
dożywanym |
dożywanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | dożywani |
dożywani |
dożywane |
dożywane |
D. | dożywanych |
dożywanych |
dożywanych |
dożywanych |
C. | dożywanym |
dożywanym |
dożywanym |
dożywanym |
B. | dożywanych |
dożywanych |
dożywanych |
dożywane |
N. | dożywanymi |
dożywanymi |
dożywanymi |
dożywanymi |
Ms. | dożywanych |
dożywanych |
dożywanych |
dożywanych |
odpowiednik aspektowy: dożyć
Składnia
Rz żywotny | + | dożywać | + |
CZEGO
|
Rz żywotny | + | dożywać | + |
do CZEGO
|
2. w domu starców
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia starzenie się
Połączenia
- dożywać w domu, w domu starości, w przytułku, w schronisku; w dobrej kondycji, w zdrowiu; w spokoju, w samotności; w ubóstwie
Cytaty
W prehistorii kobiety w wieku pani Lidii albo już dawno leżały w Matce-Ziemi, albo dożywały swoich dni otoczone gromadą wnucząt i mełły w bezzębnych wargach prastare opowieści o bóstwach [...]. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008 |
|
Osiedlili się z Henrykiem na powrót w Ciechanowie, by dożywać starości w bardziej cywilizowanych warunkach w jednym ze spółdzielczych bloków na Aleksandrówce. źródło: NKJP: A.Fidrysiak: Duży kłopot z małym lasem, Tygodnik Ciechanowski, 2005-07-21 |
|
Poprzedniej kucharce, która nie nadawała się już do kucharowania, nie kazał iść precz. Dożywała sobie powolutku. źródło: NKJP: Joanna Siedlecka: Jaśnie Panicz: o Witoldzie Gombrowiczu, 1987 |
|
Przez 13 sezonów Gary Payton był wierny barwom Seattle SuperSonics. Później przeszedł do L. A. Lakers w nadziei na wywalczenie tytułu mistrza NBA, a obecnie dożywa sportowej emerytury w Bostonie. źródło: NKJP: Bartosz Trzebiatowski: Była zemsta, Polska Głos Wielkopolski, 2004-12-13 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
dożywam |
dożywamy |
|||
2 os. |
dożywasz |
dożywacie |
|||
3 os. |
dożywa |
dożywają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
dożywałem +(e)m dożywał |
dożywałam +(e)m dożywała |
dożywałom +(e)m dożywało |
dożywaliśmy +(e)śmy dożywali |
dożywałyśmy +(e)śmy dożywały |
2 os. |
dożywałeś +(e)ś dożywał |
dożywałaś +(e)ś dożywała |
dożywałoś +(e)ś dożywało |
dożywaliście +(e)ście dożywali |
dożywałyście +(e)ście dożywały |
3 os. |
dożywał |
dożywała |
dożywało |
dożywali |
dożywały |
bezosobnik: dożywano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę dożywał będę dożywać |
będę dożywała będę dożywać |
będę dożywało będę dożywać |
będziemy dożywali będziemy dożywać |
będziemy dożywały będziemy dożywać |
2 os. |
będziesz dożywał będziesz dożywać |
będziesz dożywała będziesz dożywać |
będziesz dożywało będziesz dożywać |
będziecie dożywali będziecie dożywać |
będziecie dożywały będziecie dożywać |
3 os. |
będzie dożywał będzie dożywać |
będzie dożywała będzie dożywać |
będzie dożywało będzie dożywać |
będą dożywali będą dożywać |
będą dożywały będą dożywać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
dożywajmy |
|
2 os. |
dożywaj |
dożywajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
dożywałbym bym dożywał |
dożywałabym bym dożywała |
dożywałobym bym dożywało |
dożywalibyśmy byśmy dożywali |
dożywałybyśmy byśmy dożywały |
2 os. |
dożywałbyś byś dożywał |
dożywałabyś byś dożywała |
dożywałobyś byś dożywało |
dożywalibyście byście dożywali |
dożywałybyście byście dożywały |
3 os. |
dożywałby by dożywał |
dożywałaby by dożywała |
dożywałoby by dożywało |
dożywaliby by dożywali |
dożywałyby by dożywały |
bezosobnik: dożywano by
bezokolicznik: dożywać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
dożywając
gerundium: dożywanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | dożywanie |
dożywania |
D. | dożywania |
dożywań |
C. | dożywaniu |
dożywaniom |
B. | dożywanie |
dożywania |
N. | dożywaniem |
dożywaniami |
Ms. | dożywaniu |
dożywaniach |
W. | dożywanie |
dożywania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: dożywający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | dożywający |
dożywający |
dożywający |
dożywające |
dożywająca |
D. | dożywającego |
dożywającego |
dożywającego |
dożywającego |
dożywającej |
C. | dożywającemu |
dożywającemu |
dożywającemu |
dożywającemu |
dożywającej |
B. | dożywającego |
dożywającego |
dożywający |
dożywające |
dożywającą |
N. | dożywającym |
dożywającym |
dożywającym |
dożywającym |
dożywającą |
Ms. | dożywającym |
dożywającym |
dożywającym |
dożywającym |
dożywającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | dożywający |
dożywający |
dożywające |
dożywające |
D. | dożywających |
dożywających |
dożywających |
dożywających |
C. | dożywającym |
dożywającym |
dożywającym |
dożywającym |
B. | dożywających |
dożywających |
dożywających |
dożywające |
N. | dożywającymi |
dożywającymi |
dożywającymi |
dożywającymi |
Ms. | dożywających |
dożywających |
dożywających |
dożywających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: dożywany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | dożywany |
dożywany |
dożywany |
dożywane |
dożywana |
D. | dożywanego |
dożywanego |
dożywanego |
dożywanego |
dożywanej |
C. | dożywanemu |
dożywanemu |
dożywanemu |
dożywanemu |
dożywanej |
B. | dożywanego |
dożywanego |
dożywany |
dożywane |
dożywaną |
N. | dożywanym |
dożywanym |
dożywanym |
dożywanym |
dożywaną |
Ms. | dożywanym |
dożywanym |
dożywanym |
dożywanym |
dożywanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | dożywani |
dożywani |
dożywane |
dożywane |
D. | dożywanych |
dożywanych |
dożywanych |
dożywanych |
C. | dożywanym |
dożywanym |
dożywanym |
dożywanym |
B. | dożywanych |
dożywanych |
dożywanych |
dożywane |
N. | dożywanymi |
dożywanymi |
dożywanymi |
dożywanymi |
Ms. | dożywanych |
dożywanych |
dożywanych |
dożywanych |
odpowiednik aspektowy: dożyć
Składnia
Rz żywotny | + | dożywać | + |
CZEGO
|