Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. róść , rosnąć
1. problem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- drobiazg, jakiś fakt, głupstwo, problem, proceder, prosta czynność, sprawa urasta do rozmiarów czegoś
- urastać do absurdu, do arcydzieła, do gigantycznych (apokaliptycznych…) rozmiarów, do godności, do problemu, do rangi, do roli, do symbolu czegoś, do wydarzenia, do wymiaru czegoś
- coś urasta w czyichś oczach, w czyjejś głowie do rozmiarów czegoś
Cytaty
Każdy szczegół urastał do problemu, o który rodzice spierali się godzinami. źródło: KWSJP: Maria Klimas-Błachutowa: Siedem krów tłustych, 1965 |
|
Ludzie w Polsce przestali wierzyć marketingowi. Kiedyś wierzyli bardziej, bo to była nowość. Teraz przekonują się, jak często do rangi megagwiazd urastają zwykli wyrobnicy, przeciętniacy, a nawet chałturnicy. źródło: KWSJP: Mirosław Pęczak: Zdarta płyta, Polityka, 2000, nr 2 |
|
Do legendy urastała historia ze starostą miotającym się w przewróconym do góry nogami wozie. źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Po burzy jest pogoda, 1966 |
|
Wizyta pochodzącego z Niemiec następcy św. Piotra na cmentarzysku Żydów w Auschwitz urasta do najważniejszego punktu polskiej pielgrzymki Ojca Świętego. źródło: KWSJP: Jacek Harłukowicz: Był w Auschwitz-Birkenau jeszcze jako kardynał. Co powie teraz, jako papież?, Super Express, 2006 |
|
Pisanie na maszynie to osobna powieść przy żegludze małym jachtem. Po pierwsze maszyna jeździ na mokrej powierzchni, nie mogąc znaleźć oparcia, po drugie wilgotny papier kręci się we wszystkie strony – jeśli piszemy z kopią, co czynię, problem urasta do wymiaru piekielnego. źródło: KWSJP: Andrzej Urbańczyk: Dziękuję ci, Pacyfiku, 1985 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
urastam |
urastamy |
|||
2 os. |
urastasz |
urastacie |
|||
3 os. |
urasta |
urastają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
urastałem +(e)m urastał |
urastałam +(e)m urastała |
urastałom +(e)m urastało |
urastaliśmy +(e)śmy urastali |
urastałyśmy +(e)śmy urastały |
2 os. |
urastałeś +(e)ś urastał |
urastałaś +(e)ś urastała |
urastałoś +(e)ś urastało |
urastaliście +(e)ście urastali |
urastałyście +(e)ście urastały |
3 os. |
urastał |
urastała |
urastało |
urastali |
urastały |
bezosobnik: urastano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę urastał będę urastać |
będę urastała będę urastać |
będę urastało będę urastać |
będziemy urastali będziemy urastać |
będziemy urastały będziemy urastać |
2 os. |
będziesz urastał będziesz urastać |
będziesz urastała będziesz urastać |
będziesz urastało będziesz urastać |
będziecie urastali będziecie urastać |
będziecie urastały będziecie urastać |
3 os. |
będzie urastał będzie urastać |
będzie urastała będzie urastać |
będzie urastało będzie urastać |
będą urastali będą urastać |
będą urastały będą urastać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
urastajmy |
|
2 os. |
urastaj |
urastajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
urastałbym bym urastał |
urastałabym bym urastała |
urastałobym bym urastało |
urastalibyśmy byśmy urastali |
urastałybyśmy byśmy urastały |
2 os. |
urastałbyś byś urastał |
urastałabyś byś urastała |
urastałobyś byś urastało |
urastalibyście byście urastali |
urastałybyście byście urastały |
3 os. |
urastałby by urastał |
urastałaby by urastała |
urastałoby by urastało |
urastaliby by urastali |
urastałyby by urastały |
bezosobnik: urastano by
bezokolicznik: urastać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
urastając
gerundium: urastanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | urastanie |
urastania |
D. | urastania |
urastań |
C. | urastaniu |
urastaniom |
B. | urastanie |
urastania |
N. | urastaniem |
urastaniami |
Ms. | urastaniu |
urastaniach |
W. | urastanie |
urastania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: urastający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | urastający |
urastający |
urastający |
urastające |
urastająca |
D. | urastającego |
urastającego |
urastającego |
urastającego |
urastającej |
C. | urastającemu |
urastającemu |
urastającemu |
urastającemu |
urastającej |
B. | urastającego |
urastającego |
urastający |
urastające |
urastającą |
N. | urastającym |
urastającym |
urastającym |
urastającym |
urastającą |
Ms. | urastającym |
urastającym |
urastającym |
urastającym |
urastającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | urastający |
urastający |
urastające |
urastające |
D. | urastających |
urastających |
urastających |
urastających |
C. | urastającym |
urastającym |
urastającym |
urastającym |
B. | urastających |
urastających |
urastających |
urastające |
N. | urastającymi |
urastającymi |
urastającymi |
urastającymi |
Ms. | urastających |
urastających |
urastających |
urastających |
odpowiednik aspektowy: urosnąć
Składnia
![]() |
+ | urastać | + |
do CZEGO
|
2. dług
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
synonimy: | rosnąć |
Połączenia
- dług, dźwięk, głos, krzyk urasta
Cytaty
W ciągu kilku miesięcy dług urasta do kilkuset złotych, a to już oznacza równię pochyłą. źródło: KWSJP: Mariusz Urbanek: Się umorzy, Polityka, 2000, nr 2 |
|
Jeden drugiemu opowiada, że widział dwa autobusy z kibicami z Koszalina. Ktoś dodaje, że pociągiem jadą tysiące zadymiarzy z Trójmiasta. Po kilku godzinach tysiąc urasta do trzech tysięcy. źródło: KWSJP: Piotr Adamowicz: Słupsk, Rzeczpospolita, 1998, nr 10 |
|
Krzyk ludzi urastał we wrzawę, ta zaś zamieniła się w ryk. źródło: KWSJP: Jan Dobraczyński: Listy Nikodema, 1951 |
|
Głos urastał, wzbijał się w powietrze nutą starej, znużonej, smutnej melodii. źródło: KWSJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
urastam |
urastamy |
|||
2 os. |
urastasz |
urastacie |
|||
3 os. |
urasta |
urastają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
urastałem +(e)m urastał |
urastałam +(e)m urastała |
urastałom +(e)m urastało |
urastaliśmy +(e)śmy urastali |
urastałyśmy +(e)śmy urastały |
2 os. |
urastałeś +(e)ś urastał |
urastałaś +(e)ś urastała |
urastałoś +(e)ś urastało |
urastaliście +(e)ście urastali |
urastałyście +(e)ście urastały |
3 os. |
urastał |
urastała |
urastało |
urastali |
urastały |
bezosobnik: urastano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę urastał będę urastać |
będę urastała będę urastać |
będę urastało będę urastać |
będziemy urastali będziemy urastać |
będziemy urastały będziemy urastać |
2 os. |
będziesz urastał będziesz urastać |
będziesz urastała będziesz urastać |
będziesz urastało będziesz urastać |
będziecie urastali będziecie urastać |
będziecie urastały będziecie urastać |
3 os. |
będzie urastał będzie urastać |
będzie urastała będzie urastać |
będzie urastało będzie urastać |
będą urastali będą urastać |
będą urastały będą urastać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
urastajmy |
|
2 os. |
urastaj |
urastajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
urastałbym bym urastał |
urastałabym bym urastała |
urastałobym bym urastało |
urastalibyśmy byśmy urastali |
urastałybyśmy byśmy urastały |
2 os. |
urastałbyś byś urastał |
urastałabyś byś urastała |
urastałobyś byś urastało |
urastalibyście byście urastali |
urastałybyście byście urastały |
3 os. |
urastałby by urastał |
urastałaby by urastała |
urastałoby by urastało |
urastaliby by urastali |
urastałyby by urastały |
bezosobnik: urastano by
bezokolicznik: urastać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
urastając
gerundium: urastanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | urastanie |
urastania |
D. | urastania |
urastań |
C. | urastaniu |
urastaniom |
B. | urastanie |
urastania |
N. | urastaniem |
urastaniami |
Ms. | urastaniu |
urastaniach |
W. | urastanie |
urastania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: urastający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | urastający |
urastający |
urastający |
urastające |
urastająca |
D. | urastającego |
urastającego |
urastającego |
urastającego |
urastającej |
C. | urastającemu |
urastającemu |
urastającemu |
urastającemu |
urastającej |
B. | urastającego |
urastającego |
urastający |
urastające |
urastającą |
N. | urastającym |
urastającym |
urastającym |
urastającym |
urastającą |
Ms. | urastającym |
urastającym |
urastającym |
urastającym |
urastającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | urastający |
urastający |
urastające |
urastające |
D. | urastających |
urastających |
urastających |
urastających |
C. | urastającym |
urastającym |
urastającym |
urastającym |
B. | urastających |
urastających |
urastających |
urastające |
N. | urastającymi |
urastającymi |
urastającymi |
urastającymi |
Ms. | urastających |
urastających |
urastających |
urastających |
odpowiednik aspektowy: urosnąć
Składnia
Rznieżywotny | + | urastać | + |
do CZEGO
|
Rznieżywotny | + | urastać | + |
w CO
|