Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | gniazdo |
gniazda |
|
D. | gniazda |
gniazd |
|
C. | gniazdu |
gniazdom |
|
B. | gniazdo |
gniazda |
|
N. | gniazdem |
gniazdami |
|
Ms. | gnieździe |
gniazdach |
|
W. | gniazdo |
gniazda |
Pochodzenie
psł. *gnězdo
1. ptasie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt ptaki
Połączenia
- ptasie; bocianie, kukułcze, orle, srocze, wronie; nowe, stare; opuszczone, puste, uszkodzone gniazdo
- gniazdo ptaka; boćka, czapli, gołębia, jaskółki, łabędzia, orła (bielika), sokoła, sroki
- gniazdo z gałęzi
- gniazdo na dachu, na kominie, na słupie, na stodole; na drzewie; na topoli
- gniazdo w dziupli
- pisklę, ptak, ptaszek; samica; bociek; jaja, jajka w gnieździe
- gniazdo jest ukryte gdzieś
- pilnować gniazda
- budować, lepić, mościć, uwić/wić, wybudować, założyć/zakładać, zbudować; opuścić/opuszczać; likwidować, niszczyć, usunąć/usuwać, zdejmować, zrzucić; odbudować; obserwować, odkryć, znaleźć gniazdo
- wylatywać; wypaść/wypadać; wyrzucić z gniazda
- siedzieć w gnieździe
Cytaty
W jej gospodarstwie bociany uwiły gniazdo na słupie wiele lat temu. źródło: NKJP: Magdalena Rubaszewska: Czy do Bedonia wrócą bociany?, Express Ilustrowany, 2002-03-30 |
|
Znaczna część bocianich gniazd na Kociewiu nadal pozostaje pusta. źródło: NKJP: Rafał Kosecki: Gdzie są bociany?, Dziennik Bałtycki, 2005-04-29 |
|
Zobaczymy ptaka, to objaśniam im, co to za ptak i jak go nie pomylić z innym ptakiem. Znajdziemy gniazdo, to im mówię, do jakiego ptaka należy i jakie gniazda inne ptaki budują. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007 |
2. wilcze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt owady
Połączenia
- wilcze gniazdo
- gniazdo os, pszczół, szerszeni; myszy; węży
Cytaty
W Rojowie usunięto gniazdo szerszeni z budynku stodoły. źródło: NKJP: Rob: 998, Czas Ostrzeszowski, nr 36, 2004 |
|
17 czerwca w Złotowie o godzinie 10.50. strażacy usuwali gniazdo pszczół z dachu budynku wielorodzinnego przy ulicy Matejki. źródło: NKJP: RK WP Andrzej ŁAWNICZAK: Złotów, Gazeta Poznańska, 2002-06-18 |
|
W maju tego roku robotnicy leśni trafili w Puszczy Białowieskiej na wilcze gniazdo. źródło: NKJP: Adam Wajrak: Tańczący z wilkami, Gazeta Wyborcza, 1993-11-23 |
3. nasienne
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Połączenia
- gniazdo nasienne
Cytaty
Gruszki umyć, obrać, usunąć szypułki, ogonki i gniazda nasienne. źródło: NKJP: Aleksandra Chomicka: Owocowe ABC..., Dziennik Bałtycki, 2001-07-31 |
|
Według pewnego badania opublikowanego niedawno, urządzenia gospodarstwa domowego mogą być prawdziwym gniazdem pleśni. źródło: Internet |
4. rodzinne
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina relacje rodzinne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne
Połączenia
- dawne gniazdo; gniazdo rodowe, rodzinne, szlacheckie
- gniazdo rodu
- gniazdo znajduje się gdzieś
Cytaty
Nazwa Sobieszyn kojarzy się z nazwiskiem Sobieskich. Rzeczywiście, jest to dawne gniazdo rodu Sobieskich, tak słynnego w historii naszego narodu. źródło: NKJP: Maria Irena Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Krzysztof Wesołowski: Znane i nieznane: rezydencje, ludzie, wydarzenia, 2001 |
|
W roku 1785 zamek nabyła hr. Pińska, a w roku 1834 kupił go Leon Sapieha. Odtąd Krasiczyn stał się rodowym gniazdem tej rodziny. źródło: NKJP: Urszula Janicka-Krzywda: Magnacka rezydencja nad Sanem, Wychowawca, nr 138, 2004-06 |
|
Raźnym krokiem podążyliśmy w kierunku jej domu. Elżbieta była wprawdzie pewna, że nie ma w nim nikogo, ale na wszelki wypadek zadzwoniła jeszcze z najbliższej budki telefonicznej i dłuższą chwilę czekała, czy ktoś nie podniesie słuchawki. Dopiero wówczas uspokojona ruszyła do swego rodzinnego gniazda. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
|
Przychodzi jednak w życiu taki czas, gdy kończy się praca zawodowa, dorosłe dzieci usamodzielniają się i opuszczają rodzinne gniazdo. źródło: NKJP: Eugeniusz Radziul: Ogrodowe pasje, 2009 |
5. rozpusty
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- gniazdo oporu, rozpusty
Cytaty
Bogobojni mieszczanie krakowscy uważali pewnie Krupniczą 22 za gniazdo rozpusty i orgii, bo tego widziano z tą, a tamtą z tym, i łatwo było do tych obserwacji dorobić pikantną fabułkę, czyniąc z niej najświeższą sensację. źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995 |
|
Dzięki zeznaniom, które właśnie wydobył, jeszcze dziś w nocy oddziały szturmowe zlikwidują gniazdo studenckiej opozycji. Tę pracę zostawi już podwładnym. źródło: NKJP: Małgorzata Kuźmińska; Michał Kuźmiński: Sekret Kroke, 2009 |
|
Teraz major Crueth miał za zadanie zlikwidować ostatnie gniazda oporu; Stalińczycy chcieli przejąć całą Ziemię za jednym zamachem. źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2005 |
6. artyleryjskie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną
Połączenia
- gniazdo cekaemów, karabinów (maszynowych)
Cytaty
Jelcyn znalazł się w sytuacji dowódcy batalionu, który wyskoczył z okopu, żeby poderwać wojsko do ataku na gniazda karabinów maszynowych. źródło: NKJP: Leon Bójko: Rosyjski poker, Gazeta Wyborcza, 1993-03-27 |
|
Bliższe lub dalsze detonacje wybuchów, obstrzał artylerii radzieckiej, wysadzenie fabryk Grochowa i Pragi przez hitlerowców, szczek złożonego pod domem gniazda SS-owskich cekaemów de przeszkadzały mi zbytnio. źródło: NKJP: Jerzy Zaruba: Z pamiętników bywalca, 2007 |
|
Za sobą miał piękny epizod wrześniowy, sam zniszczył dwa gniazda szkopskich karabinów maszynowych, potem niewola, ucieczka, kontrabanda, znów niewola i ucieczka. źródło: NKJP: Marek Idczak: Słony wiatr, 2007 |
7. elektryczne
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn
CZŁOWIEK I TECHNIKA Energia elektryczność
Połączenia
- nowe; dodatkowe, odpowiednie, specjalne; uszkodzone gniazdo; gniazdo elektryczne, przyłączeniowe, rozszerzające, sieciowe, wtykowe
- gniazdo AGP, DIMM, PCI, USB
- gniazdo kart pamięci, magistrali, procesora, rozszerzeń, słuchawek, zasilania; zapalniczki
- gniazdo i rdzeń, gniazdo i wtyczka
- konstrukcja gniazda; rozmieszczenie, zestaw gniazd
- gniazdo jest wyposażone w coś; umożliwia coś; znajduje się gdzieś
- umieścić, zamontować gniazdo
- podłączyć coś do gniazda
Cytaty
Modem DSL lub kablowy można podłączyć tylko przez gniazdo sieciowe RJ-45. źródło: NKJP: [dh]: Bez kabli, Enter, nr 1, 2004 |
|
Szczęknięcie - profesor włożył słuchawkę w gniazdo. źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1994 |
|
Należy dbać o to, aby gniazda elektryczne i wyłączniki światła instalowane były w bezpiecznym miejscu. źródło: NKJP: Energia - ważna rzecz!, EKO-U Nas nr 15/16 (26/27), 2002 |
8. w lingwistyce
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język
Połączenia
- gniazdo derywacyjne, słowotwórcze; etymologiczne
Cytaty
Wymienione jednostki odsyłały do ogólnie traktowanej [PRZESTRZENI]. Są jednak leksemy, z których znaczenia, z ich przynależności do wspólnego gniazda słowotwórczego , lub etymologii można wnioskować o wymiarach przestrzeni: [PRZESTRZENI POZIOMEJ] bądź [PRZESTRZENI PIONOWEJ]. źródło: NKJP: Julia LegomskaL PAŃSTWO, NARÓD, OJCZYZNA w dawnej polszczyźnie. Leksykalno-semantyczny opis pojęć, 2010 |
|
Struktura artykułu hasłowego jest więc wielopoziomowa, obejmuje: źródło: Internet: www.leksykografia.uw.edu.pl |
|
Informacje w zakresie charakterystyki semantycznej danej partykuły [...] podawane są explicite – ze względu na charakter tego słowniczka źródło: Magdalena Żabowska: Partykułologia i partykułografia Stan obecny i perspektywy, 2014 |
9. na stadionie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport miejsca związane ze sportem
Połączenia
- stać na gnieździe
Cytaty
Projekt był bardzo ambitny, ale skoro jesteśmy kibicami najlepszego klubu na świecie, to i gniazdo musi być najlepsze, na miarę naszych ambicji. Na nowej platformie znalazło się miejsce na umocowania do 3 bębnów. źródło: Internet: kibiceslaska.pl/nowe-gniazdo/ |
|
Na murawie zagościł także dobrze wszystkim znany Dawidek. Młody Kibic został przywołany pod sektor C, skąd odśpiewaliśmy mu głośne „Sto lat”, z okazji piątych urodzin, które chłopiec obchodził w ubiegłym tygodniu. Dawid przez chwilę towarzyszył na gnieździe osobom prowadzącym doping. źródło: Internet: historiawisly.pl |