UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

forpoczta

Chronologizacja

1829, T. Bułharyn, "Jan Wyżygin: romans moralno-satyryczny", books.google.pl

Pochodzenie

niem. Vorposten 'zwiad; czaty'

1. oddział

Definicja

książk. 
oddział żołnierzy ubezpieczający czoło kolumny i pełniący funkcje zwiadowcze

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna armia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  awangarda

Połączenia

  • forpoczta armii, wojska

Cytaty

Przez dwa dni (20 i 21 sierpnia) trwają dość chaotyczne i niezbyt produktywne ataki na umocnione placówki niemieckie. W tym czasie 2 dywizja generała Leclerca, jako forpoczta sił amerykańskich, jest już w drodze do Paryża.

źródło: NKJP: Ludwik Stomma: Dzień barykad, Polityka, 2004-08-14

– Strzelali do nas?! Polacy?!
– Słabo go stąd widać – wzruszyłem ramionami. – Teoretycznie to może być nawet forpoczta armii jugosłowiańskiej, która ruszyła wyzwalać Bośnię.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Góra Trzech Szkieletów, 2003

Zabrzmią słowa rozkazu Piłsudskiego, formującego strzelecką forpocztę Wojska Polskiego, idącego walczyć o oswobodzenie Ojczyzny [...].

źródło: NKJP: Jerzy Bukowski: Nie masz to jak Pierwsza, nie, Gazeta Krakowska, 2007-08-03

Jego oddział był forpocztą, która dotarła do Krakowa 14 lipca (dzień przed ks. Poniatowskim) i przełamała ostatni opór Austriaków przed zwycięskim wkroczeniem księcia.

źródło: NKJP: Internet

W Pakistanie rozpoczęła się prawdziwa wojna domowa. Wojska rządowe uderzyły na forpoczty talibów, które już na 60 mil zbliżyły się do Islamabadu.

źródło: NKJP: xx: Świat w skrócie, Dziennik Zachodni, 2009-04-28

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. forpoczta
forpoczty
D. forpoczty
forpoczt
C. forpoczcie
forpocztom
B. forpocztę
forpoczty
N. forpocztą
forpocztami
Ms. forpoczcie
forpocztach
W. forpoczto
forpoczty

Składnia

bez ograniczeń + forpoczta +
(CZEGO)

2. miejsce

Definicja

książk. 
najdalej wysunięte miejsce stacjonowania wojska jakiegoś państwa lub organizacji międzynarodowej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Cytaty

Bełz wraz z warownymi podgrodziami był typowym, przygranicznym grodem obronnym charakterystycznym dla Kresów Wschodnich. Szybko stał się stolicą księstwa dzielnicowego. Najdalej na północ wysuniętą forpocztą ziemi bełskiej był Wsiewołosk [...].

źródło: Internet: sztetl.org.pl

Zagospodarowanie całego terenu datuje się już na wiek X, kiedy to, z rozkazu Mahometa I, ówczesnego emira Kordoby, powstała tu fosa [...] służąca jako forpoczta. W 1036 roku miejsce przejęte zostało przez niepodległe Królestwo Toledo [...].

źródło: Internet: biletyautokarowe.pl/przewodniki/hiszpania/palacio-real-de-madrid-w-madrycie

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. forpoczta
forpoczty
D. forpoczty
forpoczt
C. forpoczcie
forpocztom
B. forpocztę
forpoczty
N. forpocztą
forpocztami
Ms. forpoczcie
forpocztach
W. forpoczto
forpoczty

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + forpoczta +
(CZEGO)

3. strefa wpływów

Definicja

książk. 
najdalej wysunięta strefa wpływów politycznych jakiegoś państwa lub organizacji międzynarodowej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa stosunki międzynarodowe

Cytaty

NRD przez cały swój okres istnienia prowadziło konkurencyjną politykę, która wynikała z pełnienia przez ten kraj roli najbardziej na Zachód wysuniętej forpoczty „systemu państw socjalistycznych”.

źródło: NKJP: Robert Łoś: Wschodnia polityka kanclerza Konrada Adenauera, 2003

Coraz częściej mówi się w Królewcu i Rosji o utworzeniu z obwodu Republiki Bałtyckiej z szeroką autonomią. Rosja uważa tę enklawę za okno na Europę, za ważny strategicznie region, za forpocztę Rosji na Zachodzie.

źródło: NKJP: Roman Hyczko: Paradoksy enklawy, Dziennik Bałtycki, 2011

Nam konferencje pokojowe, nam pięknie wydrukowane deklaracje nie wystarczają. Tu i teraz, jeśli mamy być wschodnią forpocztą NATO, musimy mieć narzędzia do prawidłowego wypełniania funkcji obronnych w tym sojuszu.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.05.1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. forpoczta
forpoczty
D. forpoczty
forpoczt
C. forpoczcie
forpocztom
B. forpocztę
forpoczty
N. forpocztą
forpocztami
Ms. forpoczcie
forpocztach
W. forpoczto
forpoczty

Inne uwagi

Zwykle lp

4. coś przodującego

Definicja

książk. 
zjawisko wyprzedzające swoją epokę

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  awangarda

Połączenia

  • forpoczta zmiany
  • stanowić forpocztę czegoś
  • stać się forpocztą czegoś

Cytaty

[...] w epoce beatlemanii Stonesi stali się forpocztą progresywnego, nonkonformistycznego rocka, który największe tryumfy zaczął święcić u schyłku lat 60.

źródło: NKJP: Mirosław Pęczak: Słoma we włosach, Polityka, 2001-12-01

Banki spółdzielcze w Wielkopolsce stanowią forpocztę współpracy finansowej z Unią Europejską.

źródło: NKJP: Michał Kruszona: Jeśli bank to spółdzielczy, Polska Głos Wielkopolski, 2003-12-09

Jesteśmy [...] świadkami całkiem interesującego i instruktywnego zjawiska wtargnięcia technologii w obręb spraw „zastrzeżonych” dotąd dla sztuki, a że jest to ledwie forpoczta zmian, które stopniowo ogarniać będą i literaturę, i malarstwo - warto przyjrzeć się im dokładniej jako sygnałom rewolucjonizującym oblicze współczesności...

źródło: NKJP: Roman Radoszewski: Czesław Niemen: kiedy się dziwić przestanę...: monografia artystyczna, 2004

Postęp technologiczny jest niebywale szybki. Problem polega na tym, że odkrycia i płody nauki wyprzedzają etykę i zapisy prawa. Dogonić forpoczty nauki jest niezwykle trudno.

źródło: NKJP: Jarosław Zalesiński: Po pierwsze nie bajtlować, Dziennik Bałtycki, 2000-04-14

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. forpoczta
forpoczty
D. forpoczty
forpoczt
C. forpoczcie
forpocztom
B. forpocztę
forpoczty
N. forpocztą
forpocztami
Ms. forpoczcie
forpocztach
W. forpoczto
forpoczty

Składnia

bez ograniczeń + forpoczta +
CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 10.02.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj