UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pokrzywa

Chronologizacja

1419, SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pokrzywa
pokrzywy
D. pokrzywy
pokrzyw
C. pokrzywie
pokrzywom
B. pokrzywę
pokrzywy
N. pokrzywą
pokrzywami
Ms. pokrzywie
pokrzywach
W. pokrzywo
pokrzywy

Pochodzenie

psł. *kopriva lub *kropiva

Etymologia wyrazu jest dyskusyjna; w polszczyźnie wcześniejszą formą była koprzywa (o czym świadczą dawne nazwy osobowe i miejscowe (Koprzywa, Koprzywnica)), potem w wyniku przestawki k - p > p - k doszło do powstania postaci pokrzywa (Bor).

Definicja

roślina o liściach i pędach pokrytych parzącymi włoskami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny leśne i łąkowe

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  chwast

Połączenia

  • parzące; wysokie pokrzywy
  • liście pokrzywy; kępa pokrzyw
  • herbata, napar, sok, wyciąg z pokrzywy
  • pokrzywy poparzyły kogoś
  • oparzenie pokrzywą; porośnięta, zarośnięte pokrzywami
  • poparzony przez pokrzywy; wpaść w pokrzywy

Cytaty

Z liści pokrzywy, zawierających wyjątkowo dużo chlorofilu (zielonego barwnika), wytwarzane są maści używane w leczeniu zakażeń.

źródło: NKJP: Alicja Zięba: Dom - Była sobie pokrzywa..., Dziennik Polski, 2003-08-27

Dziewczynka szła ostrożnie przez wysokie pokrzywy i wołając coś, kiwała na mnie ręką.

źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967

Tym bardziej, że kilka metrów dalej napotkamy na parzące pokrzywy o ponad metrowej wysokości.

źródło: NKJP: Dominik Majsterek: To nie park, to chaszcze!, Echo Dnia, 2007-05-30

Bąbel na skórze podobny do tego, jaki pojawia się po oparzeniu pokrzywą, wskazuje na wynik dodatni, świadczący o uczuleniu.

źródło: NKJP: Danuta Myłek: Alergie, 2001-04

Obok wzniesiono budynki gospodarcze, a na porośniętym pokrzywami i bzem podwórzu widać było gdzieniegdzie rdzawy ząb pługa czy pogięte pudło siewnika.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004

Data ostatniej modyfikacji: 14.09.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj