UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ojczysty

Chronologizacja

1394, SStp

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ojczysty	ojczysty	ojczysty	ojczyste	ojczysta
D.	ojczystego	ojczystego	ojczystego	ojczystego	ojczystej
C.	ojczystemu	ojczystemu	ojczystemu	ojczystemu	ojczystej
B.	ojczystego	ojczystego	ojczysty	ojczyste	ojczystą
N.	ojczystym	ojczystym	ojczystym	ojczystym	ojczystą
Ms.	ojczystym	ojczystym	ojczystym	ojczystym	ojczystej
W.	ojczysty	ojczysty	ojczysty	ojczyste	ojczysta

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ojczyści	ojczyści	ojczyste	ojczyste
D.	ojczystych	ojczystych	ojczystych	ojczystych
C.	ojczystym	ojczystym	ojczystym	ojczystym
B.	ojczystych	ojczystych	ojczystych	ojczyste
N.	ojczystymi	ojczystymi	ojczystymi	ojczystymi
Ms.	ojczystych	ojczystych	ojczystych	ojczystych
W.	ojczyści	ojczyści	ojczyste	ojczyste

Pochodzenie

Zob. ojciec

1. związany z ojczyzną - krajem

Definicja

związany z ojczyzną - krajem

Cytaty

1.a kraj

Definicja

będący dla kogoś ojczyzną

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny typy terytoriów, podział administracyjny

Połączenia

ojczysty kraj; ojczysta ziemia; ojczyste księstwo

Cytaty

	Od kiedy Bruksela przyznaje Maderze pomoc strukturalną wyższą o ponad 40 proc. na głowę mieszkańca niż otrzymuje ją ojczysta Portugalia, życie nabrało tempa i to nawet na zaspanej i zapomnianej przez wszystkich siostrzanej wysepce Porto Santo, gdzie mieszkał kiedyś Kolumb. źródło: NKJP: Aleksandra Skibińska: Unia na krańcach świata, Polityka, 2002-03-30
	[...] po obu stronach już byli ludzie, dla których ta ziemia była ojczystą. źródło: Internet: bezwodkinierazbieriosz.salon24.pl
	Hufce lotaryńskie opuściły ojczyste ziemie późnym latem 1096 roku i podjęły marsz do Jerozolimy tym samym szlakiem, którym kilka miesięcy wcześniej wędrowała tzw. krucjata ludowa - w górę Renu, następnie wzdłuż Dunaju przez Bawarię, Austrię i Węgry. źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy. Rycerze Chrystusa, 2007
	Duszpasterskie pielgrzymki Ojca Świętego Jana Pawła II do kraju ojczystego stają się dla polskiego społeczeństwa wielką katechezą religijną i narodową. źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996

1.b literatura

Definicja

powstały w ojczyźnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny typy terytoriów, podział administracyjny

Połączenia

ojczysty folklor, język; ojczysta kultura, literatura, mowa, muzyka, poezja

Cytaty

	Twórcą łużyckiego języka literackiego był [...] duchowny ewangelicki, działający w podbudziszyńskiej wiosce Budestecy. Jego monumentalnym dziełem był ukończony tuż przed śmiercią przekład Nowego Testamentu na język ojczysty. źródło: NKJP: Internet
	A więc literatura ojczysta nie ma, według ciebie, dramatów godnych zainteresowania. źródło: NKJP: Antoni Libera: Madame, 2003
	[...] język niemiecki wydawał się Niemcom drugorzędny wobec francuszczyzny, dopóki tego poczucia nie przemieniła nowa niemiecka literatura, przygotowana przez takich autorów jak Lessing, w pełni zaś rozwinięta przez Goethego, Schillera. Ci artyści pokazali rodakom i światu, czym jest mowa ojczysta. źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Przestrzeń dzieł wiecznych : eseje o tradycji kultury śródziemnomorskiej, 1993
	Słowa znajdował kompozytor w tomach wierszy swoich współczesnych, niemal wyłącznie sięgając do poezji ojczystej. źródło: Internet: bibliotekapiosenki.pl
	Trochę podróżowałam, uczyłam się wielu języków, kilkoma władam jakby były ojczyste. źródło: Internet: wataha-srebrnego-ksiezyca.blogspot.com

2. dom

Definicja

taki, z którego ktoś pochodzi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny typy terytoriów, podział administracyjny

Połączenia

ojczysty dom; ojczysta wioska; ojczyste miasto; ojczyste okolice, strony

Cytaty

	Prowadził rzesze ochotników gotowych porzucić ojczyste domy, by wśród trudów i niebezpieczeństw dojść do Ziemi Świętej, zbliżyć się do Boga i wiecznego zbawienia. źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy. Rycerze Chrystusa, 2007
	Z nadzieją w głosie zapytałem Wilhelma, czy w tej sytuacji nie powinienem porzucić mrzonek o robieniu dalszej kariery pod lazurowym niebem Południa i udać się czym prędzej w strony ojczyste. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004
	Strach powiedzieć, ale może [...] lepiej zamknąć się w ojczystej zagrodzie, żyć z dala od zarazy, jaka toczy resztę świata? źródło: NKJP: Marek Lubaś-Harny: Włączyć się do gry, Gazeta Krakowska, 2002-12-06
	W 1927 Przybyszewski powrócił na ojczyste Kujawy, osiadając na zaproszenie Józefa Znanieckiego w dworku w Jarontach pod Inowrocławiem, w pobliżu miejsca swych narodzin. źródło: NKJP: Internet
	Według prawa zabiera ich się - kończył Pedro - na określony czas, na dwa, trzy, pięć lat, ale w rzeczywistości prawie nikt z zesłanych nie wraca do ojczystej wioski. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Orinoko,1974

Składnia

Rz	+	ojczysty	+
szyk: neutralny

3. dziadek

Definicja

książk.

związany z pokrewieństwem z daną osobą ze strony ojca

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina relacje rodzinne

Relacje znaczeniowe

sprzeczne:

macierzysty, matczyny

Połączenia

dziadek ojczysty; babka, prababka ojczysta

Cytaty

	Dziadek ojczysty, Marek Ołtarzewski, zaczynał życie zawodowe jako zecer w wydawnictwie Arcta, gdzie z czasem awansował na stanowisko dyrektora technicznego drukarni. źródło: Internet: forumakademickie.pl
	Pozostałe dwie blachy także pochodzą z jego ceremoniału pogrzebowego, powtarzają herby z tablicy czwórdzielnej. Jeden prezentuje herb Awdaniec jego babki ojczystej, a drugi - Glaubicz należał najpewniej do prababki ojczystej. źródło: NKJP: Tomasz A. Nowak: Odzyskane zabytki, Gazeta Radomszczańska, 2009-07-01
	[...] pradziadek ojczysty miał tytuł szlachecki, był alkoholikiem i miał nieślubną córkę, a prababka macierzysta wychowała się na wsi [...]. źródło: Internet: adonai.pl
	Jej przodkowie ojczyści wywodzą się z Krasnodębów, w parafii Rozbickiej byli co najmniej od połowy XVIII wieku [...]. źródło: Internet: wiescisokolowskie.pl
	Co prawda podobno należy używać określenia „ciotka ojczysta” i „ciotka macierzysta”, ale jakoś nie mogę się przyzwyczaić źródło: Internet: strategie.net.pl

Składnia

Rz	+	ojczysty	+
szyk: neutralny

Frazeologizmy

ojczyste progi

Data ostatniej modyfikacji: 06.08.2020