UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zarobić

Chronologizacja

1388, SStp
Inne znaczenie: 'wykonać, skończyć'

Pochodzenie

Zob. robić

1. pieniądze

Definicja

dostać pieniądze za wykonaną pracę lub pomyślnie przeprowadzoną operację finansową

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca wynagrodzenie za pracę

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Połączenia

  • inwestor; bank, klub; film zarobił; gmina; firma, spółka zarobiła; miasto, państwo zarobiło; pośrednicy, pracownicy, spekulanci zarobili
  • zarobić forsę, kasę, pieniądze; fortunę, grosze, krocie, miliardy, miliony, złotówkę
  • zarobić czyimś kosztem, pracą
  • zarobić na rodzinę; na auto, na dom, na działkę, na książki, na mieszkanie, na samochód; na chleb, na jedzenie, na opłaty, na utrzymanie, na życie; na wakacje, na wyjazd; na studia; na turystach; na akcjach, na lokatach; na reklamach; na eksporcie, na giełdzie, na handlu, na inwestycjach, na prywatyzacji, na przemycie, na sprzedaży, na transakcji; na turystyce; na wojnie
  • zarobić podczas wakacji
  • zarobić za granicą
  • zarobić dobrze, dużo, godziwie, nieźle, porządnie, przyzwoicie, sporo, świetnie, znakomicie; mało, źle; dodatkowo; dziennie, miesięcznie, rocznie; łatwo, trudno; legalnie, uczciwie; na boku, nielegalnie
  • móc, potrafić, umieć, zdołać; chcieć, postanowić, zamierzać; próbować; dać, pozwolić zarobić
  • zarobić i oddać, zarobić i wrócić, zarobić i zaoszczędzić, zarobić i zapłacić; zarobić lub stracić; pracować i zarobić, sprzedać i zarobić

Cytaty

Nasi podopieczni zarobili pieniądze, sprzedając samodzielnie wykonane kartki świąteczne - powiedział prezes fundacji ks. Tadeusz Zaleski.

źródło: NKJP: (PAP): Wynieśli kasę, Dziennik Polski, 2000-04-13

Dzieciaki rwą się do pracy. Wolą sobie zarobić na wakacje niż dostać te pieniądze od rodziców.

źródło: NKJP: Wojciech Staszewski: Coraz więcej uczniów zarabia, Gazeta Wyborcza, 1996-09-10

Sześćdziesięciopięcioletni Wilczek pierwszy milion złotych zarobił na patencie proszku IXI-65 [...].

źródło: NKJP: Piotr Gabryel, Marek Zieleniewski: Piąta władza czyli Kto naprawdę rządzi Polską?, 1998

[...] osobom, może nie zdolniejszym, ale bardziej pracowitym chcemy odebrać to, co z trudem zarobią, czasami kosztem swojego życia prywatnego i zdrowia [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 30.11.1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarobię
zarobimy
2 os. zarobisz
zarobicie
3 os. zarobi
zarobią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarobiłem
+(e)m zarobił
zarobiłam
+(e)m zarobiła
zarobiłom
+(e)m zarobiło
zarobiliśmy
+(e)śmy zarobili
zarobiłyśmy
+(e)śmy zarobiły
2 os. zarobiłeś
+(e)ś zarobił
zarobiłaś
+(e)ś zarobiła
zarobiłoś
+(e)ś zarobiło
zarobiliście
+(e)ście zarobili
zarobiłyście
+(e)ście zarobiły
3 os. zarobił
zarobiła
zarobiło
zarobili
zarobiły

bezosobnik: zarobiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaróbmy
2 os. zarób
zaróbcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarobiłbym
bym zarobił
zarobiłabym
bym zarobiła
zarobiłobym
bym zarobiło
zarobilibyśmy
byśmy zarobili
zarobiłybyśmy
byśmy zarobiły
2 os. zarobiłbyś
byś zarobił
zarobiłabyś
byś zarobiła
zarobiłobyś
byś zarobiło
zarobilibyście
byście zarobili
zarobiłybyście
byście zarobiły
3 os. zarobiłby
by zarobił
zarobiłaby
by zarobiła
zarobiłoby
by zarobiło
zarobiliby
by zarobili
zarobiłyby
by zarobiły

bezosobnik: zarobiono by

bezokolicznik: zarobić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zarobiwszy

gerundium: zarobienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zarobienie
zarobienia
D. zarobienia
zarobień
C. zarobieniu
zarobieniom
B. zarobienie
zarobienia
N. zarobieniem
zarobieniami
Ms. zarobieniu
zarobieniach
W. zarobienie
zarobienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zarobiony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarobiony
zarobiony
zarobiony
zarobione
zarobiona
D. zarobionego
zarobionego
zarobionego
zarobionego
zarobionej
C. zarobionemu
zarobionemu
zarobionemu
zarobionemu
zarobionej
B. zarobionego
zarobionego
zarobiony
zarobione
zarobioną
N. zarobionym
zarobionym
zarobionym
zarobionym
zarobioną
Ms. zarobionym
zarobionym
zarobionym
zarobionym
zarobionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarobieni
zarobieni
zarobione
zarobione
D. zarobionych
zarobionych
zarobionych
zarobionych
C. zarobionym
zarobionym
zarobionym
zarobionym
B. zarobionych
zarobionych
zarobionych
zarobione
N. zarobionymi
zarobionymi
zarobionymi
zarobionymi
Ms. zarobionych
zarobionych
zarobionych
zarobionych

odpowiednik aspektowy: zarabiać

Składnia

Rzosobowy + zarobić +
CO + (na KIM/CZYM)
Rzosobowy + zarobić +
(CO) + na KOGO/CO

2. punkt

Definicja

pot. 
zasłużyć sobie na coś swoim czynem lub postępowaniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

  • zarobić karę, kulkę, żółtą kartkę; punkty, rzut karny

Cytaty

[...] wydano ostry zakaz słuchania obcych radiofonii. Za przekroczenie tego zakazu [...] można było zarobić wyrok śmierci.

źródło: NKJP: Franciszek Ryszka: Noc i mgła: Niemcy w okresie hitlerowskim, 1997

Nasz kierowca nie kryje strachu - tu naprawdę można zarobić kulkę za niewinność.

źródło: NKJP: Mój „Dzienniczek Polski”, Dziennik Polski, 1998-09-25

[...] w drużynie Borów gra nadzieja polskiego siatkarstwa i nasz serdeczny przyjaciel, Lechosław. O, ten jasnowłosy chudzielec, który przed chwilą znowu zarobił dla nas punkt.

źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1994

Piotr Czyżewski też nie liczył na taki awans w Ministerstwie Skarbu, gdzie zarobił na opinię człowieka nadzwyczajnie miłego, tylko kompletnie niedecyzyjnego.

źródło: NKJP: Janina Paradowska: Czym rządzi Premier?, Polityka, 2003-04-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarobię
zarobimy
2 os. zarobisz
zarobicie
3 os. zarobi
zarobią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarobiłem
+(e)m zarobił
zarobiłam
+(e)m zarobiła
zarobiłom
+(e)m zarobiło
zarobiliśmy
+(e)śmy zarobili
zarobiłyśmy
+(e)śmy zarobiły
2 os. zarobiłeś
+(e)ś zarobił
zarobiłaś
+(e)ś zarobiła
zarobiłoś
+(e)ś zarobiło
zarobiliście
+(e)ście zarobili
zarobiłyście
+(e)ście zarobiły
3 os. zarobił
zarobiła
zarobiło
zarobili
zarobiły

bezosobnik: zarobiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaróbmy
2 os. zarób
zaróbcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarobiłbym
bym zarobił
zarobiłabym
bym zarobiła
zarobiłobym
bym zarobiło
zarobilibyśmy
byśmy zarobili
zarobiłybyśmy
byśmy zarobiły
2 os. zarobiłbyś
byś zarobił
zarobiłabyś
byś zarobiła
zarobiłobyś
byś zarobiło
zarobilibyście
byście zarobili
zarobiłybyście
byście zarobiły
3 os. zarobiłby
by zarobił
zarobiłaby
by zarobiła
zarobiłoby
by zarobiło
zarobiliby
by zarobili
zarobiłyby
by zarobiły

bezosobnik: zarobiono by

bezokolicznik: zarobić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zarobiwszy

gerundium: zarobienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zarobienie
zarobienia
D. zarobienia
zarobień
C. zarobieniu
zarobieniom
B. zarobienie
zarobienia
N. zarobieniem
zarobieniami
Ms. zarobieniu
zarobieniach
W. zarobienie
zarobienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zarobiony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarobiony
zarobiony
zarobiony
zarobione
zarobiona
D. zarobionego
zarobionego
zarobionego
zarobionego
zarobionej
C. zarobionemu
zarobionemu
zarobionemu
zarobionemu
zarobionej
B. zarobionego
zarobionego
zarobiony
zarobione
zarobioną
N. zarobionym
zarobionym
zarobionym
zarobionym
zarobioną
Ms. zarobionym
zarobionym
zarobionym
zarobionym
zarobionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarobieni
zarobieni
zarobione
zarobione
D. zarobionych
zarobionych
zarobionych
zarobionych
C. zarobionym
zarobionym
zarobionym
zarobionym
B. zarobionych
zarobionych
zarobionych
zarobione
N. zarobionymi
zarobionymi
zarobionymi
zarobionymi
Ms. zarobionych
zarobionych
zarobionych
zarobionych

odpowiednik aspektowy: zarabiać

Składnia

Rzosobowy + zarobić +
CO
Rzosobowy + zarobić +
na CO

3. w twarz

Definicja

pot. 
zostać uderzonym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dostać

Połączenia

  • zarobić w pysk, w twarz, w zęby

Cytaty

[...] stając w jej obronie, pobił się o to z jednym osiłkiem; zarobił w nos i popłakał się [...].

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008

Poprzedni szef w Polsce zarobił w łeb jajem, ten też może...

źródło: NKJP: Internet

Magwer przezornie odsunął się na lewą stronę ulicy. To nic przyjemnego zarobić po karku kijem.

źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003

Pies zarobił kopniaka i ze skowytem uciekł.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

Jacek M. usiłował z powrotem dostać się do nieszczęsnego mieszkania, aby - nawet pod groźbą zarobienia w zęby - odzyskać swoje ubranie, dokumenty i kluczyki od samochodu.

źródło: NKJP: Ewa Kozierkiewicz-Widermańska: Gach na słomiance, Detektyw 2(150) 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarobię
zarobimy
2 os. zarobisz
zarobicie
3 os. zarobi
zarobią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarobiłem
+(e)m zarobił
zarobiłam
+(e)m zarobiła
zarobiłom
+(e)m zarobiło
zarobiliśmy
+(e)śmy zarobili
zarobiłyśmy
+(e)śmy zarobiły
2 os. zarobiłeś
+(e)ś zarobił
zarobiłaś
+(e)ś zarobiła
zarobiłoś
+(e)ś zarobiło
zarobiliście
+(e)ście zarobili
zarobiłyście
+(e)ście zarobiły
3 os. zarobił
zarobiła
zarobiło
zarobili
zarobiły

bezosobnik: zarobiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaróbmy
2 os. zarób
zaróbcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarobiłbym
bym zarobił
zarobiłabym
bym zarobiła
zarobiłobym
bym zarobiło
zarobilibyśmy
byśmy zarobili
zarobiłybyśmy
byśmy zarobiły
2 os. zarobiłbyś
byś zarobił
zarobiłabyś
byś zarobiła
zarobiłobyś
byś zarobiło
zarobilibyście
byście zarobili
zarobiłybyście
byście zarobiły
3 os. zarobiłby
by zarobił
zarobiłaby
by zarobiła
zarobiłoby
by zarobiło
zarobiliby
by zarobili
zarobiłyby
by zarobiły

bezosobnik: zarobiono by

bezokolicznik: zarobić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zarobiwszy

gerundium: zarobienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zarobienie
zarobienia
D. zarobienia
zarobień
C. zarobieniu
zarobieniom
B. zarobienie
zarobienia
N. zarobieniem
zarobieniami
Ms. zarobieniu
zarobieniach
W. zarobienie
zarobienia

Składnia

bez ograniczeń + zarobić +
w CO + (CZYM)
bez ograniczeń + zarobić +
(CZYM)
bez ograniczeń + zarobić +
CO

4. składniki

Definicja

dokładnie połączyć ze sobą wszystkie składniki czegoś wymagającego zagniatania ręką

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyrobić, zagnieść

Połączenia

  • zarobić ciasto, mąkę
  • zarobić wodą

Cytaty

Zarobić ciasto, podzielić na trzy części i piec w tortownicy placki na złoty kolor.

źródło: NKJP: Stanisława Olko: Makrobiotyka w polskiej kuchni czyli Powrót do dawnego naturalnego sposobu odżywiania, 1994

Najpierwotniejsze były placki z mąki zarobionej wodą, pieczone w popiele, na rozgrzanych kamieniach na rusztach i rozgrzanych blachach.

źródło: NKJP: Nasz chleb powszedni, 1968

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarobię
zarobimy
2 os. zarobisz
zarobicie
3 os. zarobi
zarobią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarobiłem
+(e)m zarobił
zarobiłam
+(e)m zarobiła
zarobiłom
+(e)m zarobiło
zarobiliśmy
+(e)śmy zarobili
zarobiłyśmy
+(e)śmy zarobiły
2 os. zarobiłeś
+(e)ś zarobił
zarobiłaś
+(e)ś zarobiła
zarobiłoś
+(e)ś zarobiło
zarobiliście
+(e)ście zarobili
zarobiłyście
+(e)ście zarobiły
3 os. zarobił
zarobiła
zarobiło
zarobili
zarobiły

bezosobnik: zarobiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaróbmy
2 os. zarób
zaróbcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarobiłbym
bym zarobił
zarobiłabym
bym zarobiła
zarobiłobym
bym zarobiło
zarobilibyśmy
byśmy zarobili
zarobiłybyśmy
byśmy zarobiły
2 os. zarobiłbyś
byś zarobił
zarobiłabyś
byś zarobiła
zarobiłobyś
byś zarobiło
zarobilibyście
byście zarobili
zarobiłybyście
byście zarobiły
3 os. zarobiłby
by zarobił
zarobiłaby
by zarobiła
zarobiłoby
by zarobiło
zarobiliby
by zarobili
zarobiłyby
by zarobiły

bezosobnik: zarobiono by

bezokolicznik: zarobić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zarobiwszy

gerundium: zarobienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zarobienie
zarobienia
D. zarobienia
zarobień
C. zarobieniu
zarobieniom
B. zarobienie
zarobienia
N. zarobieniem
zarobieniami
Ms. zarobieniu
zarobieniach
W. zarobienie
zarobienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zarobiony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarobiony
zarobiony
zarobiony
zarobione
zarobiona
D. zarobionego
zarobionego
zarobionego
zarobionego
zarobionej
C. zarobionemu
zarobionemu
zarobionemu
zarobionemu
zarobionej
B. zarobionego
zarobionego
zarobiony
zarobione
zarobioną
N. zarobionym
zarobionym
zarobionym
zarobionym
zarobioną
Ms. zarobionym
zarobionym
zarobionym
zarobionym
zarobionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarobieni
zarobieni
zarobione
zarobione
D. zarobionych
zarobionych
zarobionych
zarobionych
C. zarobionym
zarobionym
zarobionym
zarobionym
B. zarobionych
zarobionych
zarobionych
zarobione
N. zarobionymi
zarobionymi
zarobionymi
zarobionymi
Ms. zarobionych
zarobionych
zarobionych
zarobionych

odpowiednik aspektowy: zarabiać

Składnia

Rzosobowy + zarobić +
CO + (CZYM)

Frazeologizmy

coś zarobiło na siebie
ktoś rubla zarobił i cnotę zachował
ktoś rubelka zarobił i cnotę zachował
ktoś rubla zarobił, a/i cnoty nie stracił
rubla zarobić i cnotę zachować
ktoś rubelka zarobił i cnotę zachował
ktoś rubla zarobił, a/i cnoty nie stracił
Data ostatniej modyfikacji: 17.02.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj