UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zarabiać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Zob. robić

1. pieniądze

Definicja

dostawać pieniądze za wykonaną pracę lub pomyślnie przeprowadzoną operację finansową

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca wynagrodzenie za pracę

Połączenia

górnik, lekarz, nauczyciel, pielęgniarka, policjant, sprzątaczka, trener; pośrednik; burmistrz, dyrektor, prezes, prezydent, starosta, szef, wójt; obywatel, podatnik; miasto; bank, firma zarabia; pracownicy zarabiają
zarabiać kasę, pieniądze; fortunę, grosze, kokosy, krocie, majątek, miliardy, miliony
zarabiać czyimś kosztem
zarabiać na rodzinę; na dom; na chleb, na utrzymanie, na życie; na studia; na klientach, na lekarzach, na turystach; na akcjach, na kontraktach; na reklamach; na dzierżawie, na eksporcie, na handlu, na imporcie, na obrocie czymś, na pośrednictwie, na produkcji, na przemycie, na sprzedaży, na usługach, na wynajmie; na marży, na odsetkach; na turystyce; na wojnie
zarabiać przez internet
zarabiać w internecie, w sieci
zarabiać za granicą
zarabiać dobrze, doskonale, dużo, godziwie, niemało, nieźle, przyzwoicie, sporo, świetnie, wysoko; mało, marnie, niedużo, skromnie, słabo, źle; dodatkowo; dziennie, miesięcznie, rocznie; ciężko; legalnie, uczciwie; dorywczo
móc, potrafić, umieć; chcieć, woleć, zamierzać; próbować; dawać, pozwalać; pojechać, wyjechać zarabiać
zarabiać i płacić, zarabiać i wydawać; grać i zarabiać, pracować i zarabiać, wygrywać i zarabiać, żyć i zarabiać

Cytaty

	Nastolatki jeszcze nie zarabiają, ale potrafią pół roku oszczędzać na wymarzony ciuch. źródło: NKJP: Piotr Stasiak: Zawód trendsetter, Polityka, 2004-08-28
	Zarabiał pieniądze w mało uczciwy sposób i przyłączał się do awanturniczych ruchów. źródło: NKJP: Roman Praszyński: Jajojad, 1998
	Wydawnictwo zarabiało miliony na kartkach i kalendarzach rozsyłanych głównie do firm. źródło: NKJP: AMUN na świeczniku, Nowiny Raciborskie, 2004-04-06
	W sztuce nie można zawężać pola działania i marzyć tylko o Hamlecie. Jedne role gra się dla przyjemności, innymi zarabia na dom i rodzinę. źródło: NKJP: Świeżość uczuć, Dziennik Polski, 2001-11-24

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zarabiam	zarabiamy
2 os.	zarabiasz	zarabiacie
3 os.	zarabia	zarabiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zarabiałem +(e)m zarabiał	zarabiałam +(e)m zarabiała	zarabiałom +(e)m zarabiało	zarabialiśmy +(e)śmy zarabiali	zarabiałyśmy +(e)śmy zarabiały
2 os.	zarabiałeś +(e)ś zarabiał	zarabiałaś +(e)ś zarabiała	zarabiałoś +(e)ś zarabiało	zarabialiście +(e)ście zarabiali	zarabiałyście +(e)ście zarabiały
3 os.	zarabiał	zarabiała	zarabiało	zarabiali	zarabiały

bezosobnik: zarabiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zarabiał będę zarabiać	będę zarabiała będę zarabiać	będę zarabiało będę zarabiać	będziemy zarabiali będziemy zarabiać	będziemy zarabiały będziemy zarabiać
2 os.	będziesz zarabiał będziesz zarabiać	będziesz zarabiała będziesz zarabiać	będziesz zarabiało będziesz zarabiać	będziecie zarabiali będziecie zarabiać	będziecie zarabiały będziecie zarabiać
3 os.	będzie zarabiał będzie zarabiać	będzie zarabiała będzie zarabiać	będzie zarabiało będzie zarabiać	będą zarabiali będą zarabiać	będą zarabiały będą zarabiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zarabiajmy
2 os.	zarabiaj	zarabiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zarabiałbym bym zarabiał	zarabiałabym bym zarabiała	zarabiałobym bym zarabiało	zarabialibyśmy byśmy zarabiali	zarabiałybyśmy byśmy zarabiały
2 os.	zarabiałbyś byś zarabiał	zarabiałabyś byś zarabiała	zarabiałobyś byś zarabiało	zarabialibyście byście zarabiali	zarabiałybyście byście zarabiały
3 os.	zarabiałby by zarabiał	zarabiałaby by zarabiała	zarabiałoby by zarabiało	zarabialiby by zarabiali	zarabiałyby by zarabiały

bezosobnik: zarabiano by

bezokolicznik: zarabiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zarabiając

gerundium: zarabianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zarabianie	zarabiania
D.	zarabiania	zarabiań
C.	zarabianiu	zarabianiom
B.	zarabianie	zarabiania
N.	zarabianiem	zarabianiami
Ms.	zarabianiu	zarabianiach
W.	zarabianie	zarabiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zarabiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zarabiający	zarabiający	zarabiający	zarabiające	zarabiająca
D.	zarabiającego	zarabiającego	zarabiającego	zarabiającego	zarabiającej
C.	zarabiającemu	zarabiającemu	zarabiającemu	zarabiającemu	zarabiającej
B.	zarabiającego	zarabiającego	zarabiający	zarabiające	zarabiającą
N.	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającą
Ms.	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zarabiający	zarabiający	zarabiające	zarabiające
D.	zarabiających	zarabiających	zarabiających	zarabiających
C.	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym
B.	zarabiających	zarabiających	zarabiających	zarabiające
N.	zarabiającymi	zarabiającymi	zarabiającymi	zarabiającymi
Ms.	zarabiających	zarabiających	zarabiających	zarabiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zarabiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zarabiany	zarabiany	zarabiany	zarabiane	zarabiana
D.	zarabianego	zarabianego	zarabianego	zarabianego	zarabianej
C.	zarabianemu	zarabianemu	zarabianemu	zarabianemu	zarabianej
B.	zarabianego	zarabianego	zarabiany	zarabiane	zarabianą
N.	zarabianym	zarabianym	zarabianym	zarabianym	zarabianą
Ms.	zarabianym	zarabianym	zarabianym	zarabianym	zarabianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zarabiani	zarabiani	zarabiane	zarabiane
D.	zarabianych	zarabianych	zarabianych	zarabianych
C.	zarabianym	zarabianym	zarabianym	zarabianym
B.	zarabianych	zarabianych	zarabianych	zarabiane
N.	zarabianymi	zarabianymi	zarabianymi	zarabianymi
Ms.	zarabianych	zarabianych	zarabianych	zarabianych

odpowiednik aspektowy: zarobić

Składnia

Rz_osobowy	+	zarabiać	+
Rz_osobowy	+	zarabiać	+	CO + (na KIM/CZYM)
Rz_osobowy	+	zarabiać	+	(CO) + na KOGO/CO

2. punkt

Definicja

pot.

zasługiwać sobie na coś swoim czynem lub postępowaniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Moją silną stroną jest umiejętność zarabiania rzutów karnych, a także niezły strzał.

źródło: NKJP: Zdaniem zawodniczek, Dziennik Polski, 2001-03-29

Ringo Starr dowodził swojej beztroski, zarabiając przez lata na opinię playboya i podejmując ryzykowne próby kariery aktorskiej.

źródło: NKJP: Mirosław Pęczak: Gitara ciągle łka, Polityka, 2001-12-15

Są dorośli i w pełni władz umysłowych, sami sobie wybrali swój los. Powinni wiedzieć, że za pewne sprawy zarabia się baty albo kulę [...] prosto w serce.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zarabiam	zarabiamy
2 os.	zarabiasz	zarabiacie
3 os.	zarabia	zarabiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zarabiałem +(e)m zarabiał	zarabiałam +(e)m zarabiała	zarabiałom +(e)m zarabiało	zarabialiśmy +(e)śmy zarabiali	zarabiałyśmy +(e)śmy zarabiały
2 os.	zarabiałeś +(e)ś zarabiał	zarabiałaś +(e)ś zarabiała	zarabiałoś +(e)ś zarabiało	zarabialiście +(e)ście zarabiali	zarabiałyście +(e)ście zarabiały
3 os.	zarabiał	zarabiała	zarabiało	zarabiali	zarabiały

bezosobnik: zarabiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zarabiał będę zarabiać	będę zarabiała będę zarabiać	będę zarabiało będę zarabiać	będziemy zarabiali będziemy zarabiać	będziemy zarabiały będziemy zarabiać
2 os.	będziesz zarabiał będziesz zarabiać	będziesz zarabiała będziesz zarabiać	będziesz zarabiało będziesz zarabiać	będziecie zarabiali będziecie zarabiać	będziecie zarabiały będziecie zarabiać
3 os.	będzie zarabiał będzie zarabiać	będzie zarabiała będzie zarabiać	będzie zarabiało będzie zarabiać	będą zarabiali będą zarabiać	będą zarabiały będą zarabiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zarabiajmy
2 os.	zarabiaj	zarabiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zarabiałbym bym zarabiał	zarabiałabym bym zarabiała	zarabiałobym bym zarabiało	zarabialibyśmy byśmy zarabiali	zarabiałybyśmy byśmy zarabiały
2 os.	zarabiałbyś byś zarabiał	zarabiałabyś byś zarabiała	zarabiałobyś byś zarabiało	zarabialibyście byście zarabiali	zarabiałybyście byście zarabiały
3 os.	zarabiałby by zarabiał	zarabiałaby by zarabiała	zarabiałoby by zarabiało	zarabialiby by zarabiali	zarabiałyby by zarabiały

bezosobnik: zarabiano by

bezokolicznik: zarabiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zarabiając

gerundium: zarabianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zarabianie	zarabiania
D.	zarabiania	zarabiań
C.	zarabianiu	zarabianiom
B.	zarabianie	zarabiania
N.	zarabianiem	zarabianiami
Ms.	zarabianiu	zarabianiach
W.	zarabianie	zarabiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zarabiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zarabiający	zarabiający	zarabiający	zarabiające	zarabiająca
D.	zarabiającego	zarabiającego	zarabiającego	zarabiającego	zarabiającej
C.	zarabiającemu	zarabiającemu	zarabiającemu	zarabiającemu	zarabiającej
B.	zarabiającego	zarabiającego	zarabiający	zarabiające	zarabiającą
N.	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającą
Ms.	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zarabiający	zarabiający	zarabiające	zarabiające
D.	zarabiających	zarabiających	zarabiających	zarabiających
C.	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym
B.	zarabiających	zarabiających	zarabiających	zarabiające
N.	zarabiającymi	zarabiającymi	zarabiającymi	zarabiającymi
Ms.	zarabiających	zarabiających	zarabiających	zarabiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zarabiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zarabiany	zarabiany	zarabiany	zarabiane	zarabiana
D.	zarabianego	zarabianego	zarabianego	zarabianego	zarabianej
C.	zarabianemu	zarabianemu	zarabianemu	zarabianemu	zarabianej
B.	zarabianego	zarabianego	zarabiany	zarabiane	zarabianą
N.	zarabianym	zarabianym	zarabianym	zarabianym	zarabianą
Ms.	zarabianym	zarabianym	zarabianym	zarabianym	zarabianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zarabiani	zarabiani	zarabiane	zarabiane
D.	zarabianych	zarabianych	zarabianych	zarabianych
C.	zarabianym	zarabianym	zarabianym	zarabianym
B.	zarabianych	zarabianych	zarabianych	zarabiane
N.	zarabianymi	zarabianymi	zarabianymi	zarabianymi
Ms.	zarabianych	zarabianych	zarabianych	zarabianych

odpowiednik aspektowy: zarobić

Składnia

Rz_osobowy	+	zarabiać	+	CO
Rz_osobowy	+	zarabiać	+	na CO

3. składniki

Definicja

dokładnie łączyć ze sobą wszystkie składniki czegoś wymagającego zagniatania ręką

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wyrabiać, zagniatać

Połączenia

zarabiać ciasto
zarabiać wodą

Cytaty

Wodą zarabiamy ciasto [...] i kiedy jest już gotowe robimy z niego makaron.

źródło: NKJP: Stanisława Olko: Makrobiotyka w polskiej kuchni czyli Powrót do dawnego naturalnego sposobu odżywiania, 1994

Zaprawę zarabia się wodą w ilości podanej na opakowaniu i po kilkuminutowym okresie dojrzewania rozprowadza po powierzchni posadzki.

źródło: NKJP: Ujarzmianie marmuru, Dziennik Polski, 2000-12-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zarabiam	zarabiamy
2 os.	zarabiasz	zarabiacie
3 os.	zarabia	zarabiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zarabiałem +(e)m zarabiał	zarabiałam +(e)m zarabiała	zarabiałom +(e)m zarabiało	zarabialiśmy +(e)śmy zarabiali	zarabiałyśmy +(e)śmy zarabiały
2 os.	zarabiałeś +(e)ś zarabiał	zarabiałaś +(e)ś zarabiała	zarabiałoś +(e)ś zarabiało	zarabialiście +(e)ście zarabiali	zarabiałyście +(e)ście zarabiały
3 os.	zarabiał	zarabiała	zarabiało	zarabiali	zarabiały

bezosobnik: zarabiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zarabiał będę zarabiać	będę zarabiała będę zarabiać	będę zarabiało będę zarabiać	będziemy zarabiali będziemy zarabiać	będziemy zarabiały będziemy zarabiać
2 os.	będziesz zarabiał będziesz zarabiać	będziesz zarabiała będziesz zarabiać	będziesz zarabiało będziesz zarabiać	będziecie zarabiali będziecie zarabiać	będziecie zarabiały będziecie zarabiać
3 os.	będzie zarabiał będzie zarabiać	będzie zarabiała będzie zarabiać	będzie zarabiało będzie zarabiać	będą zarabiali będą zarabiać	będą zarabiały będą zarabiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zarabiajmy
2 os.	zarabiaj	zarabiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zarabiałbym bym zarabiał	zarabiałabym bym zarabiała	zarabiałobym bym zarabiało	zarabialibyśmy byśmy zarabiali	zarabiałybyśmy byśmy zarabiały
2 os.	zarabiałbyś byś zarabiał	zarabiałabyś byś zarabiała	zarabiałobyś byś zarabiało	zarabialibyście byście zarabiali	zarabiałybyście byście zarabiały
3 os.	zarabiałby by zarabiał	zarabiałaby by zarabiała	zarabiałoby by zarabiało	zarabialiby by zarabiali	zarabiałyby by zarabiały

bezosobnik: zarabiano by

bezokolicznik: zarabiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zarabiając

gerundium: zarabianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zarabianie	zarabiania
D.	zarabiania	zarabiań
C.	zarabianiu	zarabianiom
B.	zarabianie	zarabiania
N.	zarabianiem	zarabianiami
Ms.	zarabianiu	zarabianiach
W.	zarabianie	zarabiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zarabiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zarabiający	zarabiający	zarabiający	zarabiające	zarabiająca
D.	zarabiającego	zarabiającego	zarabiającego	zarabiającego	zarabiającej
C.	zarabiającemu	zarabiającemu	zarabiającemu	zarabiającemu	zarabiającej
B.	zarabiającego	zarabiającego	zarabiający	zarabiające	zarabiającą
N.	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającą
Ms.	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zarabiający	zarabiający	zarabiające	zarabiające
D.	zarabiających	zarabiających	zarabiających	zarabiających
C.	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym	zarabiającym
B.	zarabiających	zarabiających	zarabiających	zarabiające
N.	zarabiającymi	zarabiającymi	zarabiającymi	zarabiającymi
Ms.	zarabiających	zarabiających	zarabiających	zarabiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zarabiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zarabiany	zarabiany	zarabiany	zarabiane	zarabiana
D.	zarabianego	zarabianego	zarabianego	zarabianego	zarabianej
C.	zarabianemu	zarabianemu	zarabianemu	zarabianemu	zarabianej
B.	zarabianego	zarabianego	zarabiany	zarabiane	zarabianą
N.	zarabianym	zarabianym	zarabianym	zarabianym	zarabianą
Ms.	zarabianym	zarabianym	zarabianym	zarabianym	zarabianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zarabiani	zarabiani	zarabiane	zarabiane
D.	zarabianych	zarabianych	zarabianych	zarabianych
C.	zarabianym	zarabianym	zarabianym	zarabianym
B.	zarabianych	zarabianych	zarabianych	zarabiane
N.	zarabianymi	zarabianymi	zarabianymi	zarabianymi
Ms.	zarabianych	zarabianych	zarabianych	zarabianych

odpowiednik aspektowy: zarobić

Składnia

Rz_osobowy

zarabiać

CO + (CZYM)

Frazeologizmy

coś zarabia na siebie

Data ostatniej modyfikacji: 11.06.2024