UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

mit

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

fr. mythe

z łac. mȳthos

Pierwotnym źródłem jest gr. mỹthos

1. grecki

Definicja

opowieść wyjaśniająca narodziny świata i powstanie człowieka, leżąca u podstaw wierzeń i obrzędów różnych kultur

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

Połączenia

  • antyczny, grecki, sumeryjski mit; mit arkadyjski, trojański
  • mit o Ikarze, o Syzyfie
  • mity i legendy; baśnie i mity

Cytaty

W swoich dziennikach podkreślał dobroczynną funkcję mitu Ulissesa, mitu, który łagodził cierpienie wygnańca:
Każdy wygnaniec jest Ulissesem powracającym do Itaki.

źródło: NKJP: Anna Sobolewska: Mapy duchowe współczesności: co nam zostało z Nowej Ery?, 2009

Wspomniany już Eco proponuje reinterpretację mitu o wieży Babel – język Adama nie był jednym systemem porozumiewania się, ale zbiorem wszystkich możliwości, nieskończoną biblioteką z opowiadania Jorge Luisa Borgesa.

źródło: NKJP: Michał Foerster: Wariacje literackie: O językach, Esensja, 2008-10

To znaczy, że dzieje relikwiarza świętego Grzegorza w niczym się nie różnią od mitu o Jazonie, który pływał po świecie w poszukiwaniu złotego runa? - spytał ironicznie.

źródło: NKJP: Artur Górski: Magia „Sacro Arsenale”, 2006

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. mit
mity
D. mitu
mitów
C. mitowi
mitom
B. mit
mity
N. mitem
mitami
Ms. micie
mitach
W. micie
mity

Składnia

bez ograniczeń + mit +
(KOGO)
bez ograniczeń + mit +
(o KIM/CZYM)

2. romantyczny

Definicja

przekonanie panujące w danej społeczności lub kulturze, często niezgodne z rzeczywistością lub zniekształcające ją

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

Połączenia

  • amerykański, polski mit; mit romantyczny; założycielski; odwieczne, prastare, rozpowszechnione, zakorzenione; narodowe mity
  • mit przedmurza chrześcijaństwa; Solidarności
  • mit o beztroskiej młodości, o potędze, o społeczeństwie sprawiedliwym
  • mity i stereotypy; mity i symbole; mity i uprzedzenia; archetypy i mity
  • mit narasta; pokutuje; prysnął/pryska; mit runął
  • kreować, stworzyć/tworzyć; ucieleśniać, uosabiać; podtrzymywać mit; burzyć, demaskować, obalić/obalać, podważać mity
  • obrastać mitem

Cytaty

U nas jednak ciągle jeszcze dominuje mit natchnionego wieszcza, pomazańca i „bożego szaleńca” literatury, a nie systematycznego rzemieślnika.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski, Historia i fantastyka, 2005

Przez wiele lat John F. i Robert stanowili część amerykańskiego mitu o wolności, o powrocie do politycznej szczerości Ojców Założycieli.

źródło: NKJP: Grzegorz Brzozowicz, Filip Łobodziński: Sto płyt, które wstrząsnęły światem : kronika czasów popkultury, 2000

Obserwowanie Anglików dało mi wiele do myślenia i przewartościowało szereg mitów o tradycyjnie brytyjskich cechach. Gentlemaństwo angielskich lordów wydało mi się wątpliwe [...].

źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy, 1975

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. mit
mity
D. mitu
mitów
C. mitowi
mitom
B. mit
mity
N. mitem
mitami
Ms. micie
mitach
W. micie
mity

Składnia

bez ograniczeń + mit +
(KOGO)
bez ograniczeń + mit +
(o KIM/CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 12.02.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj