UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zakręt

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Rzeczownik od przedrostkowego czasownika zakręcać ; zob. kręcić

1. na drodze

Definicja

miejsce, w którym droga, rzeka, schody lub korytarz zmieniają kierunek swojego przebiegu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zakrętas

Połączenia

łagodny, ostry; niebezpieczny zakręt
zakręt autostrady, drogi, rzeki, ulicy; schodów
zakręt w lewo, w prawo
pokonać/pokonywać zakręt
wypaść/wypadać z zakrętu
wejść/wchodzić w zakręt
wyłonić/wyłaniać się zza zakrętu
dobić do kogoś/czegoś, uderzyć w kogoś/coś, zderzyć się; wypaść z drogi, z trasy, (nie) zwolnić; być, znajdować się na zakręcie

Cytaty

Volkswagen golf jadący od strony Rawicza wypadł z zakrętu i uderzył w pobliski dom.

źródło: NKJP: Agnieszka Wujek: Gostyń, Gazeta Poznańska, 2002-05-04

Odprowadził go wzrokiem aż do zakrętu schodów - utrwaliły mu się w pamięci jego nogi lekko i zwinnie wspinające się po stopniach [...].

źródło: NKJP: Henryk Worcell: Zaklęte rewiry, 1989

Droga wiedzie tam gwałtownie w dół, co jeszcze bardziej przyczynia się do zwiększania prędkości pojazdów. Na końcu jest ostry zakręt, za którym umiejscowiono przystanek autobusowy.

źródło: NKJP: Szkoda życia, Gryf Wejherowski, 1999-08-06

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zakręt	zakręty
D.	zakrętu	zakrętów
C.	zakrętowi	zakrętom
B.	zakręt	zakręty
N.	zakrętem	zakrętami
Ms.	zakręcie	zakrętach
W.	zakręcie	zakręty

2. manewr

Definicja

zmiana kierunku ruchu wykonana przez poruszającą się osobę lub pojazd

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Połączenia

wykonać zakręt; ćwiczyć zakręty

Cytaty

Nad najwyższym wzniesieniem wykonali zakręt w lewo na nowy kurs wyprowadzający ich wprost w rejon rozpoznania.

źródło: NKJP: Jerzy Gotowała: Najkrócej żyją motyle: lotnictwo rozpoznawcze wciąż niezbędne, 1996

Ostre zakręty czy inne umiejętności ćwiczę zwykle w Kolonii Wielki Dół.

źródło: NKJP: (iwo): Jeżdżą bezpiecznie, Dziennik Zachodni, 2004-01-16

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zakręt	zakręty
D.	zakrętu	zakrętów
C.	zakrętowi	zakrętom
B.	zakręt	zakręty
N.	zakrętem	zakrętami
Ms.	zakręcie	zakrętach
W.	zakręcie	zakręty

3. życiowy

Definicja

trudny lub niebezpieczny okres, który kończy się jakąś poważniejszą zmianą, dotyczącą danej osoby lub dziedziny, o której mowa

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

poważny, skomplikowany, trudny, życiowy zakręt; zakręt miłosny, uczuciowy; dziejowy, historyczny, polityczny
zakręt dziejów, historii
przetrwać (wszystkie) zakręty
wyjść z zakrętu
być, znaleźć/znajdować się na zakręcie

Cytaty

Klub musi wyjść z tego poważnego zakrętu , na którym się znalazł. Obawiam się jednak, że za nim nie znajduje się prosta, ale głęboka przepaść.

źródło: NKJP: (hof): Mogę pomóc, Express Ilustrowany, 2001-06-25

Niezwykły film z Robertem Więckiewiczem w roli, w jakiej jeszcze go nie widzieliśmy, to poruszająca opowieść o przyjaźni mężczyzny na życiowym zakręcie i chłopca, który dzięki sile charakteru pomógł spełnić nie tylko swoje marzenia.

źródło: NKJP: (MISI): Bardzo tani ARS, Dziennik Polski, 2008-08-14

Lektury o Zakonie mówią, że największą estymą cieszyli się ci mistrzowie, którym udawało się przeprowadzać Zakon przez zakręty dziejów.

źródło: NKJP: Elżbieta Dzikowska: Rycerze z Malty i Warszawy, Gazeta Wyborcza, 1992-01-08

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zakręt	zakręty
D.	zakrętu	zakrętów
C.	zakrętowi	zakrętom
B.	zakręt	zakręty
N.	zakrętem	zakrętami
Ms.	zakręcie	zakrętach
W.	zakręcie	zakręty

Składnia

	+	zakręt	+	JAKI
	+	zakręt	+	CZEGO

Frazeologizmy

ktoś ściął zakręt
ktoś ścina zakręt

Data ostatniej modyfikacji: 11.06.2024