Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. ssać (pierś)
1. sok
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Połączenia
- wyssać cytrynę, kość; miąższ, mleko, napój, płyn, sok, szpik
- wyssać coś przez słomkę
- można wyssać
- nacisnąć i wyssać, przekłuć i wyssać
Cytaty
Wkrótce dla Matki pozostało już niewiele pożywienia, a Dziecko sięgnąwszy do jej piersi usiłowało wyssać jeszcze nieco mleka. źródło: KWSJP: Piotr Korda: Wadera, 1968 |
|
Zerwałem kilka liści z jabłoni i wyssałem z nich gorzki sok. źródło: KWSJP: Tadeusz Kwiatkowski: Bohater do wynajęcia, 1956 |
|
Terey miął palcami słomkę, przez którą wyssał brunatny płyn coca-coli. źródło: KWSJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
|
Józefa wołała Maurycego do kuchni, by wyssał szpik z kości dopiero co wyłowionej z barszczu. źródło: KWSJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006 |
|
Po wyssaniu miąższu [...], głodni o wiele bardziej niż przedtem, zawołali kelnera. źródło: KWSJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1957 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wyssę |
wyssiemy |
|||
2 os. |
wyssiesz |
wyssiecie |
|||
3 os. |
wyssie |
wyssą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wyssałem +(e)m wyssał |
wyssałam +(e)m wyssała |
wyssałom +(e)m wyssało |
wyssaliśmy +(e)śmy wyssali |
wyssałyśmy +(e)śmy wyssały |
2 os. |
wyssałeś +(e)ś wyssał |
wyssałaś +(e)ś wyssała |
wyssałoś +(e)ś wyssało |
wyssaliście +(e)ście wyssali |
wyssałyście +(e)ście wyssały |
3 os. |
wyssał |
wyssała |
wyssało |
wyssali |
wyssały |
bezosobnik: wyssano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wyssijmy |
|
2 os. |
wyssij |
wyssijcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wyssałbym bym wyssał |
wyssałabym bym wyssała |
wyssałobym bym wyssało |
wyssalibyśmy byśmy wyssali |
wyssałybyśmy byśmy wyssały |
2 os. |
wyssałbyś byś wyssał |
wyssałabyś byś wyssała |
wyssałobyś byś wyssało |
wyssalibyście byście wyssali |
wyssałybyście byście wyssały |
3 os. |
wyssałby by wyssał |
wyssałaby by wyssała |
wyssałoby by wyssało |
wyssaliby by wyssali |
wyssałyby by wyssały |
bezosobnik: wyssano by
bezokolicznik: wyssać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wyssawszy
gerundium: wyssanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wyssanie |
wyssania |
D. | wyssania |
wyssań |
C. | wyssaniu |
wyssaniom |
B. | wyssanie |
wyssania |
N. | wyssaniem |
wyssaniami |
Ms. | wyssaniu |
wyssaniach |
W. | wyssanie |
wyssania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wyssany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wyssany |
wyssany |
wyssany |
wyssane |
wyssana |
D. | wyssanego |
wyssanego |
wyssanego |
wyssanego |
wyssanej |
C. | wyssanemu |
wyssanemu |
wyssanemu |
wyssanemu |
wyssanej |
B. | wyssanego |
wyssanego |
wyssany |
wyssane |
wyssaną |
N. | wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
wyssaną |
Ms. | wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
wyssanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wyssani |
wyssani |
wyssane |
wyssane |
D. | wyssanych |
wyssanych |
wyssanych |
wyssanych |
C. | wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
B. | wyssanych |
wyssanych |
wyssanych |
wyssane |
N. | wyssanymi |
wyssanymi |
wyssanymi |
wyssanymi |
Ms. | wyssanych |
wyssanych |
wyssanych |
wyssanych |
odpowiednik aspektowy: wysysać
Składnia
Rzżywotny | + | wyssać | + |
CO +
(z CZEGO)
|
2. powietrze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
Połączenia
- wyssać powietrze
- wyssać z celi, z kabiny
Cytaty
Z celi ktoś do ostatka wyssał powietrze. źródło: KWSJP: Janusz Krasiński: Haracz szarego dnia, 1973 |
|
Gdyby istotnie otwarły się drzwi w odrzutowcu lecącym na wysokości jedenastu kilometrów nad oceanem, to różnica ciśnień wyssałaby z kabiny latającą załogę i wszystkich pasażerów. źródło: KWSJP: Lucjan Wolanowski: Upał i gorączka, 1970 |
|
Umyła mnie, jak psa, wodą z węża ogrodniczego. Najpierw gorącą, nagrzaną w wężu przez słońce, potem lodowatą, wyssaną przez elektryczną pompę. źródło: KWSJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002 |
|
Następowało wyssanie powietrza z kabiny do zbiornika próżniowego, a tym samym spadek ciśnienia w kabinie. źródło: KWSJP: Stanisław Haduch: W służbie Eskulapa, 1986 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wyssę |
wyssiemy |
|||
2 os. |
wyssiesz |
wyssiecie |
|||
3 os. |
wyssie |
wyssą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wyssałem +(e)m wyssał |
wyssałam +(e)m wyssała |
wyssałom +(e)m wyssało |
wyssaliśmy +(e)śmy wyssali |
wyssałyśmy +(e)śmy wyssały |
2 os. |
wyssałeś +(e)ś wyssał |
wyssałaś +(e)ś wyssała |
wyssałoś +(e)ś wyssało |
wyssaliście +(e)ście wyssali |
wyssałyście +(e)ście wyssały |
3 os. |
wyssał |
wyssała |
wyssało |
wyssali |
wyssały |
bezosobnik: wyssano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wyssijmy |
|
2 os. |
wyssij |
wyssijcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wyssałbym bym wyssał |
wyssałabym bym wyssała |
wyssałobym bym wyssało |
wyssalibyśmy byśmy wyssali |
wyssałybyśmy byśmy wyssały |
2 os. |
wyssałbyś byś wyssał |
wyssałabyś byś wyssała |
wyssałobyś byś wyssało |
wyssalibyście byście wyssali |
wyssałybyście byście wyssały |
3 os. |
wyssałby by wyssał |
wyssałaby by wyssała |
wyssałoby by wyssało |
wyssaliby by wyssali |
wyssałyby by wyssały |
bezosobnik: wyssano by
bezokolicznik: wyssać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wyssawszy
gerundium: wyssanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wyssanie |
wyssania |
D. | wyssania |
wyssań |
C. | wyssaniu |
wyssaniom |
B. | wyssanie |
wyssania |
N. | wyssaniem |
wyssaniami |
Ms. | wyssaniu |
wyssaniach |
W. | wyssanie |
wyssania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wyssany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wyssany |
wyssany |
wyssany |
wyssane |
wyssana |
D. | wyssanego |
wyssanego |
wyssanego |
wyssanego |
wyssanej |
C. | wyssanemu |
wyssanemu |
wyssanemu |
wyssanemu |
wyssanej |
B. | wyssanego |
wyssanego |
wyssany |
wyssane |
wyssaną |
N. | wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
wyssaną |
Ms. | wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
wyssanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wyssani |
wyssani |
wyssane |
wyssane |
D. | wyssanych |
wyssanych |
wyssanych |
wyssanych |
C. | wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
B. | wyssanych |
wyssanych |
wyssanych |
wyssane |
N. | wyssanymi |
wyssanymi |
wyssanymi |
wyssanymi |
Ms. | wyssanych |
wyssanych |
wyssanych |
wyssanych |
odpowiednik aspektowy: wysysać
Składnia
Rznieżywotny | + | wyssać | + |
CO +
(z CZEGO)
|
3. siły
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- wyssać z kogoś siły, życie
- wyssać do cna, do ostatka
Cytaty
Wydało mu się, że wyssał z niej całe życie, że wyczerpał jej siły, bo leciała mu bezwładnie przez ręce. źródło: KWSJP: Tadeusz Kudliński: Gniew o Szoszannę, 1963 |
|
Kto wie, jak miłość potrafi wyssać wszystkie siły z człowieka, kiedy nagle tracimy możność pomocy temu, kogo kochamy? źródło: KWSJP: Jan Dobraczyński: Listy Nikodema, 1951 |
|
Była szczupła z natury, a teraz, gdy krwotok i cierpienie wyssały barwy z jej twarzy, nieco dziecięce oczy zrobiły się jeszcze większe. źródło: KWSJP: Artur Baniewicz: Góra Trzech Szkieletów, 2003 |
|
Lepiej wcale nie będzie, a wręcz przeciwnie, kolejna reforma na pewno wyssie pieniądze z portfeli pacjentów. źródło: NKJP: (waw): Skubanie pacjenta, Nowiny Raciborskie, 2003-04-23 |
|
Świat wydawał się obcy i nierzeczywisty, pozbawiony zrozumiałych znaczeń, wyssany z wszelkiej nadziei. źródło: KWSJP: Leon Kruczkowski: Szkice z piekła uczciwych, 1963 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wyssę |
wyssiemy |
|||
2 os. |
wyssiesz |
wyssiecie |
|||
3 os. |
wyssie |
wyssą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wyssałem +(e)m wyssał |
wyssałam +(e)m wyssała |
wyssałom +(e)m wyssało |
wyssaliśmy +(e)śmy wyssali |
wyssałyśmy +(e)śmy wyssały |
2 os. |
wyssałeś +(e)ś wyssał |
wyssałaś +(e)ś wyssała |
wyssałoś +(e)ś wyssało |
wyssaliście +(e)ście wyssali |
wyssałyście +(e)ście wyssały |
3 os. |
wyssał |
wyssała |
wyssało |
wyssali |
wyssały |
bezosobnik: wyssano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wyssijmy |
|
2 os. |
wyssij |
wyssijcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wyssałbym bym wyssał |
wyssałabym bym wyssała |
wyssałobym bym wyssało |
wyssalibyśmy byśmy wyssali |
wyssałybyśmy byśmy wyssały |
2 os. |
wyssałbyś byś wyssał |
wyssałabyś byś wyssała |
wyssałobyś byś wyssało |
wyssalibyście byście wyssali |
wyssałybyście byście wyssały |
3 os. |
wyssałby by wyssał |
wyssałaby by wyssała |
wyssałoby by wyssało |
wyssaliby by wyssali |
wyssałyby by wyssały |
bezosobnik: wyssano by
bezokolicznik: wyssać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wyssawszy
gerundium: wyssanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wyssanie |
wyssania |
D. | wyssania |
wyssań |
C. | wyssaniu |
wyssaniom |
B. | wyssanie |
wyssania |
N. | wyssaniem |
wyssaniami |
Ms. | wyssaniu |
wyssaniach |
W. | wyssanie |
wyssania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wyssany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wyssany |
wyssany |
wyssany |
wyssane |
wyssana |
D. | wyssanego |
wyssanego |
wyssanego |
wyssanego |
wyssanej |
C. | wyssanemu |
wyssanemu |
wyssanemu |
wyssanemu |
wyssanej |
B. | wyssanego |
wyssanego |
wyssany |
wyssane |
wyssaną |
N. | wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
wyssaną |
Ms. | wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
wyssanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wyssani |
wyssani |
wyssane |
wyssane |
D. | wyssanych |
wyssanych |
wyssanych |
wyssanych |
C. | wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
wyssanym |
B. | wyssanych |
wyssanych |
wyssanych |
wyssane |
N. | wyssanymi |
wyssanymi |
wyssanymi |
wyssanymi |
Ms. | wyssanych |
wyssanych |
wyssanych |
wyssanych |
odpowiednik aspektowy: wysysać
Składnia
![]() |
+ | wyssać | + |
CO +
(z KOGO/CZEGO)
|