UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zwolnić

Chronologizacja

1814, SL

Pochodzenie

Od: wolny

1. zmniejszyć tempo

Definicja

zmniejszyć tempo, szybkość czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

zwolnić tempo, tętno; obroty (bębna, silnika)

Cytaty

Ucisk czwartego nerwu piersiowego może znacznie zwolnić liczbę uderzeń serca.

źródło: NKJP: Mirosław Winczewski: Kręgarstwo dla każdego : kręgarstwo radiestezyjne, terapia i profilaktyka, kręgarstwo klasyczne, chiropraktyka, 2006

Za ścianą wylądowała pralka. Bęben zwolnił obroty i ucichł.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Miasto szklanych słoni, 2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zwolnię	zwolnimy
2 os.	zwolnisz	zwolnicie
3 os.	zwolni	zwolnią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłem +(e)m zwolnił	zwolniłam +(e)m zwolniła	zwolniłom +(e)m zwolniło	zwolniliśmy +(e)śmy zwolnili	zwolniłyśmy +(e)śmy zwolniły
2 os.	zwolniłeś +(e)ś zwolnił	zwolniłaś +(e)ś zwolniła	zwolniłoś +(e)ś zwolniło	zwolniliście +(e)ście zwolnili	zwolniłyście +(e)ście zwolniły
3 os.	zwolnił	zwolniła	zwolniło	zwolnili	zwolniły

bezosobnik: zwolniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zwolnijmy
2 os.	zwolnij	zwolnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłbym bym zwolnił	zwolniłabym bym zwolniła	zwolniłobym bym zwolniło	zwolnilibyśmy byśmy zwolnili	zwolniłybyśmy byśmy zwolniły
2 os.	zwolniłbyś byś zwolnił	zwolniłabyś byś zwolniła	zwolniłobyś byś zwolniło	zwolnilibyście byście zwolnili	zwolniłybyście byście zwolniły
3 os.	zwolniłby by zwolnił	zwolniłaby by zwolniła	zwolniłoby by zwolniło	zwolniliby by zwolnili	zwolniłyby by zwolniły

bezosobnik: zwolniono by

bezokolicznik: zwolnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zwolniwszy

gerundium: zwolnienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zwolnienie	zwolnienia
D.	zwolnienia	zwolnień
C.	zwolnieniu	zwolnieniom
B.	zwolnienie	zwolnienia
N.	zwolnieniem	zwolnieniami
Ms.	zwolnieniu	zwolnieniach
W.	zwolnienie	zwolnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zwolniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zwolniony	zwolniony	zwolniony	zwolnione	zwolniona
D.	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionej
C.	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionej
B.	zwolnionego	zwolnionego	zwolniony	zwolnione	zwolnioną
N.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnioną
Ms.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zwolnieni	zwolnieni	zwolnione	zwolnione
D.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych
C.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym
B.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnione
N.	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi
Ms.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych

odpowiednik aspektowy: zwalniać

Składnia

zwolnić

2. zacząć iść wolniej

Definicja

zacząć przemieszczać się wolniej

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

pociąg, samochód, samolot zwolnił
gwałtownie, lekko zwolnić

Cytaty

	A gdy ojciec wołał za nią, zwolnij trochę! Gdzie tak pędzisz?! To aby tyle na nas poczekała, cośmy do niej dociągnęli, i łapiąc walizki z ziemi, ruszała dalej. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996
	Pociąg zwolnił, wjeżdżał na peron, za szybą zobaczyła napisy, kiosk z napojami, kolorowe grupki pasażerów, poszczególne twarze. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003
	Za Doliną Sambora zerwał się nagle wiatr i płatki śniegu wirowały teraz między nami jak gęsta zasłona. Musieliśmy zwolnić i nawoływać co kilkadziesiąt metrów. źródło: NKJP: Paweł Huelle: Opowiadania na czas przeprowadzki, 2007
	Konie zwolniły, zaczęły parskać, aż stanęły na drodze i mimo gróźb i batów ruszyć dalej nie chciały. źródło: NKJP: Wit Szostak: Oberki do końca świata, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zwolnię	zwolnimy
2 os.	zwolnisz	zwolnicie
3 os.	zwolni	zwolnią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłem +(e)m zwolnił	zwolniłam +(e)m zwolniła	zwolniłom +(e)m zwolniło	zwolniliśmy +(e)śmy zwolnili	zwolniłyśmy +(e)śmy zwolniły
2 os.	zwolniłeś +(e)ś zwolnił	zwolniłaś +(e)ś zwolniła	zwolniłoś +(e)ś zwolniło	zwolniliście +(e)ście zwolnili	zwolniłyście +(e)ście zwolniły
3 os.	zwolnił	zwolniła	zwolniło	zwolnili	zwolniły

bezosobnik: zwolniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zwolnijmy
2 os.	zwolnij	zwolnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłbym bym zwolnił	zwolniłabym bym zwolniła	zwolniłobym bym zwolniło	zwolnilibyśmy byśmy zwolnili	zwolniłybyśmy byśmy zwolniły
2 os.	zwolniłbyś byś zwolnił	zwolniłabyś byś zwolniła	zwolniłobyś byś zwolniło	zwolnilibyście byście zwolnili	zwolniłybyście byście zwolniły
3 os.	zwolniłby by zwolnił	zwolniłaby by zwolniła	zwolniłoby by zwolniło	zwolniliby by zwolnili	zwolniłyby by zwolniły

bezosobnik: zwolniono by

bezokolicznik: zwolnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zwolniwszy

gerundium: zwolnienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zwolnienie	zwolnienia
D.	zwolnienia	zwolnień
C.	zwolnieniu	zwolnieniom
B.	zwolnienie	zwolnienia
N.	zwolnieniem	zwolnieniami
Ms.	zwolnieniu	zwolnieniach
W.	zwolnienie	zwolnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zwolniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zwolniony	zwolniony	zwolniony	zwolnione	zwolniona
D.	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionej
C.	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionej
B.	zwolnionego	zwolnionego	zwolniony	zwolnione	zwolnioną
N.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnioną
Ms.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zwolnieni	zwolnieni	zwolnione	zwolnione
D.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych
C.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym
B.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnione
N.	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi
Ms.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych

odpowiednik aspektowy: zwalniać

3. odblokować

Definicja

usunąć blokadę, umożliwiając działanie czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

zwolnić hamulec, rygiel, sprzęgło, spust; przełącznik, przycisk; zapadkę

Cytaty

Zwolnił spust kuszy, rzucił ją natychmiast i pognał [...], wywijając smoczą łapą.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003

Tamten natychmiast odebrał mu broń, zwolnił zatrzask, wysunął magazynek, zważył w dłoni i wetknął z powrotem.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Taksim, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zwolnię	zwolnimy
2 os.	zwolnisz	zwolnicie
3 os.	zwolni	zwolnią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłem +(e)m zwolnił	zwolniłam +(e)m zwolniła	zwolniłom +(e)m zwolniło	zwolniliśmy +(e)śmy zwolnili	zwolniłyśmy +(e)śmy zwolniły
2 os.	zwolniłeś +(e)ś zwolnił	zwolniłaś +(e)ś zwolniła	zwolniłoś +(e)ś zwolniło	zwolniliście +(e)ście zwolnili	zwolniłyście +(e)ście zwolniły
3 os.	zwolnił	zwolniła	zwolniło	zwolnili	zwolniły

bezosobnik: zwolniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zwolnijmy
2 os.	zwolnij	zwolnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłbym bym zwolnił	zwolniłabym bym zwolniła	zwolniłobym bym zwolniło	zwolnilibyśmy byśmy zwolnili	zwolniłybyśmy byśmy zwolniły
2 os.	zwolniłbyś byś zwolnił	zwolniłabyś byś zwolniła	zwolniłobyś byś zwolniło	zwolnilibyście byście zwolnili	zwolniłybyście byście zwolniły
3 os.	zwolniłby by zwolnił	zwolniłaby by zwolniła	zwolniłoby by zwolniło	zwolniliby by zwolnili	zwolniłyby by zwolniły

bezosobnik: zwolniono by

bezokolicznik: zwolnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zwolniwszy

gerundium: zwolnienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zwolnienie	zwolnienia
D.	zwolnienia	zwolnień
C.	zwolnieniu	zwolnieniom
B.	zwolnienie	zwolnienia
N.	zwolnieniem	zwolnieniami
Ms.	zwolnieniu	zwolnieniach
W.	zwolnienie	zwolnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zwolniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zwolniony	zwolniony	zwolniony	zwolnione	zwolniona
D.	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionej
C.	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionej
B.	zwolnionego	zwolnionego	zwolniony	zwolnione	zwolnioną
N.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnioną
Ms.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zwolnieni	zwolnieni	zwolnione	zwolnione
D.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych
C.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym
B.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnione
N.	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi
Ms.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych

odpowiednik aspektowy: zwalniać

Składnia

zwolnić

4. rozluźnić

Definicja

sprawić, że coś jest mniej napięte, naprężone, ściśnięte

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

zwolnić chwyt, ucisk, uścisk; sprężynę

Cytaty

Ktoś nachylił się nade mną. Delikatnie próbował zwolnić uścisk moich palców.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Miasto szklanych słoni, 2010

Próbowała wstać, ale Grzegorz mimo gradu kopniaków nie zwolnił chwytu. [...] szarpnęła się i tym razem udało się jej wyrwać nogę.

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zwolnię	zwolnimy
2 os.	zwolnisz	zwolnicie
3 os.	zwolni	zwolnią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłem +(e)m zwolnił	zwolniłam +(e)m zwolniła	zwolniłom +(e)m zwolniło	zwolniliśmy +(e)śmy zwolnili	zwolniłyśmy +(e)śmy zwolniły
2 os.	zwolniłeś +(e)ś zwolnił	zwolniłaś +(e)ś zwolniła	zwolniłoś +(e)ś zwolniło	zwolniliście +(e)ście zwolnili	zwolniłyście +(e)ście zwolniły
3 os.	zwolnił	zwolniła	zwolniło	zwolnili	zwolniły

bezosobnik: zwolniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zwolnijmy
2 os.	zwolnij	zwolnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłbym bym zwolnił	zwolniłabym bym zwolniła	zwolniłobym bym zwolniło	zwolnilibyśmy byśmy zwolnili	zwolniłybyśmy byśmy zwolniły
2 os.	zwolniłbyś byś zwolnił	zwolniłabyś byś zwolniła	zwolniłobyś byś zwolniło	zwolnilibyście byście zwolnili	zwolniłybyście byście zwolniły
3 os.	zwolniłby by zwolnił	zwolniłaby by zwolniła	zwolniłoby by zwolniło	zwolniliby by zwolnili	zwolniłyby by zwolniły

bezosobnik: zwolniono by

bezokolicznik: zwolnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zwolniwszy

gerundium: zwolnienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zwolnienie	zwolnienia
D.	zwolnienia	zwolnień
C.	zwolnieniu	zwolnieniom
B.	zwolnienie	zwolnienia
N.	zwolnieniem	zwolnieniami
Ms.	zwolnieniu	zwolnieniach
W.	zwolnienie	zwolnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zwolniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zwolniony	zwolniony	zwolniony	zwolnione	zwolniona
D.	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionej
C.	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionej
B.	zwolnionego	zwolnionego	zwolniony	zwolnione	zwolnioną
N.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnioną
Ms.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zwolnieni	zwolnieni	zwolnione	zwolnione
D.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych
C.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym
B.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnione
N.	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi
Ms.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych

odpowiednik aspektowy: zwalniać

Składnia

zwolnić

5. uwolnić od obowiązku

Definicja

sprawić, że jakiś obowiązek przestaje kogoś dotyczyć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

Połączenia

zwolnić od ciężaru odpowiedzialności, od odpowiedzialności; od obowiązku; od opłat, od podatku
zwolnić z egzaminu, z opłat

Cytaty

Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych sugerowała, by mniejsze zakłady usługowe zwolnić całkowicie z konieczności wnoszenia opłat licencyjnych.

źródło: NKJP: Michał Chudziński: ZAiKS przegrywa proces, Dziennik Internautów, 2008-11-05

Mogłam zwolnić ją z tego egzaminu, ale wolałam, żeby była traktowana tak samo jak inne dzieci.

źródło: NKJP: Anna Sobolewska: Cela : odpowiedź na zespół Downa, 2009

Ponieważ poborowych było co roku znacznie więcej niż trzeba było wcielić do szeregów, powoływano do służby tylko ich część opierając się na losowaniu i uwzględniając stosunki rodzinne (np. z zasady zwolnieni byli jedynacy).

źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zwolnię	zwolnimy
2 os.	zwolnisz	zwolnicie
3 os.	zwolni	zwolnią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłem +(e)m zwolnił	zwolniłam +(e)m zwolniła	zwolniłom +(e)m zwolniło	zwolniliśmy +(e)śmy zwolnili	zwolniłyśmy +(e)śmy zwolniły
2 os.	zwolniłeś +(e)ś zwolnił	zwolniłaś +(e)ś zwolniła	zwolniłoś +(e)ś zwolniło	zwolniliście +(e)ście zwolnili	zwolniłyście +(e)ście zwolniły
3 os.	zwolnił	zwolniła	zwolniło	zwolnili	zwolniły

bezosobnik: zwolniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zwolnijmy
2 os.	zwolnij	zwolnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłbym bym zwolnił	zwolniłabym bym zwolniła	zwolniłobym bym zwolniło	zwolnilibyśmy byśmy zwolnili	zwolniłybyśmy byśmy zwolniły
2 os.	zwolniłbyś byś zwolnił	zwolniłabyś byś zwolniła	zwolniłobyś byś zwolniło	zwolnilibyście byście zwolnili	zwolniłybyście byście zwolniły
3 os.	zwolniłby by zwolnił	zwolniłaby by zwolniła	zwolniłoby by zwolniło	zwolniliby by zwolnili	zwolniłyby by zwolniły

bezosobnik: zwolniono by

bezokolicznik: zwolnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zwolniwszy

gerundium: zwolnienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zwolnienie	zwolnienia
D.	zwolnienia	zwolnień
C.	zwolnieniu	zwolnieniom
B.	zwolnienie	zwolnienia
N.	zwolnieniem	zwolnieniami
Ms.	zwolnieniu	zwolnieniach
W.	zwolnienie	zwolnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zwolniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zwolniony	zwolniony	zwolniony	zwolnione	zwolniona
D.	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionej
C.	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionej
B.	zwolnionego	zwolnionego	zwolniony	zwolnione	zwolnioną
N.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnioną
Ms.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zwolnieni	zwolnieni	zwolnione	zwolnione
D.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych
C.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym
B.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnione
N.	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi
Ms.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych

odpowiednik aspektowy: zwalniać

Składnia

	+	zwolnić	+	KOGO + od CZEGO
	+	zwolnić	+	KOGO + z CZEGO

6. przestać zajmować

Definicja

przestać zajmować coś, robiąc wolne miejsce

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

opróżnić

Połączenia

zwolnić miejsce; łazienkę, pokój, stolik

Cytaty

Przeszła kilka kroków, rozglądając się, czy gdzie nie ma wolnego stolika. Poszedłem mimo woli za jej wzrokiem, ale nie zauważyłem, żeby ktoś miał zamiar zwolnić jakiś stolik.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

Jeśli chcesz zwolnić miejsce na dysku twardym zarezerwowane na zapisanie zawartości pamięci operacyjnej w chwili przechodzenia w stan hibernacji, możesz wyłączyć opcję hibernacji.

źródło: NKJP: Maria Sokol: Po prostu Windows XP PL, 2002

Hotel musiałem zwolnić o dziesiątej i przez cały dzień snułem się po miasteczku bez celu, bo pociąg do Warszawy odchodził tylko jeden, późno, tak późno.

źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Linia nocna, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zwolnię	zwolnimy
2 os.	zwolnisz	zwolnicie
3 os.	zwolni	zwolnią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłem +(e)m zwolnił	zwolniłam +(e)m zwolniła	zwolniłom +(e)m zwolniło	zwolniliśmy +(e)śmy zwolnili	zwolniłyśmy +(e)śmy zwolniły
2 os.	zwolniłeś +(e)ś zwolnił	zwolniłaś +(e)ś zwolniła	zwolniłoś +(e)ś zwolniło	zwolniliście +(e)ście zwolnili	zwolniłyście +(e)ście zwolniły
3 os.	zwolnił	zwolniła	zwolniło	zwolnili	zwolniły

bezosobnik: zwolniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zwolnijmy
2 os.	zwolnij	zwolnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłbym bym zwolnił	zwolniłabym bym zwolniła	zwolniłobym bym zwolniło	zwolnilibyśmy byśmy zwolnili	zwolniłybyśmy byśmy zwolniły
2 os.	zwolniłbyś byś zwolnił	zwolniłabyś byś zwolniła	zwolniłobyś byś zwolniło	zwolnilibyście byście zwolnili	zwolniłybyście byście zwolniły
3 os.	zwolniłby by zwolnił	zwolniłaby by zwolniła	zwolniłoby by zwolniło	zwolniliby by zwolnili	zwolniłyby by zwolniły

bezosobnik: zwolniono by

bezokolicznik: zwolnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zwolniwszy

gerundium: zwolnienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zwolnienie	zwolnienia
D.	zwolnienia	zwolnień
C.	zwolnieniu	zwolnieniom
B.	zwolnienie	zwolnienia
N.	zwolnieniem	zwolnieniami
Ms.	zwolnieniu	zwolnieniach
W.	zwolnienie	zwolnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zwolniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zwolniony	zwolniony	zwolniony	zwolnione	zwolniona
D.	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionej
C.	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionej
B.	zwolnionego	zwolnionego	zwolniony	zwolnione	zwolnioną
N.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnioną
Ms.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zwolnieni	zwolnieni	zwolnione	zwolnione
D.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych
C.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym
B.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnione
N.	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi
Ms.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych

odpowiednik aspektowy: zwalniać

Składnia

zwolnić

7. pozbawić pracy

Definicja

pozbawić kogoś pracy, usuwając go z posady

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zredukować

Połączenia

zwolnić pracownika
zwolnić z pracy, ze służby; z posady, ze stanowiska; z fabryki, z zakładu
zwolnić dyscyplinarnie

Cytaty

Czy wiesz, drogi Pawełku, gdzie znajduje się Urząd Pracy? – Wiem. – To dobrze, bo gdy wrócę z urlopu, zwolnię cię z posady – postraszył.

źródło: NKJP: Paulina Grych: Numer zerowy, 2007

Już widział oczami wyobraźni, jak wraca z Wrocławia do Gdańska, kładzie na biurku komendanta Cichowskiego podanie o zwolnienie z pracy i jedzie na wakacje do Grecji z Joanną.

źródło: NKJP: Marek Krajewski; Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zwolnię	zwolnimy
2 os.	zwolnisz	zwolnicie
3 os.	zwolni	zwolnią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłem +(e)m zwolnił	zwolniłam +(e)m zwolniła	zwolniłom +(e)m zwolniło	zwolniliśmy +(e)śmy zwolnili	zwolniłyśmy +(e)śmy zwolniły
2 os.	zwolniłeś +(e)ś zwolnił	zwolniłaś +(e)ś zwolniła	zwolniłoś +(e)ś zwolniło	zwolniliście +(e)ście zwolnili	zwolniłyście +(e)ście zwolniły
3 os.	zwolnił	zwolniła	zwolniło	zwolnili	zwolniły

bezosobnik: zwolniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zwolnijmy
2 os.	zwolnij	zwolnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłbym bym zwolnił	zwolniłabym bym zwolniła	zwolniłobym bym zwolniło	zwolnilibyśmy byśmy zwolnili	zwolniłybyśmy byśmy zwolniły
2 os.	zwolniłbyś byś zwolnił	zwolniłabyś byś zwolniła	zwolniłobyś byś zwolniło	zwolnilibyście byście zwolnili	zwolniłybyście byście zwolniły
3 os.	zwolniłby by zwolnił	zwolniłaby by zwolniła	zwolniłoby by zwolniło	zwolniliby by zwolnili	zwolniłyby by zwolniły

bezosobnik: zwolniono by

bezokolicznik: zwolnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zwolniwszy

gerundium: zwolnienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zwolnienie	zwolnienia
D.	zwolnienia	zwolnień
C.	zwolnieniu	zwolnieniom
B.	zwolnienie	zwolnienia
N.	zwolnieniem	zwolnieniami
Ms.	zwolnieniu	zwolnieniach
W.	zwolnienie	zwolnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zwolniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zwolniony	zwolniony	zwolniony	zwolnione	zwolniona
D.	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionej
C.	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionej
B.	zwolnionego	zwolnionego	zwolniony	zwolnione	zwolnioną
N.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnioną
Ms.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zwolnieni	zwolnieni	zwolnione	zwolnione
D.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych
C.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym
B.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnione
N.	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi
Ms.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych

odpowiednik aspektowy: zwalniać

Składnia

zwolnić

KOGO + z CZEGO

8. wypuścić z zamknięcia

Definicja

puścić wolno kogoś, kto przebywał gdzieś pod przymusem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Połączenia

zwolnić więźniów, zakładników, zesłańców; uczniów, pacjenta
zwolnić do domu
zwolnić z aresztu, z więzienia, z zesłania, z wojska; z lekcji, ze szpitala
zwolnić za dobre sprawowanie
zwolnić za kaucją

Cytaty

Najważniejsze jest w tym to, że w Rosji powstaje armia polska i że zwolnią zesłańców i więźniów politycznych. Ilu? Ilu deportowano? Nic nie rozumiem. Wiem tylko, że Francuzi mówią mi z zachwytem: „Zwolnią wam ludzi [...]”.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem : (Francja 1940-1944), 1957

Przecież zwolnili zakładników... - zaczął Langer. - I to mnie właśnie niepokoi - oświadczył admirał. Pułkownik spojrzał na marynarza ze zdumieniem, w pełni podzielonym przez sztab. - Zwolnienie zakładników to ewidentny objaw ich słabości - orzekł współczesny Nelson. - Nie wiedzą, co robić!

źródło: NKJP: Grzegorz Mathea: IV Rzeczpospolita, 2005

Czy to jeszcze była ta sama osoba, którą pamiętałam z dzieciństwa i która nie chciała nas zwolnić z lekcji, jeśli nie było wyraźnej potrzeby?

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Sprawa Niny S., 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zwolnię	zwolnimy
2 os.	zwolnisz	zwolnicie
3 os.	zwolni	zwolnią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłem +(e)m zwolnił	zwolniłam +(e)m zwolniła	zwolniłom +(e)m zwolniło	zwolniliśmy +(e)śmy zwolnili	zwolniłyśmy +(e)śmy zwolniły
2 os.	zwolniłeś +(e)ś zwolnił	zwolniłaś +(e)ś zwolniła	zwolniłoś +(e)ś zwolniło	zwolniliście +(e)ście zwolnili	zwolniłyście +(e)ście zwolniły
3 os.	zwolnił	zwolniła	zwolniło	zwolnili	zwolniły

bezosobnik: zwolniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zwolnijmy
2 os.	zwolnij	zwolnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłbym bym zwolnił	zwolniłabym bym zwolniła	zwolniłobym bym zwolniło	zwolnilibyśmy byśmy zwolnili	zwolniłybyśmy byśmy zwolniły
2 os.	zwolniłbyś byś zwolnił	zwolniłabyś byś zwolniła	zwolniłobyś byś zwolniło	zwolnilibyście byście zwolnili	zwolniłybyście byście zwolniły
3 os.	zwolniłby by zwolnił	zwolniłaby by zwolniła	zwolniłoby by zwolniło	zwolniliby by zwolnili	zwolniłyby by zwolniły

bezosobnik: zwolniono by

bezokolicznik: zwolnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zwolniwszy

gerundium: zwolnienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zwolnienie	zwolnienia
D.	zwolnienia	zwolnień
C.	zwolnieniu	zwolnieniom
B.	zwolnienie	zwolnienia
N.	zwolnieniem	zwolnieniami
Ms.	zwolnieniu	zwolnieniach
W.	zwolnienie	zwolnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zwolniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zwolniony	zwolniony	zwolniony	zwolnione	zwolniona
D.	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionej
C.	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionej
B.	zwolnionego	zwolnionego	zwolniony	zwolnione	zwolnioną
N.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnioną
Ms.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zwolnieni	zwolnieni	zwolnione	zwolnione
D.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych
C.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym
B.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnione
N.	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi
Ms.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych

odpowiednik aspektowy: zwalniać

Składnia

zwolnić

KOGO + z CZEGO

9. zlikwidować obciążenia

Definicja

zlikwidować nałożone na coś obciążenia, opłaty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse podatki, opłaty, świadczenia pieniężne

Połączenia

zwolnić towary
zwolnić od cła
całkowicie zwolniony

Cytaty

Dochód jest rozumiany jako nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania w danym roku podatkowym, z wyjątkiem wyraźnie zwolnionych od opodatkowania.

źródło: Internet

Jeden z deputowanych do parlamentu wywęszył, że lotnictwo sprowadzało z USA meble wiklinowe, wyposażenie baru, sprzęty domowe, lodówki, odkurzacze etc., wszystko to deklarując na granicy jako uzbrojenie i amunicję, czyli sprzęt wojskowy zwolniony od cła.

źródło: NKJP: Daniel Passent: Choroba dyplomatyczna, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zwolnię	zwolnimy
2 os.	zwolnisz	zwolnicie
3 os.	zwolni	zwolnią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłem +(e)m zwolnił	zwolniłam +(e)m zwolniła	zwolniłom +(e)m zwolniło	zwolniliśmy +(e)śmy zwolnili	zwolniłyśmy +(e)śmy zwolniły
2 os.	zwolniłeś +(e)ś zwolnił	zwolniłaś +(e)ś zwolniła	zwolniłoś +(e)ś zwolniło	zwolniliście +(e)ście zwolnili	zwolniłyście +(e)ście zwolniły
3 os.	zwolnił	zwolniła	zwolniło	zwolnili	zwolniły

bezosobnik: zwolniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zwolnijmy
2 os.	zwolnij	zwolnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zwolniłbym bym zwolnił	zwolniłabym bym zwolniła	zwolniłobym bym zwolniło	zwolnilibyśmy byśmy zwolnili	zwolniłybyśmy byśmy zwolniły
2 os.	zwolniłbyś byś zwolnił	zwolniłabyś byś zwolniła	zwolniłobyś byś zwolniło	zwolnilibyście byście zwolnili	zwolniłybyście byście zwolniły
3 os.	zwolniłby by zwolnił	zwolniłaby by zwolniła	zwolniłoby by zwolniło	zwolniliby by zwolnili	zwolniłyby by zwolniły

bezosobnik: zwolniono by

bezokolicznik: zwolnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zwolniwszy

gerundium: zwolnienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zwolnienie	zwolnienia
D.	zwolnienia	zwolnień
C.	zwolnieniu	zwolnieniom
B.	zwolnienie	zwolnienia
N.	zwolnieniem	zwolnieniami
Ms.	zwolnieniu	zwolnieniach
W.	zwolnienie	zwolnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zwolniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zwolniony	zwolniony	zwolniony	zwolnione	zwolniona
D.	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionego	zwolnionej
C.	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionemu	zwolnionej
B.	zwolnionego	zwolnionego	zwolniony	zwolnione	zwolnioną
N.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnioną
Ms.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zwolnieni	zwolnieni	zwolnione	zwolnione
D.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych
C.	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym	zwolnionym
B.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnione
N.	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi	zwolnionymi
Ms.	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych	zwolnionych

odpowiednik aspektowy: zwalniać

Składnia

zwolnić

CO + od CZEGO

Frazeologizmy

jak na zwolnionym filmie
ktoś zwolnił kroku
ktoś/coś zwolnił/zwolniło biegu
na jakichś obrotach
zwolnione zdjęcia

Data ostatniej modyfikacji: 29.09.2018