UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odbudowa

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego odbudować; zob. budować

1. domu

Definicja

budowa polegająca na odtworzeniu obiektów zniszczonych kompletnie lub częściowo

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  budowa

Połączenia

  • całkowita, częściowa, kosztowna, powojenna, stopniowa, szybka odbudowa
  • odbudowa cmentarza, domu, drogi, kopca, masztu, mieszkań, mostu, nawierzchni, pomnika, rowów, szkoły, szpitala, terenów popowodziowych, wałów, zamku; Iraku, kraju, państwa, Polski, stolicy, Warszawy; gospodarki, infrastruktury, przemysłu; szkód, zniszczeń
  • czas, etap, finał, lata, okres, tempo; koncepcja, koszt, plan, problem, program odbudowy
  • odbudowa trwa
  • dokończyć, prowadzić, przyspieszyć, rozpocząć, zakończyć; dofinansować, finansować, sfinansować odbudowę
  • pracować przy odbudowie

Cytaty

Jeśli nie zajdą żadne zmiany, odbudowa cmentarza ruszy ponownie na wiosnę.

źródło: NKJP: Dominika Ćosić: Czas do namysłu, Dziennik Polski, 1999-11-23

Od jakiegoś czasu dość głośno mówi się o odbudowie pałacu Saskiego, oczywiście z kolumnadą, ale ta koncepcja ma także, jak zwykle, swoich wrogów.

źródło: NKJP: Maria Irena Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Krzysztof Wesołowski: Znane i nieznane : rezydencje, ludzie, wydarzenia , 2001

Iran, który niedawno obchodził 14. rocznicę rewolucji islamskiej, desperacko potrzebuje pieniędzy na odbudowę kraju po wojnie z Irakiem i rewolucyjnej zawierusze.

źródło: NKJP: Dwie różne sprawy, Gazeta Wyborcza, 1993-02-15

Corbusier i inni z bardzo wielkim zainteresowaniem śledzili odbudowę Warszawy, przyjeżdżali, oglądali.

źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1997

Cóż za sens miałaby więc odbudowa tego młyna, skoro chłopi w Jasieniu mają swój, a okoliczne państwowe gospodarstwa zajmują się tylko hodowlą krów i trzody chlewnej.

źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1987

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odbudowa
odbudowy
D. odbudowy
odbudów
C. odbudowie
odbudowom
B. odbudowę
odbudowy
N. odbudową
odbudowami
Ms. odbudowie
odbudowach
W. odbudowo
odbudowy

Składnia

bez ograniczeń + odbudowa +
CZEGO

2. zaufania

Definicja

przywrócenie do uprzedniego stanu tego, czego funkcjonowanie zostało zaburzone, zwłaszcza wartości i relacji społecznych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odnowa

Połączenia

  • odbudowa autorytetu, kontaktów, potęgi, pozycji, prestiżu, wiarygodności, więzi, zaufania

Cytaty

Thatcher dążyła do odbudowy autorytetu rządu.

źródło: NKJP: Alina Białkowska: Między „Solidarnością” a prawicowością, Gazeta Wyborcza, 1992-06-16

Włosi liczyli na sanację moralną elit władzy i odbudowę zaufania do instytucji państwa.

źródło: NKJP: Dawid Warszawski: Czego nie zrobił rząd Berlusconiego, Gazeta Wyborcza, 1994-12-23

[...] zaczął od odbudowy kontaktów z władzami amerykańskimi - spotkał się na początek z burmistrzem Chicago, nakłaniając go, by w ratuszu zatrudnił Polaków.

źródło: NKJP: Tomasz Zalewski: Spula za Moskala, Polityka, 2005-11-12

Odbudowa zaufania publicznego, odbudowa prestiżu [...] jest kluczem do powodzenia w wyborach prezydenckich i wyborach parlamentarnych.

źródło: NKJP: (PAP): Wizja wyjścia z kryzysu, Dziennik Polski, 2000-02-18

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odbudowa
odbudowy
D. odbudowy
odbudów
C. odbudowie
odbudowom
B. odbudowę
odbudowy
N. odbudową
odbudowami
Ms. odbudowie
odbudowach
W. odbudowo
odbudowy

Składnia

bez ograniczeń + odbudowa +
CZEGO

3. stada

Definicja

urzęd. 
powrót do poprzedniej liczebności lub wielkości

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odnowa

Połączenia

  • odbudowa ekosystemów, drzewostanu, hodowli, !?pogłowia, zapasów

Cytaty

Celem tej międzynarodowej komisji jest zapobieganie i trwałe obniżanie zanieczyszczenia szkodliwymi substancjami wód Odry oraz Bałtyku, ochrona i odbudowa ekosystemów brzegowych zbliżonych do naturalnych z właściwą im różnorodnością gatunków [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 12.07.2000

Zdaniem specjalistów odbudowa !?pogłowia bydła i krów do stanu sprzed czterech lat potrwa co najmniej dwa lata [...].

źródło: NKJP: Monika Dzierżyńska: Ubywa bydła, Gazeta Wyborcza, 1994-03-17

Uodpornienie rynku ropy na próby szantażu ze strony dyktatora Iraku wskazują na uspokojenie emocji, a fakt odbudowy zapasów i większego niż potrzeba wydobycia wskazuje, że czas spadku cen tego surowca jest bliski.

źródło: NKJP: Gracz: Zły scenariusz, Dziennik Polski, 2000-12-02

Według wstępnych szacunków, powalonych zostało ok. 90 hektarów lasów. Na odbudowę drzewostanu potrzeba przeszło pół miliona złotych.

źródło: NKJP: (PP): Starosta tatrzański prosi o pomoc, Dziennik Polski, 2002-11-27

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odbudowa
odbudowy
D. odbudowy
odbudów
C. odbudowie
odbudowom
B. odbudowę
odbudowy
N. odbudową
odbudowami
Ms. odbudowie
odbudowach
W. odbudowo
odbudowy

Składnia

bez ograniczeń + odbudowa +
CZEGO

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne w połączeniu: odbudowa pogłowia bydła, odbudowa stada macior

Data ostatniej modyfikacji: 18.07.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj