Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *sǫčiti sę
Zob. sączyć
1. krew
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | płynąć |
Połączenia
- krew, ropa, woda, żywica sączy się; krople, strumyki czegoś sączą się
- sączyć się cienkim strumykiem, cienką strużką, ciurkiem, małymi kroplami
- sączyć się do butelki
- sączyć się na podłogę
- sączyć się przez piasek, przez szczerbę, przez szczelinę
- sączyć się z brzucha, z dłoni, z głowy, z nosa, z piersi, z rany, z ust, z wargi; z murów, z pryszniców, ze złączki
- sączyć się nieprzerwanie, wolno
- przestać, zacząć się sączyć
Cytaty
|
Bruk położony w latach 90. wykonano wadliwie, bez stosownej izolacji. Sącząca się woda groziła zagrzybieniem sądowego archiwum i zniszczeniem akt. źródło: NKJP: Miejskie sprawy, Gazeta Poznańska, 2006-08-28 |
|
|
U osób zażywających cynk objawy przeziębienia mijają już po 3 – 4 dniach. Pierwiastek ten [...] łagodzi kaszel, ból głowy, udrażnia nos przy sączącym się katarze, likwiduje chrypkę. źródło: NKJP: Lucyna Krysiak: Co można wywnioskować z kaszlu?, Dziennik Łódzki, 2006-10-28 |
|
|
Z urwanej rynny, kropla po kropli, sączyła się woda, tworząc koncentryczne kręgi w małym bajorku na trotuarze. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006 |
|
|
Nim się kto spostrzegł, z ręki chorego pociekła lepka krew i cienką strużką jęła się sączyć na chodnik. źródło: KWSJP: Wacław Gołembowicz: Wędrowiec, 1963 |
|
|
Stali chwilę nad łóżeczkiem. Z ust dziecka sączyła się strużka śliny. źródło: KWSJP: Kazimierz Orłoś: Cudowna melina, 1988 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
sączę się |
sączymy się |
|||
| 2 os. |
sączysz się |
sączycie się |
|||
| 3 os. |
sączy się |
sączą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
sączyłem się +(e)m się sączył |
sączyłam się +(e)m się sączyła |
sączyłom się +(e)m się sączyło |
sączyliśmy się +(e)śmy się sączyli |
sączyłyśmy się +(e)śmy się sączyły |
| 2 os. |
sączyłeś się +(e)ś się sączył |
sączyłaś się +(e)ś się sączyła |
sączyłoś się +(e)ś się sączyło |
sączyliście się +(e)ście się sączyli |
sączyłyście się +(e)ście się sączyły |
| 3 os. |
sączył się |
sączyła się |
sączyło się |
sączyli się |
sączyły się |
bezosobnik: sączono się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się sączył będę się sączyć |
będę się sączyła będę się sączyć |
będę się sączyło będę się sączyć |
będziemy się sączyli będziemy się sączyć |
będziemy się sączyły będziemy się sączyć |
| 2 os. |
będziesz się sączył będziesz się sączyć |
będziesz się sączyła będziesz się sączyć |
będziesz się sączyło będziesz się sączyć |
będziecie się sączyli będziecie się sączyć |
będziecie się sączyły będziecie się sączyć |
| 3 os. |
będzie się sączył będzie się sączyć |
będzie się sączyła będzie się sączyć |
będzie się sączyło będzie się sączyć |
będą się sączyli będą się sączyć |
będą się sączyły będą się sączyć |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
sączmy się |
|
| 2 os. |
sącz się |
sączcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
sączyłbym się bym się sączył |
sączyłabym się bym się sączyła |
sączyłobym się bym się sączyło |
sączylibyśmy się byśmy się sączyli |
sączyłybyśmy się byśmy się sączyły |
| 2 os. |
sączyłbyś się byś się sączył |
sączyłabyś się byś się sączyła |
sączyłobyś się byś się sączyło |
sączylibyście się byście się sączyli |
sączyłybyście się byście się sączyły |
| 3 os. |
sączyłby się by się sączył |
sączyłaby się by się sączyła |
sączyłoby się by się sączyło |
sączyliby się by się sączyli |
sączyłyby się by się sączyły |
bezosobnik: sączono by się
bezokolicznik: sączyć się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
sącząc się
gerundium: sączenie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | sączenie się |
sączenia się |
| D. | sączenia się |
sączeń się |
| C. | sączeniu się |
sączeniom się |
| B. | sączenie się |
sączenia się |
| N. | sączeniem się |
sączeniami się |
| Ms. | sączeniu się |
sączeniach się |
| W. | sączenie się |
sączenia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: sączący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | sączący się |
sączący się |
sączący się |
sączące się |
sącząca się |
| D. | sączącego się |
sączącego się |
sączącego się |
sączącego się |
sączącej się |
| C. | sączącemu się |
sączącemu się |
sączącemu się |
sączącemu się |
sączącej się |
| B. | sączącego się |
sączącego się |
sączący się |
sączące się |
sączącą się |
| N. | sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
sączącą się |
| Ms. | sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
sączącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | sączący się |
sączący się |
sączące się |
sączące się |
| D. | sączących się |
sączących się |
sączących się |
sączących się |
| C. | sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
| B. | sączących się |
sączących się |
sączących się |
sączące się |
| N. | sączącymi się |
sączącymi się |
sączącymi się |
sączącymi się |
| Ms. | sączących się |
sączących się |
sączących się |
sączących się |
Składnia
| Rznieżywotny | + | sączyć się | + |
GDZIE
|
2. światło
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- blask, światło; chłód, dym, zapach; głos, muzyka, śpiew sączy się; dźwięki, słowa sączą się
- sączyć się oknami, szczelinami
- sączyć się do uszu, do pokoju, do wnętrza czegoś
- sączyć się przez dach, przez drzwi, przez kanał wentylacyjny, przez konary, przez listowie, przez okno, przez rolety, przez szczeliny w czymś, przez szyby, przez ściany, przez zasłony, przez żaluzje
- sączyć się z głośników, z lampki, z radia, ze sceny, ze słuchawek, z telewizora
- sączyć się cicho, cichutko, delikatnie, leniwie, łagodnie, skąpo
Cytaty
|
Z ciemnej czeluści sączył się zapach jadła i dźwięk skrzypiec. źródło: KWSJP: Artur Klingen: Kawaler pokutnego krzyża, 1976 |
|
|
Deszcz walił o szyby, przez okno sączyła się południowa szarość chmurnego dnia. źródło: KWSJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1946 |
|
|
Przez grube belki [...] dochodził z dziedzińca głuchy pogłos. Sączył się szczelinami drzwi malowanych, szparami w zalodzonych oknach. źródło: NKJP: Franciszek Fenikowski: Długie morze, 1963 |
|
|
Światło sączące się z otworu rozjaśniało nieco głębię mroku. źródło: KWSJP: Stanisław Dobiasz: Nienawidzę Seneki, 1984 |
|
|
Wreszcie dźwięki [...] przybrały postać monotonnego szmeru wymieszanego ze zgiełkiem, co sączył się do pokoju z balkonu. źródło: KWSJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
sączę się |
sączymy się |
|||
| 2 os. |
sączysz się |
sączycie się |
|||
| 3 os. |
sączy się |
sączą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
sączyłem się +(e)m się sączył |
sączyłam się +(e)m się sączyła |
sączyłom się +(e)m się sączyło |
sączyliśmy się +(e)śmy się sączyli |
sączyłyśmy się +(e)śmy się sączyły |
| 2 os. |
sączyłeś się +(e)ś się sączył |
sączyłaś się +(e)ś się sączyła |
sączyłoś się +(e)ś się sączyło |
sączyliście się +(e)ście się sączyli |
sączyłyście się +(e)ście się sączyły |
| 3 os. |
sączył się |
sączyła się |
sączyło się |
sączyli się |
sączyły się |
bezosobnik: sączono się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się sączył będę się sączyć |
będę się sączyła będę się sączyć |
będę się sączyło będę się sączyć |
będziemy się sączyli będziemy się sączyć |
będziemy się sączyły będziemy się sączyć |
| 2 os. |
będziesz się sączył będziesz się sączyć |
będziesz się sączyła będziesz się sączyć |
będziesz się sączyło będziesz się sączyć |
będziecie się sączyli będziecie się sączyć |
będziecie się sączyły będziecie się sączyć |
| 3 os. |
będzie się sączył będzie się sączyć |
będzie się sączyła będzie się sączyć |
będzie się sączyło będzie się sączyć |
będą się sączyli będą się sączyć |
będą się sączyły będą się sączyć |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
sączmy się |
|
| 2 os. |
sącz się |
sączcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
sączyłbym się bym się sączył |
sączyłabym się bym się sączyła |
sączyłobym się bym się sączyło |
sączylibyśmy się byśmy się sączyli |
sączyłybyśmy się byśmy się sączyły |
| 2 os. |
sączyłbyś się byś się sączył |
sączyłabyś się byś się sączyła |
sączyłobyś się byś się sączyło |
sączylibyście się byście się sączyli |
sączyłybyście się byście się sączyły |
| 3 os. |
sączyłby się by się sączył |
sączyłaby się by się sączyła |
sączyłoby się by się sączyło |
sączyliby się by się sączyli |
sączyłyby się by się sączyły |
bezosobnik: sączono by się
bezokolicznik: sączyć się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
sącząc się
gerundium: sączenie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | sączenie się |
sączenia się |
| D. | sączenia się |
sączeń się |
| C. | sączeniu się |
sączeniom się |
| B. | sączenie się |
sączenia się |
| N. | sączeniem się |
sączeniami się |
| Ms. | sączeniu się |
sączeniach się |
| W. | sączenie się |
sączenia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: sączący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | sączący się |
sączący się |
sączący się |
sączące się |
sącząca się |
| D. | sączącego się |
sączącego się |
sączącego się |
sączącego się |
sączącej się |
| C. | sączącemu się |
sączącemu się |
sączącemu się |
sączącemu się |
sączącej się |
| B. | sączącego się |
sączącego się |
sączący się |
sączące się |
sączącą się |
| N. | sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
sączącą się |
| Ms. | sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
sączącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | sączący się |
sączący się |
sączące się |
sączące się |
| D. | sączących się |
sączących się |
sączących się |
sączących się |
| C. | sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
| B. | sączących się |
sączących się |
sączących się |
sączące się |
| N. | sączącymi się |
sączącymi się |
sączącymi się |
sączącymi się |
| Ms. | sączących się |
sączących się |
sączących się |
sączących się |
Składnia
| Rznieżywotny | + | sączyć się | + |
GDZIE
|
3. nienawiść
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- gorycz, jad sączy się
- sączyć się z telewizora, z telebimów, z czyichś ust
Cytaty
|
Z telebimów sączył się koszmar okrucieństw - od rewolucji francuskiej po rzezie dokonywane przez fundamentalistów islamskich. źródło: KWSJP: Aleksandra Więcka: Tarantino w operze, Ozon, 2005, nr 4 |
|
|
W jego dużych, czarnych, wyrazistych oczach malowało się znużenie, a z ust, rozchylonych lekko, sączyła się gorycz. źródło: KWSJP: Teodor Jeske-Choiński: Gasnące słońce, 1958 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
sączę się |
sączymy się |
|||
| 2 os. |
sączysz się |
sączycie się |
|||
| 3 os. |
sączy się |
sączą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
sączyłem się +(e)m się sączył |
sączyłam się +(e)m się sączyła |
sączyłom się +(e)m się sączyło |
sączyliśmy się +(e)śmy się sączyli |
sączyłyśmy się +(e)śmy się sączyły |
| 2 os. |
sączyłeś się +(e)ś się sączył |
sączyłaś się +(e)ś się sączyła |
sączyłoś się +(e)ś się sączyło |
sączyliście się +(e)ście się sączyli |
sączyłyście się +(e)ście się sączyły |
| 3 os. |
sączył się |
sączyła się |
sączyło się |
sączyli się |
sączyły się |
bezosobnik: sączono się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się sączył będę się sączyć |
będę się sączyła będę się sączyć |
będę się sączyło będę się sączyć |
będziemy się sączyli będziemy się sączyć |
będziemy się sączyły będziemy się sączyć |
| 2 os. |
będziesz się sączył będziesz się sączyć |
będziesz się sączyła będziesz się sączyć |
będziesz się sączyło będziesz się sączyć |
będziecie się sączyli będziecie się sączyć |
będziecie się sączyły będziecie się sączyć |
| 3 os. |
będzie się sączył będzie się sączyć |
będzie się sączyła będzie się sączyć |
będzie się sączyło będzie się sączyć |
będą się sączyli będą się sączyć |
będą się sączyły będą się sączyć |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
sączmy się |
|
| 2 os. |
sącz się |
sączcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
sączyłbym się bym się sączył |
sączyłabym się bym się sączyła |
sączyłobym się bym się sączyło |
sączylibyśmy się byśmy się sączyli |
sączyłybyśmy się byśmy się sączyły |
| 2 os. |
sączyłbyś się byś się sączył |
sączyłabyś się byś się sączyła |
sączyłobyś się byś się sączyło |
sączylibyście się byście się sączyli |
sączyłybyście się byście się sączyły |
| 3 os. |
sączyłby się by się sączył |
sączyłaby się by się sączyła |
sączyłoby się by się sączyło |
sączyliby się by się sączyli |
sączyłyby się by się sączyły |
bezosobnik: sączono by się
bezokolicznik: sączyć się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
sącząc się
gerundium: sączenie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | sączenie się |
sączenia się |
| D. | sączenia się |
sączeń się |
| C. | sączeniu się |
sączeniom się |
| B. | sączenie się |
sączenia się |
| N. | sączeniem się |
sączeniami się |
| Ms. | sączeniu się |
sączeniach się |
| W. | sączenie się |
sączenia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: sączący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | sączący się |
sączący się |
sączący się |
sączące się |
sącząca się |
| D. | sączącego się |
sączącego się |
sączącego się |
sączącego się |
sączącej się |
| C. | sączącemu się |
sączącemu się |
sączącemu się |
sączącemu się |
sączącej się |
| B. | sączącego się |
sączącego się |
sączący się |
sączące się |
sączącą się |
| N. | sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
sączącą się |
| Ms. | sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
sączącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | sączący się |
sączący się |
sączące się |
sączące się |
| D. | sączących się |
sączących się |
sączących się |
sączących się |
| C. | sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
sączącym się |
| B. | sączących się |
sączących się |
sączących się |
sączące się |
| N. | sączącymi się |
sączącymi się |
sączącymi się |
sączącymi się |
| Ms. | sączących się |
sączących się |
sączących się |
sączących się |
Składnia
| Rznieżywotny | + | sączyć się | + |
z CZEGO
|