UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

porazić

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. razić

1. prądem

Definicja

spowodować paraliż działania członków, narządów lub ośrodków ciała ludzkiego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK I TECHNIKA Energia elektryczność

Połączenia

paralizator, piorun, prąd poraził kogoś
porazić nerwy, układ nerwowy
porazić prądem
porażenie kończyn

Cytaty

Nieoficjalnie wyrażono przypuszczenie, że został przez sprawców brutalnego napadu odurzony środkiem chemicznym, który poraził układ nerwowy.

źródło: NKJP: ROM: Odurzony chemikaliami?, Gazeta Poznańska, 2004-08-20

Oria i Dag ledwo zdążyli dotknąć butami ziemi, gdy ich również poraził paralizator.

źródło: NKJP: Jaga Rydzewska: Atalaya. Wojownicy, 2005

Miałem przepełniony pęcherz, ale bałem się popuścić, bo gdybym się zmoczył, poraziłby mnie straszliwy prąd. Posmarowano mi skronie płynem nadprzewodzącym.

źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	porażę	porazimy
2 os.	porazisz	porazicie
3 os.	porazi	porażą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poraziłem +(e)m poraził	poraziłam +(e)m poraziła	poraziłom +(e)m poraziło	poraziliśmy +(e)śmy porazili	poraziłyśmy +(e)śmy poraziły
2 os.	poraziłeś +(e)ś poraził	poraziłaś +(e)ś poraziła	poraziłoś +(e)ś poraziło	poraziliście +(e)ście porazili	poraziłyście +(e)ście poraziły
3 os.	poraził	poraziła	poraziło	porazili	poraziły

bezosobnik: porażono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		poraźmy
2 os.	poraź	poraźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poraziłbym bym poraził	poraziłabym bym poraziła	poraziłobym bym poraziło	porazilibyśmy byśmy porazili	poraziłybyśmy byśmy poraziły
2 os.	poraziłbyś byś poraził	poraziłabyś byś poraziła	poraziłobyś byś poraziło	porazilibyście byście porazili	poraziłybyście byście poraziły
3 os.	poraziłby by poraził	poraziłaby by poraziła	poraziłoby by poraziło	poraziliby by porazili	poraziłyby by poraziły

bezosobnik: porażono by

bezokolicznik: porazić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poraziwszy

gerundium: porażenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	porażenie	porażenia
D.	porażenia	porażeń
C.	porażeniu	porażeniom
B.	porażenie	porażenia
N.	porażeniem	porażeniami
Ms.	porażeniu	porażeniach
W.	porażenie	porażenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: porażony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	porażony	porażony	porażony	porażone	porażona
D.	porażonego	porażonego	porażonego	porażonego	porażonej
C.	porażonemu	porażonemu	porażonemu	porażonemu	porażonej
B.	porażonego	porażonego	porażony	porażone	porażoną
N.	porażonym	porażonym	porażonym	porażonym	porażoną
Ms.	porażonym	porażonym	porażonym	porażonym	porażonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	porażeni	porażeni	porażone	porażone
D.	porażonych	porażonych	porażonych	porażonych
C.	porażonym	porażonym	porażonym	porażonym
B.	porażonych	porażonych	porażonych	porażone
N.	porażonymi	porażonymi	porażonymi	porażonymi
Ms.	porażonych	porażonych	porażonych	porażonych

odpowiedniki aspektowe: razić , porażać

Składnia

Rz nieżywotny	+	porazić	+	KOGO/CO
	+	porazić	+	KOGO/CO + CZYM

2. światłem

Definicja

będąc światłem lub źródłem światła, oślepić kogoś swoją intensywnością

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Połączenia

blask, błysk, strumień światła poraził; słońce, światło poraziło kogoś
porazić oczy, wzrok
porazić blaskiem, światłem
porazić w oczy

Cytaty

Przejechał przez halę do wyjścia. Musiał przystanąć, ponieważ poraziło go słońce.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006

Potworny, oślepiający błysk poraził moje oczy. Otoczył zewsząd, skłębił się we mnie i jeszcze raz eksplodował niczym Supernowa.

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

Poraziło mnie światło zapalonej znienacka lampy.

źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	porażę	porazimy
2 os.	porazisz	porazicie
3 os.	porazi	porażą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poraziłem +(e)m poraził	poraziłam +(e)m poraziła	poraziłom +(e)m poraziło	poraziliśmy +(e)śmy porazili	poraziłyśmy +(e)śmy poraziły
2 os.	poraziłeś +(e)ś poraził	poraziłaś +(e)ś poraziła	poraziłoś +(e)ś poraziło	poraziliście +(e)ście porazili	poraziłyście +(e)ście poraziły
3 os.	poraził	poraziła	poraziło	porazili	poraziły

bezosobnik: porażono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		poraźmy
2 os.	poraź	poraźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poraziłbym bym poraził	poraziłabym bym poraziła	poraziłobym bym poraziło	porazilibyśmy byśmy porazili	poraziłybyśmy byśmy poraziły
2 os.	poraziłbyś byś poraził	poraziłabyś byś poraziła	poraziłobyś byś poraziło	porazilibyście byście porazili	poraziłybyście byście poraziły
3 os.	poraziłby by poraził	poraziłaby by poraziła	poraziłoby by poraziło	poraziliby by porazili	poraziłyby by poraziły

bezosobnik: porażono by

bezokolicznik: porazić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poraziwszy

gerundium: porażenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	porażenie	porażenia
D.	porażenia	porażeń
C.	porażeniu	porażeniom
B.	porażenie	porażenia
N.	porażeniem	porażeniami
Ms.	porażeniu	porażeniach
W.	porażenie	porażenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: porażony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	porażony	porażony	porażony	porażone	porażona
D.	porażonego	porażonego	porażonego	porażonego	porażonej
C.	porażonemu	porażonemu	porażonemu	porażonemu	porażonej
B.	porażonego	porażonego	porażony	porażone	porażoną
N.	porażonym	porażonym	porażonym	porażonym	porażoną
Ms.	porażonym	porażonym	porażonym	porażonym	porażonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	porażeni	porażeni	porażone	porażone
D.	porażonych	porażonych	porażonych	porażonych
C.	porażonym	porażonym	porażonym	porażonym
B.	porażonych	porażonych	porażonych	porażone
N.	porażonymi	porażonymi	porażonymi	porażonymi
Ms.	porażonych	porażonych	porażonych	porażonych

odpowiednik aspektowy: razić

Składnia

Rz nieżywotny	+	porazić	+	KOGO/CO
	+	porazić	+	KOGO/CO + CZYM

3. kulą

Definicja

książk.

uderzyć kogoś lub coś czymś mocno

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

porazić kulą, mieczem, piorunem, strzałą

Cytaty

Długie szeregi mężów zbrojnych w ciężkie dwumetrowe pile, w oszczepy zakończone żelaznym ostrzem, z krótkimi mieczami, przygotowanymi do walk wręcz, gdy pile spełnią swoje zadanie i porażą przeciwnika niosąc śmierć i zamieszanie - niby mur stanęły naprzeciw falującej masy powstańców.

źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1996

Ukarz grzesznika, musi przecież mieć coś na sumieniu, poraź gromem i niech przestanie rzępolić [...].

źródło: NKJP: Małgorzata Kuźmińska, Michał Kuźmiński: Sekret Kroke, 2009

Wystrzelona z jej wielorybiej pięćdziesiątki piątki strzała pokonywała odległość dwustu stóp w czasie pomiędzy dwoma uderzeniami serca, a na sto kroków miała aż nadto impetu, by skutecznie porazić jelenia, człowieka zaś, jeśli nie nosił zbroi, przeszywała na wylot.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	porażę	porazimy
2 os.	porazisz	porazicie
3 os.	porazi	porażą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poraziłem +(e)m poraził	poraziłam +(e)m poraziła	poraziłom +(e)m poraziło	poraziliśmy +(e)śmy porazili	poraziłyśmy +(e)śmy poraziły
2 os.	poraziłeś +(e)ś poraził	poraziłaś +(e)ś poraziła	poraziłoś +(e)ś poraziło	poraziliście +(e)ście porazili	poraziłyście +(e)ście poraziły
3 os.	poraził	poraziła	poraziło	porazili	poraziły

bezosobnik: porażono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		poraźmy
2 os.	poraź	poraźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poraziłbym bym poraził	poraziłabym bym poraziła	poraziłobym bym poraziło	porazilibyśmy byśmy porazili	poraziłybyśmy byśmy poraziły
2 os.	poraziłbyś byś poraził	poraziłabyś byś poraziła	poraziłobyś byś poraziło	porazilibyście byście porazili	poraziłybyście byście poraziły
3 os.	poraziłby by poraził	poraziłaby by poraziła	poraziłoby by poraziło	poraziliby by porazili	poraziłyby by poraziły

bezosobnik: porażono by

bezokolicznik: porazić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poraziwszy

gerundium: porażenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	porażenie	porażenia
D.	porażenia	porażeń
C.	porażeniu	porażeniom
B.	porażenie	porażenia
N.	porażeniem	porażeniami
Ms.	porażeniu	porażeniach
W.	porażenie	porażenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: porażony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	porażony	porażony	porażony	porażone	porażona
D.	porażonego	porażonego	porażonego	porażonego	porażonej
C.	porażonemu	porażonemu	porażonemu	porażonemu	porażonej
B.	porażonego	porażonego	porażony	porażone	porażoną
N.	porażonym	porażonym	porażonym	porażonym	porażoną
Ms.	porażonym	porażonym	porażonym	porażonym	porażonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	porażeni	porażeni	porażone	porażone
D.	porażonych	porażonych	porażonych	porażonych
C.	porażonym	porażonym	porażonym	porażonym
B.	porażonych	porażonych	porażonych	porażone
N.	porażonymi	porażonymi	porażonymi	porażonymi
Ms.	porażonych	porażonych	porażonych	porażonych

odpowiedniki aspektowe: razić , porażać

Składnia

porazić

KOGO/CO + CZYM

4. urodą

Definicja

książk.

wywrzeć na kimś silne wrażenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

lęk, strach; widok poraził; informacja, myśl, prawda poraziła; informacje, wieści poraziły kogoś
porazić pięknem, urodą; ogromem
porazić jak grom

Cytaty

Marzena odruchowo dotknęła czerwonych plam na twarzy. Nawet bez nich nie poraziłaby nikogo urodą. O nią nie biliby się filmowi amanci, nie dostawałaby koszów kwiatów [...].

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008

Izaurę poraziło poczucie nierzeczywistości: oto w nie swoim apartamencie, bez wiedzy i zgody właściciela, w towarzystwie byłej koleżanki z pracy i zgarniętego z knajpy przypadkowego striptizera spożywa jakby nigdy nic śniadanie.

źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009

Doron zapomniał nagle, gdzie jest, co robi, co mu grozi. Myśl, która objęła w posiadanie jego umysł, poraziła swą jasnością i pięknem.

źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	porażę	porazimy
2 os.	porazisz	porazicie
3 os.	porazi	porażą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poraziłem +(e)m poraził	poraziłam +(e)m poraziła	poraziłom +(e)m poraziło	poraziliśmy +(e)śmy porazili	poraziłyśmy +(e)śmy poraziły
2 os.	poraziłeś +(e)ś poraził	poraziłaś +(e)ś poraziła	poraziłoś +(e)ś poraziło	poraziliście +(e)ście porazili	poraziłyście +(e)ście poraziły
3 os.	poraził	poraziła	poraziło	porazili	poraziły

bezosobnik: porażono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		poraźmy
2 os.	poraź	poraźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poraziłbym bym poraził	poraziłabym bym poraziła	poraziłobym bym poraziło	porazilibyśmy byśmy porazili	poraziłybyśmy byśmy poraziły
2 os.	poraziłbyś byś poraził	poraziłabyś byś poraziła	poraziłobyś byś poraziło	porazilibyście byście porazili	poraziłybyście byście poraziły
3 os.	poraziłby by poraził	poraziłaby by poraziła	poraziłoby by poraziło	poraziliby by porazili	poraziłyby by poraziły

bezosobnik: porażono by

bezokolicznik: porazić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poraziwszy

gerundium: porażenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	porażenie	porażenia
D.	porażenia	porażeń
C.	porażeniu	porażeniom
B.	porażenie	porażenia
N.	porażeniem	porażeniami
Ms.	porażeniu	porażeniach
W.	porażenie	porażenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: porażony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	porażony	porażony	porażony	porażone	porażona
D.	porażonego	porażonego	porażonego	porażonego	porażonej
C.	porażonemu	porażonemu	porażonemu	porażonemu	porażonej
B.	porażonego	porażonego	porażony	porażone	porażoną
N.	porażonym	porażonym	porażonym	porażonym	porażoną
Ms.	porażonym	porażonym	porażonym	porażonym	porażonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	porażeni	porażeni	porażone	porażone
D.	porażonych	porażonych	porażonych	porażonych
C.	porażonym	porażonym	porażonym	porażonym
B.	porażonych	porażonych	porażonych	porażone
N.	porażonymi	porażonymi	porażonymi	porażonymi
Ms.	porażonych	porażonych	porażonych	porażonych

odpowiednik aspektowy: porażać

Składnia

	+	porazić	+	KOGO
	+	porazić	+	KOGO + CZYM

5. zboże

Definicja

bot.

spowodować chorobę rośliny - pojawienie się plam na jej liściach, jej zwiędnięcie, uschnięcie lub zgnicie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

porazić drzewa, liście; pszenicę, zboże

Cytaty

W 2003 roku zanotowano wystąpienie tego wirusa również na Kujawach. Poraża on różne gatunki zbóż, jednak największe zagrożenie stanowi dla pszenicy [...].

źródło: Internet

- To najprostsza, najtańsza i bezpieczna dla środowiska metoda walki ze szkodnikiem - uważa radny [...], który wystąpił do prezydenta w sprawie zorganizowania akcji ochrony kasztanowców przez grabienie porażonych liści.

źródło: NKJP: Włocławek: Włocławskie kasztanowce skazane na zagładę, Gazeta Pomorska, 2009-09-24

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	porażę	porazimy
2 os.	porazisz	porazicie
3 os.	porazi	porażą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poraziłem +(e)m poraził	poraziłam +(e)m poraziła	poraziłom +(e)m poraziło	poraziliśmy +(e)śmy porazili	poraziłyśmy +(e)śmy poraziły
2 os.	poraziłeś +(e)ś poraził	poraziłaś +(e)ś poraziła	poraziłoś +(e)ś poraziło	poraziliście +(e)ście porazili	poraziłyście +(e)ście poraziły
3 os.	poraził	poraziła	poraziło	porazili	poraziły

bezosobnik: porażono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		poraźmy
2 os.	poraź	poraźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poraziłbym bym poraził	poraziłabym bym poraziła	poraziłobym bym poraziło	porazilibyśmy byśmy porazili	poraziłybyśmy byśmy poraziły
2 os.	poraziłbyś byś poraził	poraziłabyś byś poraziła	poraziłobyś byś poraziło	porazilibyście byście porazili	poraziłybyście byście poraziły
3 os.	poraziłby by poraził	poraziłaby by poraziła	poraziłoby by poraziło	poraziliby by porazili	poraziłyby by poraziły

bezosobnik: porażono by

bezokolicznik: porazić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poraziwszy

gerundium: porażenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	porażenie	porażenia
D.	porażenia	porażeń
C.	porażeniu	porażeniom
B.	porażenie	porażenia
N.	porażeniem	porażeniami
Ms.	porażeniu	porażeniach
W.	porażenie	porażenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: porażony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	porażony	porażony	porażony	porażone	porażona
D.	porażonego	porażonego	porażonego	porażonego	porażonej
C.	porażonemu	porażonemu	porażonemu	porażonemu	porażonej
B.	porażonego	porażonego	porażony	porażone	porażoną
N.	porażonym	porażonym	porażonym	porażonym	porażoną
Ms.	porażonym	porażonym	porażonym	porażonym	porażonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	porażeni	porażeni	porażone	porażone
D.	porażonych	porażonych	porażonych	porażonych
C.	porażonym	porażonym	porażonym	porażonym
B.	porażonych	porażonych	porażonych	porażone
N.	porażonymi	porażonymi	porażonymi	porażonymi
Ms.	porażonych	porażonych	porażonych	porażonych

odpowiednik aspektowy: porażać

Składnia

Rz nieżywotny

porazić

Frazeologizmy

dziecięce porażenie mózgowe
udar słoneczny
porażenie słoneczne

Data ostatniej modyfikacji: 29.08.2013