UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

mrówka

Chronologizacja

1 połowa XV w., Bańk
XV w., Bor

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	mrówka	mrówki
D.	mrówki	mrówek

C.	mrówce	mrówkom
B.	mrówkę	mrówki
N.	mrówką	mrówkami
Ms.	mrówce	mrówkach
W.	mrówko	mrówki

Pochodzenie

psł. *morvь / *morvьjь

W języku polskim derywat z przyrostkiem -ka

1. owad

Definicja

mały owad o trzech parach odnóży i silnych szczękach oraz odwłoku połączonym z tułowiem, tworzący zorganizowane społeczeństwa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt owady

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

owad

Połączenia

czarna, czerwona, ruda; maleńka, mała mrówka; pracowite mrówki
mrówka robotnica
mrówka w mrowisku
mrówka i słoń; mrówki i komary, mrówki i muchy, mrówki i osy, mrówki pająki, mrówki i pszczoły, mrówki i termity
kolonia, stado; kopiec; gatunek, zachowanie, życie mrówek
mrówki biegają, chodzą, idą, łażą, maszerują; budują, ciągną, przenoszą coś; pracują
pracowity jak mrówka

Cytaty

Odgarnęła włosy, wyciągnęła nogi i na pół leżąc przyglądała się małej, brązowej mrówce, która ciągnęła większego od siebie, nieżywego żuczka i cierpliwie wyszukiwała wśród trawy najdogodniejszej drogi.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961

Jeszcze w obrębie polany zobaczyliśmy w najniższym jej miejscu, przy potoku, ostry, półmetrowej wysokości kopiec czarnych mrówek.

źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1997

Czerwone mrówki biegały, machając czułkami. Przenosiły ciężary o wiele większe niż one same.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

2. osoba

Definicja

pot.

osoba zarobkowo przenosząca przez granicę (przekraczając ją wiele razy w ciągu dnia) niewielkie, dopuszczone przepisami, ilości towarów, które potem oddaje innym osobom, zajmującym się handlem nimi lub sprzedaje z zyskiem sama

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

Cytaty

Na granicy wschodniej mrówka zaczyna pracę o świcie. Po stronie ukraińskiej kupuje karton papierosów i butelkę wódki. Tyle podróżnemu przekraczającemu polską granicę wolno mieć w bagażu.

źródło: NKJP: Piotr Stasiak: Mrówka z ciężarówką, P:olityka, 2003-11-15

Doświadczenie przekazywane z pokolenia na pokolenie pomaga mrówkom z południa Polski w organizowaniu akcji. Działają zazwyczaj w kilkunastoosobowych grupach. Ci, którzy przenoszą towar przez granicę, nie muszą się martwić o jego zbyt.

źródło: Piotr Kudzia, Grzegorz Pawelczyk: Ekonomia mrówek, Wprost nr 1/2002 (wprost.pl/tygodnik)

Frazeologizmy

jak mrówek
mrówka faraona

Data ostatniej modyfikacji: 13.07.2018