Chronologizacja
Pochodzenie
Rzeczownik od przedrostkowego czasownika *unikać (< psł. *nikati 'chylić się, pochylać się'); zob. niknąć
1. przed ciosem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | ruch |
Połączenia
- błyskawiczny, szybki; zgrabny, zręczny unik
- unik przed ciosem, przed kopnięciem; przed atakiem (przeciwnika)
- atak i unik, blok i unik
- robić, wykonać/wykonywać, zrobić unik
Cytaty
Początkowo podobało mu się to, że uczy się walczyć tak jak bohaterowie filmów akcji. Później zorientował się, iż w karate jest coś więcej niż uniki i szybkie ciosy ręką lub nogą. źródło: NKJP: (PK): Karateka z domu kultury, Dziennik Polski, 2000-11-07 |
|
Stanęli naprzeciw siebie, bez rękawic. Aloch zamachnął się, Czortek zrobił unik i uderzył z prawej. Po walce. źródło: NKJP: Marcin Pawłowski: Podarek od narodu zdobywców, Gazeta Wyborcza, 1993-01-26 |
|
[...] bez trudu wykonał unik w lewą i dźgnął z lewej w prawą, w locie, za łokieć. Nie mógł nie trafić. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003 |
|
Sandra wie, że nic nie powstrzymałoby jego furii, jeśliby omdlała i upadła... Lecz na szczęście jest zwinna i od dziecka nauczona robić unik przed ciosem [...]. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005 |
|
Pozwany, niezadowolony z werdyktu sądu, wyrwał barierkę z miejsca dla świadków i rzucił ją w kierunku sędziego, którego przed poważnymi obrażeniami uchronił tylko błyskawiczny unik. źródło: NKJP: (KIS): Koniec „pogawędek” z więźniami, Dziennik Polski, 2000-03-15 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | unik |
uniki |
|
D. | uniku |
uników |
|
C. | unikowi |
unikom |
|
B. | unik |
uniki |
|
N. | unikiem |
unikami |
|
Ms. | uniku |
unikach |
|
W. | uniku |
uniki |
Składnia
![]() |
+ | unik | + |
(przed CZYM)
|
2. przed odpowiedzialnością
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- skuteczny, zręczny; sprytny, tchórzliwy; dyplomatyczny, taktyczny unik
- metoda, taktyka; sztuka; polityka uników
- robić, zastosować, zrobić unik, stosować uniki
Cytaty
Mam do niego osobisty żal, bo wywiązałem się ze wszystkich zobowiązań, a on nawet nie ma odwagi, żeby ze mną porozmawiać. Robi uniki, wysyła do zastępców. źródło: NKJP: Na oficerskie słowo, Dziennik Polski, 2002-10-25 |
|
Nie uzyskałam odpowiedzi na pytanie w sprawie inwestycji, mimo że odpowiadało dwóch panów; pan minister [...] odesłał do MEN, ono też robi unik i odsyła do budżetu. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.12.1993 |
|
[...] konsekwentnie stosuje pewnego rodzaju uniki przed zajęciem jasnego stanowiska wobec pojęcia narodu, które jest kluczowe dla myśli endeckiej. źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | unik |
uniki |
|
D. | uniku |
uników |
|
C. | unikowi |
unikom |
|
B. | unik |
uniki |
|
N. | unikiem |
unikami |
|
Ms. | uniku |
unikach |
|
W. | uniku |
uniki |
Składnia
![]() |
+ | unik | + |
(przed CZYM)
|