UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

faza

Chronologizacja

SPXVI, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

internac.

ang. phase

fr. phase

niem. Phase

z gr. phásis 'ukazanie się (gwiazdy); faza (księżyca)'

1. stadium

Definicja

jeden z okresów wyodrębnionych w jakimś procesie, czynności lub działaniu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu kalendarz i miary czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  etap, stadium
hiperonimy:  okres

Połączenia

  • końcowa, ostatnia, początkowa, przejściowa, wczesna, wstępna, zasadnicza; druga, pierwsza, trzecia faza; kolejne, poszczególne, różne fazy; faza rozwojowa
  • faza badań, prac, przygotowań, realizacji czegoś, rozwoju czegoś, ruchu; dyskusji, negocjacji; ligi, mistrzostw, play off, rozgrywek
  • być, znajdować się w fazie jakiejś/czegoś

Cytaty

Uwielbiał finalną fazę czynności higienicznych: pryskanie pachnącą wodą toaletową, nacieranie ciała balsamami, skrapianie dezodorantem.

źródło: NKJP: Andrzej Żor: Jedenaście dialogów z porcelanową filiżanką w tle, 2009

Tymczasem imperium wchodzi w decydującą fazę kryzysu wewnętrznego (anarchia, kryzys ekonomiczny) i zewnętrznego (najazdy ludów barbarzyńskich).

źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996

Ludzie ze środowiska reklamy nazywali to, przez analogię do cyklu życia produktu, cyklem życia knajpy. Ilustrowała go krzywa, przypominająca kształtem krzywą Gaussa. Faza wzrostu, faza dojrzałości, faza schodzenia. Ta trzecia oznaczała upadek.

źródło: NKJP: Marek Kochan: Ballada o dobrym dresiarzu, 2005

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. faza
fazy
D. fazy
faz
C. fazie
fazom
B. fazę
fazy
N. fazą
fazami
Ms. fazie
fazach
W. fazo
fazy

2. Księżyca

Definicja

zmieniający się wygląd Księżyca lub jakiejś planety zależny od padania promieni słonecznych i położenia względem Słońca i Ziemi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat gwiazdy i planety

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat słońce i księżyc, pory dnia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kwadra

Połączenia

  • faza Księżyca
  • zmiana faz

Cytaty

Skurczony płód ma kształt księżyca w nowiu. Wody płodowe tak jak wody oceanu podlegają przypływom i odpływom zależnym od faz księżyca.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Tarot paryski, 1999

Wiele czynników wpływa na udany połów. Ważna jest faza księżyca - ryby najlepiej biorą 3-4 dni przed pełnią.

źródło: NKJP: K. Juszczak: LUDZIE Z PASJĄ: PODWODNY ŚWIAT MARKA PERY, Czas Ostrzeszowski, 2006

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. faza
fazy
D. fazy
faz
C. fazie
fazom
B. fazę
fazy
N. fazą
fazami
Ms. fazie
fazach
W. fazo
fazy

3. drgań

Definicja

wielkość fizyczna określająca stan zjawiska okresowego w danej chwili

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Połączenia

  • amplitudy i fazy
  • przesunięcie; detektor, przesuwnik fazy

Cytaty

Dla drgań nieharmonicznych w których można wyróżnić drganie o najdłuższym okresie, fazę drgań określa się jako fazę drgania składowego o najdłuższym okresie.

źródło: Internet

Sygnał z detektora fazy jest impulsem o czasie trwania od ułamka do kilku s, przy czym jego amplituda, jako próbki sinusoidy o częstotliwości Dopplera, przyjmuje wartości dodatnie i ujemne [...].

źródło: NKJP: Zbigniew Czekała: Parada radarów, 1999

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. faza
fazy
D. fazy
faz
C. fazie
fazom
B. fazę
fazy
N. fazą
fazami
Ms. fazie
fazach
W. fazo
fazy

4. prąd elektryczny

Definicja

pot. 
jedno z kilku źródeł zasilania przy zasilaniu wielofazowym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Energia elektryczność

Cytaty

Pilnuj ich, idę po latarki. No, to już koniec, cała faza wysiadła. Włączyć oświetlenie awaryjne.

źródło: NKJP: Juliusz Machulski: Seksmisja, 1983

W instalacji jednofazowej stosuje się przewody trzyżyłowe (faza, zero, ochronna), a w obwodach trójfazowych pięciożyłowe (3x faza,1 ochronna, 1 zero). Wszystkie przewody powinny być izolowane.

źródło: Internet

Brak faz odnotowano także w miejscowościach: Morawica i Ujazd. Pojedyncze wyłączenia prądu zgłoszono również w Podgórzu.

źródło: NKJP: Alarm dla Śródmieścia, Dziennik Polski, 2003-07-31

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. faza
fazy
D. fazy
faz
C. fazie
fazom
B. fazę
fazy
N. fazą
fazami
Ms. fazie
fazach
W. fazo
fazy

5. cięcie

Definicja

techn. 
ukośne ścięcie ostrej krawędzi przedmiotu wykonywane po to, aby krawędź nie ulegała tak szybko zniszczeniu lub nie raniła

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Cytaty

Wykonaj fazowanie krawędzi kołowych walca i krawędzi otworu z obu stron walca. Wielkość fazy wynosi 1 mm.

źródło: NKJP: Fabian Stasiak: Inventor. Ćwiczenia praktyczne, 2002

Modne są lustra z tzw. fazą, czyli załamaniem brzegów.

źródło: NKJP: (TJ): Rozmawiamy z.. , Express Ilustrowany, 2001-12-06

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. faza
fazy
D. fazy
faz
C. fazie
fazom
B. fazę
fazy
N. fazą
fazami
Ms. fazie
fazach
W. fazo
fazy

6. stan skupienia

Definicja

techn. 
stan skupienia materii

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

  • faza ciekła, metaliczna

Cytaty

Rurociągi fazy ciekłej gazu płynnego powinny być wyposażone w zdalnie sterowane zawory odcinające z możliwością ich ręcznego zamknięcia, usytuowane poza budynkiem rozlewni gazu płynnego i poza stanowiskami przeładunkowymi cystern kolejowych i samochodowych.

źródło: NKJP: Rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy magazynowaniu, napełnianiu i rozprowadzaniu gazów płynnych, Dz. U. 1999

W dali okrążały Dzetę trzy gazowe, wielkopierścienne giganty, rzędu Jowisza, o potężnie burzliwych atmosferach przechodzących w zgnieciony do fazy metalicznej wodór.

źródło: NKJP: Stanisław Lem: Fiasko, 1987

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. faza
fazy
D. fazy
faz
C. fazie
fazom
B. fazę
fazy
N. fazą
fazami
Ms. fazie
fazach
W. fazo
fazy

7. na fantastykę

Definicja

pot. 
stan intensywnego ale krótkotrwałego podniecenia, radości albo zainteresowania czymś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny hobby i zainteresowania

Połączenia

  • faza minęła, przeszła komuś
  • mieć; przeżywać fazę

Cytaty

- Mamy fazy na smaki. Jak jest faza na ryby, to jem ryby - tłumaczy Kmieć. - Teraz mam fazę na słodką paprykę. - A mnie fascynuje wołowina - uzupełnia Mientkiewicz.

źródło: NKJP:gnieszka Romanowicz: Przeciętna gospodyni domowa bałaby się zaprosić ich na obiad... Będą na Festiwalu Smaku w Grucznie, Gazeta Pomorska, 2009-08-21

Różne miałem fazy, tysiąc chyba faz miałem. Miałem fazę wiotkich trzcin i fazę kubańskich dyskobolek, miałem fazę nieodpowiedzialnych smarkul i miałem fazę kościstych szefowych wielkich koncernów.

źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Marsz Polonia, 2008

Teraz faza na colę mi minęła, ale jeszcze ze dwa tygodnie temu - litr dziennie...i paluszki.

źródło: NKJP: Internet

Jazda maluchem po bezdrożach to niezła faza.

źródło: Internet: active-team.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. faza
fazy
D. fazy
faz
C. fazie
fazom
B. fazę
fazy
N. fazą
fazami
Ms. fazie
fazach
W. fazo
fazy

Składnia

bez ograniczeń + faza +
na CO
bez ograniczeń + faza +
CZEGO

8. po narkotykach

Definicja

młodz. 
stan odurzenia po spożyciu alkoholu lub zażyciu substancji narkotycznych

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Cytaty

Może była w tym świadomość, że nie panuję nad tym co robię i mówię, ale faza była na tyle duża, że miałam to gdzieś. Nie tak jak po niektórych dragach, gdzie można załamać się nerwowo, nad swoim zachowaniem.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. faza
fazy
D. fazy
faz
C. fazie
fazom
B. fazę
fazy
N. fazą
fazami
Ms. fazie
fazach
W. fazo
fazy

Inne uwagi

Zwykle lp

Frazeologizmy

ktoś łapie fazę
ktoś ma fazę
ktoś złapał fazę
na fazie II
na fazie I
Data ostatniej modyfikacji: 16.12.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj