UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pętak

Chronologizacja

1908, SJPWar

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pętak
pętacy
ndepr
pętaki
depr
D. pętaka
pętaków
C. pętakowi
pętakom
B. pętaka
pętaków
N. pętakiem
pętakami
Ms. pętaku
pętakach
W. pętaku
pętacy
ndepr
pętaki
depr

Pochodzenie

Zob. pętać

1. mężczyzna

Definicja

pot.  pejorat. 
mężczyzna, którego mówiący uważa za osobę niepoważną i dlatego ma do niego negatywny stosunek

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  mężczyzna

Połączenia

  • byle pętak

Cytaty

Różnym ludziom zarzucam różne rzeczy, lecz mogę ich szanować, jeśli zarzuty te odpierają tłumacząc je, odmiennie interpretując, bądź też negując ich prawdziwość. Nieodmiennie jednak uważam za pętaków tych, którzy bronią się, twierdząc, że inni robili to samo lub nawet gorzej.

źródło: NKJP: Ernest Skalski: Replika, Gazeta Wyborcza, 1992-12-23

Wściekam się do białości, kiedy myślę, że jakiś pętak z KC decyduje, czy wyjdzie moja książka.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Monografia grzechów z dziennika 1978-1989, 2006

Najpierw uważa się ekologów za pętaków, którzy powinni zająć się tylko sadzeniem drzewek, a kiedy się zaczyna protest, stosuje się wobec nich siłę.

źródło: NKJP: Ekolodzy bez barier?, Dziennik Polski, 1998-06-09

Moja Ty czarnulo! Z politowaniem patrzę na tego pętaka Nawiślaka, który wie, że masz miłość, a próbuje Cię zdobyć.

źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

2. dziecko

Definicja

pejorat.  przest. 
dziecko, do którego mówiący ma w chwili mówienia negatywny stosunek

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo

Relacje znaczeniowe

synonimy:  bachor, gnojek, smark, smarkacz, smarkul
hiperonimy:  dziecko

Cytaty

Zagnałem pętaków do zbierania ziół, bo czytałem, że na tym można zarobić i inni harcerze sobie fest skarbonkę nabili. Przez całe popołudnie ganiałem smarkaczy po łące i lesie - uzbierali nawet sporo - i kazałem przyjść na drugi dzień.

źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954

Pętak byłem, a już od świtu robiłem u rzeźnika, żeby jakoś rodzinie pomóc.

źródło: NKJP: Henryka Wach-Malicka: Chłopak z biedy, Dziennik Zachodni, 2004-01-30

[...] gadali sobie o tym i owym. A o czym mieli gadać, jak nie o górach, o wyprawach ratowniczych, o przejściach, ścianach, żlebach i przewieszkach, hakach i ubezpieczeniach, linach i czekanach. Małoletni pętak długo w miejscu nie usiedzi, ale przy nich - gotów byłem sterczeć godzinami i słuchać, słuchać, słuchać.

źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy, 1975

Data ostatniej modyfikacji: 19.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj