UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

aktywny

Chronologizacja

1810, Gazeta Korrespondenta Warszawskiego y Zagranicznego, nr 91, polona.pl

Pochodzenie

internac.

ang. active

fr. actif

niem. aktiv

z łac. actīvus 'czynny, działający'

1.a człowiek

Definicja

chętnie robiący coś lub włączający się w wykonywanie czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  czynny
sprzeczne:  bierny, pasywny

Połączenia

  • aktywny członek, działacz, inwestor, podmiot, uczestnik; aktywna młodzież; firma; aktywne społeczeństwo; aktywni obywatele; ludność aktywna (zawodowo); ludzie aktywni; kobiety, osoby aktywne
  • aktywny na rynku czegoś; na boisku; aktywny w polityce, w pracy, w życiu; w poszukiwaniu czegoś, w pozyskiwaniu czegoś, w staraniach o coś; w ataku, w ofensywie, w walce
  • aktywny fizycznie, ruchowo, seksualnie; intelektualnie, naukowo, twórczo, umysłowo; publicznie, społecznie; gospodarczo, politycznie, sportowo, technologicznie, zawodowo
  • aktywny i dynamiczny, aktywny i sprawny; aktywni i ambitni, aktywni i przedsiębiorczy; energiczny i aktywny, pracowity i aktywny, silny i aktywny; młodzi i aktywni, zdolni i aktywni
  • niezwykle, szczególnie, wyjątkowo; mało aktywny

Cytaty

Zdystansowały je silne i aktywne kobiety, które zdecydowały się realizować w dziedzinach uznawanych za domenę mężczyzn [...].

źródło: NKJP: Joanna Podgórska: Po niej już nigdy nie było tak samo, 2004

[...] w okolicy panuje bezrobocie, młodzi i aktywni wyjeżdżają w poszukiwaniu pracy w świat, wsie zaczynają się wyludniać.

źródło: NKJP: Oaza spokoju: Dziennik Polski - Podróże, 14.12.2002

[...] wiele ludzi ma stosunek roszczeniowy w stosunku do państwa: czekają na pomoc, sami są mało aktywni w poszukiwaniu zatrudnienia i sami nie potrafią zorganizować pracy na własny rachunek.

źródło: NKJP: Małgorzata Duda: Problematyka bezrobocia i jej społeczno-duchowych skutków w świetle katolickiej nauki społecznej, 2002

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. aktywny
aktywny
aktywny
aktywne
aktywna
D. aktywnego
aktywnego
aktywnego
aktywnego
aktywnej
C. aktywnemu
aktywnemu
aktywnemu
aktywnemu
aktywnej
B. aktywnego
aktywnego
aktywny
aktywne
aktywną
N. aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywną
Ms. aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnej
W. aktywny
aktywny
aktywny
aktywne
aktywna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. aktywni
aktywni
aktywne
aktywne
D. aktywnych
aktywnych
aktywnych
aktywnych
C. aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnym
B. aktywnych
aktywnych
aktywnych
aktywne
N. aktywnymi
aktywnymi
aktywnymi
aktywnymi
Ms. aktywnych
aktywnych
aktywnych
aktywnych
W. aktywni
aktywni
aktywne
aktywne

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. aktywniejszy
aktywniejszy
aktywniejszy
aktywniejsze
aktywniejsza
D. aktywniejszego
aktywniejszego
aktywniejszego
aktywniejszego
aktywniejszej
C. aktywniejszemu
aktywniejszemu
aktywniejszemu
aktywniejszemu
aktywniejszej
B. aktywniejszego
aktywniejszego
aktywniejszy
aktywniejsze
aktywniejszą
N. aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszą
Ms. aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. aktywniejsi
aktywniejsi
aktywniejsze
aktywniejsze
D. aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejszych
C. aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
B. aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejsze
N. aktywniejszymi
aktywniejszymi
aktywniejszymi
aktywniejszymi
Ms. aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejszych

Składnia

bez ograniczeń + aktywny + bez ograniczeń
szyk: neutralny

1.b udział

Definicja

wypełniony intensywnym działaniem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

sprzeczne:  bierny, pasywny

Połączenia

  • aktywny udział; wypoczynek; aktywna !?działalność, forma czegoś, polityka, praca, walka, współpraca; postawa, rola; ochrona, pomoc; aktywne pośrednictwo, uczestnictwo; poparcie, wsparcie; życie
  • aktywny i odpowiedzialny, aktywny i skuteczny, aktywny i świadomy, aktywny i twórczy; aktywne i bierne, aktywne i pasywne; czynny i aktywny, samodzielny i aktywny
  • aktywne angażowanie się, oddziaływanie, poszukiwanie, przeciwdziałanie, uczestniczenie, włączenie się, wspieranie, współdziałanie, zaangażowanie, zwalczanie
  • niezwykle, szczególnie, wyjątkowo; mało aktywny

Cytaty

Klub Parlamentarny [...] weźmie aktywny udział w pracach nad poszczególnymi częściami budżetu.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 06.01.1994

Z chęci zysku, przy aktywnej pomocy krakowskiego Kościoła, TVP urządziła pod papieskim oknem nabożeństwo religijne [...].

źródło: NKJP: Krzysztof Wołodźko: Modlitwa dla pieniędzy, 2006

Znajdą więc Państwo ofertę dla miłośników aktywnego życia i tych, którzy najlepiej czują się w domowych pieleszach.

źródło: NKJP: 101 prezentów na Mikołaja i pod choinkę, 2005

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. aktywny
aktywny
aktywny
aktywne
aktywna
D. aktywnego
aktywnego
aktywnego
aktywnego
aktywnej
C. aktywnemu
aktywnemu
aktywnemu
aktywnemu
aktywnej
B. aktywnego
aktywnego
aktywny
aktywne
aktywną
N. aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywną
Ms. aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnej
W. aktywny
aktywny
aktywny
aktywne
aktywna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. aktywni
aktywni
aktywne
aktywne
D. aktywnych
aktywnych
aktywnych
aktywnych
C. aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnym
B. aktywnych
aktywnych
aktywnych
aktywne
N. aktywnymi
aktywnymi
aktywnymi
aktywnymi
Ms. aktywnych
aktywnych
aktywnych
aktywnych
W. aktywni
aktywni
aktywne
aktywne

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. aktywniejszy
aktywniejszy
aktywniejszy
aktywniejsze
aktywniejsza
D. aktywniejszego
aktywniejszego
aktywniejszego
aktywniejszego
aktywniejszej
C. aktywniejszemu
aktywniejszemu
aktywniejszemu
aktywniejszemu
aktywniejszej
B. aktywniejszego
aktywniejszego
aktywniejszy
aktywniejsze
aktywniejszą
N. aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszą
Ms. aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. aktywniejsi
aktywniejsi
aktywniejsze
aktywniejsze
D. aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejszych
C. aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
B. aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejsze
N. aktywniejszymi
aktywniejszymi
aktywniejszymi
aktywniejszymi
Ms. aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejszych

Składnia

bez ograniczeń + aktywny + bez ograniczeń
szyk: neutralny

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne w połączeniu: aktywna działalność.

2. enzym

Definicja

biol.  chem. 
biorący udział w procesach biologicznych lub chemicznych

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Relacje znaczeniowe

sprzeczne:  bierny

Połączenia

  • aktywny enzym, węgiel, związek, aktywna substancja
  • aktywny biologicznie, chemicznie, metabolicznie, naczyniowo
  • aktywny i nieaktywny

Cytaty

Cząsteczka glukozynolanu jest mało aktywna biologicznie, natomiast aktywnymi są łańcuchy boczne, uwolnione w wyniku hydrolizy.

źródło: NKJP: Maria Osek: Rzepak i bobik jako źródło białka w żywieniu świń, 1996

Wolne rodniki tlenowe są to bardzo aktywne chemicznie formy tlenu, które powstają w naszym organizmie jako uboczny produkt procesów przemiany materii lub pod wpływem szkodliwego jonizującego promieniowania ultrafioletowego.

źródło: NKJP: (PAP): Słodka trucizna, Dziennik Polski - Świat, 30.08.2000

Wracają one w postaci [...] tlenków ołowiu, cynku, kadmu, w postaci niezwykle aktywnych związków fluoru, kwasów, które powstają z tlenków siarki i azotu [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 18.01.1995

Następnie przy użyciu gorącego powietrza usuwa się z ziaren nadmiar wody celem zachowania maksymalnej ilości aktywnych enzymów przydatnych w dalszym procesie produkcji.

źródło: NKJP: Darek Wiśniak: Lubię kiedy się zieleni Lubię jak się piwo pieni..., 1.01.1999

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. aktywny
aktywny
aktywny
aktywne
aktywna
D. aktywnego
aktywnego
aktywnego
aktywnego
aktywnej
C. aktywnemu
aktywnemu
aktywnemu
aktywnemu
aktywnej
B. aktywnego
aktywnego
aktywny
aktywne
aktywną
N. aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywną
Ms. aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnej
W. aktywny
aktywny
aktywny
aktywne
aktywna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. aktywni
aktywni
aktywne
aktywne
D. aktywnych
aktywnych
aktywnych
aktywnych
C. aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnym
B. aktywnych
aktywnych
aktywnych
aktywne
N. aktywnymi
aktywnymi
aktywnymi
aktywnymi
Ms. aktywnych
aktywnych
aktywnych
aktywnych
W. aktywni
aktywni
aktywne
aktywne

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. aktywniejszy
aktywniejszy
aktywniejszy
aktywniejsze
aktywniejsza
D. aktywniejszego
aktywniejszego
aktywniejszego
aktywniejszego
aktywniejszej
C. aktywniejszemu
aktywniejszemu
aktywniejszemu
aktywniejszemu
aktywniejszej
B. aktywniejszego
aktywniejszego
aktywniejszy
aktywniejsze
aktywniejszą
N. aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszą
Ms. aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. aktywniejsi
aktywniejsi
aktywniejsze
aktywniejsze
D. aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejszych
C. aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
aktywniejszym
B. aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejsze
N. aktywniejszymi
aktywniejszymi
aktywniejszymi
aktywniejszymi
Ms. aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejszych
aktywniejszych

Składnia

Rz nieżywotny + aktywny + bez ograniczeń
szyk: neutralny

3. aktywna karta kredytowa

Definicja

taki, z którego można w danej chwili skorzystać zgodnie z jego przeznaczeniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse bankowość

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

  • aktywna karta kredytowa, aktywne konto

Cytaty

Promocja aparatu [...] nakłada na klienta pewne obowiązki. Najważniejszym z nich jest opłacanie abonamentu przez określony w umowie czas. Abonent powinien też utrzymywać aktywną kartę SIM, umożliwiającą korzystanie z telefonu.

źródło: NKJP: Komórka w promocji, Dziennik Bałtycki, 2001-02-15

Największą liczbę rachunków bankowych dostępnych za pośrednictwem internetu ma PKO BP – około 2,7 mln (w tym około 600 tys. to konta Inteligo). Niewiele mniejszą liczbę aktywnych kont internetowych posiada Pekao SA.

źródło: NKJP: Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-03-17

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. aktywny
aktywny
aktywny
aktywne
aktywna
D. aktywnego
aktywnego
aktywnego
aktywnego
aktywnej
C. aktywnemu
aktywnemu
aktywnemu
aktywnemu
aktywnej
B. aktywnego
aktywnego
aktywny
aktywne
aktywną
N. aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywną
Ms. aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnej
W. aktywny
aktywny
aktywny
aktywne
aktywna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. aktywni
aktywni
aktywne
aktywne
D. aktywnych
aktywnych
aktywnych
aktywnych
C. aktywnym
aktywnym
aktywnym
aktywnym
B. aktywnych
aktywnych
aktywnych
aktywne
N. aktywnymi
aktywnymi
aktywnymi
aktywnymi
Ms. aktywnych
aktywnych
aktywnych
aktywnych
W. aktywni
aktywni
aktywne
aktywne

Frazeologizmy

aktywne okno
bezpieczeństwo aktywne
Data ostatniej modyfikacji: 12.03.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj