UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

torturować

Chronologizacja

SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od: tortura

1. bestialsko

Definicja

celowo zadawać dotkliwy ból i cierpienie więźniom lub innym osobom złapanym lub pojmanym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

męczyć

Połączenia

bandyci torturowali
torturować ludzi; aresztowanych, podejrzanych, zatrzymanych; uwięzionych, więźniów, porwanych; bojowników, jeńców, oficerów, żołnierzy; ofiary; przeciwników; dzieci, kobiety, żony; nieposłusznych; niewinnych
torturować w celi więziennej, w mieszkaniu, w obozie koncentracyjnym, w więzieniu; w śledztwie/ w czasie śledztwa; w celu wymuszenia zeznań; w bestialski/ nieludzki/ wymyślny sposób
fizycznie, psychicznie; bestialsko, nieludzko, okrutnie torturować
torturować i gwałcić; torturować i masakrować; torturować i mordować; torturować i zabijać
oskarżony o torturowanie; krzyk torturowanych; torturowany przed śmiercią; torturowany przez policjantów; przez (swoich) oprawców; przez gestapo, przez służby bezpieczeństwa, przez żołnierzy; przez reżim (faszystowski, wojskowy); przez współwięźniów; przez NKWD, przez UB; przez kilka dni, przez kilka godzin

Cytaty

	Narasta wrzawa wokół rzekomych tajnych więzień CIA, w których Amerykanie mieliby torturować podejrzanych o terroryzm talibów. źródło: NKJP: Marek Ostrowski: Klewki dwa, Polityka, 2005-12-10
	[...] pani profesor bronić będzie prawdziwości wydanej opinii, a także tłumaczyć się z rozmowy telewizyjnej, która u większości widzów wywołała uczucie rozczarowania, a także niedowierzania i podejrzliwości. Zaprzeczy również stanowczo powszechnemu przekonaniu, iż ksiądz Popiełuszko był przed śmiercią bestialsko torturowany, że połamano mu kości i zadano liczne krwawe rany. źródło: NKJP: KSIĄDZ JERZY POPIEŁUSZKO, Praworządność, 1985
	Na 18 marca Wojskowy Sąd Garnizonowy w Warszawie wyznaczył termin rozpoczęcia procesu kpt. Mikołaja Kulika, b. oficera śledczego Informacji Wojskowej, oskarżonego o torturowanie więźniów w okresie stalinowskim. źródło: NKJP: (PAP): Nie wszystko spalono, Dziennik Polski, 1999-02-15
	Przez trzy dni i trzy noce trwało polowanie na ludzi, strzelanina, krzyk torturowanych, krzyk, który w pewnej chwili urywał się i zamieniał w ciszę śmierci. źródło: NKJP: WALDEMAR BAŁDA: Kadisz za nieobecnych, Dziennik Polski, 2000-09-09
	Los wielu ludzi represjonowanych w stalinizmie obfitował w koszmary: więziono ich, torturowano fizycznie i psychicznie. źródło: NKJP: Marek Beylin: Gradacja zła, Gazeta Wyborcza, 1999-02-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	torturuję	torturujemy
2 os.	torturujesz	torturujecie
3 os.	torturuje	torturują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	torturowałem +(e)m torturował	torturowałam +(e)m torturowała	torturowałom +(e)m torturowało	torturowaliśmy +(e)śmy torturowali	torturowałyśmy +(e)śmy torturowały
2 os.	torturowałeś +(e)ś torturował	torturowałaś +(e)ś torturowała	torturowałoś +(e)ś torturowało	torturowaliście +(e)ście torturowali	torturowałyście +(e)ście torturowały
3 os.	torturował	torturowała	torturowało	torturowali	torturowały

bezosobnik: torturowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę torturował będę torturować	będę torturowała będę torturować	będę torturowało będę torturować	będziemy torturowali będziemy torturować	będziemy torturowały będziemy torturować
2 os.	będziesz torturował będziesz torturować	będziesz torturowała będziesz torturować	będziesz torturowało będziesz torturować	będziecie torturowali będziecie torturować	będziecie torturowały będziecie torturować
3 os.	będzie torturował będzie torturować	będzie torturowała będzie torturować	będzie torturowało będzie torturować	będą torturowali będą torturować	będą torturowały będą torturować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		torturujmy
2 os.	torturuj	torturujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	torturowałbym bym torturował	torturowałabym bym torturowała	torturowałobym bym torturowało	torturowalibyśmy byśmy torturowali	torturowałybyśmy byśmy torturowały
2 os.	torturowałbyś byś torturował	torturowałabyś byś torturowała	torturowałobyś byś torturowało	torturowalibyście byście torturowali	torturowałybyście byście torturowały
3 os.	torturowałby by torturował	torturowałaby by torturowała	torturowałoby by torturowało	torturowaliby by torturowali	torturowałyby by torturowały

bezosobnik: torturowano by

bezokolicznik: torturować

imiesłów przysłówkowy współczesny: torturując

gerundium: torturowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	torturowanie	torturowania
D.	torturowania	torturowań
C.	torturowaniu	torturowaniom
B.	torturowanie	torturowania
N.	torturowaniem	torturowaniami
Ms.	torturowaniu	torturowaniach
W.	torturowanie	torturowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: torturujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	torturujący	torturujący	torturujący	torturujące	torturująca
D.	torturującego	torturującego	torturującego	torturującego	torturującej
C.	torturującemu	torturującemu	torturującemu	torturującemu	torturującej
B.	torturującego	torturującego	torturujący	torturujące	torturującą
N.	torturującym	torturującym	torturującym	torturującym	torturującą
Ms.	torturującym	torturującym	torturującym	torturującym	torturującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	torturujący	torturujący	torturujące	torturujące
D.	torturujących	torturujących	torturujących	torturujących
C.	torturującym	torturującym	torturującym	torturującym
B.	torturujących	torturujących	torturujących	torturujące
N.	torturującymi	torturującymi	torturującymi	torturującymi
Ms.	torturujących	torturujących	torturujących	torturujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: torturowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	torturowany	torturowany	torturowany	torturowane	torturowana
D.	torturowanego	torturowanego	torturowanego	torturowanego	torturowanej
C.	torturowanemu	torturowanemu	torturowanemu	torturowanemu	torturowanej
B.	torturowanego	torturowanego	torturowany	torturowane	torturowaną
N.	torturowanym	torturowanym	torturowanym	torturowanym	torturowaną
Ms.	torturowanym	torturowanym	torturowanym	torturowanym	torturowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	torturowani	torturowani	torturowane	torturowane
D.	torturowanych	torturowanych	torturowanych	torturowanych
C.	torturowanym	torturowanym	torturowanym	torturowanym
B.	torturowanych	torturowanych	torturowanych	torturowane
N.	torturowanymi	torturowanymi	torturowanymi	torturowanymi
Ms.	torturowanych	torturowanych	torturowanych	torturowanych

odpowiednik aspektowy: storturować

Składnia

Rz_osobowy

torturować

KOGO

2. zupą mleczną

Definicja

swoim zachowaniem lub postępowaniem powodować czyjeś niezadowolenie lub cierpienie psychiczne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

męczyć

Połączenia

chłód, hałas, wilgoć; wszystko torturuje kogoś
torturować dzieci, polską młodzież; gości; kręgosłup
torturować hałasem; gimnastyką poranną; mleczną zupą, przypalonym mlekiem
torturować moralnie
przestać torturować
torturowany gwizdami, wrzaskiem

Cytaty

	Ojciec, złamany śmiercią żony, torturował moralnie małego Alfreda. źródło: NKJP: Maria Gołaszewska: Estetyka pięciu zmysłów, 1997
	Taksówkarz zjechał w stronę krawężnika, a ja nagle otworzyłam drzwiczki... Coś mnie gnało naprzód... Dlaczego tam biegłam... Boże... jak mnie torturuje hałas na korytarzu, już wiem, że to drewniaki... Te dziewczyny w nich chodzą... źródło: NKJP: Maria Nurowska: Hiszpańskie oczy, 1990
	Dziś pijani budzą rozrzewnienie i uśmiech pobłażania. Wtedy jeszcze tępiono nietrzeźwych. Więc ja [...] torturowany gwizdami i wrzaskiem gawiedzi, z kochaną Zosieńką na plecach czołgałem się [...] na plac Trzech Krzyży. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Nowy świat i okolice, 1986
	Zanikła tradycja podawania zupy na śniadanie, co najwyżej w domach wczasowych z uporem godnym lepszej sprawy torturuje się gości mleczną zupą, a mleczna zupa w wydaniu zbiorowego żywienia - to zbrodnia na dobrym smaku. źródło: NKJP: Andrzej Kozioł: Niezwykłe zupy, Dziennik Polski , 2002-11-30
	Bezbłędnie wyczuł moje słabe punkty i regularnie torturował arytmetyką oraz wzorami geometrycznymi. Dla urozmaicenia przeplatał to nudnymi aż do mdłości rozprawami o filozofii oraz życiorysami kolejnych cesarzy [...]. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	torturuję	torturujemy
2 os.	torturujesz	torturujecie
3 os.	torturuje	torturują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	torturowałem +(e)m torturował	torturowałam +(e)m torturowała	torturowałom +(e)m torturowało	torturowaliśmy +(e)śmy torturowali	torturowałyśmy +(e)śmy torturowały
2 os.	torturowałeś +(e)ś torturował	torturowałaś +(e)ś torturowała	torturowałoś +(e)ś torturowało	torturowaliście +(e)ście torturowali	torturowałyście +(e)ście torturowały
3 os.	torturował	torturowała	torturowało	torturowali	torturowały

bezosobnik: torturowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę torturował będę torturować	będę torturowała będę torturować	będę torturowało będę torturować	będziemy torturowali będziemy torturować	będziemy torturowały będziemy torturować
2 os.	będziesz torturował będziesz torturować	będziesz torturowała będziesz torturować	będziesz torturowało będziesz torturować	będziecie torturowali będziecie torturować	będziecie torturowały będziecie torturować
3 os.	będzie torturował będzie torturować	będzie torturowała będzie torturować	będzie torturowało będzie torturować	będą torturowali będą torturować	będą torturowały będą torturować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		torturujmy
2 os.	torturuj	torturujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	torturowałbym bym torturował	torturowałabym bym torturowała	torturowałobym bym torturowało	torturowalibyśmy byśmy torturowali	torturowałybyśmy byśmy torturowały
2 os.	torturowałbyś byś torturował	torturowałabyś byś torturowała	torturowałobyś byś torturowało	torturowalibyście byście torturowali	torturowałybyście byście torturowały
3 os.	torturowałby by torturował	torturowałaby by torturowała	torturowałoby by torturowało	torturowaliby by torturowali	torturowałyby by torturowały

bezosobnik: torturowano by

bezokolicznik: torturować

imiesłów przysłówkowy współczesny: torturując

gerundium: torturowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	torturowanie	torturowania
D.	torturowania	torturowań
C.	torturowaniu	torturowaniom
B.	torturowanie	torturowania
N.	torturowaniem	torturowaniami
Ms.	torturowaniu	torturowaniach
W.	torturowanie	torturowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: torturujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	torturujący	torturujący	torturujący	torturujące	torturująca
D.	torturującego	torturującego	torturującego	torturującego	torturującej
C.	torturującemu	torturującemu	torturującemu	torturującemu	torturującej
B.	torturującego	torturującego	torturujący	torturujące	torturującą
N.	torturującym	torturującym	torturującym	torturującym	torturującą
Ms.	torturującym	torturującym	torturującym	torturującym	torturującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	torturujący	torturujący	torturujące	torturujące
D.	torturujących	torturujących	torturujących	torturujących
C.	torturującym	torturującym	torturującym	torturującym
B.	torturujących	torturujących	torturujących	torturujące
N.	torturującymi	torturującymi	torturującymi	torturującymi
Ms.	torturujących	torturujących	torturujących	torturujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: torturowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	torturowany	torturowany	torturowany	torturowane	torturowana
D.	torturowanego	torturowanego	torturowanego	torturowanego	torturowanej
C.	torturowanemu	torturowanemu	torturowanemu	torturowanemu	torturowanej
B.	torturowanego	torturowanego	torturowany	torturowane	torturowaną
N.	torturowanym	torturowanym	torturowanym	torturowanym	torturowaną
Ms.	torturowanym	torturowanym	torturowanym	torturowanym	torturowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	torturowani	torturowani	torturowane	torturowane
D.	torturowanych	torturowanych	torturowanych	torturowanych
C.	torturowanym	torturowanym	torturowanym	torturowanym
B.	torturowanych	torturowanych	torturowanych	torturowane
N.	torturowanymi	torturowanymi	torturowanymi	torturowanymi
Ms.	torturowanych	torturowanych	torturowanych	torturowanych

Składnia

torturować

KOGO/CO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 03.02.2014