UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pociąć

Chronologizacja

SStp, SPXVI: (inne znaczenie), SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. ciąć

1. na części

Definicja

podzielić ostrym narzędziem na wiele kawałków

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

podzielić

Połączenia

pociąć auto, łódź, samochód, wagon; kadłub, karoserię, nadwozie; blachę, drzewo, gazety, kable, konary, papier, płótno; cebulę, kiełbasę, warzywa
pociąć palnikiem, piłą, sekatorem, scyzorykiem, siekierą, specjalistycznym sprzętem
pociąć na części, na kawałki, na krążki, na paski, na plasterki, na plastry, na porcje, na sztuki, na talarki; na deski, na klocki; na rozpałkę, na złom
pociąć w ćwiartki, w paseczki, w plasterki, w romby
pociąć drobno, grubo, równo, skośnie
musieć pociąć; można, trzeba pociąć
pociąć i obrobić, pociąć i popakować, pociąć i powyrywać, pociąć i przygotować, pociąć i sprzedać, pociąć i uformować, pociąć i ułożyć, pociąć i usunąć, pociąć i wynieść, pociąć i wyrzucić, pociąć i wywieźć, pociąć i załadować, pociąć i zniszczyć; porysować i pociąć, zdemontować i pociąć

Cytaty

	Prawdopodobnie złodzieje chcieli najpierw pociąć nasz wagon, a potem w kawałkach sprzedać go na złom. źródło: KJ PWN: Fakt Nr: 01.10 (8), 2004
	Dłuższy czas na wspomnianym placyku leżały okazałe kamienie z piaskowca. [...] Robotnicy pocięli je piłami na wymiarowe bloczki. źródło: NKJP: Będzie parking, Dziennik Polski - Miechów, 2002-04-10
	Był na miejscu leśniczy, ocechował pnie, które zostały potem pocięte na deski. źródło: NKJP: Spór o Iwonkę, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2001-11-19
	Do pojemnego, brzuchatego żeleźniaka wchodziło ponad dwa kilo ziemniaków. I jeszcze przynajmniej pół kilo wędzonego boczku [...], przynajmniej pół kilo pociętej w plasterki kiełbasy. źródło: NKJP: Ziemniaki raz jeszcze, Dziennik Polski - Pejzaż, 2000-09-02

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	potnę	potniemy
2 os.	potniesz	potniecie
3 os.	potnie	potną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pociąłem +(e)m pociął	pocięłam +(e)m pocięła	pocięłom +(e)m pocięło	pocięliśmy +(e)śmy pocięli	pocięłyśmy +(e)śmy pocięły
2 os.	pociąłeś +(e)ś pociął	pocięłaś +(e)ś pocięła	pocięłoś +(e)ś pocięło	pocięliście +(e)ście pocięli	pocięłyście +(e)ście pocięły
3 os.	pociął	pocięła	pocięło	pocięli	pocięły

bezosobnik: pocięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		potnijmy
2 os.	potnij	potnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pociąłbym bym pociął	pocięłabym bym pocięła	pocięłobym bym pocięło	pocięlibyśmy byśmy pocięli	pocięłybyśmy byśmy pocięły
2 os.	pociąłbyś byś pociął	pocięłabyś byś pocięła	pocięłobyś byś pocięło	pocięlibyście byście pocięli	pocięłybyście byście pocięły
3 os.	pociąłby by pociął	pocięłaby by pocięła	pocięłoby by pocięło	pocięliby by pocięli	pocięłyby by pocięły

bezosobnik: pocięto by

bezokolicznik: pociąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pociąwszy

gerundium: pocięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pocięcie	pocięcia
D.	pocięcia	pocięć
C.	pocięciu	pocięciom
B.	pocięcie	pocięcia
N.	pocięciem	pocięciami
Ms.	pocięciu	pocięciach
W.	pocięcie	pocięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: pocięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pocięty	pocięty	pocięty	pocięte	pocięta
D.	pociętego	pociętego	pociętego	pociętego	pociętej
C.	pociętemu	pociętemu	pociętemu	pociętemu	pociętej
B.	pociętego	pociętego	pocięty	pocięte	pociętą
N.	pociętym	pociętym	pociętym	pociętym	pociętą
Ms.	pociętym	pociętym	pociętym	pociętym	pociętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pocięci	pocięci	pocięte	pocięte
D.	pociętych	pociętych	pociętych	pociętych
C.	pociętym	pociętym	pociętym	pociętym
B.	pociętych	pociętych	pociętych	pocięte
N.	pociętymi	pociętymi	pociętymi	pociętymi
Ms.	pociętych	pociętych	pociętych	pociętych

Składnia

Rz_osobowy

pociąć

CO + (na CO | w CO) + (CZYM)

2. żyletkami

Definicja

zranić kogoś lub zniszczyć coś, przesunąwszy wielokrotnie ostrym narzędziem po powierzchni

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

pociąć brzuch, ciało, dłonie, głowę, palce, nogę, rękę, twarz, skórę, żyły; ławki, obraz, opony, siedzenia
pociąć brzytwą, nożem, skalpelem, żyletką
pociąć do kości
pociąć po brzuchu, po żebrach
pociąć głęboko
napaść i pociąć; pocięty, opuchnięty i obolały, poturbowany i pocięty

Cytaty

Z nimi lepiej żyć w zgodzie, nie warto podskakiwać. Jedną taką, co podskakiwała, pocięli żyletkami.

źródło: NKJP: Ida Mieszkowska: Miasteczko, miasto..., Dziennik Polski - Magazyn, 2001-02-02

Zdemolowana została jego pracownia oraz innego artysty grafika. Chuligani pocięli obrazy nożem, powyciskali farby z tubek i pomalowali ściany.

źródło: NKJP: Przeszkadzają artyści?, Dziennik Polski - Kraków, 2000-09-21

Chłopiec domagał się od swojego rówieśnika oddania zegarka, grożąc, że potnie mu twarz żyletką.

źródło: NKJP: Rozboje nastolatków, Dziennik Polski - Tranów, 2002-04-25

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	potnę	potniemy
2 os.	potniesz	potniecie
3 os.	potnie	potną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pociąłem +(e)m pociął	pocięłam +(e)m pocięła	pocięłom +(e)m pocięło	pocięliśmy +(e)śmy pocięli	pocięłyśmy +(e)śmy pocięły
2 os.	pociąłeś +(e)ś pociął	pocięłaś +(e)ś pocięła	pocięłoś +(e)ś pocięło	pocięliście +(e)ście pocięli	pocięłyście +(e)ście pocięły
3 os.	pociął	pocięła	pocięło	pocięli	pocięły

bezosobnik: pocięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		potnijmy
2 os.	potnij	potnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pociąłbym bym pociął	pocięłabym bym pocięła	pocięłobym bym pocięło	pocięlibyśmy byśmy pocięli	pocięłybyśmy byśmy pocięły
2 os.	pociąłbyś byś pociął	pocięłabyś byś pocięła	pocięłobyś byś pocięło	pocięlibyście byście pocięli	pocięłybyście byście pocięły
3 os.	pociąłby by pociął	pocięłaby by pocięła	pocięłoby by pocięło	pocięliby by pocięli	pocięłyby by pocięły

bezosobnik: pocięto by

bezokolicznik: pociąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pociąwszy

gerundium: pocięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pocięcie	pocięcia
D.	pocięcia	pocięć
C.	pocięciu	pocięciom
B.	pocięcie	pocięcia
N.	pocięciem	pocięciami
Ms.	pocięciu	pocięciach
W.	pocięcie	pocięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: pocięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pocięty	pocięty	pocięty	pocięte	pocięta
D.	pociętego	pociętego	pociętego	pociętego	pociętej
C.	pociętemu	pociętemu	pociętemu	pociętemu	pociętej
B.	pociętego	pociętego	pocięty	pocięte	pociętą
N.	pociętym	pociętym	pociętym	pociętym	pociętą
Ms.	pociętym	pociętym	pociętym	pociętym	pociętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pocięci	pocięci	pocięte	pocięte
D.	pociętych	pociętych	pociętych	pociętych
C.	pociętym	pociętym	pociętym	pociętym
B.	pociętych	pociętych	pociętych	pocięte
N.	pociętymi	pociętymi	pociętymi	pociętymi
Ms.	pociętych	pociętych	pociętych	pociętych

Składnia

Rz_osobowy	+	pociąć	+	KOGO/CO + (CZYM)
Rz_osobowy	+	pociąć	+	KOMU + CO + (CZYM)

3. tekst

Definicja

podzielić całość na odrębne części

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

podzielić

Połączenia

pociąć las, miasto, państwo; cytat, tekst
pociąć na części, na pasy

Cytaty

Z góry przepraszam za przydługi cytat. Można by go pociąć czy streścić, ale nie chcę majstrować przy relikwiach kultury europejskiej.

źródło: NKJP: Jaroslaw Krawczyk: Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1995-03-10

Moje miasto jest dziś pocięte na kawałki. Uniemożliwia to perspektywiczne myślenie o jego rozwoju.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 25.06.1998

Wkoło mokradła, jeziora i las pocięty na pasy, a te pasy zaminowane, obronne.

źródło: NKJP: Halina Auderska: Babie lato, 1974

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	potnę	potniemy
2 os.	potniesz	potniecie
3 os.	potnie	potną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pociąłem +(e)m pociął	pocięłam +(e)m pocięła	pocięłom +(e)m pocięło	pocięliśmy +(e)śmy pocięli	pocięłyśmy +(e)śmy pocięły
2 os.	pociąłeś +(e)ś pociął	pocięłaś +(e)ś pocięła	pocięłoś +(e)ś pocięło	pocięliście +(e)ście pocięli	pocięłyście +(e)ście pocięły
3 os.	pociął	pocięła	pocięło	pocięli	pocięły

bezosobnik: pocięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		potnijmy
2 os.	potnij	potnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pociąłbym bym pociął	pocięłabym bym pocięła	pocięłobym bym pocięło	pocięlibyśmy byśmy pocięli	pocięłybyśmy byśmy pocięły
2 os.	pociąłbyś byś pociął	pocięłabyś byś pocięła	pocięłobyś byś pocięło	pocięlibyście byście pocięli	pocięłybyście byście pocięły
3 os.	pociąłby by pociął	pocięłaby by pocięła	pocięłoby by pocięło	pocięliby by pocięli	pocięłyby by pocięły

bezosobnik: pocięto by

bezokolicznik: pociąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pociąwszy

gerundium: pocięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pocięcie	pocięcia
D.	pocięcia	pocięć
C.	pocięciu	pocięciom
B.	pocięcie	pocięcia
N.	pocięciem	pocięciami
Ms.	pocięciu	pocięciach
W.	pocięcie	pocięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: pocięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pocięty	pocięty	pocięty	pocięte	pocięta
D.	pociętego	pociętego	pociętego	pociętego	pociętej
C.	pociętemu	pociętemu	pociętemu	pociętemu	pociętej
B.	pociętego	pociętego	pocięty	pocięte	pociętą
N.	pociętym	pociętym	pociętym	pociętym	pociętą
Ms.	pociętym	pociętym	pociętym	pociętym	pociętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pocięci	pocięci	pocięte	pocięte
D.	pociętych	pociętych	pociętych	pociętych
C.	pociętym	pociętym	pociętym	pociętym
B.	pociętych	pociętych	pociętych	pocięte
N.	pociętymi	pociętymi	pociętymi	pociętymi
Ms.	pociętych	pociętych	pociętych	pociętych

Składnia

pociąć

CO + (na CO)

4. przestrzeń

Definicja

podzielić przestrzeń lub powierzchnię liniami na części

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

rozdzielić

Połączenia

teren pocięty czymś, dolina pocięta czymś; czoło pocięte czymś; pola pocięte czymś
pocięty dolinami, jarami, kanałami, korytarzami, potokami, rzekami, strumieniami, wąwozami, wodnymi ciekami; pasmami włosów, zmarszczkami
pocięty gęsto

Cytaty

	Tynk był nagrzany, z bliska – pocięty pajęczyną pęknięć i szczelinami od deszczów i mrozu. źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Światło i lęk. Opowiadania starej daty, 2003
	Górski w większości teren, pocięty rzekami, potokami, dolinami i rozpadlinami, [...] nie był wdzięcznym polem budowy. źródło: NKJP: (WALD): „Bolek i Lolek” już nie pojedzie, Dziennik Polski - Podkarpacie, 2001-07-26
	Przyglądał się jego łysinie pociętej rzadkimi pasmami włosów. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003
	Ci ludzie patrzą w telewizor. Nie słychać żadnego dźwięku. Podłoga pocięta jest paskami światła padającego zza drewnianych żaluzji. źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	potnę	potniemy
2 os.	potniesz	potniecie
3 os.	potnie	potną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pociąłem +(e)m pociął	pocięłam +(e)m pocięła	pocięłom +(e)m pocięło	pocięliśmy +(e)śmy pocięli	pocięłyśmy +(e)śmy pocięły
2 os.	pociąłeś +(e)ś pociął	pocięłaś +(e)ś pocięła	pocięłoś +(e)ś pocięło	pocięliście +(e)ście pocięli	pocięłyście +(e)ście pocięły
3 os.	pociął	pocięła	pocięło	pocięli	pocięły

bezosobnik: pocięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		potnijmy
2 os.	potnij	potnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pociąłbym bym pociął	pocięłabym bym pocięła	pocięłobym bym pocięło	pocięlibyśmy byśmy pocięli	pocięłybyśmy byśmy pocięły
2 os.	pociąłbyś byś pociął	pocięłabyś byś pocięła	pocięłobyś byś pocięło	pocięlibyście byście pocięli	pocięłybyście byście pocięły
3 os.	pociąłby by pociął	pocięłaby by pocięła	pocięłoby by pocięło	pocięliby by pocięli	pocięłyby by pocięły

bezosobnik: pocięto by

bezokolicznik: pociąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pociąwszy

gerundium: pocięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pocięcie	pocięcia
D.	pocięcia	pocięć
C.	pocięciu	pocięciom
B.	pocięcie	pocięcia
N.	pocięciem	pocięciami
Ms.	pocięciu	pocięciach
W.	pocięcie	pocięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: pocięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pocięty	pocięty	pocięty	pocięte	pocięta
D.	pociętego	pociętego	pociętego	pociętego	pociętej
C.	pociętemu	pociętemu	pociętemu	pociętemu	pociętej
B.	pociętego	pociętego	pocięty	pocięte	pociętą
N.	pociętym	pociętym	pociętym	pociętym	pociętą
Ms.	pociętym	pociętym	pociętym	pociętym	pociętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pocięci	pocięci	pocięte	pocięte
D.	pociętych	pociętych	pociętych	pociętych
C.	pociętym	pociętym	pociętym	pociętym
B.	pociętych	pociętych	pociętych	pocięte
N.	pociętymi	pociętymi	pociętymi	pociętymi
Ms.	pociętych	pociętych	pociętych	pociętych

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

Rz_nieżywotny

pociąć

CO + CZYM

5. o osach

Definicja

zranić kogoś przez ukłucie lub użądlenie albo zniszczyć tkaninę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

pogryźć

Połączenia

mole, pchły, szerszenie pocięły kogoś/coś

Cytaty

Jedna z pielęgniarek podeszła, zajrzała w zawiniątko i powiedziała głośno: - Boże, jak go pchły pocięły.

źródło: NKJP: (notowali Krystyna Bratkowska i Michał Cichy): Gazeta Wyborcza nr 24, z dnia 1995/01/28-1995/01/29

Zdychał jak pies skopany przez pijanego właściciela, jak zając, któremu szerszenie pocięły ślepia.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Żydówek nie obsługujemy, 2005

Ba, jeżeli nawet ojcowski kontusz padł, pocięty przez szable lub mole, zlany bitewną krwią albo biesiadnym winem, szyto następny.

źródło: NKJP: Jednorazówki, Dziennik Polski - Magazyn, 2004-03-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	potnę	potniemy
2 os.	potniesz	potniecie
3 os.	potnie	potną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pociąłem +(e)m pociął	pocięłam +(e)m pocięła	pocięłom +(e)m pocięło	pocięliśmy +(e)śmy pocięli	pocięłyśmy +(e)śmy pocięły
2 os.	pociąłeś +(e)ś pociął	pocięłaś +(e)ś pocięła	pocięłoś +(e)ś pocięło	pocięliście +(e)ście pocięli	pocięłyście +(e)ście pocięły
3 os.	pociął	pocięła	pocięło	pocięli	pocięły

bezosobnik: pocięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		potnijmy
2 os.	potnij	potnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pociąłbym bym pociął	pocięłabym bym pocięła	pocięłobym bym pocięło	pocięlibyśmy byśmy pocięli	pocięłybyśmy byśmy pocięły
2 os.	pociąłbyś byś pociął	pocięłabyś byś pocięła	pocięłobyś byś pocięło	pocięlibyście byście pocięli	pocięłybyście byście pocięły
3 os.	pociąłby by pociął	pocięłaby by pocięła	pocięłoby by pocięło	pocięliby by pocięli	pocięłyby by pocięły

bezosobnik: pocięto by

bezokolicznik: pociąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pociąwszy

gerundium: pocięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pocięcie	pocięcia
D.	pocięcia	pocięć
C.	pocięciu	pocięciom
B.	pocięcie	pocięcia
N.	pocięciem	pocięciami
Ms.	pocięciu	pocięciach
W.	pocięcie	pocięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: pocięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pocięty	pocięty	pocięty	pocięte	pocięta
D.	pociętego	pociętego	pociętego	pociętego	pociętej
C.	pociętemu	pociętemu	pociętemu	pociętemu	pociętej
B.	pociętego	pociętego	pocięty	pocięte	pociętą
N.	pociętym	pociętym	pociętym	pociętym	pociętą
Ms.	pociętym	pociętym	pociętym	pociętym	pociętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pocięci	pocięci	pocięte	pocięte
D.	pociętych	pociętych	pociętych	pociętych
C.	pociętym	pociętym	pociętym	pociętym
B.	pociętych	pociętych	pociętych	pocięte
N.	pociętymi	pociętymi	pociętymi	pociętymi
Ms.	pociętych	pociętych	pociętych	pociętych

Składnia

Rz_nieosobowy	+	pociąć	+	KOGO/CO
Rz_nieosobowy	+	pociąć	+	KOMU + CO

Frazeologizmy

ktoś da się posiekać
ktoś da się pociąć
ktoś pociął na żyletki coś

Data ostatniej modyfikacji: 10.02.2014