Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. kroić
1. ciasto
Definicja
Warianty
- rzadziej okrajać
Wymowa
[okroić] lub pot. [okrojić]
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia
Cytaty
|
Kromkę białego chleba, okrojonego ze skórki, skrapiam wytrawnym białym winem [...]. źródło: NKJP: Jacek Szczerba: Club sandwich i inne kanapki, Gazeta Wyborcza, 1998-04-17 |
|
|
Bagnetami okroiliśmy prawie całe mięso i, chociaż było na wpół surowe, zabraliśmy się do jedzenia. źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
okroję |
okroimy |
|||
| 2 os. |
okroisz |
okroicie |
|||
| 3 os. |
okroi |
okroją |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
okroiłem +(e)m okroił |
okroiłam +(e)m okroiła |
okroiłom +(e)m okroiło |
okroiliśmy +(e)śmy okroili |
okroiłyśmy +(e)śmy okroiły |
| 2 os. |
okroiłeś +(e)ś okroił |
okroiłaś +(e)ś okroiła |
okroiłoś +(e)ś okroiło |
okroiliście +(e)ście okroili |
okroiłyście +(e)ście okroiły |
| 3 os. |
okroił |
okroiła |
okroiło |
okroili |
okroiły |
bezosobnik: okrojono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
okrójmy |
|
| 2 os. |
okrój |
okrójcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
okroiłbym bym okroił |
okroiłabym bym okroiła |
okroiłobym bym okroiło |
okroilibyśmy byśmy okroili |
okroiłybyśmy byśmy okroiły |
| 2 os. |
okroiłbyś byś okroił |
okroiłabyś byś okroiła |
okroiłobyś byś okroiło |
okroilibyście byście okroili |
okroiłybyście byście okroiły |
| 3 os. |
okroiłby by okroił |
okroiłaby by okroiła |
okroiłoby by okroiło |
okroiliby by okroili |
okroiłyby by okroiły |
bezosobnik: okrojono by
bezokolicznik: okroić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
okroiwszy
gerundium: okrojenie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | okrojenie |
okrojenia |
| D. | okrojenia |
okrojeń |
| C. | okrojeniu |
okrojeniom |
| B. | okrojenie |
okrojenia |
| N. | okrojeniem |
okrojeniami |
| Ms. | okrojeniu |
okrojeniach |
| W. | okrojenie |
okrojenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: okrojony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | okrojony |
okrojony |
okrojony |
okrojone |
okrojona |
| D. | okrojonego |
okrojonego |
okrojonego |
okrojonego |
okrojonej |
| C. | okrojonemu |
okrojonemu |
okrojonemu |
okrojonemu |
okrojonej |
| B. | okrojonego |
okrojonego |
okrojony |
okrojone |
okrojoną |
| N. | okrojonym |
okrojonym |
okrojonym |
okrojonym |
okrojoną |
| Ms. | okrojonym |
okrojonym |
okrojonym |
okrojonym |
okrojonej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | okrojeni |
okrojeni |
okrojone |
okrojone |
| D. | okrojonych |
okrojonych |
okrojonych |
okrojonych |
| C. | okrojonym |
okrojonym |
okrojonym |
okrojonym |
| B. | okrojonych |
okrojonych |
okrojonych |
okrojone |
| N. | okrojonymi |
okrojonymi |
okrojonymi |
okrojonymi |
| Ms. | okrojonych |
okrojonych |
okrojonych |
okrojonych |
odpowiednik aspektowy: okrawać
Składnia
|
+ | okroić | + |
CO +
(z CZEGO)
|
2. artykuł do gazety
Definicja
Warianty
- rzadziej okrajać
Wymowa
[okroić] lub pot. [okrojić]
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi
Połączenia
- cenzura okroiła coś
- okroić inwestycje, wydatki; terytorium
- bardzo, drastycznie, mocno, poważnie, znacznie okrojony
- okrojona propozycja, wersja czegoś
- propozycja okrojenia czegoś
Cytaty
|
Dzielnice miasta Warszawy miałyby mniejsze kompetencje niż obecne dzielnice gminy Centrum. Miałyby też znacznie okrojone budżety - ponad 50 proc. ich dochodów trafiałoby do kasy ogólnomiejskiej. źródło: NKJP: Prawica idzie na wojnę, Życie Warszawy, nr 19/12, 2001 |
|
|
W sąsiednim pokoju Helena Łuczywo udzielała wywiadu BBC. Wywiad nadano tego dnia wieczorem, drastycznie okrojony. Zostało właściwie pytanie i odpowiedź o możliwą interwencję ZSRR. źródło: NKJP: Waldemar Kuczyński: Burza nad Wisłą: dziennik 1980-1981, 1981 |
|
|
[...] wykreśla sam co ostrzejsze zwroty, potem mówi, że cenzura artykuł okroiła... źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
|
|
Po bolesnych porażkach w pierwszej fazie turnieju nasi zawodnicy zdołali podnieść się dopiero w końcówce, kiedy to w mocno okrojonym składzie zmierzyli się z klubem z Rudy Śląskiej [...]. źródło: NKJP: paw: Plan minimum wykonany, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, nr 29 (864), 2008-07-17 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
okroję |
okroimy |
|||
| 2 os. |
okroisz |
okroicie |
|||
| 3 os. |
okroi |
okroją |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
okroiłem +(e)m okroił |
okroiłam +(e)m okroiła |
okroiłom +(e)m okroiło |
okroiliśmy +(e)śmy okroili |
okroiłyśmy +(e)śmy okroiły |
| 2 os. |
okroiłeś +(e)ś okroił |
okroiłaś +(e)ś okroiła |
okroiłoś +(e)ś okroiło |
okroiliście +(e)ście okroili |
okroiłyście +(e)ście okroiły |
| 3 os. |
okroił |
okroiła |
okroiło |
okroili |
okroiły |
bezosobnik: okrojono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
okrójmy |
|
| 2 os. |
okrój |
okrójcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
okroiłbym bym okroił |
okroiłabym bym okroiła |
okroiłobym bym okroiło |
okroilibyśmy byśmy okroili |
okroiłybyśmy byśmy okroiły |
| 2 os. |
okroiłbyś byś okroił |
okroiłabyś byś okroiła |
okroiłobyś byś okroiło |
okroilibyście byście okroili |
okroiłybyście byście okroiły |
| 3 os. |
okroiłby by okroił |
okroiłaby by okroiła |
okroiłoby by okroiło |
okroiliby by okroili |
okroiłyby by okroiły |
bezosobnik: okrojono by
bezokolicznik: okroić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
okroiwszy
gerundium: okrojenie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | okrojenie |
okrojenia |
| D. | okrojenia |
okrojeń |
| C. | okrojeniu |
okrojeniom |
| B. | okrojenie |
okrojenia |
| N. | okrojeniem |
okrojeniami |
| Ms. | okrojeniu |
okrojeniach |
| W. | okrojenie |
okrojenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: okrojony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | okrojony |
okrojony |
okrojony |
okrojone |
okrojona |
| D. | okrojonego |
okrojonego |
okrojonego |
okrojonego |
okrojonej |
| C. | okrojonemu |
okrojonemu |
okrojonemu |
okrojonemu |
okrojonej |
| B. | okrojonego |
okrojonego |
okrojony |
okrojone |
okrojoną |
| N. | okrojonym |
okrojonym |
okrojonym |
okrojonym |
okrojoną |
| Ms. | okrojonym |
okrojonym |
okrojonym |
okrojonym |
okrojonej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | okrojeni |
okrojeni |
okrojone |
okrojone |
| D. | okrojonych |
okrojonych |
okrojonych |
okrojonych |
| C. | okrojonym |
okrojonym |
okrojonym |
okrojonym |
| B. | okrojonych |
okrojonych |
okrojonych |
okrojone |
| N. | okrojonymi |
okrojonymi |
okrojonymi |
okrojonymi |
| Ms. | okrojonych |
okrojonych |
okrojonych |
okrojonych |
odpowiednik aspektowy: okrawać
Inne uwagi
Zwykle imb
Składnia
|
|
+ | okroić | + |
CO
|