UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

uraczyć

Chronologizacja

SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uraczę
uraczymy
2 os. uraczysz
uraczycie
3 os. uraczy
uraczą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uraczyłem
+(e)m uraczył
uraczyłam
+(e)m uraczyła
uraczyłom
+(e)m uraczyło
uraczyliśmy
+(e)śmy uraczyli
uraczyłyśmy
+(e)śmy uraczyły
2 os. uraczyłeś
+(e)ś uraczył
uraczyłaś
+(e)ś uraczyła
uraczyłoś
+(e)ś uraczyło
uraczyliście
+(e)ście uraczyli
uraczyłyście
+(e)ście uraczyły
3 os. uraczył
uraczyła
uraczyło
uraczyli
uraczyły

bezosobnik: uraczono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uraczmy
2 os. uracz
uraczcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uraczyłbym
bym uraczył
uraczyłabym
bym uraczyła
uraczyłobym
bym uraczyło
uraczylibyśmy
byśmy uraczyli
uraczyłybyśmy
byśmy uraczyły
2 os. uraczyłbyś
byś uraczył
uraczyłabyś
byś uraczyła
uraczyłobyś
byś uraczyło
uraczylibyście
byście uraczyli
uraczyłybyście
byście uraczyły
3 os. uraczyłby
by uraczył
uraczyłaby
by uraczyła
uraczyłoby
by uraczyło
uraczyliby
by uraczyli
uraczyłyby
by uraczyły

bezosobnik: uraczono by

bezokolicznik: uraczyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uraczywszy

gerundium: uraczenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. uraczenie
uraczenia
D. uraczenia
uraczeń
C. uraczeniu
uraczeniom
B. uraczenie
uraczenia
N. uraczeniem
uraczeniami
Ms. uraczeniu
uraczeniach
W. uraczenie
uraczenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: uraczony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. uraczony
uraczony
uraczony
uraczone
uraczona
D. uraczonego
uraczonego
uraczonego
uraczonego
uraczonej
C. uraczonemu
uraczonemu
uraczonemu
uraczonemu
uraczonej
B. uraczonego
uraczonego
uraczony
uraczone
uraczoną
N. uraczonym
uraczonym
uraczonym
uraczonym
uraczoną
Ms. uraczonym
uraczonym
uraczonym
uraczonym
uraczonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. uraczeni
uraczeni
uraczone
uraczone
D. uraczonych
uraczonych
uraczonych
uraczonych
C. uraczonym
uraczonym
uraczonym
uraczonym
B. uraczonych
uraczonych
uraczonych
uraczone
N. uraczonymi
uraczonymi
uraczonymi
uraczonymi
Ms. uraczonych
uraczonych
uraczonych
uraczonych

odpowiednik aspektowy: raczyć

Pochodzenie

Zob. raczyć

1. kawą

Definicja

książk. 
poczęstować czymś do jedzenia, picia lub palenia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  poczęstować
hiperonimy:  dać

Połączenia

  • gospodynie uraczyły kogoś czymś
  • uraczyć gości
  • uraczyć alkoholem, ciastem, kawą, papierosem, whisky, winem
  • uraczyć łaskawie, obficie
  • chcieć, postanowić uraczyć

Cytaty

Miejscowe gospodynie uraczyły nas poczęstunkiem w postaci chleba ze smalcem i konserwowego ogórka.

źródło: KWSJP: Ryszard Rusielik, Wiesława Dziaduj Filomena Bykowska, Listy, 2002, prasa

Dzieci pod okiem wychowawców przygotowały piękny program artystyczny, a mamy zadbały, by [...] uraczyć gości pysznymi ciastami.

źródło: NKJP: RAV: Imieninowy jubileusz w szkole, Dziennik Polski - Podhale, 2001-06-04

Po oficjalnych uroczystościach wszyscy goście zostali uraczeni wojskową grochówką.

źródło: NKJP: Szampan pod mostem, Dziennik Polski -Kraków, 1998-12-19

Szaszłyk, którym mnie uraczono, składał się z trzynastu kawałków bardzo tłustej wieprzowiny.

źródło: KWSJP: Wasz Sybaryta: Klub Srebrnego Widelca, 2000, prasa

- Zrobił pauzę, za pretekst do której posłużyło uraczenie mnie papierosem.

źródło: KWSJP: Aleksander Minkowski: Urlop na Tahiti, 1965

Składnia

Rzosobowy + uraczyć +
KOGO + CZYM

2. anegdotą

Definicja

pejorat. 
pokazać, opowiedzieć lub zaprezentować w inny sposób jakieś osobie coś, co niekoniecznie wzbudza jej zainteresowanie

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:  poczęstować
hiperonimy:  obdarzyć

Połączenia

  • uraczyć czytelników, kibiców, publiczność, słuchaczy, widownię, widzów, zebranych
  • uraczyć anegdotą, informacją, opowieścią, jakimś stwierdzeniem, szyderstwem, uśmiechem, widowiskiem, jakąś wypowiedzią; komplementami, popisami, wiadomościami
  • starać się uraczyć kogoś czymś

Cytaty

Obie drużyny uraczyły nas widowiskiem, jakie wspomina się po latach.

źródło: KWSJP: Zgiń, przepadnij!, 2005, prasa

Był to niewinny wstęp do kolejnej niespodzianki, którą mnie uraczyli.

źródło: KWSJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005

Przed seansem filmu animowanego „Szeregowiec Dolot” [...] wrocławskie kino Helios uraczyło nas dużą porcją reklam i zwiastunów.

źródło: KWSJP: Krzysztof Dobrowolski: Komornik straszy, 2005, prasa

Nieraz zostałaś uraczona sprawozdaniem z pechowego życia znajomej.

źródło: KWSJP: Ewa Pągowska: Świat mnie skrzywdził, 2000, prasa

Spodziewam się, że nie uraczy mnie opisami nieszczęść i tragedii.

źródło: KWSJP: Władysław Terlecki: Dwie głowy ptaka. Powrót z Carskiego Sioła, 1975

Składnia

Rzosobowy + uraczyć +
KOGO + CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 20.04.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj