UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wzrastać

Chronologizacja

SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. róść, rosnąć

1. dochody

Definicja

stawać się większym, liczniejszym lub bardziej intensywnym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Relacje znaczeniowe

antonimy:  zmniejszać się

Połączenia

  • bezrobocie, cena, ciśnienie, czynsz, determinacja, dochód, fundusz, gaża, giełda, inflacja, kwota, liczba czegoś, liczebność, napięcie, natężenie, nieufność, oglądalność, opłacalność, pensja, płaca, popularność, potęga, poziom czegoś, pożądanie, prędkość, produkcja, przewaga, ryzyko, siła, spożycie alkoholu, szybkość, świadomość, temperatura, tempo, udział, wpływ, wydajność, wykrywalność czegoś, wynagrodzenie, zainteresowanie, zapotrzebowanie, znaczenie czegoś wzrasta; koszty, opłaty, podatki, potrzeby, rachunki, wydatki, wymagania, zarobki wzrastają
  • wzrastać do jakiegoś poziomu, do iluś osób, do iluś procent, do iluś złotych
  • wzrastać o ileś procent, o połowę, o ileś złotych
  • wzrastać dynamicznie, gwałtownie, wyraźnie; rokrocznie

Cytaty

Renta, jaką dostawałyśmy za mojego ojca, kurczyła się w miarę, jak wzrastały ceny jedzenia, a babcia nie miała już tyle sił, żeby wciąż myć podłogi i prać dla ludzi.

źródło: KWSJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Im bardziej wzrastała liczba spolonizowanych Żydów, tym agresywniejszy stawał się skierowany przeciwko nim antysemityzm.

źródło: KWSJP: Joanna Olczak-Ronikierowa: W ogrodzie pamięci, 2002

W miarę wzrostu grubości pokrywy śnieżnej, wzrasta temperatura gruntu i zmniejsza się jej amplituda dobowa.

źródło: KWSJP: Alojzy Woś: Meteorologia dla geografów, 1996

Japonia pogodziła się z aneksją Hawajów. Jedynie Niemcy zaniepokoiły się wzrastającą potęgą floty amerykańskiej na Oceanie Spokojnym.

źródło: KWSJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999

Sygnał emisji akustycznej wyraźnie wzrasta na kilka sekund przed wyłamaniem fragmentu ostrza.

źródło: KWSJP: Jan Kosmol: Automatyzacja obrabiarek i obróbki skrawaniem, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzrastam
wzrastamy
2 os. wzrastasz
wzrastacie
3 os. wzrasta
wzrastają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzrastałem
+(e)m wzrastał
wzrastałam
+(e)m wzrastała
wzrastałom
+(e)m wzrastało
wzrastaliśmy
+(e)śmy wzrastali
wzrastałyśmy
+(e)śmy wzrastały
2 os. wzrastałeś
+(e)ś wzrastał
wzrastałaś
+(e)ś wzrastała
wzrastałoś
+(e)ś wzrastało
wzrastaliście
+(e)ście wzrastali
wzrastałyście
+(e)ście wzrastały
3 os. wzrastał
wzrastała
wzrastało
wzrastali
wzrastały

bezosobnik: wzrastano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wzrastał
będę wzrastać
będę wzrastała
będę wzrastać
będę wzrastało
będę wzrastać
będziemy wzrastali
będziemy wzrastać
będziemy wzrastały
będziemy wzrastać
2 os. będziesz wzrastał
będziesz wzrastać
będziesz wzrastała
będziesz wzrastać
będziesz wzrastało
będziesz wzrastać
będziecie wzrastali
będziecie wzrastać
będziecie wzrastały
będziecie wzrastać
3 os. będzie wzrastał
będzie wzrastać
będzie wzrastała
będzie wzrastać
będzie wzrastało
będzie wzrastać
będą wzrastali
będą wzrastać
będą wzrastały
będą wzrastać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzrastajmy
2 os. wzrastaj
wzrastajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzrastałbym
bym wzrastał
wzrastałabym
bym wzrastała
wzrastałobym
bym wzrastało
wzrastalibyśmy
byśmy wzrastali
wzrastałybyśmy
byśmy wzrastały
2 os. wzrastałbyś
byś wzrastał
wzrastałabyś
byś wzrastała
wzrastałobyś
byś wzrastało
wzrastalibyście
byście wzrastali
wzrastałybyście
byście wzrastały
3 os. wzrastałby
by wzrastał
wzrastałaby
by wzrastała
wzrastałoby
by wzrastało
wzrastaliby
by wzrastali
wzrastałyby
by wzrastały

bezosobnik: wzrastano by

bezokolicznik: wzrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wzrastając

gerundium: wzrastanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wzrastanie
wzrastania
D. wzrastania
wzrastań
C. wzrastaniu
wzrastaniom
B. wzrastanie
wzrastania
N. wzrastaniem
wzrastaniami
Ms. wzrastaniu
wzrastaniach
W. wzrastanie
wzrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wzrastający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wzrastający
wzrastający
wzrastający
wzrastające
wzrastająca
D. wzrastającego
wzrastającego
wzrastającego
wzrastającego
wzrastającej
C. wzrastającemu
wzrastającemu
wzrastającemu
wzrastającemu
wzrastającej
B. wzrastającego
wzrastającego
wzrastający
wzrastające
wzrastającą
N. wzrastającym
wzrastającym
wzrastającym
wzrastającym
wzrastającą
Ms. wzrastającym
wzrastającym
wzrastającym
wzrastającym
wzrastającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wzrastający
wzrastający
wzrastające
wzrastające
D. wzrastających
wzrastających
wzrastających
wzrastających
C. wzrastającym
wzrastającym
wzrastającym
wzrastającym
B. wzrastających
wzrastających
wzrastających
wzrastające
N. wzrastającymi
wzrastającymi
wzrastającymi
wzrastającymi
Ms. wzrastających
wzrastających
wzrastających
wzrastających

odpowiednik aspektowy: wzrosnąć

Składnia

Rznieżywotny + wzrastać + bez ograniczeń

2. dziecko

Definicja

wychowywać się w jakimś środowisku lub w jakichś warunkach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia dorastanie i dojrzałość

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wychowywać się

Połączenia

  • dziecko, pokolenie wzrasta
  • wzrastać w jakiejś atmosferze, w jakimś środowisku, w jakichś warunkach

Cytaty

Fragment wiersza recytowany przez umierającego Bytnara nie był więc w książce efektownym ozdobnikiem, wyrastał z życia, z klimatu, w jakim wzrastało pokolenie.

źródło: KWSJP: Karol Szurczak: Praca magisterska, 1995

Rodzice, chcąc uchronić dziecko przed różnego typu zagrożeniami, których nie zawsze jest ono świadome, żądają niejednokrotnie od dorastającej jednostki bezwzględnego podporządkowania się zasadom i normom, w których sami wzrastali.

źródło: KWSJP: Teresa Rostowska: Konflikt międzypokoleniowy w rodzinie: analiza psychologiczna, 2001

Moraczewski pochodzi z Myśliborza, wzrastał w atmosferze, jaką kształtował bardzo prężny Klub Plastyka Amatora kierowany przez Bolesława Mroczkowskiego i Ryszarda Jobke.

źródło: KWSJP: Krystyna Kamińska: Święta Gertrudo, pomóż!, Arsenał Gorzowski, 1998, nr 6

Dzieci wzrastały w atmosferze kultury muzycznej.

źródło: KWSJP: Grażyna Przetacznikowa, Maria Makiełło-Jarża: Psychologia rozwojowa, 1980

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzrastam
wzrastamy
2 os. wzrastasz
wzrastacie
3 os. wzrasta
wzrastają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzrastałem
+(e)m wzrastał
wzrastałam
+(e)m wzrastała
wzrastałom
+(e)m wzrastało
wzrastaliśmy
+(e)śmy wzrastali
wzrastałyśmy
+(e)śmy wzrastały
2 os. wzrastałeś
+(e)ś wzrastał
wzrastałaś
+(e)ś wzrastała
wzrastałoś
+(e)ś wzrastało
wzrastaliście
+(e)ście wzrastali
wzrastałyście
+(e)ście wzrastały
3 os. wzrastał
wzrastała
wzrastało
wzrastali
wzrastały

bezosobnik: wzrastano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wzrastał
będę wzrastać
będę wzrastała
będę wzrastać
będę wzrastało
będę wzrastać
będziemy wzrastali
będziemy wzrastać
będziemy wzrastały
będziemy wzrastać
2 os. będziesz wzrastał
będziesz wzrastać
będziesz wzrastała
będziesz wzrastać
będziesz wzrastało
będziesz wzrastać
będziecie wzrastali
będziecie wzrastać
będziecie wzrastały
będziecie wzrastać
3 os. będzie wzrastał
będzie wzrastać
będzie wzrastała
będzie wzrastać
będzie wzrastało
będzie wzrastać
będą wzrastali
będą wzrastać
będą wzrastały
będą wzrastać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzrastajmy
2 os. wzrastaj
wzrastajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzrastałbym
bym wzrastał
wzrastałabym
bym wzrastała
wzrastałobym
bym wzrastało
wzrastalibyśmy
byśmy wzrastali
wzrastałybyśmy
byśmy wzrastały
2 os. wzrastałbyś
byś wzrastał
wzrastałabyś
byś wzrastała
wzrastałobyś
byś wzrastało
wzrastalibyście
byście wzrastali
wzrastałybyście
byście wzrastały
3 os. wzrastałby
by wzrastał
wzrastałaby
by wzrastała
wzrastałoby
by wzrastało
wzrastaliby
by wzrastali
wzrastałyby
by wzrastały

bezosobnik: wzrastano by

bezokolicznik: wzrastać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wzrastając

gerundium: wzrastanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wzrastanie
wzrastania
D. wzrastania
wzrastań
C. wzrastaniu
wzrastaniom
B. wzrastanie
wzrastania
N. wzrastaniem
wzrastaniami
Ms. wzrastaniu
wzrastaniach
W. wzrastanie
wzrastania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wzrastający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wzrastający
wzrastający
wzrastający
wzrastające
wzrastająca
D. wzrastającego
wzrastającego
wzrastającego
wzrastającego
wzrastającej
C. wzrastającemu
wzrastającemu
wzrastającemu
wzrastającemu
wzrastającej
B. wzrastającego
wzrastającego
wzrastający
wzrastające
wzrastającą
N. wzrastającym
wzrastającym
wzrastającym
wzrastającym
wzrastającą
Ms. wzrastającym
wzrastającym
wzrastającym
wzrastającym
wzrastającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wzrastający
wzrastający
wzrastające
wzrastające
D. wzrastających
wzrastających
wzrastających
wzrastających
C. wzrastającym
wzrastającym
wzrastającym
wzrastającym
B. wzrastających
wzrastających
wzrastających
wzrastające
N. wzrastającymi
wzrastającymi
wzrastającymi
wzrastającymi
Ms. wzrastających
wzrastających
wzrastających
wzrastających

odpowiednik aspektowy: wzrosnąć

Składnia

Rzosobowy + wzrastać + bez ograniczeń
Data ostatniej modyfikacji: 11.08.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj