Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | zabobon |
zabobony |
|
D. | zabobonu |
zabobonów |
|
C. | zabobonowi |
zabobonom |
|
B. | zabobon |
zabobony |
|
N. | zabobonem |
zabobonami |
|
Ms. | zabobonie |
zabobonach |
|
W. | zabobonie |
zabobony |
Pochodzenie
psł. (dial.) *(za)bobonъ / (za)babobnъ 'gusła, czary, przesądy'
Pierwotna semantyka związana z charakterystycznym sposobem wypowiadania zaklęć, wróżb. Od: psł. *boboniti /*baboniti 'mruczeć, mamrotać, wróżyć' oraz przedrostkowego *zaboboniti / *zababoniti 'zamruczeć, wybełkotać'.
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy
Relacje znaczeniowe
synonimy: | przesąd |
Połączenia
- babski, ludowy, pogański, religijny; ciemny, głupi, prymitywny zabobon
- zabobon ludu
- zabobon i ciemnota; zabobony i gusła, zabobony i magia, zabobony i przesądy, zabobony i wiara w coś; głupota i zabobon, kłamstwo i zabobon; mity i zabobony, wierzenia i zabobony
- wiara w zabobony
- walka z zabobonami
- wierzyć w zabobony
Cytaty
Wyrobiono w nas przeświadczenie, że wróżby są zabobonem i świadczą o ciemnocie oraz niskiej kulturze społeczeństwa. źródło: NKJP: Elżbieta Kazibut: Czas piątki, Trybuna Śląska, 2002-12-30 |
|
[...] dowiedziałem się z badania opinii publicznej, że w zabobon dotyczący kominiarza wierzy 36 proc. Polaków, czterolistnej koniczyny - 33 proc., rozbitego lustra - 26 proc., czarnego kota - 25 proc., witania się przez próg - 24 proc., talizmanu - 23 proc., trzynastki - 18 proc., siódemki - 15 proc., a wstawania lewą nogą - 11 proc. źródło: NKJP: Adam Kłykow: Felieton codzienny, Gazeta Wrocławska, 2003-09-05 |
|
Stryj Zdzisław delikatnie, aby wuja broń Boże nie urazić, zrobił mu wykład o ludowych zabobonach, otóż wedle mniemania pospólstwa jeśli ktoś mówi do siebie, to rozmawia z diabłem [...]. źródło: NKJP: Antoni Kroh: Starorzecza, 2010 |
|
Czemu mi się tak przyglądasz? Przecież to, że rzeka jest dla wampira przeszkodą, to kolejny mit i zabobon. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996 |