UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

uszkadzać

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od: szkoda

1. maszynę

Definicja

powodować usterkę techniczną

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

uszkadzać komputer, maszynę, samochód, statek, śmigłowiec; podwozie, silnik; budynek, wieżę
łatwo; minimalnie, poważnie; umyślnie uszkadzać

Cytaty

Pociski artylerii rosyjskiej uszkadzają minimalnie wieżę klasztorną i dach kościoła wielkiego (obecnej Bazyliki).

źródło: NKJP: Ryszard Henryk Bochenek: Twierdza Jasna Góra, 1997

- Jeśli ktoś uszkadza śmigłowiec, a potem nim leci, to mamy do czynienia z atakiem samobójczym - wyjaśnił spokojnie.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	uszkadzam	uszkadzamy
2 os.	uszkadzasz	uszkadzacie
3 os.	uszkadza	uszkadzają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uszkadzałem +(e)m uszkadzał	uszkadzałam +(e)m uszkadzała	uszkadzałom +(e)m uszkadzało	uszkadzaliśmy +(e)śmy uszkadzali	uszkadzałyśmy +(e)śmy uszkadzały
2 os.	uszkadzałeś +(e)ś uszkadzał	uszkadzałaś +(e)ś uszkadzała	uszkadzałoś +(e)ś uszkadzało	uszkadzaliście +(e)ście uszkadzali	uszkadzałyście +(e)ście uszkadzały
3 os.	uszkadzał	uszkadzała	uszkadzało	uszkadzali	uszkadzały

bezosobnik: uszkadzano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę uszkadzał będę uszkadzać	będę uszkadzała będę uszkadzać	będę uszkadzało będę uszkadzać	będziemy uszkadzali będziemy uszkadzać	będziemy uszkadzały będziemy uszkadzać
2 os.	będziesz uszkadzał będziesz uszkadzać	będziesz uszkadzała będziesz uszkadzać	będziesz uszkadzało będziesz uszkadzać	będziecie uszkadzali będziecie uszkadzać	będziecie uszkadzały będziecie uszkadzać
3 os.	będzie uszkadzał będzie uszkadzać	będzie uszkadzała będzie uszkadzać	będzie uszkadzało będzie uszkadzać	będą uszkadzali będą uszkadzać	będą uszkadzały będą uszkadzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uszkadzajmy
2 os.	uszkadzaj	uszkadzajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uszkadzałbym bym uszkadzał	uszkadzałabym bym uszkadzała	uszkadzałobym bym uszkadzało	uszkadzalibyśmy byśmy uszkadzali	uszkadzałybyśmy byśmy uszkadzały
2 os.	uszkadzałbyś byś uszkadzał	uszkadzałabyś byś uszkadzała	uszkadzałobyś byś uszkadzało	uszkadzalibyście byście uszkadzali	uszkadzałybyście byście uszkadzały
3 os.	uszkadzałby by uszkadzał	uszkadzałaby by uszkadzała	uszkadzałoby by uszkadzało	uszkadzaliby by uszkadzali	uszkadzałyby by uszkadzały

bezosobnik: uszkadzano by

bezokolicznik: uszkadzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: uszkadzając

gerundium: uszkadzanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	uszkadzanie	uszkadzania
D.	uszkadzania	uszkadzań
C.	uszkadzaniu	uszkadzaniom
B.	uszkadzanie	uszkadzania
N.	uszkadzaniem	uszkadzaniami
Ms.	uszkadzaniu	uszkadzaniach
W.	uszkadzanie	uszkadzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: uszkadzający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	uszkadzający	uszkadzający	uszkadzający	uszkadzające	uszkadzająca
D.	uszkadzającego	uszkadzającego	uszkadzającego	uszkadzającego	uszkadzającej
C.	uszkadzającemu	uszkadzającemu	uszkadzającemu	uszkadzającemu	uszkadzającej
B.	uszkadzającego	uszkadzającego	uszkadzający	uszkadzające	uszkadzającą
N.	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającą
Ms.	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	uszkadzający	uszkadzający	uszkadzające	uszkadzające
D.	uszkadzających	uszkadzających	uszkadzających	uszkadzających
C.	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającym
B.	uszkadzających	uszkadzających	uszkadzających	uszkadzające
N.	uszkadzającymi	uszkadzającymi	uszkadzającymi	uszkadzającymi
Ms.	uszkadzających	uszkadzających	uszkadzających	uszkadzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: uszkadzany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	uszkadzany	uszkadzany	uszkadzany	uszkadzane	uszkadzana
D.	uszkadzanego	uszkadzanego	uszkadzanego	uszkadzanego	uszkadzanej
C.	uszkadzanemu	uszkadzanemu	uszkadzanemu	uszkadzanemu	uszkadzanej
B.	uszkadzanego	uszkadzanego	uszkadzany	uszkadzane	uszkadzaną
N.	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzaną
Ms.	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	uszkadzani	uszkadzani	uszkadzane	uszkadzane
D.	uszkadzanych	uszkadzanych	uszkadzanych	uszkadzanych
C.	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzanym
B.	uszkadzanych	uszkadzanych	uszkadzanych	uszkadzane
N.	uszkadzanymi	uszkadzanymi	uszkadzanymi	uszkadzanymi
Ms.	uszkadzanych	uszkadzanych	uszkadzanych	uszkadzanych

odpowiednik aspektowy: uszkodzić

Składnia

uszkadzać

2. ciało

Definicja

powodować obrażenie lub chorobę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

uszkadzać ciało, kości, kręgosłup, oko, mózg, nos, rdzeń kręgowy, skórę, wątrobę

Cytaty

Brak białka uszkadza wątrobę, trakt żołądkowo-jelitowy, nerki i serce, na które w tym przypadku umiera się najczęściej.

źródło: NKJP: Janusz Rudnicki: Śmierć czeskiego psa, 2009

A według mojego katechety [...] branie narkotyków jest grzechem. Świństwa uszkadzające układ nerwowy.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Kabaret metafizyczny, 1995

To sygnał dla komórek odpornościowych, by wzmocnić linię obrony. Jeśli znów zawodzi - bakterie docierają do narządów wewnętrznych i uszkadzają je swoimi toksynami. Tak powstaje sepsa.

źródło: NKJP: (PAW): Słaby jak dziecko i... żołnierz, Polityka, 2007-01-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	uszkadzam	uszkadzamy
2 os.	uszkadzasz	uszkadzacie
3 os.	uszkadza	uszkadzają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uszkadzałem +(e)m uszkadzał	uszkadzałam +(e)m uszkadzała	uszkadzałom +(e)m uszkadzało	uszkadzaliśmy +(e)śmy uszkadzali	uszkadzałyśmy +(e)śmy uszkadzały
2 os.	uszkadzałeś +(e)ś uszkadzał	uszkadzałaś +(e)ś uszkadzała	uszkadzałoś +(e)ś uszkadzało	uszkadzaliście +(e)ście uszkadzali	uszkadzałyście +(e)ście uszkadzały
3 os.	uszkadzał	uszkadzała	uszkadzało	uszkadzali	uszkadzały

bezosobnik: uszkadzano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę uszkadzał będę uszkadzać	będę uszkadzała będę uszkadzać	będę uszkadzało będę uszkadzać	będziemy uszkadzali będziemy uszkadzać	będziemy uszkadzały będziemy uszkadzać
2 os.	będziesz uszkadzał będziesz uszkadzać	będziesz uszkadzała będziesz uszkadzać	będziesz uszkadzało będziesz uszkadzać	będziecie uszkadzali będziecie uszkadzać	będziecie uszkadzały będziecie uszkadzać
3 os.	będzie uszkadzał będzie uszkadzać	będzie uszkadzała będzie uszkadzać	będzie uszkadzało będzie uszkadzać	będą uszkadzali będą uszkadzać	będą uszkadzały będą uszkadzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uszkadzajmy
2 os.	uszkadzaj	uszkadzajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uszkadzałbym bym uszkadzał	uszkadzałabym bym uszkadzała	uszkadzałobym bym uszkadzało	uszkadzalibyśmy byśmy uszkadzali	uszkadzałybyśmy byśmy uszkadzały
2 os.	uszkadzałbyś byś uszkadzał	uszkadzałabyś byś uszkadzała	uszkadzałobyś byś uszkadzało	uszkadzalibyście byście uszkadzali	uszkadzałybyście byście uszkadzały
3 os.	uszkadzałby by uszkadzał	uszkadzałaby by uszkadzała	uszkadzałoby by uszkadzało	uszkadzaliby by uszkadzali	uszkadzałyby by uszkadzały

bezosobnik: uszkadzano by

bezokolicznik: uszkadzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: uszkadzając

gerundium: uszkadzanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	uszkadzanie	uszkadzania
D.	uszkadzania	uszkadzań
C.	uszkadzaniu	uszkadzaniom
B.	uszkadzanie	uszkadzania
N.	uszkadzaniem	uszkadzaniami
Ms.	uszkadzaniu	uszkadzaniach
W.	uszkadzanie	uszkadzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: uszkadzający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	uszkadzający	uszkadzający	uszkadzający	uszkadzające	uszkadzająca
D.	uszkadzającego	uszkadzającego	uszkadzającego	uszkadzającego	uszkadzającej
C.	uszkadzającemu	uszkadzającemu	uszkadzającemu	uszkadzającemu	uszkadzającej
B.	uszkadzającego	uszkadzającego	uszkadzający	uszkadzające	uszkadzającą
N.	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającą
Ms.	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	uszkadzający	uszkadzający	uszkadzające	uszkadzające
D.	uszkadzających	uszkadzających	uszkadzających	uszkadzających
C.	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającym	uszkadzającym
B.	uszkadzających	uszkadzających	uszkadzających	uszkadzające
N.	uszkadzającymi	uszkadzającymi	uszkadzającymi	uszkadzającymi
Ms.	uszkadzających	uszkadzających	uszkadzających	uszkadzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: uszkadzany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	uszkadzany	uszkadzany	uszkadzany	uszkadzane	uszkadzana
D.	uszkadzanego	uszkadzanego	uszkadzanego	uszkadzanego	uszkadzanej
C.	uszkadzanemu	uszkadzanemu	uszkadzanemu	uszkadzanemu	uszkadzanej
B.	uszkadzanego	uszkadzanego	uszkadzany	uszkadzane	uszkadzaną
N.	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzaną
Ms.	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	uszkadzani	uszkadzani	uszkadzane	uszkadzane
D.	uszkadzanych	uszkadzanych	uszkadzanych	uszkadzanych
C.	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzanym	uszkadzanym
B.	uszkadzanych	uszkadzanych	uszkadzanych	uszkadzane
N.	uszkadzanymi	uszkadzanymi	uszkadzanymi	uszkadzanymi
Ms.	uszkadzanych	uszkadzanych	uszkadzanych	uszkadzanych

odpowiednik aspektowy: uszkodzić

Składnia

uszkadzać

KOGO/CO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 27.12.2012