UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

strumień

Chronologizacja

1242, Leszek Bednarczuk, Najstarsze polskie słowa. Słownik chronologiczny języka polskiego do końca XIII wieku, 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	strumień	strumienie
D.	strumienia	strumieni
C.	strumieniowi	strumieniom
B.	strumień	strumienie
N.	strumieniem	strumieniami
Ms.	strumieniu	strumieniach
W.	strumieniu	strumienie

Pochodzenie

psł. *strumy, *strumene (B: *strumenь) 'to, co ciecze, płynie' > 'potok, ruczaj, struga'

Od pie. pierwiastka *sreu̯- 'płynąć, ciec' (z regularnym słowiańskim wstawnym -t-, por. struga ), z przyrostkiem *-men-.

1. górski

Definicja

woda płynąca wąskim, płytkim korytem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

potok, rzeczka, struga

Połączenia

mały, niewielki; przezroczysty; bystry, rwący, wartki; szemrzący; czyste strumienie; strumień podziemny; strumienie górskie, leśne
strumienie i rzeki; strumienie i wodospady; wody przepływowe, strumienie, cieki, rzeki, rzeczki; rzeki, strugi, strumienie i potoki
brzeg, koryto; szmer strumienia; szum strumieni
woda ze strumieni
wody w strumieniach
strumień ogładza kamienie
skoczyć, wejść, zejść do strumienia; czerpać wodę ze strumienia

Cytaty

	W wyniku opadów deszczu nastąpiło wezbranie wód w strumieniach i rzekach. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 16.07.1997
	Śpiewak prał w strumieniu swoją koszulę. źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2003
	O pierwszym brzasku usłyszał szmer strumienia, wkrótce mógł już dojrzeć ciemne pasmo wody. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Atlantyda, wyspa ognia, 1967
	Mieszkańcy uzupełniają domowe zasoby wody, czerpiąc ją ze strumienia. źródło: NKJP: (SMOL): Inwestycja niezgody, Dziennik Polski - Tarnów, 2001-01-29
	Tak dalej iść się nie dało, tym bardziej, że koryto strumienia zatarasowały progi i wodospady. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 1997

2. alkoholu

Definicja

duże ilości płynącej, lejącej się cieczy

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

promień, struga

Połączenia

strumień mleka, oleju, płynu, wody, wódki; łez; strumienie alkoholu; deszczu, ulewy; krwi
puścić; regulować strumień czegoś
coś płynie szerokim strumieniem czegoś, coś płynie strumieniem/strumieniami, coś leje się strumieniami

Cytaty

	Kupimy tort o nazwie „Udana operacja”. Wypijemy strumień wódki. Zatańczymy sambę... źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Prowincja, 2002
	Na pokrętle regulującym strumień ciepłej wody zwisał zmięty kawałek materiału. źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004
	Do podstawionego naczynia spłynął najpierw strumień gorącego mleka, potem brązowe, niewielkie ilości kawy, na końcu skapnęły do powstałej na wierzchu burej piany czekoladowe kłaczki. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska; Piotr Pietucha: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003
	W momencie, kiedy otworzył drzwi, aby wysiąść z auta, ktoś ręką przyodzianą w rękawiczkę zasłonił mu oczy i przycisnął ponownie do siedzenia. Jednocześnie poczuł na czole strumień jakiegoś płynu, którym jeden ze sprawców chciał go obezwładnić. źródło: NKJP: Koperta z dolarami, Super Nowości nr 300, 1998

Składnia

strumień

CZEGO

3. pieniędzy

Definicja

duża ilość czegoś skierowana ku czemuś lub komuś przeznaczona na określony cel

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

szeroki strumień; strumień kredytowy; świetlny; strumienie finansowe, pieniężne; podatkowe; gospodarcze
strumień danych; dochodów, gotówki, pieniędzy; środków; świadczeń; energii, gazu, nafty; powietrza; ciepła, światła; towarów; strumienie informacji
skierować/kierować strumień czegoś na coś; rozszerzenie strumienia; przekierowanie strumieni
oblewanie; sterowanie strumieniem czegoś

Cytaty

	Pracownicy samorządowi, żyjąc na co dzień w środowisku ludzi, których problemy rozwiązują w swojej pracy, znają najdokładniej ich troski i nadzieje. Nierzadko też to oni są właśnie pierwszą instancją, na którą kieruje się strumień społecznego niezadowolenia. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 22.04.1999
	Z plaży popłynął ku nam strumień plugawych przekleństw, oraz przykre wizje naszego losu przekazywane wprost do mózgu - rozrywanie, topienie w odchodach, duszenie własnymi wnętrznościami wpychanymi do gardła... źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004
	W bazylice wobec tego otwarto obok drugie drzwi, ad hoc uznane za równie symboliczne jak te, które w noc wigilijną otworzył papież, i tamtędy skierowano drugi, równoległy strumień młodych pielgrzymów. źródło: NKJP: Pojednanie w upale, Dziennik Polski - Kraków, 2000-08-18
	Głównymi adresatami strumienia państwowych pieniędzy mają być rodzina, rzemiosło, branża budowlana, a także sektor badawczy. źródło: NKJP: Jak podzielić to ciastko, Trybuna, 2006
	Na razie Joasia i Bartek oblewani strumieniami barwnych świateł tańczą w rytmie funky, my zaś przy barze sączymy tequilę, spracowani po ciężkim, warszawskim dniu. źródło: NKJP: Podróże, Cosmopolitan nr 03, 2000

Składnia

strumień

CZEGO

Frazeologizmy

strumień świadomości

Data ostatniej modyfikacji: 31.10.2024