UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dzielić

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

psł. *děliti 'rozkładać na części, rozdzielać; przydzielać'

1. na porcje

Definicja

krojąc lub odrywając, wyodrębniać mniejsze kawałki

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Połączenia

dzielić chleb, mięso, tort
dzielić na części, na kawałki, na kromki

Cytaty

Burmistrz dzieli chleb na plastry i rozdaje w tłumie.

źródło: NKJP: Agnieszka Wróblewska: Przewodnik po gminie Niepołomice, Gazeta Wyborcza, 1996-11-08

Później skrawano słoninę i dzielono mięso. Kucharz [...] dopiero wtedy przystępował do pracy.

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dzielę	dzielimy
2 os.	dzielisz	dzielicie
3 os.	dzieli	dzielą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłem +(e)m dzielił	dzieliłam +(e)m dzieliła	dzieliłom +(e)m dzieliło	dzieliliśmy +(e)śmy dzielili	dzieliłyśmy +(e)śmy dzieliły
2 os.	dzieliłeś +(e)ś dzielił	dzieliłaś +(e)ś dzieliła	dzieliłoś +(e)ś dzieliło	dzieliliście +(e)ście dzielili	dzieliłyście +(e)ście dzieliły
3 os.	dzielił	dzieliła	dzieliło	dzielili	dzieliły

bezosobnik: dzielono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dzielił będę dzielić	będę dzieliła będę dzielić	będę dzieliło będę dzielić	będziemy dzielili będziemy dzielić	będziemy dzieliły będziemy dzielić
2 os.	będziesz dzielił będziesz dzielić	będziesz dzieliła będziesz dzielić	będziesz dzieliło będziesz dzielić	będziecie dzielili będziecie dzielić	będziecie dzieliły będziecie dzielić
3 os.	będzie dzielił będzie dzielić	będzie dzieliła będzie dzielić	będzie dzieliło będzie dzielić	będą dzielili będą dzielić	będą dzieliły będą dzielić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dzielmy
2 os.	dziel	dzielcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłbym bym dzielił	dzieliłabym bym dzieliła	dzieliłobym bym dzieliło	dzielilibyśmy byśmy dzielili	dzieliłybyśmy byśmy dzieliły
2 os.	dzieliłbyś byś dzielił	dzieliłabyś byś dzieliła	dzieliłobyś byś dzieliło	dzielilibyście byście dzielili	dzieliłybyście byście dzieliły
3 os.	dzieliłby by dzielił	dzieliłaby by dzieliła	dzieliłoby by dzieliło	dzieliliby by dzielili	dzieliłyby by dzieliły

bezosobnik: dzielono by

bezokolicznik: dzielić

imiesłów przysłówkowy współczesny: dzieląc

gerundium: dzielenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dzielenie	dzielenia
D.	dzielenia	dzieleń
C.	dzieleniu	dzieleniom
B.	dzielenie	dzielenia
N.	dzieleniem	dzieleniami
Ms.	dzieleniu	dzieleniach
W.	dzielenie	dzielenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: dzielący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielący	dzielący	dzielący	dzielące	dzieląca
D.	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącej
C.	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącej
B.	dzielącego	dzielącego	dzielący	dzielące	dzielącą
N.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącą
Ms.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzielący	dzielący	dzielące	dzielące
D.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących
C.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym
B.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielące
N.	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi
Ms.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dzielony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielony	dzielony	dzielony	dzielone	dzielona
D.	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonej
C.	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonej
B.	dzielonego	dzielonego	dzielony	dzielone	dzieloną
N.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzieloną
Ms.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzieleni	dzieleni	dzielone	dzielone
D.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych
C.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym
B.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielone
N.	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi
Ms.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych

odpowiednik aspektowy: podzielić

Składnia

Rz_osobowy

dzielić

CO + (na CO)

2. między rodzeństwo

Definicja

dawać każdej z osób, firm itp. część jakiejś całości

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Połączenia

dzielić cukierki, łupy, pieniądze, ziemię, zyski; obowiązki, pracę
dzielić między akcjonariuszy, między dzieci, między firmy, między rodzeństwo, między siebie, między wszystkich
dzielić wśród uczestników, wśród zebranych
dzielić racjonalnie, sprawiedliwie

Cytaty

Studiują, pracują, wynajmują mieszkanie lub pokój w akademiku, dzielą między siebie wydatki i obowiązki.

źródło: NKJP: Sandra Dudowska: Małżeństwa i ich przekleństwa, Manko, 2010-01-04

Dokonawszy rzezi, zdobywcy podpalili miasto, a wyniesione łupy dzielili między siebie.

źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian, 2008

[...] gospodynie pieką ciasta, a ich mężowie łowią ryby, które następnie poświęcone, dzielone są wśród uczestników imprezy.

źródło: NKJP: Katarzyna Gała: Tradycja biblijna, Dziennik Bałtycki, 2004-07-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dzielę	dzielimy
2 os.	dzielisz	dzielicie
3 os.	dzieli	dzielą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłem +(e)m dzielił	dzieliłam +(e)m dzieliła	dzieliłom +(e)m dzieliło	dzieliliśmy +(e)śmy dzielili	dzieliłyśmy +(e)śmy dzieliły
2 os.	dzieliłeś +(e)ś dzielił	dzieliłaś +(e)ś dzieliła	dzieliłoś +(e)ś dzieliło	dzieliliście +(e)ście dzielili	dzieliłyście +(e)ście dzieliły
3 os.	dzielił	dzieliła	dzieliło	dzielili	dzieliły

bezosobnik: dzielono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dzielił będę dzielić	będę dzieliła będę dzielić	będę dzieliło będę dzielić	będziemy dzielili będziemy dzielić	będziemy dzieliły będziemy dzielić
2 os.	będziesz dzielił będziesz dzielić	będziesz dzieliła będziesz dzielić	będziesz dzieliło będziesz dzielić	będziecie dzielili będziecie dzielić	będziecie dzieliły będziecie dzielić
3 os.	będzie dzielił będzie dzielić	będzie dzieliła będzie dzielić	będzie dzieliło będzie dzielić	będą dzielili będą dzielić	będą dzieliły będą dzielić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dzielmy
2 os.	dziel	dzielcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłbym bym dzielił	dzieliłabym bym dzieliła	dzieliłobym bym dzieliło	dzielilibyśmy byśmy dzielili	dzieliłybyśmy byśmy dzieliły
2 os.	dzieliłbyś byś dzielił	dzieliłabyś byś dzieliła	dzieliłobyś byś dzieliło	dzielilibyście byście dzielili	dzieliłybyście byście dzieliły
3 os.	dzieliłby by dzielił	dzieliłaby by dzieliła	dzieliłoby by dzieliło	dzieliliby by dzielili	dzieliłyby by dzieliły

bezosobnik: dzielono by

bezokolicznik: dzielić

imiesłów przysłówkowy współczesny: dzieląc

gerundium: dzielenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dzielenie	dzielenia
D.	dzielenia	dzieleń
C.	dzieleniu	dzieleniom
B.	dzielenie	dzielenia
N.	dzieleniem	dzieleniami
Ms.	dzieleniu	dzieleniach
W.	dzielenie	dzielenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: dzielący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielący	dzielący	dzielący	dzielące	dzieląca
D.	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącej
C.	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącej
B.	dzielącego	dzielącego	dzielący	dzielące	dzielącą
N.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącą
Ms.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzielący	dzielący	dzielące	dzielące
D.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących
C.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym
B.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielące
N.	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi
Ms.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dzielony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielony	dzielony	dzielony	dzielone	dzielona
D.	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonej
C.	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonej
B.	dzielonego	dzielonego	dzielony	dzielone	dzieloną
N.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzieloną
Ms.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzieleni	dzieleni	dzielone	dzielone
D.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych
C.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym
B.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielone
N.	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi
Ms.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych

odpowiednik aspektowy: podzielić

Składnia

Rz_osobowy

dzielić

CO + między KOGO | wśród KOGO

3. zadania na etapy

Definicja

wyodrębniać z jakiejś całości pewną liczbę części o ściśle wskazanych granicach

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

dzielić działkę, plac, pomieszczenie; wyrazy
dzielić na połowę; na etapy, na odcinki; na sylaby
dzielić w poprzek, wzdłuż

Cytaty

	Należy dzielić zadania na etapy i wykonywać je etapami. Nawet jeśli człowiek chce wejść na najwyższą górę świata, to musi zacząć od zrobienia pierwszego kroczku. źródło: NKJP: Marcin Florkowski: Czwarty wymiar, Praca i Zdrowie, 2008-05-09
	Rysowało się prostokąt, który dzielono na pół. Celem było przejęcie terytorium przeciwnika przez odcinanie kawałek po kawałku jego terytorium. źródło: NKJP: MirosŁaw Malinowski: Dawne łódzkie gry i zabawy, Express Ilustrowany, 2002-03-29
	Nasyp nieczynnej linii kolejowej dzielił Warszawę na dwie części - północną, wysoką i suchą, oraz południową, gdzie Wisła tworzyła szerokie rozlewiska. źródło: NKJP: Rafał Nowakowski: Rdza, 2008
	Coraz śmielej stosowane są w łazienkach luksfery, czyli szklane pustaki. Można budować z nich kabiny prysznicowe, można stawiać ścianki dzielące pomieszczenie na części. źródło: NKJP: Ewa Bojar: Nowe oblicze łazienki, Trybuna Śląska, 2002-04-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dzielę	dzielimy
2 os.	dzielisz	dzielicie
3 os.	dzieli	dzielą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłem +(e)m dzielił	dzieliłam +(e)m dzieliła	dzieliłom +(e)m dzieliło	dzieliliśmy +(e)śmy dzielili	dzieliłyśmy +(e)śmy dzieliły
2 os.	dzieliłeś +(e)ś dzielił	dzieliłaś +(e)ś dzieliła	dzieliłoś +(e)ś dzieliło	dzieliliście +(e)ście dzielili	dzieliłyście +(e)ście dzieliły
3 os.	dzielił	dzieliła	dzieliło	dzielili	dzieliły

bezosobnik: dzielono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dzielił będę dzielić	będę dzieliła będę dzielić	będę dzieliło będę dzielić	będziemy dzielili będziemy dzielić	będziemy dzieliły będziemy dzielić
2 os.	będziesz dzielił będziesz dzielić	będziesz dzieliła będziesz dzielić	będziesz dzieliło będziesz dzielić	będziecie dzielili będziecie dzielić	będziecie dzieliły będziecie dzielić
3 os.	będzie dzielił będzie dzielić	będzie dzieliła będzie dzielić	będzie dzieliło będzie dzielić	będą dzielili będą dzielić	będą dzieliły będą dzielić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dzielmy
2 os.	dziel	dzielcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłbym bym dzielił	dzieliłabym bym dzieliła	dzieliłobym bym dzieliło	dzielilibyśmy byśmy dzielili	dzieliłybyśmy byśmy dzieliły
2 os.	dzieliłbyś byś dzielił	dzieliłabyś byś dzieliła	dzieliłobyś byś dzieliło	dzielilibyście byście dzielili	dzieliłybyście byście dzieliły
3 os.	dzieliłby by dzielił	dzieliłaby by dzieliła	dzieliłoby by dzieliło	dzieliliby by dzielili	dzieliłyby by dzieliły

bezosobnik: dzielono by

bezokolicznik: dzielić

imiesłów przysłówkowy współczesny: dzieląc

gerundium: dzielenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dzielenie	dzielenia
D.	dzielenia	dzieleń
C.	dzieleniu	dzieleniom
B.	dzielenie	dzielenia
N.	dzieleniem	dzieleniami
Ms.	dzieleniu	dzieleniach
W.	dzielenie	dzielenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: dzielący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielący	dzielący	dzielący	dzielące	dzieląca
D.	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącej
C.	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącej
B.	dzielącego	dzielącego	dzielący	dzielące	dzielącą
N.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącą
Ms.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzielący	dzielący	dzielące	dzielące
D.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących
C.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym
B.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielące
N.	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi
Ms.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dzielony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielony	dzielony	dzielony	dzielone	dzielona
D.	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonej
C.	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonej
B.	dzielonego	dzielonego	dzielony	dzielone	dzieloną
N.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzieloną
Ms.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzieleni	dzieleni	dzielone	dzielone
D.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych
C.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym
B.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielone
N.	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi
Ms.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych

odpowiednik aspektowy: podzielić

Składnia

dzielić

CO + (na CO)

4. literaturę na okresy

Definicja

wyodrębniać jakieś części z pewnej całości na podstawie określonego kryterium

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

dzielić klasę, ludzi; instrumenty, literaturę, zjawiska
dzielić na grupy, na kategorie, na klasy, na okresy, na podokresy, na rodzaje; na dobrych i złych, na kolorowych i białych, na optymistów i pesymistów
dzielić według narodowości, według płci, według pochodzenia, według przydatności, według umiejętności, według wieku

Cytaty

	Swoje lata za kierownicą dzielę na dwa okresy: okres „przed” i okres „po” - przed automatyczną skrzynią biegów i po spotkaniu z tym znakomitym urządzeniem. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Lapidarium I-III, 2008
	Castillón jednym cięciem dzieli ludzi na zwolenników demokracji i na zacofanych […], którzy jedyne, co potrafią robić, to dostrzegać w „globalizacji triumf złego kapitalizmu”. źródło: NKJP: Michał Foerster: Jak rozpoznać templariusza, Esensja, 2007, nr 10
	Jednym z najbardziej ogólnych kryteriów podziału informacji jest źródło pochodzenia danych. Zgodnie z tym kryterium badacz dzieli informacje na wtórne i pierwotne, wewnętrzne i zewnętrzne oraz krajowe i zagraniczne. źródło: NKJP: Beata Kolny: Informacja jako zasób wiedzy dla badacza i decydenta, 2008
	– Nie ma sensu dzielić sztukę na męską i kobiecą – przekonywała podczas wernisażu Karin Weber, kuratorka wystawy „Stworzone by tworzyć”. źródło: NKJP: Beata Mońka: One mają w sobie to coś, Tygodnik Rybnicki, 2007-09-18
	Najbardziej powszechne są typologie troficzne, które dzielą jeziora według produktywności ich wód. źródło: NKJP: Adam Choiński: Jeziora kuli ziemskiej, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dzielę	dzielimy
2 os.	dzielisz	dzielicie
3 os.	dzieli	dzielą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłem +(e)m dzielił	dzieliłam +(e)m dzieliła	dzieliłom +(e)m dzieliło	dzieliliśmy +(e)śmy dzielili	dzieliłyśmy +(e)śmy dzieliły
2 os.	dzieliłeś +(e)ś dzielił	dzieliłaś +(e)ś dzieliła	dzieliłoś +(e)ś dzieliło	dzieliliście +(e)ście dzielili	dzieliłyście +(e)ście dzieliły
3 os.	dzielił	dzieliła	dzieliło	dzielili	dzieliły

bezosobnik: dzielono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dzielił będę dzielić	będę dzieliła będę dzielić	będę dzieliło będę dzielić	będziemy dzielili będziemy dzielić	będziemy dzieliły będziemy dzielić
2 os.	będziesz dzielił będziesz dzielić	będziesz dzieliła będziesz dzielić	będziesz dzieliło będziesz dzielić	będziecie dzielili będziecie dzielić	będziecie dzieliły będziecie dzielić
3 os.	będzie dzielił będzie dzielić	będzie dzieliła będzie dzielić	będzie dzieliło będzie dzielić	będą dzielili będą dzielić	będą dzieliły będą dzielić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dzielmy
2 os.	dziel	dzielcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłbym bym dzielił	dzieliłabym bym dzieliła	dzieliłobym bym dzieliło	dzielilibyśmy byśmy dzielili	dzieliłybyśmy byśmy dzieliły
2 os.	dzieliłbyś byś dzielił	dzieliłabyś byś dzieliła	dzieliłobyś byś dzieliło	dzielilibyście byście dzielili	dzieliłybyście byście dzieliły
3 os.	dzieliłby by dzielił	dzieliłaby by dzieliła	dzieliłoby by dzieliło	dzieliliby by dzielili	dzieliłyby by dzieliły

bezosobnik: dzielono by

bezokolicznik: dzielić

imiesłów przysłówkowy współczesny: dzieląc

gerundium: dzielenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dzielenie	dzielenia
D.	dzielenia	dzieleń
C.	dzieleniu	dzieleniom
B.	dzielenie	dzielenia
N.	dzieleniem	dzieleniami
Ms.	dzieleniu	dzieleniach
W.	dzielenie	dzielenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: dzielący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielący	dzielący	dzielący	dzielące	dzieląca
D.	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącej
C.	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącej
B.	dzielącego	dzielącego	dzielący	dzielące	dzielącą
N.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącą
Ms.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzielący	dzielący	dzielące	dzielące
D.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących
C.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym
B.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielące
N.	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi
Ms.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dzielony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielony	dzielony	dzielony	dzielone	dzielona
D.	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonej
C.	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonej
B.	dzielonego	dzielonego	dzielony	dzielone	dzieloną
N.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzieloną
Ms.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzieleni	dzieleni	dzielone	dzielone
D.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych
C.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym
B.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielone
N.	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi
Ms.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych

odpowiednik aspektowy: podzielić

Składnia

dzielić

KOGO/CO + na KOGO/CO + (według CZEGO)

5. w czasie i przestrzeni

Definicja

stanowić przeszkodę, lub granicę (rzeczywistą lub wyobrażoną) między dwoma wskazanymi obiektami

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni odległość

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu kalendarz i miary czasu

Połączenia

krata, mur, rów, rzeka, ściana; dzień, miesiąc, tydzień, kilka dni (tygodni, miesięcy...); kilometr, ileś metrów (kilometrów...), jakaś odległość dzieli kogoś/coś (od kogoś/czegoś)
coś dzieli kogoś/coś od brzegu, od domu, od skraju urwiska, od szosy; od spotkania, od świąt; od upadku

Cytaty

	Według amerykańskich ekspertów tylko kilka lat dzieli Irak od zbudowania broni nuklearnej. źródło: NKJP: Marek Ostrowski, Tomasz Zalewski: Rok po szoku, Polityka, 2002-09-14
	Chłopiec ruszył naprzód. Od cielska potwora dzieliło go jeszcze parę metrów. źródło: NKJP: Dorota Terakowska: Władca Lewawu, 1996
	Czy ktoś widział „Ucieczkę z Nowego Jorku”? [...] A czy ktoś widział „Ucieczkę z Los Angeles”? [...] Te filmy dzieli dziesięć lat. źródło: NKJP: Agnieszka Szady: Z Seminarium Literackiego raport prywatny a gawędziarski, Esensja, 2008, nr 6
	Minutę spędzili w wewnętrznej śluzie, dzielącej hangar od pomieszczeń stacji, podczas gdy komputer sprawdzał, czy nie przywlekli z zewnątrz żadnych szkodliwych mikrobów. źródło: NKJP: Jaga Rydzewska: Gwiazdomorze, 2006
	Tylko niech pan podjedzie pod samą klatkę. Taksówkarz podjechał, a Ćwikła odległość dzielącą drzwi taksówki i drzwi klatki rzec można przefrunął. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001
	Biskup Smetana przybliżył życie i naukę Husa. Podkreślił, że choć od jego śmierci dzieli nas prawie 600 lat, znalazł się niedawno w pierwszej czwórce najznamienitszych Czechów w historii. źródło: NKJP: Ekumeniczne spotkanie Autorytet Husa, Polska Głos Wielkopolski, 2005-07-06

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dzielę	dzielimy
2 os.	dzielisz	dzielicie
3 os.	dzieli	dzielą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłem +(e)m dzielił	dzieliłam +(e)m dzieliła	dzieliłom +(e)m dzieliło	dzieliliśmy +(e)śmy dzielili	dzieliłyśmy +(e)śmy dzieliły
2 os.	dzieliłeś +(e)ś dzielił	dzieliłaś +(e)ś dzieliła	dzieliłoś +(e)ś dzieliło	dzieliliście +(e)ście dzielili	dzieliłyście +(e)ście dzieliły
3 os.	dzielił	dzieliła	dzieliło	dzielili	dzieliły

bezosobnik: dzielono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dzielił będę dzielić	będę dzieliła będę dzielić	będę dzieliło będę dzielić	będziemy dzielili będziemy dzielić	będziemy dzieliły będziemy dzielić
2 os.	będziesz dzielił będziesz dzielić	będziesz dzieliła będziesz dzielić	będziesz dzieliło będziesz dzielić	będziecie dzielili będziecie dzielić	będziecie dzieliły będziecie dzielić
3 os.	będzie dzielił będzie dzielić	będzie dzieliła będzie dzielić	będzie dzieliło będzie dzielić	będą dzielili będą dzielić	będą dzieliły będą dzielić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dzielmy
2 os.	dziel	dzielcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłbym bym dzielił	dzieliłabym bym dzieliła	dzieliłobym bym dzieliło	dzielilibyśmy byśmy dzielili	dzieliłybyśmy byśmy dzieliły
2 os.	dzieliłbyś byś dzielił	dzieliłabyś byś dzieliła	dzieliłobyś byś dzieliło	dzielilibyście byście dzielili	dzieliłybyście byście dzieliły
3 os.	dzieliłby by dzielił	dzieliłaby by dzieliła	dzieliłoby by dzieliło	dzieliliby by dzielili	dzieliłyby by dzieliły

bezosobnik: dzielono by

bezokolicznik: dzielić

imiesłów przysłówkowy współczesny: dzieląc

gerundium: dzielenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dzielenie	dzielenia
D.	dzielenia	dzieleń
C.	dzieleniu	dzieleniom
B.	dzielenie	dzielenia
N.	dzieleniem	dzieleniami
Ms.	dzieleniu	dzieleniach
W.	dzielenie	dzielenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: dzielący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielący	dzielący	dzielący	dzielące	dzieląca
D.	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącej
C.	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącej
B.	dzielącego	dzielącego	dzielący	dzielące	dzielącą
N.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącą
Ms.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzielący	dzielący	dzielące	dzielące
D.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących
C.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym
B.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielące
N.	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi
Ms.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dzielony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielony	dzielony	dzielony	dzielone	dzielona
D.	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonej
C.	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonej
B.	dzielonego	dzielonego	dzielony	dzielone	dzieloną
N.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzieloną
Ms.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzieleni	dzieleni	dzielone	dzielone
D.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych
C.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym
B.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielone
N.	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi
Ms.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych

odpowiednik aspektowy: oddzielić

Składnia

	+	dzielić	+	KOGO/CO + od KOGO/CZEGO
	+	dzielić	+	KOGO/CO[sub]pl[/sub]

6. ludzi

Definicja

być przyczyną niezgody lub braku wspólnoty między ludźmi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

różnica (wieku, w podejściu do czegoś); granica dzieli; jakieś sprawy, kwestie, poglądy dzielą
dzielić ludzi, narody, społeczeństwa; ojca i syna, opozycję i rząd
dzielić (prawicę) od lewicy, od liberałów, od socjaldemokracji
łączyć i dzielić

Cytaty

	Rząd angielski był zainteresowany w osiągnięciu porozumienia w sprawach dzielących Niemcy i Polskę. źródło: NKJP: Michowicz Waldemar: Historia dyplomacji polskiej, 1995
	Łączy ich promienne uczucie, lecz dzielą poglądy na temat roli kobiety w społeczeństwie. źródło: NKJP: Emilia Sękowska: Wielkie odkurzanie kina: Jak przygoda to tylko… na budowie – produkcyjniaków czar, Esensja, 2009-10-12
	Socjaldemokratów od lewicowych radykałów zwykle dzieli więcej niż od umiarkowanej europejskiej prawicy. źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Jak wyleczyć eurokaca?, Polityka, 2004-06-26
	Polska - koniecznie, ale jaka? To pytanie nurtowało i dzieliło ludzi. źródło: NKJP: Marian Henryk Serejski: Europa a rozbiory Polski, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dzielę	dzielimy
2 os.	dzielisz	dzielicie
3 os.	dzieli	dzielą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłem +(e)m dzielił	dzieliłam +(e)m dzieliła	dzieliłom +(e)m dzieliło	dzieliliśmy +(e)śmy dzielili	dzieliłyśmy +(e)śmy dzieliły
2 os.	dzieliłeś +(e)ś dzielił	dzieliłaś +(e)ś dzieliła	dzieliłoś +(e)ś dzieliło	dzieliliście +(e)ście dzielili	dzieliłyście +(e)ście dzieliły
3 os.	dzielił	dzieliła	dzieliło	dzielili	dzieliły

bezosobnik: dzielono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dzielił będę dzielić	będę dzieliła będę dzielić	będę dzieliło będę dzielić	będziemy dzielili będziemy dzielić	będziemy dzieliły będziemy dzielić
2 os.	będziesz dzielił będziesz dzielić	będziesz dzieliła będziesz dzielić	będziesz dzieliło będziesz dzielić	będziecie dzielili będziecie dzielić	będziecie dzieliły będziecie dzielić
3 os.	będzie dzielił będzie dzielić	będzie dzieliła będzie dzielić	będzie dzieliło będzie dzielić	będą dzielili będą dzielić	będą dzieliły będą dzielić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dzielmy
2 os.	dziel	dzielcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłbym bym dzielił	dzieliłabym bym dzieliła	dzieliłobym bym dzieliło	dzielilibyśmy byśmy dzielili	dzieliłybyśmy byśmy dzieliły
2 os.	dzieliłbyś byś dzielił	dzieliłabyś byś dzieliła	dzieliłobyś byś dzieliło	dzielilibyście byście dzielili	dzieliłybyście byście dzieliły
3 os.	dzieliłby by dzielił	dzieliłaby by dzieliła	dzieliłoby by dzieliło	dzieliliby by dzielili	dzieliłyby by dzieliły

bezosobnik: dzielono by

bezokolicznik: dzielić

imiesłów przysłówkowy współczesny: dzieląc

gerundium: dzielenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dzielenie	dzielenia
D.	dzielenia	dzieleń
C.	dzieleniu	dzieleniom
B.	dzielenie	dzielenia
N.	dzieleniem	dzieleniami
Ms.	dzieleniu	dzieleniach
W.	dzielenie	dzielenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: dzielący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielący	dzielący	dzielący	dzielące	dzieląca
D.	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącej
C.	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącej
B.	dzielącego	dzielącego	dzielący	dzielące	dzielącą
N.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącą
Ms.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzielący	dzielący	dzielące	dzielące
D.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących
C.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym
B.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielące
N.	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi
Ms.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dzielony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielony	dzielony	dzielony	dzielone	dzielona
D.	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonej
C.	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonej
B.	dzielonego	dzielonego	dzielony	dzielone	dzieloną
N.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzieloną
Ms.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzieleni	dzieleni	dzielone	dzielone
D.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych
C.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym
B.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielone
N.	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi
Ms.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych

odpowiednik aspektowy: podzielić

Składnia

Rz_nieżywotny	+	dzielić	+	KOGO[sub]pl[/sub]
Rz_nieżywotny	+	dzielić	+	KOGO + od KOGO

7. z kimś zainteresowania

Definicja

współuczestniczyć w czymś lub doświadczać tego samego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

współdzielić

Połączenia

dzielić czyjś los, czyjeś niepokoje; z kimś biedę, dolę i niedolę, radości, smutki, trudy i niewygody, zwycięstwo; pasje, zainteresowania; obowiązki, odpowiedzialność, wydatki
dzielić z mężem, z przyjaciółmi, z żoną

Cytaty

Dzieliła więzienny los męża do listopada 1954 r.

źródło: NKJP: Andrzej Paczkowski: W matni czystek, Gazeta Wyborcza, 1997-04-05

Oboje z żoną dzielimy pasję podróżniczą.

źródło: NKJP: Bożena M. Dołęgowska-Wysocka: Warto być wiernym zasadom, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-06-23

Przez trzydzieści lat znosiła jego humory, dzieliła z nim radości i troski, pomagała mu w trudnych chwilach i nigdy nie usłyszał od niej ani słowa skargi.

źródło: NKJP: Adam Barczyński: Ślepy los, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dzielę	dzielimy
2 os.	dzielisz	dzielicie
3 os.	dzieli	dzielą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłem +(e)m dzielił	dzieliłam +(e)m dzieliła	dzieliłom +(e)m dzieliło	dzieliliśmy +(e)śmy dzielili	dzieliłyśmy +(e)śmy dzieliły
2 os.	dzieliłeś +(e)ś dzielił	dzieliłaś +(e)ś dzieliła	dzieliłoś +(e)ś dzieliło	dzieliliście +(e)ście dzielili	dzieliłyście +(e)ście dzieliły
3 os.	dzielił	dzieliła	dzieliło	dzielili	dzieliły

bezosobnik: dzielono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dzielił będę dzielić	będę dzieliła będę dzielić	będę dzieliło będę dzielić	będziemy dzielili będziemy dzielić	będziemy dzieliły będziemy dzielić
2 os.	będziesz dzielił będziesz dzielić	będziesz dzieliła będziesz dzielić	będziesz dzieliło będziesz dzielić	będziecie dzielili będziecie dzielić	będziecie dzieliły będziecie dzielić
3 os.	będzie dzielił będzie dzielić	będzie dzieliła będzie dzielić	będzie dzieliło będzie dzielić	będą dzielili będą dzielić	będą dzieliły będą dzielić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dzielmy
2 os.	dziel	dzielcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłbym bym dzielił	dzieliłabym bym dzieliła	dzieliłobym bym dzieliło	dzielilibyśmy byśmy dzielili	dzieliłybyśmy byśmy dzieliły
2 os.	dzieliłbyś byś dzielił	dzieliłabyś byś dzieliła	dzieliłobyś byś dzieliło	dzielilibyście byście dzielili	dzieliłybyście byście dzieliły
3 os.	dzieliłby by dzielił	dzieliłaby by dzieliła	dzieliłoby by dzieliło	dzieliliby by dzielili	dzieliłyby by dzieliły

bezosobnik: dzielono by

bezokolicznik: dzielić

imiesłów przysłówkowy współczesny: dzieląc

gerundium: dzielenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dzielenie	dzielenia
D.	dzielenia	dzieleń
C.	dzieleniu	dzieleniom
B.	dzielenie	dzielenia
N.	dzieleniem	dzieleniami
Ms.	dzieleniu	dzieleniach
W.	dzielenie	dzielenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: dzielący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielący	dzielący	dzielący	dzielące	dzieląca
D.	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącej
C.	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącej
B.	dzielącego	dzielącego	dzielący	dzielące	dzielącą
N.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącą
Ms.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzielący	dzielący	dzielące	dzielące
D.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących
C.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym
B.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielące
N.	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi
Ms.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dzielony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielony	dzielony	dzielony	dzielone	dzielona
D.	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonej
C.	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonej
B.	dzielonego	dzielonego	dzielony	dzielone	dzieloną
N.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzieloną
Ms.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzieleni	dzieleni	dzielone	dzielone
D.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych
C.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym
B.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielone
N.	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi
Ms.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych

odpowiednik aspektowy: podzielić

Składnia

Rz_osobowy

dzielić

CO + (z KIM)

8. pokój z kimś

Definicja

korzystać z czegoś wspólnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

współdzielić

Połączenia

dzielić mieszkanie, pokój, pracownię
dzielić z koleżanką, z rodziną

Cytaty

Przez kilka lat dzieliłyśmy pokój w akademiku.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002

Nie lubił miasta, w którym mieszkał przez większość życia, ale też nie potrafił wyjechać z Katowic [...]. W mieszkaniu, dzielonym z synem, też nie czuł się jak u siebie

źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010

Dzielimy pomieszczenie z lekarzem. Możemy korzystać z gabinetu wtedy, gdy nie przyjmowani są chorzy.

źródło: NKJP: Beata Zalot: Wyprzedzić ból, Tygodnik Podhalański, 1997, nr 9

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dzielę	dzielimy
2 os.	dzielisz	dzielicie
3 os.	dzieli	dzielą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłem +(e)m dzielił	dzieliłam +(e)m dzieliła	dzieliłom +(e)m dzieliło	dzieliliśmy +(e)śmy dzielili	dzieliłyśmy +(e)śmy dzieliły
2 os.	dzieliłeś +(e)ś dzielił	dzieliłaś +(e)ś dzieliła	dzieliłoś +(e)ś dzieliło	dzieliliście +(e)ście dzielili	dzieliłyście +(e)ście dzieliły
3 os.	dzielił	dzieliła	dzieliło	dzielili	dzieliły

bezosobnik: dzielono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dzielił będę dzielić	będę dzieliła będę dzielić	będę dzieliło będę dzielić	będziemy dzielili będziemy dzielić	będziemy dzieliły będziemy dzielić
2 os.	będziesz dzielił będziesz dzielić	będziesz dzieliła będziesz dzielić	będziesz dzieliło będziesz dzielić	będziecie dzielili będziecie dzielić	będziecie dzieliły będziecie dzielić
3 os.	będzie dzielił będzie dzielić	będzie dzieliła będzie dzielić	będzie dzieliło będzie dzielić	będą dzielili będą dzielić	będą dzieliły będą dzielić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dzielmy
2 os.	dziel	dzielcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłbym bym dzielił	dzieliłabym bym dzieliła	dzieliłobym bym dzieliło	dzielilibyśmy byśmy dzielili	dzieliłybyśmy byśmy dzieliły
2 os.	dzieliłbyś byś dzielił	dzieliłabyś byś dzieliła	dzieliłobyś byś dzieliło	dzielilibyście byście dzielili	dzieliłybyście byście dzieliły
3 os.	dzieliłby by dzielił	dzieliłaby by dzieliła	dzieliłoby by dzieliło	dzieliliby by dzielili	dzieliłyby by dzieliły

bezosobnik: dzielono by

bezokolicznik: dzielić

imiesłów przysłówkowy współczesny: dzieląc

gerundium: dzielenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dzielenie	dzielenia
D.	dzielenia	dzieleń
C.	dzieleniu	dzieleniom
B.	dzielenie	dzielenia
N.	dzieleniem	dzieleniami
Ms.	dzieleniu	dzieleniach
W.	dzielenie	dzielenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: dzielący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielący	dzielący	dzielący	dzielące	dzieląca
D.	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącej
C.	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącej
B.	dzielącego	dzielącego	dzielący	dzielące	dzielącą
N.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącą
Ms.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzielący	dzielący	dzielące	dzielące
D.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących
C.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym
B.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielące
N.	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi
Ms.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dzielony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielony	dzielony	dzielony	dzielone	dzielona
D.	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonej
C.	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonej
B.	dzielonego	dzielonego	dzielony	dzielone	dzieloną
N.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzieloną
Ms.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzieleni	dzieleni	dzielone	dzielone
D.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych
C.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym
B.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielone
N.	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi
Ms.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych

Składnia

Rz_żywotny

dzielić

CO + z KIM/CZYM

9. swój czas

Definicja

kształtować to, o czym mowa, w taki sposób, że staje się to powiązane raz z jednym elementem otaczającej rzeczywistości, raz z innym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

dzielić swój czas, dzień, uwagę; życie (między kogoś/coś)

Cytaty

	Bohaterem jest Guido, mężczyzna w sile wieku [...]. Przebywa on w kurorcie, dzieląc czas między zabiegi lecznicze, żonę i kochankę. źródło: NKJP: Emilia Sękowska: Wielkie odkurzanie kina. W magicznym świecie dzieł Felliniego, Esensja, 2009-10-12
	Kasia dzieliła uwagę między Marieke, sympatyczną, zaokrągloną kobietę z ciemnymi włosami, a Andrzeja Nowaka i swojego ojca, dlatego co chwilę przechodziła z angielskiego na polski. źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006
	Dzielę życie między Polską i Wielką Brytanią/Irlandią, więc interesuję się sytuacją w obu państwach. źródło: NKJP: Izabela Marek Grabowska-Lusińska Okólski: Emigracja ostatnia?, 2009
	Od tej pory Jacek dzielił każdy dzień między Gimnazjum Świętego Jacka a Szkołę Sztuk Pięknych. To trudne i wyczerpujące. Niełatwo przygotowywać się do urzędniczej kariery, a jednocześnie ćwiczyć rysunek. źródło: NKJP: Łowca narodowych chimer, Dziennik Polski, 2000-01-07

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dzielę	dzielimy
2 os.	dzielisz	dzielicie
3 os.	dzieli	dzielą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłem +(e)m dzielił	dzieliłam +(e)m dzieliła	dzieliłom +(e)m dzieliło	dzieliliśmy +(e)śmy dzielili	dzieliłyśmy +(e)śmy dzieliły
2 os.	dzieliłeś +(e)ś dzielił	dzieliłaś +(e)ś dzieliła	dzieliłoś +(e)ś dzieliło	dzieliliście +(e)ście dzielili	dzieliłyście +(e)ście dzieliły
3 os.	dzielił	dzieliła	dzieliło	dzielili	dzieliły

bezosobnik: dzielono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dzielił będę dzielić	będę dzieliła będę dzielić	będę dzieliło będę dzielić	będziemy dzielili będziemy dzielić	będziemy dzieliły będziemy dzielić
2 os.	będziesz dzielił będziesz dzielić	będziesz dzieliła będziesz dzielić	będziesz dzieliło będziesz dzielić	będziecie dzielili będziecie dzielić	będziecie dzieliły będziecie dzielić
3 os.	będzie dzielił będzie dzielić	będzie dzieliła będzie dzielić	będzie dzieliło będzie dzielić	będą dzielili będą dzielić	będą dzieliły będą dzielić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dzielmy
2 os.	dziel	dzielcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłbym bym dzielił	dzieliłabym bym dzieliła	dzieliłobym bym dzieliło	dzielilibyśmy byśmy dzielili	dzieliłybyśmy byśmy dzieliły
2 os.	dzieliłbyś byś dzielił	dzieliłabyś byś dzieliła	dzieliłobyś byś dzieliło	dzielilibyście byście dzielili	dzieliłybyście byście dzieliły
3 os.	dzieliłby by dzielił	dzieliłaby by dzieliła	dzieliłoby by dzieliło	dzieliliby by dzielili	dzieliłyby by dzieliły

bezosobnik: dzielono by

bezokolicznik: dzielić

imiesłów przysłówkowy współczesny: dzieląc

gerundium: dzielenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dzielenie	dzielenia
D.	dzielenia	dzieleń
C.	dzieleniu	dzieleniom
B.	dzielenie	dzielenia
N.	dzieleniem	dzieleniami
Ms.	dzieleniu	dzieleniach
W.	dzielenie	dzielenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: dzielący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielący	dzielący	dzielący	dzielące	dzieląca
D.	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącej
C.	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącej
B.	dzielącego	dzielącego	dzielący	dzielące	dzielącą
N.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącą
Ms.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzielący	dzielący	dzielące	dzielące
D.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących
C.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym
B.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielące
N.	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi
Ms.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dzielony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielony	dzielony	dzielony	dzielone	dzielona
D.	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonej
C.	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonej
B.	dzielonego	dzielonego	dzielony	dzielone	dzieloną
N.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzieloną
Ms.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzieleni	dzieleni	dzielone	dzielone
D.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych
C.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym
B.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielone
N.	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi
Ms.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych

odpowiednik aspektowy: podzielić

Składnia

Rz_osobowy

dzielić

CO + między KOGO/CO

10. liczbę

Definicja

wykonywać działanie matematyczne polegające na obliczeniu, ile razy jedna liczba mieści się w drugiej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie

Połączenia

dzielić jakąś liczbę
dzielić przez dwa (trzy, cztery...) przez jakiś współczynnik, przez liczbę ludności (miejsc, wypadków...)
mnożyć i dzielić

Cytaty

Energia dzielona przez liczbę nukleonów w jądrze E/A stanowi ważną wielkość.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kusch: Co o promieniowaniu wiedzieć powinniśmy, 1999

Wyliczyliśmy ją na podstawie średniorocznej ceny za ogrzewanie, która wynosi 4 złote, mnożąc to przez 12 miesięcy i dzieląc przez 7, gdyż tyle wynosi okres grzewczy.

źródło: NKJP: Krzysztof Dulko: Eksperyment z zamrażaniem, Trybuna Śląska, 2003-12-20

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dzielę	dzielimy
2 os.	dzielisz	dzielicie
3 os.	dzieli	dzielą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłem +(e)m dzielił	dzieliłam +(e)m dzieliła	dzieliłom +(e)m dzieliło	dzieliliśmy +(e)śmy dzielili	dzieliłyśmy +(e)śmy dzieliły
2 os.	dzieliłeś +(e)ś dzielił	dzieliłaś +(e)ś dzieliła	dzieliłoś +(e)ś dzieliło	dzieliliście +(e)ście dzielili	dzieliłyście +(e)ście dzieliły
3 os.	dzielił	dzieliła	dzieliło	dzielili	dzieliły

bezosobnik: dzielono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dzielił będę dzielić	będę dzieliła będę dzielić	będę dzieliło będę dzielić	będziemy dzielili będziemy dzielić	będziemy dzieliły będziemy dzielić
2 os.	będziesz dzielił będziesz dzielić	będziesz dzieliła będziesz dzielić	będziesz dzieliło będziesz dzielić	będziecie dzielili będziecie dzielić	będziecie dzieliły będziecie dzielić
3 os.	będzie dzielił będzie dzielić	będzie dzieliła będzie dzielić	będzie dzieliło będzie dzielić	będą dzielili będą dzielić	będą dzieliły będą dzielić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dzielmy
2 os.	dziel	dzielcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dzieliłbym bym dzielił	dzieliłabym bym dzieliła	dzieliłobym bym dzieliło	dzielilibyśmy byśmy dzielili	dzieliłybyśmy byśmy dzieliły
2 os.	dzieliłbyś byś dzielił	dzieliłabyś byś dzieliła	dzieliłobyś byś dzieliło	dzielilibyście byście dzielili	dzieliłybyście byście dzieliły
3 os.	dzieliłby by dzielił	dzieliłaby by dzieliła	dzieliłoby by dzieliło	dzieliliby by dzielili	dzieliłyby by dzieliły

bezosobnik: dzielono by

bezokolicznik: dzielić

imiesłów przysłówkowy współczesny: dzieląc

gerundium: dzielenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dzielenie	dzielenia
D.	dzielenia	dzieleń
C.	dzieleniu	dzieleniom
B.	dzielenie	dzielenia
N.	dzieleniem	dzieleniami
Ms.	dzieleniu	dzieleniach
W.	dzielenie	dzielenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: dzielący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielący	dzielący	dzielący	dzielące	dzieląca
D.	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącego	dzielącej
C.	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącemu	dzielącej
B.	dzielącego	dzielącego	dzielący	dzielące	dzielącą
N.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącą
Ms.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzielący	dzielący	dzielące	dzielące
D.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących
C.	dzielącym	dzielącym	dzielącym	dzielącym
B.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielące
N.	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi	dzielącymi
Ms.	dzielących	dzielących	dzielących	dzielących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dzielony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dzielony	dzielony	dzielony	dzielone	dzielona
D.	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonego	dzielonej
C.	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonemu	dzielonej
B.	dzielonego	dzielonego	dzielony	dzielone	dzieloną
N.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzieloną
Ms.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dzieleni	dzieleni	dzielone	dzielone
D.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych
C.	dzielonym	dzielonym	dzielonym	dzielonym
B.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielone
N.	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi	dzielonymi
Ms.	dzielonych	dzielonych	dzielonych	dzielonych

odpowiednik aspektowy: podzielić

Składnia

dzielić

CO + przez CO

Frazeologizmy

dziel i rządź
ktoś dzieli i rządzi
ktoś dzieli łoże z kimś
ktoś dzieli skórę na niedźwiedziu
ktoś dzieli stół i łoże z kimś
ktoś dzieli włos na czworo

Data ostatniej modyfikacji: 13.01.2023